ESTER

1 Sa mga adlaw ni Ahasuero,* siya nagmando sa 127 ka probinsiya*+ gikan sa India hangtod sa Etiopia.* 2 Sa mga adlaw nga siya naglingkod sa iyang trono sa palasyo* sa Susan,*+ 3 sa ikatulong tuig sa iyang pagmando, siya naghikay ug bangkete alang sa tanan niyang prinsipe ug alagad. Ang kasundalohan sa Persia+ ug Media,+ ang mga halangdon, ug ang mga prinsipe sa mga probinsiya* miadto sa bangkete, 4 ug sulod sa daghang adlaw, 180 ka adlaw, iyang gipakita kanila ang bahandi sa iyang mahimayaong gingharian ug ang iyang dungog ug kabantog. 5 Human niana, ang hari naghikay ug bangkete sulod sa pito ka adlaw alang sa tanang atua sa palasyo* sa Susan,* mga prominente ingon man ordinaryong mga tawo, diha sa hawanan sa tanaman sa palasyo sa hari. 6 Dihay mga kortina nga gama sa panaptong lino, sa maayog klase nga gapas, ug sa asul nga panapton nga gihigtag pisi nga gama sa maayog klase nga panapton. Diha poy mga higot nga gama sa purpura* nga delana* diha sa plata* nga mga argolya,* mga haliging marmol, ug mga higdaanan nga bulawan ug plata diha sa salog nga gama sa batong porpido, marmol, perlas, ug itom nga marmol.

7 Ang bino gidalit diha sa bulawang mga kopa nga lainlaig disenyo, ug ang bino abunda sumala sa ikatagana sa hari. 8 Walay usa nga gibut-an sa ilang pag-inom; mao kanay balaod nianang higayona, kay giingnan sa hari ang mga opisyal sa palasyo nga ang matag usa makainom sumala sa ilang gusto.

9 Si Rayna Vasti+ naghikay usab ug bangkete alang sa mga babaye diha sa palasyo ni Haring Ahasuero.

10 Sa ikapitong adlaw, dihang ang hari nagmalipayon tungod sa bino, iyang giingnan si Mehuman, Bizta, Harbona,+ Bigta, Abagta, Zetar, ug Carkas, ang pito ka opisyal sa palasyo nga nag-alagad sa atubangan ni Haring Ahasuero, 11 nga dad-on sa atubangan sa hari si Rayna Vasti nga magsul-ob sa pangrayna nga purongpurong,* aron ipakita sa mga tawo ug sa mga prinsipe ang iyang kaanyag, kay guwapa kaayo siya. 12 Gisulti sa mga opisyal sa palasyo ang sugo sa hari ngadto kang Rayna Vasti apan siya midumili sa pag-adto. Tungod niini misilaob ang kasuko sa hari.

13 Unya ang hari nakigsulti sa mga tawong maalamon nga nahibalo pag-ayo sa karaang mga pamaagi* (kay ang hari kanunayng mokonsulta sa tanang batid sa balaod ug legal nga mga kaso, 14 ug ang kinasuoran niya mao si Carsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena, ug Memucan, pito ka prinsipe+ sa Persia ug Media, kinsa makaduolduol sa hari ug nakabaton sa kinatas-ang mga katungdanan sa gingharian). 15 Ang hari nangutana: “Sumala sa balaod, unsay angayng buhaton kang Rayna Vasti sa iyang pagsupak sa sugo nga gipadala ni Haring Ahasuero sa mga opisyal sa palasyo?”

16 Niini si Memucan miingon atubangan sa hari ug sa mga prinsipe: “Dili lamang batok sa hari nga si Rayna Vasti nakahimog sayop,+ kondili batok sa tanang prinsipe ug sa tanang katawhan sa tanang probinsiya* ni Haring Ahasuero. 17 Kay ang gihimo sa rayna mahibaloan sa tanang asawa ug tungod niana ilang tamayon ang ilang mga bana ug moingon, ‘Gipaadto ni Haring Ahasuero si Rayna Vasti sa iyang atubangan, apan wala siya moadto.’ 18 Niining adlawa ang mga prinsesa sa Persia ug Media nga nahibalo sa gihimo sa rayna, mosulti bahin niana ngadto sa tanang prinsipe sa hari, ug kini moresultag grabeng pagtamay ug kasuko. 19 Kon gusto sa hari, magpagawas siyag mando nga si Vasti dili na gyod makaatubang kang Haring Ahasuero, ug ilakip kini sa mga balaod sa Persia ug Media, nga dili gayod makanselar.+ Ug ang pagkarayna ihatag sa hari ngadto sa usa ka babaye nga mas maayo pa kang Vasti. 20 Ug sa dihang ang mando sa hari mahibaloan sa tibuok niyang gingharian, ang tanang asawa magpasidungog sa ilang mga bana, mga prominente man o ordinaryong mga tawo.”

21 Kini nga sugyot nauyonan sa hari ug sa mga prinsipe, ug gibuhat sa hari ang giingon ni Memucan. 22 Busa siya nagpadalag mga sulat sa tanang probinsiya* sa hari,+ sa matag probinsiya* sa kaugalingon niining estilo sa pagsulat ug sa matag katawhan sa ilang kaugalingong pinulongan, aron ang matag bana mahimong agalon* sa iyang panimalay ug maggamit sa iyang kaugalingong pinulongan.

2 Human niini, dihang nahupay na ang kasuko ni Haring Ahasuero,+ nahinumdoman niya ang gibuhat ni Vasti+ ug ang iyang desisyon nga silotan siya.+ 2 Unya ang mga tig-alagad sa hari miingon: “Kinahanglan nga ang hari pangitaag batan-on ug guwapa nga mga ulay.* 3 Ug ang hari magtudlo ug mga tawo sa tanang probinsiya* sa iyang gingharian+ aron tigomon ang tanang batan-on ug guwapa nga mga ulay dinhi sa palasyo* sa Susan,* sa balay sa kababayen-an.* Ipaatiman sila kang Hegai+ nga eunuko sa hari ug magbalantay sa mga babaye, ug pahaplasi silag mga pangpaanyag.* 4 Ug ang batan-ong babaye nga makapahimuot pag-ayo sa hari maoy mopuli kang Vasti ingong rayna.”+ Ang sugyot naangayan sa hari, ug mao kanay iyang gihimo.

5 Dihay usa ka Hudiyo sa palasyo* sa Susan*+ nga ginganlag Mardokeo.+ Siya anak ni Jair nga anak ni Simei nga anak ni Kis, nga usa ka Benjaminhon,+ 6 kinsa gidestiyero gikan sa Jerusalem uban sa katawhan ug sa hari sa Juda nga si Jeconias,*+ nga gibihag ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonya. 7 Siya ang nagpadako kang Hadassa,* nga mao si Ester, nga anak sa igsoong lalaki sa iyang amahan,+ kay si Ester wala nay amahan o inahan. Ang batan-ong babaye nindot ug lawas ug guwapa, ug pagkamatay sa iyang ginikanan gisagop siya ni Mardokeo ingong anak. 8 Dihang gipahibalo ang mando ug balaod sa hari ug gitigom sa palasyo* sa Susan* ang daghang batan-ong babaye ubos sa pag-atiman ni Hegai,+ si Ester gidala usab sa balay* sa hari ubos sa pag-atiman ni Hegai nga magbalantay sa mga babaye.

9 Karon ang batan-ong babaye nakapahimuot kang Hegai ug nakabaton sa iyang pabor.* Busa si Hegai naghikay dayon alang sa iyang pagpaanyag*+ ug pagkaon, ug naghatag kaniyag pito ka sulugoong babaye gikan sa palasyo. Siya ug ang iyang mga sulugoon gibalhin usab ni Hegai sa kinamaayohang dapit sa balay sa kababayen-an.* 10 Si Ester walay gisulti bahin sa iyang katawhan+ o mga paryente, kay giingnan siya ni Mardokeo+ nga dili kini isulti.+ 11 Kada adlaw, si Mardokeo moagi sa atubangan sa hawanan sa balay sa kababayen-an aron mahibaloan ang kahimtang ni Ester ug kon unsay nagakahitabo kaniya.

12 Ang matag batan-ong babaye dunay turno sa pag-adto kang Haring Ahasuero human makompleto ang 12 ka bulan nga pagpaanyag nga gitakda alang sa mga babaye. Kini ang paagi sa ilang pagpaanyag*​—⁠unom ka bulan nga paghaplas sa lana sa mira+ ug unom ka bulan sa lana sa balsamo+ ug uban pang pangpaanyag.* 13 Human niana ang batan-ong babaye andam nang moatubang sa hari, ug bisan unsay iyang pangayoon ihatag kaniya dihang moadto siya sa palasyo gikan sa balay sa kababayen-an.* 14 Sa gabii siya mosulod, ug pagkabuntag siya moadto sa ikaduhang balay sa kababayen-an* nga gidumala ni Saasgaz nga eunuko sa hari,+ ang magbalantay sa mga puyopuyo.* Dili siya makaatubang pag-usab sa hari gawas kon siya maangayan pag-ayo sa hari ug ipatawag.+

15 Ug bahin kang Ester nga anak ni Abihail nga uyoan ni Mardokeo kinsa nagsagop kaniya ingong anak,+ dihang turno na niya nga moadto sa hari, wala siyay dugang gihangyo gawas sa girekomendar ni Hegai nga eunuko sa hari, ang magbalantay sa mga babaye. (Ug si Ester nauyonan sa tanang nakakita kaniya). 16 Si Ester gidala sa palasyo ni Haring Ahasuero sa ika-10 nga bulan, nga mao ang Tebet,* sa ikapitong tuig+ sa iyang pagmando. 17 Ug si Ester gihigugma sa hari nga labaw kay sa tanang ubang babaye, ug sa tanang ulay siya ang nakaangkon sa iyang pabor ug pag-uyon.* Busa iyang gibutang ang pangrayna nga purongpurong* sa ulo ni Ester ug gihimo siyang rayna+ ilis kang Vasti.+ 18 Ug ang hari naghikay ug dakong bangkete alang sa tanan niyang prinsipe ug alagad, ang bangkete ni Ester. Dayon siya mihatag ug amnestiya sa mga probinsiya,* ug siya nanghatag ug mga regalo sumala sa kahinguhaan sa hari.

19 Karon, dihang ang mga ulay*+ gitigom sa ikaduhang higayon, si Mardokeo naglingkod didto sa ganghaan* sa palasyo sa hari. 20 Si Ester walay gisulti bahin sa iyang mga paryente ug sa iyang katawhan,+ sumala sa giingon ni Mardokeo kaniya; padayong gituman ni Ester ang giingon ni Mardokeo, sama niadtong anaa pa siya sa iyang poder.+

21 Niadtong mga adlawa samtang si Mardokeo naglingkod sa ganghaan sa palasyo sa hari, si Bigtan ug Teres, duha ka opisyal sa palasyo nga mga magbalantay sa pultahan, nasuko ug nagplano nga patyon si Haring Ahasuero. 22 Apan nahibaloan kini ni Mardokeo, ug iya dayon kining gisulti kang Rayna Ester. Gisulti usab kini ni Ester sa hari sa ngalan ni Mardokeo. 23 Busa gisusi ang maong butang ug sa ulahi kini napamatud-ang tinuod, ug silang duha gibitay sa estaka; ug kining tanan gisulat sa basahon sa kasaysayan atubangan sa hari.+

3 Human niini si Haring Ahasuero nagbayaw kang Haman+ nga anak ni Hamedata nga Agagihanon+ ug naghatag kaniyag mas taas nga posisyon kay sa ubang prinsipe.+ 2 Ug ang tanang alagad sa hari diha sa ganghaan sa palasyo moyukbo ug mohapa atubangan kang Haman, kay kini ang gisugo sa hari nga himoon ngadto kaniya. Apan si Mardokeo midumili sa pagyukbo o paghapa. 3 Busa ang mga alagad sa hari diha sa ganghaan sa palasyo miingon kang Mardokeo: “Nganong dili man ka mosunod sa sugo sa hari?” 4 Kada adlaw silang mangutana niana, apan dili siya mamati kanila. Unya gisultihan nila si Haman bahin niini aron makita kon tugotan ra ba si Mardokeo sa iyang ginahimo;+ kay giingnan sila ni Mardokeo nga siya usa ka Hudiyo.+

5 Dihang nakita ni Haman nga si Mardokeo wala moyukbo ug mohapa kaniya, si Haman nasuko pag-ayo.+ 6 Apan para niya dili igo nga si Mardokeo lang ang patyon, kay ila siyang gisultihan bahin sa katawhan ni Mardokeo. Busa si Haman nangitag paagi aron puohon ang mga Hudiyo nga anaa sa tibuok gingharian ni Ahasuero, ang tanang katawhan ni Mardokeo.

7 Sa unang bulan, nga mao ang Nisan,* sa ika-12 nga tuig+ sa pagmando ni Haring Ahasuero, giitsa nila ang Pur+ (nga mao ang Ripa)* sa atubangan ni Haman sa pagtino sa adlaw ug bulan kon kanus-a nila kini himoon, ug natunong kini sa ika-12 nga bulan, nga mao ang Adar.*+ 8 Unya si Haman miingon kang Haring Ahasuero: “Dunay katawhan nga nangatibulaag ug namuyo taliwala sa mga katawhan+ sa tanang probinsiya* sa imong gingharian.+ Ang ilang mga balaod lahi nianang sa tanang ubang katawhan. Wala sila magsunod sa mga balaod sa hari, ug dili makaayo sa hari nga sila pasagdan lang. 9 Kon buot sa hari, magpagawas siyag mando nga sila laglagon. Mohatag kog 10,000 ka talanton* nga plata ngadto sa mga opisyal ug ibutang kini sa tipiganag bahandi sa hari.”*

10 Niana gihubo sa hari ang iyang pangselyo nga singsing+ ug gihatag kini kang Haman+ nga anak ni Hamedata nga Agagihanon,+ nga kaaway sa mga Hudiyo. 11 Ang hari miingon kang Haman: “Anaa na sa imong mga kamot ang katawhan ug ang ilang plata. Himoa kon unsay nakita nimo nga angayng himoon ngadto kanila.” 12 Unya sa ika-13 nga adlaw sa unang bulan, ang mga sekretaryo sa hari+ gipatawag. Ilang gisulat+ ang tanang gimando ni Haman sa mga satrapa* sa hari, sa mga gobernador sa mga probinsiya,* ug sa mga prinsipe sa lainlaing katawhan, ngadto sa matag probinsiya* sa kaugalingon niining estilo sa pagsulat ug sa matag katawhan sa ilang kaugalingong pinulongan. Kini gisulat sa ngalan ni Haring Ahasuero ug giselyohan sa pangselyo nga singsing sa hari.+

13 Ang mga sulat gipadala pinaagig mga mensahero ngadto sa tanang probinsiya* nga sakop sa hari, nga nagmando sa pagpuo, pagpatay, ug paglaglag sa tanang Hudiyo, batan-on ug tigulang, mga bata ug mga babaye, sa usa lang ka adlaw, sa ika-13 nga adlaw sa ika-12 nga bulan, nga mao ang Adar,+ ug sa pag-ilog sa ilang mga kabtangan.+ 14 Ang maong mga dokumento gipagawas ingong balaod sa matag probinsiya* ug gipahibalo sa tanang katawhan aron sila makaandam alang nianang adlawa. 15 Sa sugo sa hari, ang mga mensahero mibiya dayon;+ ang balaod gipahibalo usab sa palasyo* sa Susan.*+ Dayon ang hari ug si Haman nanglingkod aron moinom ug bino, apan ang siyudad sa Susan* nagkaguliyang.

4 Pagkahibalo ni Mardokeo+ sa tanang nahitabo,+ gigisi niya ang iyang besti ug nagsul-ob ug sakong panapton ug nagbutang ug abo. Unya siya miadto sa sentro sa siyudad, nga nagtiyabaw tungod sa grabeng kaguol. 2 Kutob lang siya sa ganghaan sa palasyo sa hari, kay ang magsul-ob ug sakong panapton dili makasulod sa ganghaan. 3 Ug ang mga Hudiyo sa matag probinsiya*+ diin gipahibalo ang pulong ug mando sa hari nagbangotan sa hilabihan, nagpuasa,+ nanghilak, ug nagminatay. Daghan kanila ang nanghigda sa sakong panapton ug abo.+ 4 Dihang misulod ang sulugoong mga babaye ug mga eunuko ni Ester ug gisultihan siya bahin niini, ang rayna naguol pag-ayo. Unya siya nagpadalag mga besti aron ipasul-ob kang Mardokeo ilis sa sakong panapton, apan wala niya kini dawata. 5 Busa gipatawag ni Ester si Hatak, usa sa mga eunuko sa hari nga gitudlo sa pag-alagad kang Ester, ug gipaadto siya kang Mardokeo aron sayron kon unsay nahitabo.

6 Busa giadto ni Hatak si Mardokeo sa plasa sa siyudad atubangan sa ganghaan sa palasyo sa hari. 7 Gisultihan siya ni Mardokeo sa tanang nahitabo kaniya ug sa eksaktong kantidad sa salapi+ nga gisaad ni Haman nga ihatag ngadto sa tipiganag bahandi sa hari sa paglaglag sa mga Hudiyo.+ 8 Gihatagan usab siya ni Mardokeo ug kopya sa gipagawas nga mando gikan sa Susan*+ nga sila puohon. Kini iyang ipakita ug isaysay kang Ester ug ingnon siya+ sa pag-adto direkta sa hari aron mohangyog pabor ug magpakiluoy alang sa iyang katawhan.

9 Si Hatak mibalik ug gisultihan si Ester sa giingon ni Mardokeo. 10 Unya gisugo ni Ester si Hatak nga isulti kini kang Mardokeo:+ 11 “Ang tanang alagad sa hari ug ang katawhan sa mga probinsiya* sa hari nahibalo sa balaod nga si bisan kinsa nga moadto sa sulod nga hawanan sa hari+ nga wala ipatawag patyon, gawas kon itunol sa hari kaniya ang setro nga bulawan.+ Apan 30 na ka adlaw nga wala ko ipatawag sa hari.”

12 Dihang gisultihan si Mardokeo sa giingon ni Ester, 13 kini ang iyang tubag kang Ester: “Ayawg hunahunaa nga ikaw lang ang maluwas sa tanang Hudiyo kay naa ka sa panimalay sa hari. 14 Kay kon magpakahilom ka karon, dunay laing motabang ug moluwas sa mga Hudiyo,+ apan ikaw ug ang imong mga paryente mangalaglag. Ug kinsay nahibalo nga alang diay niini nga katuyoan nga nahimo kang rayna?”+

15 Dayon si Ester mitubag kang Mardokeo: 16 “Lakaw, tigoma ang tanang Hudiyo sa Susan* ug pagpuasa+ mo alang kanako. Ayaw mo pagkaon o pag-inom sulod sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii.+ Ako ug ang akong sulugoong mga babaye magpuasa usab. Moadto ko sa hari bisag supak kini sa balaod, ug kon kinahanglan kong mamatay, andam kong mamatay.” 17 Busa si Mardokeo milakaw ug iyang gibuhat ang tanang gisugo ni Ester kaniya.

5 Sa ikatulong adlaw,+ gisul-ob ni Ester ang iyang pangrayna nga besti ug mitindog sa sulod nga hawanan sa balay* sa hari, nga atbang sa balay sa hari, samtang ang hari anaa sulod sa iyang balay nga naglingkod sa iyang trono nga nag-atubang sa entrada. 2 Pagkakita sa hari kang Rayna Ester nga nagtindog sa hawanan, nalipay siya ug iyang gitunol kang Ester ang setro nga bulawan+ nga iyang gikuptan. Busa si Ester miduol ug mihikap sa tumoy sa setro.

3 Ang hari nangutana kaniya: “Unsay imong tuyo, Rayna Ester? Unsay imong ihangyo? Bisag katunga pa sa akong gingharian, akong ihatag kanimo!” 4 Si Ester miingon: “Kon buot sa hari, siya uban si Haman+ moadto karong adlawa sa bangkete nga akong giandam alang sa hari.” 5 Busa ang hari nagsugo: “Ingna ninyo si Haman nga moanhi dayon, sumala sa gihangyo ni Ester.” Ug ang hari ug si Haman miadto sa bangkete nga giandam ni Ester.

6 Panahon sa bangkete sa bino, ang hari miingon kang Ester: “Unsay imong gusto? Ihatag ko kini kanimo! Ug unsay imong hangyo? Bisag katunga sa akong gingharian, kini ihatag kanimo!”+ 7 Si Ester mitubag: “Kini ang gusto nakong ihangyo, 8 Kon ako gikahimut-an sa hari ug kon buot sa hari nga ihatag ang akong hangyo, ang hari ug si Haman moadto sa bangkete nga akong himoon alang kanila ugma; ug ugma akong isulti ang akong hangyo.”

9 Nianang adlawa, si Haman mibiya nga masadyaon ug malipayon ang kasingkasing. Apan pagkakita ni Haman kang Mardokeo didto sa ganghaan sa palasyo sa hari ug namatikdan niya nga siya wala motindog ug wala mahadlok kaniya, siya nasuko pag-ayo kang Mardokeo.+ 10 Apan gipugngan ni Haman ang iyang kasuko ug mipauli sa iyang balay. Unya iyang gipatawag ang iyang mga higala ug si Zeres+ nga iyang asawa. 11 Gipanghambog ni Haman ang iyang daghang bahandi, ang kadaghan sa iyang mga anak,+ ug ang pagbayaw sa hari kaniya ug paghatag kaniyag posisyon nga labaw sa mga prinsipe ug mga alagad sa hari.+

12 Si Haman miingon usab: “Ug dili lang kana. Ako ray giimbitar ni Rayna Ester nga mouban sa hari sa bangkete nga iyang giandam.+ Ug giimbitar na sab ko niya ugma uban sa hari.+ 13 Apan dili gyod ko malipay niining tanan samtang makita pa nako ang Hudiyong si Mardokeo diha sa ganghaan sa palasyo sa hari.” 14 Busa si Zeres nga iyang asawa ug ang tanan niyang higala miingon kaniya: “Pagpahimog estaka nga 50 ka maniko* ang gihabogon. Ug pagkabuntag sultihi ang hari nga ibitay diha niana si Mardokeo.+ Dayon ubani ang hari sa bangkete ug paglipaylipay.” Kini nga sugyot naangayan ni Haman mao nga nagpahimo siyag estaka.

6 Niadtong gabhiona wala makatulog ang hari. Busa iyang gipakuha ang basahon sa kasaysayan,+ ug kini gibasa sa iyang atubangan. 2 Nasayran nga nasulat niana ang gitaho ni Mardokeo bahin kang Bigtana ug Teres, ang duha ka opisyal sa hari nga mga magbalantay sa pultahan, kinsa nagplano sa pagpatay kang Haring Ahasuero.+ 3 Ang hari nangutana: “Unsang pasidungog ug ganti ang gihatag kang Mardokeo tungod niini?” Ang mga tig-alagad sa hari mitubag: “Walay gihimo alang kaniya.”

4 Sa ulahi ang hari nangutana: “Kinsa kanang anaa sa hawanan?” Nianang higayona, si Haman miabot sa gawas nga hawanan+ sa balay* sa hari aron ingnon ang hari nga ipabitay si Mardokeo sa estaka nga iyang gipahimo alang kaniya.+ 5 Ang mga tig-alagad sa hari mitubag: “Si Haman+ kanang nagtindog sa hawanan.” Busa ang hari miingon: “Pasudla siya.”

6 Dihang si Haman misulod, ang hari miingon kaniya: “Unsay angayng buhaton ngadto sa tawo nga gustong pasidunggan sa hari?” Si Haman miingon sa iyang kaugalingon:* “Kinsa pa bay gustong pasidunggan sa hari gawas nako?”+ 7 Busa si Haman miingon sa hari: “Alang sa tawo nga gustong pasidunggan sa hari, 8 padad-a silag harianong besti+ ug kabayo nga ginasakyan sa hari nga may espesyal nga purongpurong sa ulo niini. 9 Dayon ang besti ug ang kabayo itugyan ngadto sa usa sa mga prinsipe sa hari, ug bestihan nila ang tawo nga gustong pasidunggan sa hari ug pasakyon siya sa kabayo ug iparada diha sa plasa sa siyudad. Sila mag-una kaniya ug mosinggit: ‘Mao kini ang pagabuhaton ngadto sa tawo nga gustong pasidunggan sa hari!’”+ 10 Dihadiha ang hari miingon kang Haman: “Pagdali! Kuhaa ang besti ug ang kabayo, ug ang tanan nga imong giingon buhata ngadto kang Mardokeo nga Hudiyo kinsa naglingkod sa ganghaan sa palasyo sa hari. Himoa gayod ang tanan nimong gisulti.”

11 Busa gikuha ni Haman ang besti ug ang kabayo, ug iyang gibestihan si Mardokeo+ ug gipasakay siya sa kabayo ug giparada diha sa plasa sa siyudad. Ug si Haman nga diha sa iyang atubangan misinggit: “Mao kini ang pagabuhaton ngadto sa tawo nga gustong pasidunggan sa hari!” 12 Human niana si Mardokeo mibalik sa ganghaan sa palasyo sa hari, apan si Haman midalidalig pauli sa iyang balay, nga naguol pag-ayo ug nagtabon sa iyang ulo. 13 Dihang giasoy ni Haman kang Zeres+ nga iyang asawa ug sa tanan niyang higala ang tanang nahitabo kaniya, ang iyang mga magtatambag ug si Zeres nga iyang asawa miingon kaniya: “Kon si Mardokeo, kinsa karon pa lang nakapildi na nimo, kaliwat sa mga Hudiyo,* dili ka modaog batok kaniya; seguradong mapildi gyod ka niya.”

14 Samtang sila nagsultihanay, ang mga opisyal sa hari miabot ug gidala dayon nila si Haman ngadto sa bangkete nga gihimo ni Ester.+

7 Busa ang hari ug si Haman+ miadto sa bangkete ni Rayna Ester. 2 Ang hari miingon na usab kang Ester sa ikaduhang adlaw panahon sa bangkete sa bino: “Unsay imong gusto, Rayna Ester? Ihatag ko kini kanimo. Ug unsay imong hangyo? Bisag katunga sa akong gingharian, kini ihatag kanimo!”+ 3 Si Rayna Ester mitubag: “Kon ako imong gikahimut-an, Oh hari, ug kon buot nimo, akong ihangyo nga luwason ko nimo ug ang akong katawhan.+ 4 Kay kami gibaligya,+ ako ug ang akong katawhan, aron puohon, patyon, ug laglagon.+ Kon kami gibaligya lang ingong mga ulipon, magpakahilom lang unta ko. Apan dili kini angayng tugotan nga mahitabo kay kini makadaot sa hari.”

5 Unya si Haring Ahasuero miingon kang Rayna Ester: “Kinsa kining tawhana nga nangahas sa pagbuhat niana, ug asa siya?” 6 Si Ester miingon: “Ang kontra ug ang kaaway mao kining daotan nga si Haman.”

Si Haman nahadlok pag-ayo sa hari ug sa rayna. 7 Ang hari nasuko pag-ayo ug mibiya sa bangkete sa bino ug miadto sa tanaman sa palasyo, apan si Haman mitindog aron magpakiluoy kang Rayna Ester nga luwason ang iyang kinabuhi, kay iyang nakita nga desidido ang hari sa pagsilot kaniya. 8 Ang hari mibalik sa balay sa bangkete sa bino gikan sa tanaman sa palasyo ug iyang nakita si Haman nga miubo sa higdaanan diin atua si Ester. Ang hari miingon: “Lugoson ba usab niya ang rayna dinhi mismo sa akong balay?” Human mabungat sa hari kining mga pulonga, ilang gitabonan ang nawong ni Haman. 9 Si Harbona,+ usa sa mga opisyal sa palasyo sa hari, miingon: “Si Haman nagpahimo usab ug estaka alang kang Mardokeo,+ kansang taho nakaluwas sa hari.+ Tua kini duol sa balay ni Haman, nga 50 ka maniko* ang gihabogon.” Ug ang hari miingon: “Ibitay ninyo siya didto.” 10 Busa ilang gibitay si Haman sa estaka nga iyang gipahimo alang kang Mardokeo, ug napuypoy ang kasuko sa hari.

8 Niadtong adlawa gihatag ni Haring Ahasuero kang Rayna Ester ang tanang iya ni Haman,+ ang kaaway sa mga Hudiyo;+ ug si Mardokeo miadto sa hari, kay gisulti man ni Ester kon ig-unsa niya siya.+ 2 Unya gihubo sa hari ang iyang pangselyo nga singsing+ nga iyang gikuha kang Haman ug gihatag kini kang Mardokeo. Ug gihimo ni Ester si Mardokeo nga tigdumala sa tanang iya ni Haman.+

3 Unya si Ester nakigsulti pag-usab sa hari. Siya mihapa sa iyang tiilan ug mihilak ug nangamuyo nga santaon ang kadaot nga gihimo ni Haman nga Agagihanon ug ang iyang daotang plano batok sa mga Hudiyo.+ 4 Gitunol sa hari kang Ester ang setro nga bulawan,+ ug si Ester mitindog atubangan sa hari. 5 Siya miingon: “Kon buot sa hari ug kon siya may pag-uyon kanako, ug kon husto sa panan-aw sa hari ug ako iyang gikahimut-an, magpasulat siyag mando nga ikanselar ang mga dokumento nga gisulat ni Haman+ nga anak ni Hamedata nga Agagihanon,+ sa tuyo nga laglagon ang mga Hudiyo sa tanang probinsiya* sa hari. 6 Kay dili nako maantos nga makita nga laglagon ang akong katawhan ug pamatyon ang akong mga paryente.”

7 Busa si Haring Ahasuero miingon kang Rayna Ester ug kang Mardokeo nga Hudiyo: “Ang tanang iya ni Haman ako nang gihatag kang Ester+ ug si Haman ako nang gipabitay sa estaka,+ tungod sa iyang daotang plano batok sa mga Hudiyo. 8 Sa ngalan sa hari, pagsulat mog mando kon unsay nakita ninyo nga maayo alang sa mga Hudiyo ug selyohi kini sa pangselyo nga singsing sa hari, kay ang mando nga gisulat sa ngalan sa hari ug giselyohan sa pangselyo nga singsing sa hari dili na mahimong kanselahon.”+

9 Busa gipatawag ang mga sekretaryo sa hari sa ikatulong bulan, nga mao ang bulan sa Sivan,* sa ika-23 nga adlaw. Ilang gisulat ang tanang gimando ni Mardokeo sa mga Hudiyo, mga satrapa,+ mga gobernador, ug sa mga prinsipe sa 127 ka probinsiya*+ gikan sa India hangtod sa Etiopia, ngadto sa matag probinsiya* sa kaugalingong estilo niini sa pagsulat ug sa matag katawhan sa ilang kaugalingong pinulongan ug sa mga Hudiyo sa ilang kaugalingong estilo sa pagsulat ug pinulongan.

10 Iya kining gisulat sa ngalan ni Haring Ahasuero ug giselyohan sa pangselyo nga singsing sa hari+ ug iyang gipadala ang mga dokumento pinaagi sa mga mensahero nga nagsakay sa tulin nga mga kabayo nga gigamit sa pag-alagad sa hari. 11 Sa maong mga dokumento, ang hari nagtugot sa mga Hudiyo sa tanang siyudad sa pagtigom ug pagdepensa sa ilang kaugalingon. Gitugotan usab sila sa pagpuo, pagpatay, ug paglaglag sa bisan unsang puwersa sa katawhan o probinsiya* nga moatake kanila, lakip ang mga babaye ug mga bata, ug sa pag-ilog sa ilang mga kabtangan.+ 12 Himoon kini sa samang adlaw diha sa tanang probinsiya* ni Haring Ahasuero, sa ika-13 nga adlaw sa ika-12 nga bulan, nga mao ang bulan sa Adar.*+ 13 Ang kopya sa maong dokumento ipagula sa tanang probinsiya* ingong balaod. Kini ipahibalo ngadto sa tanang katawhan, aron ang mga Hudiyo makaandam nianang adlawa sa pagpanimalos sa ilang mga kaaway.+ 14 Sa sugo sa hari, ang mga mensahero nga nagsakay sa mga kabayo nga gigamit sa pag-alagad sa hari migikan dayon nga nagdali. Ang maong balaod gipagula usab diha sa palasyo* sa Susan.*+

15 Unya mibiya sa atubangan sa hari si Mardokeo nga nagsul-ob ug harianong besti nga gama sa asul ug puting panapton, nindot kaayong korona nga bulawan, ug maayong klase nga kapa nga gama sa purpura nga delana.*+ Ug ang siyudad sa Susan* naghugyaw sa kalipay. 16 Ang mga Hudiyo nahupayan,* nagsadya, ug naghugyaw, ug sila gitahod sa katawhan. 17 Ug sa tanang probinsiya* ug siyudad, sa bisan diin nga nakaabot ang mando ug balaod sa hari, ang mga Hudiyo nagsadya ug naghugyaw, nga naghimog mga bangkete ug selebrasyon. Daghan ang nahimong mga Hudiyo+ tungod kay sila nahadlok sa mga Hudiyo.

9 Sa ika-13 nga adlaw sa ika-12 nga bulan, nga mao ang bulan sa Adar,*+ dihang ang mando ug balaod sa hari ipatuman na,+ sa mismong adlaw nga gilaoman sa mga kaaway sa mga Hudiyo nga sila modominar kanila, lahi ang nahitabo, kay gipildi na hinuon sa mga Hudiyo kadtong mga nagdumot kanila.+ 2 Ang mga Hudiyo nagtigom sa ilang mga siyudad diha sa tanang probinsiya* ni Haring Ahasuero+ aron makig-away niadtong buot mohimog kadaot kanila, ug walay usa nga nakabarog batok kanila kay ang tanang katawhan nahadlok kanila.+ 3 Ug ang tanang prinsipe sa mga probinsiya,* mga satrapa,+ mga gobernador, ug kadtong mga nagadumala sa mga buluhaton sa hari mitabang sa mga Hudiyo kay sila nahadlok kang Mardokeo. 4 Si Mardokeo nahimong gamhanan+ diha sa balay* sa hari, ug ang iyang kabantog mikaylap sa tanang probinsiya* kay nagkadako ang iyang awtoridad.

5 Gipamatay ug gilaglag sa mga Hudiyo ang tanan nilang kaaway pinaagig espada; ilang gibuhat ang bisan unsa nga ilang gusto ngadto sa mga nagdumot kanila.+ 6 Sa palasyo* sa Susan,*+ 500 ka tawo ang gipatay ug gilaglag sa mga Hudiyo. 7 Gipatay usab nila si Parsandata, Dalpon, Aspata, 8 Porata, Adalia, Aridata, 9 Parmasta, Arisai, Aridai, ug Vaizata, 10 ang 10 ka anak nga lalaki ni Haman nga anak ni Hamedata, ang kaaway sa mga Hudiyo.+ Apan human nila sila patya, wala nila panguhaa ang ilang mga kabtangan.+

11 Niadtong adlawa ang gidaghanon sa gipamatay didto sa palasyo* sa Susan* gipahibalo ngadto sa hari.

12 Ang hari miingon kang Rayna Ester: “Sa palasyo* sa Susan,* gipatay ug gilaglag sa mga Hudiyo ang 500 ka tawo ug ang 10 ka anak ni Haman. Komosta sa ubang probinsiya* sa hari?+ Ug karon unsay imong gusto? Kini ihatag gayod kanimo. Ug unsa pay imong ihangyo? Kini himoon gayod.” 13 Si Ester mitubag: “Kon buot sa hari,+ tugoting ipadayon ugma sa mga Hudiyo sa Susan* ang ilang ginahimo karon sumala sa balaod;+ ug ipabitay ang 10 ka anak ni Haman diha sa estaka.”+ 14 Busa ang hari nagsugo nga himoon kana. Usa ka balaod ang gipagula sa Susan,* ug ang 10 ka anak ni Haman gibitay.

15 Ang mga Hudiyo sa Susan* nagtigom pag-usab sa ika-14 nga adlaw sa bulan sa Adar+ ug 300 ka tawo ang ilang gipatay sa Susan,* apan wala sila manguhag kabtangan.

16 Ang ubang Hudiyo sa mga probinsiya* sa hari nagtigom usab ug gidepensahan nila ang ilang kaugalingon.+ Gilaglag nila ang ilang mga kaaway,+ ug 75,000 niadtong nagdumot kanila ang ilang napatay; apan wala sila manguhag kabtangan. 17 Nahitabo kana sa ika-13 nga adlaw sa bulan sa Adar. Sa ika-14 nga adlaw sila wala na makig-away ug gihimo nila kini nga adlaw sa kombira ug pagsadya.

18 Ang mga Hudiyo sa Susan* nagtigom sa ika-13+ ug ika-14 nga adlaw.+ Sa ika-15 nga adlaw sila wala na makig-away ug gihimo nila kini nga adlaw sa kombira ug pagsadya. 19 Mao nga ang mga Hudiyo nga nagpuyo sa mga siyudad gawas sa kaulohan naghimo sa ika-14 nga adlaw sa bulan sa Adar ingong adlaw sa pagsadya ug kombira, usa ka adlaw sa selebrasyon,+ ug panahon sa pag-ambitay ug pagkaon.+

20 Girekord ni Mardokeo+ kini nga mga hitabo ug nagpadala siyag opisyal nga mga sulat ngadto sa tanang Hudiyo sa tanang probinsiya* ni Haring Ahasuero, sa duol man o sa layo. 21 Iyang gisugo sila nga saulogon matag tuig ang ika-14 ug ika-15 nga adlaw sa bulan sa Adar, 22 kay sa maong mga adlaw ang mga Hudiyo naluwas gikan sa ilang mga kaaway ug sa maong bulan ang ilang kaguol napulihag kalipay ug ang ilang pagbangotan+ napulihag pagsadya. Ila kining saulogon ingong mga adlaw sa kombira ug pagsadya ug panahon sa pag-ambitay ug pagkaon ug paghatag ug mga gasa ngadto sa mga pobre.

23 Ug ang mga Hudiyo miuyon nga ipadayon pagsaulog ang nasugdan nila nga selebrasyon ug buhaton ang gisulat ni Mardokeo kanila. 24 Kana tungod kay si Haman+ nga anak ni Hamedata nga Agagihanon,+ ang kaaway sa tanang Hudiyo, nagplano sa paglaglag sa mga Hudiyo.+ Iyang giitsa ang Pur,+ nga mao ang Ripa,* aron sa paggubot ug sa paglaglag kanila. 25 Apan dihang si Ester miadto sa hari, ang hari nagpagawas ug mando pinaagig sulat+ nga nag-ingon: “Ang iyang daotang plano batok sa mga Hudiyo+ mosumbalik kaniya”; ug ilang gibitay siya ug ang iyang mga anak sa estaka.+ 26 Kanay rason nga ilang gitawag kining mga adlawa ug Purim, nga gikuha sa ngalan nga Pur.*+ Tungod sa giingon sa maong sulat ug sa kon unsay ilang nakita labot niini ug sa nahitabo kanila, 27 giobligar sa mga Hudiyo ang ilang kaugalingon ug ang ilang mga kaliwat ug ang tanan nga mianib kanila+ nga saulogon kining duha ka adlaw nga walay palta ug tumanon ang nahisulat bahin niini sa gitakdang panahon matag tuig. 28 Kining mga adlawa hinumdoman ug saulogon sa matag kaliwatan, banay, probinsiya,* ug siyudad; ug ang mga Hudiyo dili angayng moundang sa pagsaulog niining mga adlawa sa Purim, ug handomon kini sa ilang mga kaliwat hangtod sa hangtod.

29 Unya si Rayna Ester, nga anak ni Abihail, ug si Mardokeo nga Hudiyo naghimog ikaduhang sulat bahin sa Purim, ug gipalig-on nila kini pinaagi sa awtoridad nga gihatag kanila. 30 Ang opisyal nga mga sulat, nga naundan ug mga pulong sa pakigdait ug kamatuoran, gipadala ngadto sa tanang Hudiyo sa 127 ka probinsiya*+ ni Ahasuero+ 31 aron maestablisar ang pagsaulog sa mga adlaw sa Purim sa gitakdang panahon niini uban ang pagpuasa+ ug pagpangamuyo,+ sumala sa gisugo kanila ni Mardokeo nga Hudiyo ug Rayna Ester+ ug sumala mismo sa ilang desisyon nga handomon nila kini ug sa ilang mga kaliwat.+ 32 Ug ang sugo ni Ester nagpalig-on niining mga butanga maylabot sa Purim,+ ug kini gisulat diha sa usa ka basahon.

10 Si Haring Ahasuero nagpatuman ug pinugos nga pagtrabaho diha sa iyang gingharian​—⁠sa kayutaan ug sa mga isla sa dagat.

2 Ang iyang pagkagamhanan, ang tanan niyang kalamposan, ug ang detalyadong asoy kon giunsa pagbayaw sa hari si Mardokeo+ nasulat sa basahon sa kasaysayan+ sa mga hari sa Media ug Persia.+ 3 Si Mardokeo nga Hudiyo maoy ikaduha kang Haring Ahasuero. Siya bantogan* taliwala sa mga Hudiyo ug tinahod sa iyang kaigsoonan, nga kanunayng nagabuhat alang sa kaayohan sa iyang katawhan ug alang sa kalinaw sa tanan nilang kaliwat.