MATIMU
Ka wutomi wathu wotshe hi gondisilwe ngu M’gondisi wathu wa Hombe
MBIMO yi ani ni msikati wangu hi nga ti thuma kota vanyaphandule ni varumiwa, hi wonisanile ni sikarato so tala, so fana ni singulu, tiyimbi, kusetxhwa ngu masotxhwa ya ma ku ni sibhamu, sitereka ni kupfhuka ta kona hawa ni kona hawa. Ti si nga ni mhaka ni sikarato soneso, athu hi tsakile ngutu ngu sisungo si hi nga si maha! Ka wutomi wathu wotshe, Jehovha a hi vhuni ni ku hi katekisa. M’gondisi wathu wa hombe a hi gondisile timhaka ta lisima ngutu.—Jobe 36:22; Isaya 30:20.
TXIKOMBISO TXA VAVELEKI VANGU
Ngu magwito ka 1950, vaveleki vangu va rurile Itália veya Canadá aha va nga zumba ka didhoropa da Kindersley, provhinsiya ya Saskatchewan. Ngu txikuluveta, vona va gondile ditshuri ni ku hi di tekile i di da lisima ka wutomi wathu. Ni khumbula ti to mbimo yi ni nga ti ngadi mwanana ni hetile ditshiku dotshe ni di ka mthumo wo txhumayela ni mwaya wathu. Mbimo yimwani na thuka ni ti gela to “ni ti nyaphandule wo vhuneta” ni di 8 wa malembe!
Ni di ni mwaya wangu ngu 1966
Hambiku vaveleki vangu i nga ti sisiwana, vona va mahile mizamo yo tala ti to ve thumela Jehovha ni ku va ni vekete txikombiso txa txinene. Ngu txikombiso, vona va xavisile silo so tala kasiku hi ya xalela kongresu ya matiko otshe khe Pasadena, Califórnia, Estados Unidos. Ngu 1972, hi rurile hi ya ka didhoropa da Trail ka Provhinsiya ya Colúmbia Britânica khe Canadá, kasiku hi ya vhuna vathu va va nga ti womba-womba lidimi la Txitaliyano ka wukhalo wule. Tate wangu a txi thuma ko basisa ni kulungisa sitolo. Ene atxi lamba mithumo yi a ndi no hola male yayingi nguko a ti lava kuveka mapimo ko thumela Jehovha.
Na txi bonga ngutu txikombiso txa txinene atxi vaveleki vangu va nga hi vekela txona ani ni vananda vangu. Vona va ni trenarile ka mthumo wa Jehovha ni ku va ni gondisile gondo ya lisima ayi ni no mbi yi divala, i ku ti to: Ngako ni txo thangetisa timhaka ta Mfumo, mbimo yotshe Jehovha a na ni khatalela.—Mat. 6:33.
MAKHATO A MTHUMO WA MBIMO YOTSHE
Ngu 1980 ni txhadhile ni Debbie, mwanathu wo tshura awu a nga ti hiseka ka mthumo wa Jehovha. Athu hi ti lava kubela ka mthumo wa mbimo yotshe. Ku di pindile 3 wa mitxima hi di txhadhile, Debbie a khatile kuthuma kota nyaphandule. Se ku di pindile dilembe, hi rurile hi ya ka dibanza adi di nga ti ni txilaveko txa vatxhumayeli va Mfumo, ni ku nani ni khatile kuthuma kota nyaphandule.
Ditshiku di hi nga txhadha ngu dona ngu 1980
Ngu kutsimbila ka mbimo, hi luzile litsako li hi nga ti nalo ka txiavelo txathu, se hi pimisile ni kutshumela hi tsula mtini. Kambe kukhata hi ti ya womba-womba ni muwoneleli wa txigava. Ene a hi kombile lirando, kambe a hi gete mapswi o kongoma atxi: “Txikarato tximwani nganu mipune, nguko mo veka mapimo ka txikarato dwe. Ngako mi txo lavetela timhaka ta tinene ka txiavelo txanu, mi na ti mana.” Phela ngu ditshuri, hi txi txi lava ngutu txialakanyiso txiya. (Mas. 141:5) Hi txitxile mapimiselo athu ni ku hi tumbute ti to ku ti ni timhaka to tsakisa ka txiavelo txathu. Vanathu vavangi dibanzani va txi ti lava ngutu kumaha to tala ka mthumo wa Jehovha, vo pata ni vanana ni vanathu va txisikati ava vamna vawe i nga si nga Tifakazi ta Jehovha. Eyo i ve gondo ya lisima kwathu. Hi gondile kuwona timhaka ngu nzila ya yinene, ni kuthemba ti to Jehovha ngene a ndi no lulamisa timhaka ti ti nga txi woneka nga txikarato kwathu. (Mika 7:7) Hi tshumete hi va ni litsako ka txiavelo txathu ni ku timhaka ti txiya ti tshukwala.
Ka dikhambi do khata di hi nga ya ka txikolwa txa vanyaphandule, vagondisi vathu i ti vanathu va va nga ti thumile ka matiko mamwani. Ngu toneto, va hi kombile mifota ve tshumela ve hi bhulela ngu sikarato si va nga wonisana naso ka siavelo sawe ni makatekwa ya va nga ma mana. Eto ti hi mahile hi navela kuthuma kota varumiwa. Ngu toneto, hi ti vekete makungu ova varumiwa.
Hi di ka Nyumba ya Mfumo khe Colúmbia Britânica ngu 1983
Hi khatile mthumo wathu wa wurumiwa ngu 1984 khe Quebec amu ku wombwawombwako Txifranseji. Kukhukhela Colúmbia Britânica kuya Quebec, i ti mpfhuka wa kona mu ka 4.000 wa makilometro. Phela ti txi lava hi ya ti pfananisa ni mndawuko wa Quebec ni kugonda lidimi la liphya. Txikarato tximwani hi nga wonisana natxo, ngu ti to hi si nga ni male yo tala. Hi hetile mbimo yo lapha hi txo hanya ngu mazambani dwe, aya nyamne wa thembwe a nga ti hi gete to hi rolela msana kova a di elute. Debbie a di ni wusikoti wo bhika mndiwo wo hambana-hambana ngu kuthumisa mazambani oneyo! Ti singa ni mhaka ni sikarato si hi nga txi tshangana naso, hi mahile totshe ti hi nga txi tikota ti to hi simama ka txiavelo txathu hi di tsakile. Kambe txa lisima ngutu, ngu wona nzila yi Jehovha a nga txi hi khatalela ngu yona.—Mas. 64:10.
Ditshiku dimwani, hi ligaretwe hi rambwa kuya Bhetele ka Canadá hi sa tiemela. Hi tsakile ngutu, kambe hi txi kana-kana nguko hi ti prenxerile petisawu yo ya ka txikolwa txa Giliyadhi. Hambiketo, hi tumete txirambo txonetxo. Mbimo yi hi nga hoka Bhetele, hi wotisile mwanathu Kenneth Little txiro txa Komisawu ya Bhetele to “se hi na txani ngako hi txo thuka hi rambwa kuya kursara txikolwa txa Giliyadhi?” Ene a xamute atxi: “Ngako va txi mi ramba, hi na wona to hi maha txani.”
Msana ka divhiki, hi rambilwe to hi ya ka txikolwa txa Giliyadhi, ni ku ti lavile hi maha txisungo txa ti to ha tsula mwendo ha simama Bhetele. Mwanathu Kenneth a hi gete tiya: “Phela ta karata kusawula, nguko sotshe siavelo nza lisima. Ti si nga ni mhaka ni txiavelo txi mi no sawula, Jehovha a na mi katekisa.” Se hi sawute kuya ka txikolwa txa Giliyadhi ni ku ngu kutsimbila ka malembe hi woni to mapswi a mwanathu Kenneth i ti ditshuri. Makhambi o tala na thumisa mapswi a mwanathu Kenneth kasi kuvhuna vanathu va ti lavako ve sawula txiavelo txo kari.
KUTHUMA KOTA VARUMIWA
(Ngu didhawa da txibhabha) Ulysses Glass
(Ngu didhawa da txinene) Jack Redford
Hi tsakile ngu kulumba mtxawa wa wu 24 wa valuno ava va nga kursara turma ya wu 83 ya txikolwa txa Giliyadhi atxi txi nga mahwa ngu Abril wa 1987 khe Brooklyn, Nova York. Mwanathu Ulysses Glass ni Jack Redford ngu vona i nga ti vagondisi vathu. Mitxima yoneyo ya 5 yi txi nga yo puruma. Se hi gradhuwarile ngu Setembro wa 1987, ni ku hi avetwe kuya thuma Haiti kumweko ni John ni Marie Goode.
Hi di Haiti ngu 1988
Kukhukhela ngu 1962 ku si nga ngadi ni varumiwa khe Haiti, nguko ava va nga ti tiho se va ti hingilwe. Msana ka mavhiki mararu hi di gradhuwarile ka txikolwa txa Giliyadhi, hi khatile kuya thuma Haiti, wukhalo wa mimango aha ku nga ti ni dibanza da didotho di nga ti ni 35 wa vahuweleli. Phela hi ti ngadi majovhem, hi si nga ni experiyensia ni ku hi ti zumba hokha. Vathu va wukhalo wule i ti sisiwana ngutu ni ku wungi wawe va si tizivi kulera. Kudingana mbimo yi hi nga ti kheya, hi wonisanile ni tiyimbi, kuwukelwa ka mifumo, sitereka ni singulo.
Ti singa ni mhaka ni sikarato soneso, hi gondile timhaka to tala ka lirando ni kutsanisela aku vanathu va Haiti va nga kukombisa. Mtalo wawe wutomi wu txi va karatela ngutu. Kambe va txi m’dhunda Jehovha ni mthumo wo txhumayela. Ni khumbula mwanathu mmwani wa txisikati awu a nga kula ngu tanga ni ku a si tizivi kulera, kambe a di vekisile 150 wa tindimana ta Bhiblia ha msungo. Wutomi wo karata wa ditiko dile wu hi mahile hi navela kutxhumayela mahungu a manene a ti to Mfumo wa Txizimu ngu wona dwe wu no ta gumisa kuxaniseka ka vathu. I ve litsako la hombe ngutu kwathu kuziva ti to sigondo sathu so khata sa Bhiblia, simwani sa kona si ve va nyaphandule va mbimo yotshe, vanyaphandule vo sawuleka ni ku va madhota.
Akhe Haiti, ni zivile Trevor, dijovhem adi i nga ti mrumiwa wa wukhongeli wa Tximormon. Hi bhute nayo makhambi o tala mayelano ni Bhiblia. Ngu kutsimbila ka malembe ni xamate mbimo yi ni nga amukela dipasi dakwe a txi: “Na bhabhatiswa ka Asembleya yi yi tako, ni ku ni lava kutshumela ni ya thuma kota nyaphandule wo sawuleka ka wukhalo wule ni nga nga thuma kota mrumiwa wa wukhongeli wa Tximormon! Phela ngu toneto a nga maha. Ene ni msikati wakwe va hetile malembe o tala va txi thuma kota vanyaphandule vo sawuleka.
EUROPA NI ÁFRICA
Hi txi thuma Eslovênia ngu 1994
Hi avetwe kuya thuma ka wukhalo wumwani wa Europa aha mthumo wo txhumayela wu nga ti tumelelwa. Ngu 1992, hi yite Ljubljana khe Eslovênia, i ku ditiko di vaveleki vangu va nga kulela ka dona va si se rura veya Itália. Ka mbimo yoneyo, Yugoslavia ku ti ngadi ni yimbi. Bhetele ya Áustria khe Viena, Bhetele ya Croácia khe Zagreb ni Bhetele ya Sérvia, khe Belgrado ngu ona ma nga ti wonelela mthumo wo txhumayela ka wukhalo wule. Kambe konku ditiko dimwani ni dimwani di ndi nava ni Bhetele ya dona.
Ti txi lava hi gonda mndawuko wa wuphya ni lidimi la liphya khe Eslovênia. Vathu vo tala va txi womba tiya: “Jezik je težek,” ti wombako ku: “Lidimi liya la karata.” Ngu ditshuri li txi karata! Kambe hi xamate ngutu kuwona nzila yi vanathu va nga amukela ngu yona kutxitxa kumwani ni kumwani aku sengeletano yi nga ti kumaha, ni ku hi woni nzila yi Jehovha a nga ti va katekisa ngu yona. Hi tshumete hi wona to Jehovha mbimo yotshe a lulamisa timhaka ngu nzila ya lirando ni ngu mbimo ya kona. Totshe ti hi nga tigonda hi txi thumela Jehovha ti hi vhuni ku hi simama hi timisela khe Eslovênia. Hi tshumete hi gonda timhaka tatingi ta tiphya.
Phela ti txi lava hi tshumela hi rura. Ngu 2000 hi avetwe kuya thuma Costa do Marfim, ditiko di di manekako África. Kambe ngu mhaka ya yimbi ti lavile hi rura hi ya Serra Leoa ngu Novembro wa 2002. Akhe ku ti rute nguko yimbi yi yi nga heta 11 wa malembe se yi ti gumile. Phela ti hi karatete ngutu kukhukha ta kona ha ni kona ha khe Costa do Marfim. Kambe ati hi nga tigonda ti hi vhuni kusimama hi di tsakile.
Akhe Serra Leoa, vathu vavangi va txi ti lava kugonda ditshuri. Vanathu va ti ni lirando ni ku va timisete sikarato kudingana malembe o tala. Se hi vekile mapimo ka timhaka toneto ta tinene. Hambiku vanathu i nga ti sisiwana, vona va ti ni wuha. Mwanathu mmwani wa txisikati a ningile simaha Debbie. Debbie a kanakanile e lava kulamba, kambe mwanathu wule a wombile tiya: “Ngu mbimo ya yimbi vanathu vamwani va hi vhuni. Nani ni lava kumaha toneto.” Se hi mahile txisungo txo tekelela txikombiso txawe txa txinene.
Ngu kutsimbila ka mbimo, hi tshumete hi ya Costa do Marfim, kambe txiemo kheya txi tshumete txi bava. Ngu toneto, ngu Novembro wa 2004, ti lavile hi khukha. Hi kwete txithandamoya hi ya ka kwartele ya masotxhwa a França, hi di kova ni simalana simbidi dwe ni ku hi ti ya otela hahatshi. Mangwanani ka kona, hi kwete avhiyawu hi ya Suíça. Hi hokile Bhetele ngu ma zero wora, kambe vanathu va Komisawu ya Bhetele ni vagondisi va Escola de Treinamento Ministerial, va hi amukete ngu nzila ya lirando. Vona va hi bharasarile, ve hi ninga sakudya ni maxokolate. Ngu toneto, hi tsakile ngutu.
Ni txi tsanisa valuveli khe Costa do Marfim ngu 2005
Hi thumile kudingana mbimo yo kari khe Gana. Kambe ngu kutsimbila ka mbimo, hi tshumete hi ya Costa de Marfim msana kova yimbi yi di gumile. Wunene wa vanathu wu hi vhuni kuwonisana ni sikarato ni kutxitxa ka siavelo. Ani ni msikati wangu ha kholwa ti to lirando li li kuho hagari ka vanathu, li tolovelekile ka sengeletano ya Jehovha. Kambe eto kha ti wombi ti to hi na mbi ninga lisima ati va ti mahako. Ngu kutsimbila ka mbimo, hi woni ti to timbimo toneto to karata i ve trenamentu ya yinene kwathu.
KHE ORIENTE MÉDIO
Hi di Oriente Médio ngu 2007
Ngu 2006, hi amukete dipasi adi di nga txita ngu Mzinda wa hamafuni kotshe, di txi womba ti to hi nava ni txiavelo txa txiphya. Ka dikhambi diya, hi ndi na ya Oriente Médio. Akheya ti txi lava hi ya gonda mndawuko wa wuphya, tidimi ta tiphya ni kuwonisana ni sikarato simwani. Hi txi tiziva ti to hi ndi na gonda timhaka ta tiphya ka wukhalo wule wu nga txi wonisana ni sikarato sa politika ni sa wukhongeli. Ti txi tsakisa kuwona ku hambanelana ka tidimi ati ti nga txi wombwa-wombwa mabanzani. Ti di hakubasani ti to, ti si nga ni mhaka ni ku hambanelana ka mindawuko, vanathu va ti ni wumwewo nguko va txi londisela mkongomiso wa sengeletano ya Jehovha. Athu hi txi va xonipha ngutu vanathu ngu mhaka ya txibindi txi va nga ti txi kombisa hambi va txi wukelwa ngu maxaka, vangana, vavhizinyo kumweko ni vakolega va txikolwani ni va mthumoni.
Ngu 2012, hi xalete kongresu yo sawuleka khe Tel Aviv, Israel. Ewo i ve mtshangano wo khata wa hombe wa vathu va Jehovha awu wu nga mahwa ka wukhalo wule kukhukhela ka Pentekoste ya 33 E.C. Mtshangano wonewo hi ngadi hi txi wu khumbula kala nyamsi!
Mbimo yi hi nga ti thuma kheya, hi endete ditiko di mthumo wathu wu tsimbiswako. Hi tekile mabhuku, hi pateka ka mthumo wo txhumayela ni kuxalela ma asembleya. Ka otshe makhalo ya hi nga ti tsimbila ka ona, hi txi wona masotxhwa ya ma nga ti ni sibhamu ni makhalo ya ma nga ti setxha ka ona vathu. Kambe athu hi txi tipfa hi di vhikelekile nguko hi txi ti wonela ni ku hi ti ni vanathu va wukhalo wule.
HI TSHUMELA HI YA ÁFRICA
Ni txi lulamisela dhixkursu hi di khe Congo ngu 2014
Ngu 2013, hi amukete txiavelo txa txiphya. Hi avetwe kuya thuma ka Bhetele ya Kinshasa khe Congo i ku ditiko, adi di nga ti ni wusiwana wa hombe ni tiyimbi. Makhatoni hi pimisile tiya: “Ha kuziva África, ngu toneto ti na mbi hi karatela kuhanya kheya.” Kambe hi gondile to tala mbimo yi hi nga ti enda ngu ka makhalo ya ku nga si nga ni sitarato ni mabhulaho. Hi woni silo sasingi so tshura. Ngu txikombiso, vanathu va txi timisela ngu litsako, ni kumaha mizamu yo maneka ka mitshangano ya dibanza ni ma asembleya hambiku va nga ti wonisana ni wusiwana. Hi woni ti to mthumo wu txi kula nguko Jehovha a nga ti hi vhuna ni ku hi katekisa. Malembe ya hi nga ma heta hi txi thuma Congo ma tsakisile ngutu, nguko hi vite ni vangana ava hi va tekako kota mwaya wathu.
Hi txi txhumayela khe Joni ngu 2023
Ngu 2017, hi avetwe kuya thuma Joni i ku Bhetele ya hombe ka otshe ya hi nga thuma ka ona. Hi ti ya amukela siavelo sa siphya, ngu toneto ku di ni tatingi to ti gonda. Kambe ati se hi ngadi ti gondile msana khe ti hi vhuni. Athu ha ti dhunda kuziva vanathu ava va ku ni malembe o tala va txi timisela sikarato mbimo yi va thumelako Jehovha. Ta tsakisa kuwona vanathu va mwaya wa Bhetele va txi thuma ngu wumwewo hambiku va tako ngu ka makhalo ni ka mindawuko yo hambana. Malanda a Jehovha ma maha mizamo yo va vathu va vanene ni kuthumisa matshina a milayo a Bhiblia. Kota wuyelo, Jehovha wa va katekisa ni kuva ninga kurula.
Ka otshe malembe yawa, ani ni Debbie hi amukete siavelo sasingi ni ku hi gondile mindawuko ya yiphya. Phela hi nga mbimo yotshe ti nga txi hi hehukela kumaha toneto. Kambe mbimo yotshe hi txi pfa lirando la Jehovha ngu kuthumisa sengeletano yakwe ni vanathu. (Mas. 144:2) Ha tsaniseka ti to mthumo wa mbimo yotshe, wu hi vhuni ku hi va malanda a manene a Jehovha.
Na bonga ngu totshe ti vaveleki vangu va nga ni gondisa, txivhuno txa msikati wangu ni txikombiso txa txinene txa vanathu va hamafuni kotshe. Hi tiemisete kusimama hi gondiswa ngu Mgondisi wathu wa Hombe.