Bisag mga Lagiw, Malipayon Sila nga Nagaalagad sa Diyos
MGA gubat, mga gutom, mga katalagman, ug kagubot. Alang sa pipila ka tawo kini maoy ulohan lamang sa mga balita nga ilang mabasa o makita. Alang sa daghan pang uban kini maoy bahin na sa matag adlaw nga kinabuhi. Kay usa ka tibuok yutang kapunongan sa mga Kristohanon, ang mga Saksi ni Jehova nahibalo kaayo nga sa bisan unsang panahong mahitabo ang usa ka gubat o adunay moabot nga katalagman, ang bahin sa ilang internasyonal nga mga igsoon mahimong mag-antos. Ug sa dihang ang mga tawo mokalagiw alang sa ilang mga kinabuhi, buhaton usab kana sa among mga igsoon.
Sa daghang katuigan ang mga Saksi sa ubay-ubayng nasod sa Aprika nagaantos sa maong mga kasinatian. Daghan kanila ang mamutos sa bisan unsa lang nga ilang madala ug mangitag kadangpan sa laing dapit. Bisan pa ang pipila adunay pila ka mga paagi sa transportasyon, tingali usa ka bisikleta, ang kadaghanan napugos sa pagbaktas kanunay—sa daghang adlaw, gani mga semana—aron makaabot sa ilang destinasyon.
Usa sa maong destinasyon mao ang usa ka gamayng lungsod nga ginganlag Mboki, sa Sentral nga Republika sa Aprika. Sa daghang katuigan, ang mga lalaki ug mga babaye, bata ug tigulang, nangabot sa linibo. Lakip sa daghan kanila maoy among Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye, uban sa mga interesado. Siyempre, ang mga isigka-Kristohanon sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Bangui, ang kaulohan sa Sentral nga Republika sa Aprika, interesado kaayo nga makigkita niining mga lagiw aron matabangan. Lima ka beses, usa ka hawas ang gipadala nga nagdalag salapi, pagkaon, bisti, ug medisina, nga madagayaong gihatag sa mga Saksi sa Bagui, mga 1,130 kilometros ang gilay-on. Bisag kabos kadtong mihatag niining madagayaong tabang, sila malipayon nga nakabuhat niana kutob sa ilang maarangan.
Pag-adto sa Mboki
Ang mga igsoon sa sangang buhatan buot nga makakita kon unsa pay mahimo ug kon sa unsang paagi katabangan sa espirituwal ang mga lagiw. Busa ako ug ang akong asawa misugod sa among biyahe sakay sa fourwheel-drive nga Land Cruiser, nga gikuyogan ni Symphorien, usa ka espesyal payunir, ug sa iyang asawa. Suheto kaayo si Symphorien sa dalan, ug siya makasultig Zande, ang pinulongan sa mga lagiw sa Mboki. Mikabat ug upat ka makapoyng mga adlaw alang kanamo aron makaabot didto.
Sa kataposang 400 kilometros miagi kami sa matahom nga lugar sa bukiron nga banika ug sa dagkong mga kahoyng baobab. Matag karon ug unya nakaagi kamig gagmayng mga balangay. Niining gilay-ona sa dalan, ang akong asawa nakaihap ug eksaktong 50 ka taytayan—daghan ang guba na kaayo, nga ang pila niini dili kaagian. Giayo namo ang ubang mga taytayan pinaagig mga tabla ug gabok nga mga linaras nga kahoy, gibutangag igbubutad ang four-wheel-drive nga sakyanan, nag-ampo, ug hinayhinayng nagpadagan. Kon may gamayng balangay sa duol, ang mga batan-on magdagan sa pagtabang—nga may diyutayng suhol. Natingala kami nga kanunay silang makakitag mga linaras nga kahoy ug mga tabla gikan sa taytayan diha sa kasagbotan ug ilalom sa mga kakahoyan sa duol. Nahibulong kami kon gikuha ba kaha nila kini gikan sa taytayan ug gitagoan didto alang sa mga kustomer nga nanginahanglan.
Sa tulo ka okasyon gibalibaran namo ang tabang niadtong mga batan-ona, kay ang mga taytayan kuyaw kaayo nga tabokon. Busa milikay kami sa dalan, nagpadagan paubos sa sapa, ibabaw sa mga bato, misaka na usab, ug mibalik sa dalan. Dako ang among kalipay nga kadto panahon sa ting-init, kay kondili kami wala gayoy laing paagi sa pagbiyahe, gawas tingali kon magsakay ug helikopter!
Sama sa unsa kaha ang Mboki? Mao kanunay kini ang misantop sa among mga hunahuna samtang nagbiyahe niining walay kataposang “piste,” usa ka Pranses nga pulong nga gigamit sa Sentral nga Republika sa Aprika alang sa usa ka karsada o dalandalan sa balas, mga bato, ug tipak sa mga bato—ug libolibong libaong.
Sa ikaupat nga adlaw, human lamang sa kaudtohon, gitudlo ni Symphorien ang mga payag nga gama sa sagbot nga gilibotan sa mga punoan sa kapayas ug kabalanghoyan. “Voilà! Mao na kini ang Mboki,” siya misinggit. Kami nakurat sa among nakita. “Mao ba kini ang Mboki? Hain ang kampo?” kami nangutana, kay ang among nakita dili usa ka kampo, mga balay lang nga nagkatag. Kini gagmay apan hinlo nga mga payag nga sagbot ang mga atop. Bisan asa may mga kahoy usab ug mga kahoykahoy. Ang mga tawo nananom ug mga talamnon tapad sa ilang mga balay. Ang Mboki dili mao ang matang sa kampo nga among gipaabot nga makita; kadto maoy usa ka dakong balangay, nga mga 35 kilometros ang gitas-on.
Pakighimamat sa mga Igsoon
Ang mga igsoon sa Mboki nahibalo nga kami umaabot, apan nagtuo sila nga ang among biyahe mokabat ug lima ka adlaw. Sa dihang nadungog nila ang dahunog sa among sakyanan, sila misugat nga nagdagan. Ang mga lalaki, mga babaye, ug mga bata nagdalidali sa paggula sa ilang mga payag ug pundok sa mga payag ug miabot gikan sa ilang mga umahan sa pagsugat kanamo. Ang tanan nagpahiyom, nagkatawa, ug nakiglamano, sa makadaghan kon posible. Sila nakiglamano nga nagkugos sa ilang mga bata. Ang tanan buot nga mangomosta, ug kinasingkasing nga ilang giabiabi kami.
Ako ug ang akong asawa wala kaayoy nahimo niadtong tungora tungod sa kababagan sa pinulongan. Gisulayan namo ang diyutayng Pranses, diyutayng Sango, diyutayng Ingles, ug Arabiko. Ang kadaghanan sa among mga igsoon makasulti, makabasa, ug makasulat ug Zande. Si Symphorien kinahanglang maghubad pa, nga nagasaysay sa programa sa among pagduaw.
Nagpadayon kami sa dugang pipila ka kilometros ug nakaabot sa Kingdom Hall. Kadto mao ang unang “simbahan” nga gitukod sa mga lagiw sa bisan unsa nga relihiyon sa Mboki. Dugang mga igsoon ug ilang mga anak ug mga interesado ang mitungha sa pagpakiglamano. Bisan ang daghang kabataan sa kasilinganan miabot uban sa mga igsoon aron makiglamano kanamo.
Ang among mga igsoon nag-andam ug duha ka gagmayng mga balay alang kanamo, nga ilang mga bisita. Ang mga balay hinlo kaayo. Ang mga balde sa hinlong tubig giandam ug naghulat kanamo. Nagdala kami ug among kaugalingong pagkaon ug mainom nga tubig, nagdahom nga nihit kaayo kini ug aron dili makapabug-at sa among mga igsoon. Samtang among gidiskarga ang mga karga sa sakyanan, usa ka batang babaye miduol ug nangutana kon unsay among gusto nga pagkaluto sa manok nianang gabhiona, inasal o sarsiyado? Wala gayod namo kana dahoma ug nangutana kon unsay ilang plano nga iparis niana. Ang tubag: balanghoy. Busa mipili kami sa manok nga sarsiyado. Ang dako namong kagutom natagbaw pag-ayo niadtong gabhiona. Apan gisigehan nila kami pagpakaon adlaw-adlaw—paniudto ug panihapon. Halos dili kami makatuo niini—mga lagiw nagpakaon ug nag-atiman kanamo, bisan ug sila mismo nagnihit.
Usa ka Malipayon Gamayng Kongregasyon
Ania kami dinhi, niining usa ka hilit nga dapit apan uban sa among 21 ka igsoon. Duha lamang kanila ang miabot dinhi nga bawtismado na. Ang uban maoy interesadong mga tawo dihang miabot sila. Sila nagpadayon sa pagtuon ug nabawtismohan sa miaging duha ka tuig. Upat ang dugang nabawtismohan sa duol nga suba sa panahon sa among pagduaw.
Usa ka talagsaong pananglitan mao si Faustino. Sa wala pa moabot sa Mboki, siya nakakat-on sa pangunang mga kamatuoran sa Bibliya gikan sa usa ka higala. Nasabtan ni Faustino ang iyang nakat-onan. Sa wala magdugay siya ug ang iyang higala nagsugod sa pagsangyaw ngadto sa uban, apan sila nakasugat ug pagsupak ug gibilanggo tungod sa “pag-ukay sa katawhan” pinaagi sa ilang relihiyon. Samtang didto sa bilanggoan, ang higala ni Faustino miangka tungod sa kahadlok ug gibuhian. Duha ka bulan sa ulahi si Faustino gihusay sa husgado. Apan, tin-aw nga ang mga sumbong batok kaniya walay-pasikaranan, busa siya gibuhian. Sa dihang miabot ang gubat sa iyang dapit, si Faustino mikalagiw sa Sentral nga Republika sa Aprika, diin iyang nahibalag ang mga igsoon ug nagpadayon sa iyang pagtuon sa Bibliya. Siya nabawtismohan sa Hulyo 1991, ug sa 1992 siya misulod sa bug-os-panahong ministeryo ingong usa ka regular payunir.
Karon ang malipayon ug mahigalaon gamayng kongregasyon sa Mboki gilangkoban sa usa ka espesyal payunir ug 21 ka magmamantala. Duha ka nagasultig-Ingles nga mga igsoong lalaki ang nag-alagad ingong mga ansiano ug nakahimo sa pagpadayon sa maayong komunikasyon sa sangang buhatan sa Bangui. Nagdahom kami nga ang among lagiw nga mga igsoon anaa sa malisod kaayo, makaluluoy nga kahimtang, apan dili kini mao ang kahimtang. Bisag kabos sa materyal, walay usa ang nagreklamo, nabalaka, o nagbagulbol. Sukad sa ilang pag-abot ang mga igsoon nagtukod sa ilang mga payag ug mga balay ug nagsugod sa pagpananom ug pagkaon ug pagbuhig mga manok. Nihit sila karon kay sa kaniadto, apan sila buhi ug kauban sa mga isigka-Kristohanon.
Sanglit adunay mga 17,000 ug 20,000 ka lagiw sa Mboki, nga daghan pa ang nagapangabot matag bulan, ang among mga igsoon adunay dakong umahan alang sa ilang ministeryo. Miuban kami kanila sa pagsangyaw, nga maoy makaiikag kaayo. Ang Bibliya nga Zande kanunay ang ilang gigamit, ug kini nga hubad naundan sa ngalan sa Diyos sa Hebreohanong Kasulatan ug diha sa pipila ka teksto sa Kristohanon Gregong Kasulatan. Alang niining mga tawhana, ang Diyos dili lamang “Mboli” (“Diyos” sa Zande) kondili “Yekova,” nga maoy ilang paglitok sa personal nga ngalan sa Diyos. Ang “Mboli Yekova” maoy usa ka kasagarang ekspresyon. Ang mga hubad nga Protestante sa daghang pinulongan sa Aprika wala mosunod niining hustong paghubad; hinunoa, ilang giilisdan ang “Jehova” sa “Nzapa,” “Nzambe,” o sa ubang Aprikanong mga ngalan alang sa Diyos.
Matuod sa tagna ni Jesus, ang maayong balita sa Gingharian ginasangyaw sa tibuok kalibotan, bisan sa Mboki. (Mateo 24:14) Karon ang kongregasyon daghan nag suplay sa mga Bibliya, mga libro, mga magasin, mga pulyeto, ug mga tract sa tanang pinulongan nga ilang gikinahanglan. Tingali sa umaabot, daghan pang publikasyon ang mabatonan sa Zande nga pinulongan.
Nagapaabot sa Permanenteng Pinuy-anan
Sa unang gabii, gipakita namo ang programang slide sa Sosyedad nga “Malipayong mga Kombensiyonista sa Sidlakang Uropa Nagadayeg Kang Jehova.” Sa pagkasunod nga gabii ang programa maoy “Pagdala sa Daghan sa Pagkamatarong sa Panahon sa Kataposan.” Ang pagsalida sa slide gihimo sa gawas sa balay, tapad sa Kingdom Hall, ubos sa masanag nga kalangitan ug mabugnaw nga kahayag sa bulan. Pagkatalagsaon nga palibot! Gatosan ang mitambong sa pagtan-aw niining mga salida sa slide, ug nalipay ang among mga igsoon ug magarbohon nga nakahatag ug linaing butang ngadto sa populasyon.
Sa pagka Lunes, nangandam kami sa among biyahe sa pagpauli. Kini maoy laing upat-ka-adlaw nga pagbiyahe agi sa samang mga dalan ug sa pagtabok sa samang 50 ka taytayan. Usa ka igsoong babaye miinsister sa pag-andam ug pagkaon alang sa biyahe—duha pa ka manok, nga inasal na ug tinimplahag ahos. Nangalimyon ang humot nga lami niini samtang nagbiyahe diha sa Land Cruiser. Sa pagkaudto mihunong kami sa kakahoyan aron kalipayan ang inasal nga manok samtang naghunahuna sa among mga igsoon sa Mboki. Bisag napugos nga mahimong mga lagiw, sila nagpadayong nag-alagad kang Jehova nga matinumanon, nga nagapaabot sa permanenteng pinuy-anan sa pakigdait nga gisaad sa Diyos sa bag-ong kalibotan. (2 Pedro 3:13)—Tinampo.