Sibsibanan Alang sa mga Samag-karnerong Katawhan sa Yuta sa Navajo
ANG Hózhóní, sa pinulongan sa Navajo nga mga Indian, nagkahulogang “maanindot,” ug mao kana ang paghubit sa Navajo nga katawhan sa ilang yuta. Sukad niadtong 1868 ang kagamhanan sa Tinipong Bansa nagpahat sa mga Navajo ug mga 62,000 kilometros kuwadrado sa reserbasyon nga yuta sa amihanan-sidlakan sa Arizona, nga didto dapit sa gitawag ug upat ka suok, diin ang upat ka estado sa Arizona, Colorado, New Mexico, ug Utah nag-abot. Ang Monument Valley, nga gipabantog sa mga pelikula sa Kasadpan, gihimo na karon nga Navajo Tribal Park ug nagdanig mga turista gikan sa tibuok kalibotan. Ang walog nagpasundayag sa makapahinganghang 300 metros nga pulang balasong higanteng mga bato nga mamingawong nagbuntaog sa habog nga desyertong kapatagan. Haom lang nga ang Navajong termino alang sa walog nagkahulogang “ang luna taliwala sa kabatoan.”
Ang Navajo nga katawhan sa kinatibuk-an nailhan tungod sa ilang mapaubsanong mga batasan, mainitong pagkamaabiabihon, ug suod nga pinadak-ang mga pamilya. Ang 170,000 ka molupyo sa reserbasyon kasagarang nagpuyo sa hilit nga mga balangay, nga nagsunod sa mga tradisyon. Pipila ang padayon pang nagbuhig mga karnero ug namuyo sa binulitag-yuta tablang mga payag nga ginganlag mga hogan. Ang mga maartehong dayandayan ug batid nga binuhat-sa-kamot nga mga produktong Navajo nagkapopular. Ilabinang gipabilhan mao ang ilang mga alpombra ug mga habol nga dunay mabulokong geometriko o naandang mga disenyo, nga hinabol gikan sa balahibo sa karnero. Sama usab niini ka ilado ang alahas nga pilak sa Navajo nga dunay turquoise ug uban pang kinaiyanhong materyales.
Ang Paghatod sa Maayong Balita Ngadto sa Yuta sa Navajo
Sulod sa kapig 30 ka tuig, ang mga Saksi ni Jehova nanganhi sa yuta sa Navajo dili aron sa pagpanan-aw-tan-aw lamang apan aron usab sa paghatod sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos ngadto sa katawhan niining hilit nga dapit. (Mateo 24:14) Ang regular ug espesyal payunir nga mga ministro sa mga Saksi ni Jehova ang nanguna sa buluhatong pagsangyaw. Daghan kanila ang nanganhi ingong sanong sa mga awhag gikan sa nagapanawng mga magtatan-aw ug lokal nga mga Saksi aron sa pagtabang diin ang panginahanglan mas dako. Pipila ang gikan sa duol nga mga kongregasyon, samtang ang uban, lakip ang mga sakop sa lainlaing mga tribo sa Nitibong Amerikano, ang nanganhi gikan sa nagkadaiyang mga bahin sa Tinipong Bansa.
Kining nagsakripisyo-sa-kaugalingong mga lalaki ug mga babaye nagtandi sa ilang ministeryo dinhi sa usa ka misyonaryong asaynment. Ngano? Una sa tanan, ang nitibong mga pinulongan lisod kaayo tun-an tungod sa ilang komplikadong mga tunog, gambalay, ug mga ekspresyon. Unya, ang nitibong katawhan, sa kasagaran, naghupot sa ilang mga tradisyon sa relihiyon, gambalay sa pamilya, ug nagsalig sa yuta para panginabuhi. Dugang pa, ang pamalay ug pangempleyo nihit para sa mga dili-Indian, nga nagpalisod kanilang namalhin aron magpabilin dinhi. Sa kataposan, ang taas nga kasaysayan sa pagdaogdaog niining mga tawhana sa mga kamot sa puti nga tawo nagsilsil diha kanila sa dili pagsalig sa mga dili-Indian.a
Sa sinugdanan, sa dihang ang mga Saksi miduaw sa balay ug balay nga nakailis ug maayo ug nagsul-ob ug mga korbata, sila nasaypang mga Mormon, ug daghan ang wala moabli sa pultahan. Sa dihang misul-ob sila ug dili kaayo pormal nga besti, sila gipasulod ug giabiabi, nga sa masubsob usa ka oras o kapin pa. Karon ang mga tawo nakaila na sa mga Saksi ni Jehova, bisan ug ang pormal nga besti gigamit na pag-usab sa ministeryo.
Ang pag-adto lamang sa katawhan nga namuyo sa Navajo nga reserbasyon maoy usa ka dakong hagit. Ang pagdrayb ug daghang kilometro sa walay-timaang mga dalandalan nga mahimong batohon, balason, ug lapokon maoy naandan. Dili ikatingala nga kini anam-anam nga magpadaot sa mga sakyanan ug makapakapoy sa mga pasahero. Ang mga sakyanan mahimo usab nga moungot sa dalan, apan ang molabayng mga tawo kasagarang andam nga motabang. Ang pagduaw sa mga interesado, pag-adto sa usa ka gidumalahan ug pagtuon sa Bibliya sa balay, o pagdala sa usa ka tawo sa usa ka Kristohanong tigom kasagarang nanginahanglan ug daghang oras sa idabuwelta nga biyahe. Apan ang mga Saksi andam nga maghago sa ilang mga kaugalingon mismo, ug busa nagpasundayag sa ilang gugma sa nitibong katawhan.—Itandi ang 1 Tesalonica 2:8.
Ang Navajo malipay nga dunay mga panaghisgot sa Bibliya. Kasagaran nilang tapokon ang tibuok pamilya—mga anak, mga ginikanan, ug mga apohan—aron makadungog bahin sa paglaom sa usa ka paraisong puy-anan sa umaabot alang sa katawhan. Sa dihang gipangutana kon sa iyang hunahuna sama sa unsa ang Paraiso, ang usa ka lalaking Navajo mitubag, “Lunhawng mga sibsibanan, nga daghag karnero,” nga nagsumbaliksilaw sa ilang gugma sa yuta ug sa ilang mga panon. Sila usab magpabili sa literatura sa Bibliya, nga magpakita niini matag karon ug unya pinaagig pag-amot ug mga lobitos nga gamiton sa alahas, baretang sabon, delatang gatas, ug uban pa ingong pag-abag sa ministeryo sa Gingharian. Usa ka espesyal payunir ang nakapahimutang ug mga 200 ka suskrisyon sa Bantayanang Torre ug Pagmata! nga mga magasin sa usa ka tuig, lakip sa duha ka suskrisyon gikan sa usa ka mangangabayo.
Pagtukod ug Usa ka “Kampo sa mga Karnero”
Pag-abot sa ting-init, panahon na alang sa usa ka Navajo nga magbalantay sa karnero nga ibalhin ang iyang panon sa usa ka kampo sa mga karnero. Kining puy-anan sa mga karnero sa ting-init, nga gipili tungod sa pagkaduol niini sa lunhawng mga sibsibanan ug maayong tuboran sa tubig, motabang sa panon nga mosanay. Sa masumbingayong diwa, ang Kingdom Hall mahimong ipakasama sa maong kampo—usa ka espirituwal nga sibsibanan ug tuboran sa mga tubig sa kamatuoran. Ang katawhan nga moanhi makakaplag ug espirituwal nga pagkaon nga makapahimsog ug makapabaskog kanila sa espirituwal.
Sa taastaas nga panahon, ang mga tigom gihimo sa lawak-klasehan sa usa ka eskuylahan sa Kayenta, Arizona. Unya niadtong Agosto 1992, sa tabang sa ginatos ka Saksing mga boluntaryo gikan sa daghang estado, usa ka bag-ong Kingdom Hall ang natukod sa Kayenta. Kini nga Kingdom Hall ug daghan pang uban sa rehiyon nagpakita sa lokal nga katawhan nga ang mga Saksi ni Jehova permanente nang mahiluna sa ilang dapit. Ang ubang mga Kingdom Hall nga nangalagad niining dakong teritoryo naglakip niadtong anaa sa Siyudad sa Tuba ug Chinle, parehas nga anaa sa reserbasyon, usa sa Keams Canyon sa tribonhong yuta sa Hopi sulod sa reserbasyon sa Navajo, ug daghan pang uban sa mga lungsod nga nag-ulot sa reserbasyon. Unsa man ang nahimong kalamposan?
Dako Kaayong Sanong sa Mensahe sa Gingharian
Sa Kayenta mga napulog-duha ka lokal nga katawhan ang nabawtismohan sukad matukod ang Kingdom Hall, nga nagpakita sa panalangin ni Jehova niining dapit sa tinuod nga pagsimba. Ang balay-tigomanan nagpamatuod nga ang mga Saksi ni Jehova magpabilin ug magtukod ug pagsalig sa maayong balita sa Gingharian nga ilang giwali. Niining bag-o pa ang unang publikong pakigpulong sa Bibliya sa pinulongang Navajo gihimo didto. Ang 40 ka sakop sa kongregasyon nalipay sa pag-abiabi sa 245 sa pakigpulong bahin sa mga kaakohan sa pagkaginikanan. Uban ang mapabilhong mga kasingkasing, usa ka pamilya nga dunay walo ka membro mipanaw ug tulo ka oras sa usa lang ka biyahe aron makapaminaw niini nga pakigpulong—ang ilang unang pagduaw sa Kingdom Hall sukad masukad.
Lain pang mapuslanong himan nga gitagana ni Jehova mao ang brosyur nga Tagamtama ang Kinabuhi sa Yuta sa Walay Kataposan! sa pinulongang Navajo. Ang paghubad sa brosyur ngadto sa Navajo, nga usa ka makuti kaayong pinulongan, nagpatungha ug usa ka sagubangonong hagit. Ang mga maghuhubad linangkob nga migahin ug kapin sa 1,000 ka oras aron panigurohon nga ang brosyur nagpasabot sa hustong paagi sa mensahe sa Gingharian. Sukad sa pagluwat niini niadtong ulahing bahin sa 1995, ang lokal nga mga Saksi nakapahimutang ug linibo ka kopya niini, nga misangpot sa daghang pagtuon sa Bibliya uban sa mga tigpangita sa kamatuoran.
Nagakadaghan na ang naggamit sa pinulongang Navajo diha sa ministeryo samtang ang mga magmamantala sa Gingharian nagkat-on niini. Ang mga kongregasyon sa maong dapit nagsugod na sa paggamit ug Navajo sa Tunghaan sa Teokratikanhong Ministeryo, ug ang mga klase sa pinulongang Navajo gihimo na sa pagbansay sa mga magmamantala. Dugang pa, ang programa sa lokal nga mga asembliya gihubad usab sa Navajo. Kining tanang paningkamot walay duhaduhang mosangpot sa mas dako pang pagsanong sa reserbasyon.
Angay usab nga tagdon taliwala sa mga bunga sa Gingharian niining Indian nga reserbasyon mao ang maayo kaayong espirituwal nga mga hiyas nga gipasundayag sa atong Navajo nga kaigsoonan. Sulod sa pito ka tuig, si Jimmy ug si Sandra nagdala sa ilang lima ka anak 120 kilometros sa usa lang ka pagbiyahe aron sa pagtambong sa matag semanang mga tigom. Ang pamilya dunay mga paghandom sa pagkantag mga awit sa Gingharian ug tingob nga pagtuon sa Bibliya sa panahon sa ilang taas nga mga pagpanaw. Ang gugma ug kakugi sa mga ginikanan alang sa kamatuoran nagtukmod sa mga bata nga sundon ang ilang sumbanan aron mahimong dedikadong mga magdadayeg ni Jehova. Upat kanila karon ang nag-alagad ingong regular nga mga payunir, ug si Jimmy usa ka ansiyano. Ug ingong pagdugang sa kalipay niining pamilyaha, ang magulang nga babaye ni Jimmy nga si Elsie niining bag-o lang nahimong unang tawo nga nagsulti ug Navajo lamang nga nabawtismohan.
Ang lokal nga mga magbalantay ug ang ilang mga panon nakadugang ug timaan sa banikanhong kalinaw sa mga monyumentong bato nga nagdayandayan sa Navajo nga reserbasyon. Si manalagnang Isaias dugay nang nagtagna bahin kang Jehova: “Siya magapasibsib sa iyang panon sama sa usa ka magbalantay sa karnero. Iyang tigomon ang mga nating karnero diha sa iyang bukton; ug kugoson sila diha sa iyang dughan. Sa pagkamapuangoron magaagak siya niadtong adunay magagmay pa.” (Isaias 40:11) Pinaagi sa iyang Maayong Magbalantay, si Jesu-Kristo, gitapok ni Jehova ngadto sa iyang espirituwal nga sibsibanan ang tanan sa Navajo nga reserbasyon nga nangandoy nga makadungog sa maayong balita sa Gingharian ug makabaton ug higayon nga makadawat sa iyang walay kataposang panalangin.
[Mga footnote]
a Tan-awa ang Mayo 8, 1948; Pebrero 22, 1952; Hunyo 22, 1954, nga mga gula sa Awake! ug Septiyembre 8, 1996, nga gula sa Pagmata!
[Kapsiyon sa panid 24]
Navajo nga babayeng magbalantay nakadungog sa maayong balita