Reperensiya Para sa Workbook sa Tigom nga Kinabuhi ug Ministeryo
Hulyo 6-12
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS | EXODO 6-7
“Karon Imong Makita kon Unsay Akong Buhaton sa Paraon”
(Exodo 6:1) Busa si Jehova miingon kang Moises: “Karon imong makita kon unsay akong buhaton sa Paraon. Pinaagi sa akong gamhanang kamot mapugos siya sa pagpalakaw kanila, ug pinaagi sa akong gamhanang kamot mapugos siya sa pag-abog nila sa iyang yuta.”
(Exodo 6:6, 7) “Busa sultihi ang mga Israelinhon: ‘Ako si Jehova, ug luwason mo nako gikan sa pinugos nga pagtrabaho ug sa pag-ulipon sa mga Ehiptohanon kaninyo. Pinaagi sa akong gahom, bawion mo nako ug pahamtangan silag bug-at nga silot. 7 Ug kuhaon mo nako ingong akong katawhan, ug ako mahimo ninyong Diyos, ug makaila gyod mo nga ako si Jehova nga inyong Diyos nga nagpagawas kaninyo gikan sa pagkaulipon sa Ehipto.
Moises
Dihay dakong kausaban usab sa mga tawo sa Israel. Gidawat nila sa sinugdan ang mga pamatuod ni Moises, apan human makasinatig nagkalisod nga mga kahimtang sa pagtrabaho ubos sa sugo ni Paraon, sila mireklamo batok kaniya hangtod nga midangop si Moises kang Jehova tungod kay nawad-an ug kadasig. (Ex 4:29-31; 5:19-23) Sa maong panahon ang Labing Hataas nagpalig-on kaniya pinaagi sa pagpahibalo nga Iya nang tumanon niining higayona ang gilantaw ni Abraham, Isaac, ug Jacob, nga mao, ang bug-os nga pagpadayag sa kahulogan sa iyang ngalang Jehova pinaagi sa pagluwas sa Israel ug sa paghimo niining usa ka dakong nasod didto sa yutang saad. (Ex 6:1-8) Bisan pa niana ang mga tawo sa Israel wala mamati kang Moises. Apan niining higayona, human sa ikasiyam nga hampak, sila bug-os nga mipaluyo kaniya, mikooperar aron nga, human sa ikanapulo nga hampak, iyang maorganisar sila ug mapagula sila sa mahapsay nga paagi, nga “nahan-ay alang sa gubat.”—Ex 13:18.
(Exodo 7:4, 5) Apan ang Paraon dili maminaw ninyo, ug ipakita nako ang gahom sa akong kamot batok sa Ehipto ug pagawson ang akong panon, ang akong katawhan, ang mga Israelinhon, gikan sa Ehipto pinaagig bug-at nga mga silot. 5 Ug ang mga Ehiptohanon makaila gyod nga ako si Jehova dihang gamiton nako ang akong gahom batok sa Ehipto ug pagawson ang mga Israelinhon gikan sa ilang taliwala.”
Moises
Atubangan ni Paraon sa Ehipto. Niining tungora si Moises ug Aaron maoy hinungdanon kaayong mga tawo diha sa usa ka ‘gubat sa mga diyos.’ Pinaagi sa kaugalingong salamangkero nga mga saserdote, nga ang mga pangulo dayag nga ginganlag Janes ug Jambres (2Ti 3:8), gipatawag ni Paraon ang gahom sa tanang diyos sa Ehipto batok sa gahom ni Jehova. Ang unang milagro nga gibuhat ni Aaron sa sugo ni Moises sa atubangan ni Paraon nagpakita sa pagkalabaw ni Jehova batok sa mga diyos sa Ehipto, bisan pa niana si Paraon labi pang nagmagahi. (Ex 7:8-13) Sa ulahi, sa nahitabo ang ikatulong hampak, bisan ang mga saserdote napugos sa pagdawat, “Kini mao ang tudlo sa Diyos!” Ug sila grabe kaayong naapektohan sa hampak sa mga hubag mao nga silang tanan wala gani makahimo sa pagpakita sa atubangan ni Paraon aron sa pagkontra kang Moises panahon sa maong hampak.—Ex 8:16-19; 9:10-12.
Ang mga hampak nagpalukmay ug nagpagahi. Si Moises ug Aaron nahimong mga tigpahibalo sa matag usa sa Napulo ka Hampak. Ang hampak nahitabo ingon sa gipahibalo, nga nagpamatuod nga si Moises gisugo ingong hawas ni Jehova. Ang ngalan ni Jehova namantala ug nabaniog sa Ehipto, nga nagpalukmay ug nagpagahi labot sa maong ngalan—nagpalukmay sa mga Israelinhon ug sa pipila sa mga Ehiptohanon; nagpagahi kang Paraon ug sa iyang mga magtatambag ug mga tigpaluyo. (Ex 9:16; 11:10; 12:29-39) Inay motuo nga ilang napasuko ang ilang mga diyos, ang mga Ehiptohanon nahibalo nga si Jehova maoy naghukom sa ilang mga diyos. Sa dihang napahamtang na ang siyam ka hampak, si Moises usab nahimong “dako kaayo diha sa yuta sa Ehipto, sa mga mata sa mga alagad ni Paraon ug sa mga mata sa katawhan.”—Ex 11:3.
Pagpangitag Espirituwal nga Bahandi
(Exodo 6:3) Nagpakita ko kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob ingong Diyos nga Labing Gamhanan. Apan bahin sa akong ngalan nga Jehova, wala nako ipaila kanila ang akong kaugalingon.
Labing Gamhanan
Gigamit ni Jehova ang titulo nga “Diyos nga Labing Gamhanan” (ʼEl Shad·daiʹ) sa dihang iyang gisaad kang Abraham ang pagkahimugso ni Isaac, usa ka saad nga kinahanglang si Abraham magbaton ug dakong pagtuo sa gahom sa Diyos sa pagtuman sa maong saad. Human niadto kini nga titulo gigamit na usab sa dihang ang Diyos gihisgotan nga mao ang magpanalangin kang Isaac ug Jacob ingong mga manununod sa Abrahamikong pakigsaad.—Gen 17:1; 28:3; 35:11; 48:3.
Subay niini, si Jehova sa ulahi miingon kang Moises: “Ako nagpakita kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob ingong Diyos nga Labing Gamhanan [beʼElʹ Shad·daiʹ], apan labot sa akong ngalan nga Jehova ako wala magpaila sa akong kaugalingon ngadto kanila.” (Ex 6:3) Kini wala magpasabot nga ang ngalang Jehova wala mailhi niini nga mga patriarka, sanglit kini kanunay nilang gigamit ingon man usab sa uban pa nga nauna kanila. (Gen 4:1, 26; 14:22; 27:27; 28:16) Ngani, diha sa basahon sa Genesis, nga nag-asoy sa mga kinabuhi sa mga patriarka, ang mga pulong nga “Labing Gamhanan” makaplagan lamang sa 6 ka higayon, samtang ang personal nga ngalang Jehova nasulat sa 172 ka higayon diha sa orihinal nga Hebreohanong teksto. Apan, bisan tuod kini nga mga patriarka nakaila pinasukad sa personal nga kasinatian nga ang Diyos adunay katungod ug takos gayod nga magbaton sa titulo nga “Usa nga Labing Gamhanan,” wala sila makabatog kahigayonan nga masabtan ang bug-os nga kahulogan ug ang kahinungdanon sa iyang personal nga ngalang Jehova. Labot niini, ang The Illustrated Bible Dictionary (Tomo 1, p. 572) nagkomento: “Ang naunang pagpadayag, ngadto sa mga Patriarka, naghatag ug pagtagad sa mga saad nga matuman sa dugay pa kaayong umaabot; kini nagpakita nga sila makasalig nga Siya, si Yahweh, maoy usa ka Diyos (ʼel) nga may katakos (usa sa mga posibleng kahulogan sa sadday) sa pagtuman niini. Ang pagpadayag didto sa kahoykahoy maoy mas labaw pa ug mas personal, ug ang gahom sa Diyos ug ang iyang direkta ug mapinadayonong presensiya uban kanila nalangkob tanan sa pamilyar nga ngalang Yahweh.”—Giedit ni J. D. Douglas, 1980.
(Exodo 7:1) Unya si Jehova miingon kang Moises: “Ania, gihimo ka nako nga samag Diyos sa Paraon, ug si Aaron nga imong igsoon mahimo nimong propeta.
Moises
Si Moises wala madiskuwalipikar tungod sa pagpanuko. Apan nagpanuko si Moises, nga nangatarongang siya dili larinong manulti. Ania ang usa ka nabag-ong Moises, nga lahi kaayo kaniadto, nga sa iyang kaugalingong pagbuot nagtanyag sa iyang kaugalingon ingong manluluwas sa Israel 40 ka tuig una pa niana. Nagpadayon siya sa pagbalibad kang Jehova, nga sa kataposan mihangyo kang Jehova nga ipahigawas siya sa maong buluhaton. Bisag nakapasuko kini sa Diyos, wala niya isalikway si Moises apan gihatag ang igsoon ni Moises nga si Aaron ingong tigpamaba. Busa, maingon nga si Moises maoy hawas sa Diyos, mao man usab si Moises nahimong sama sa “Diyos” ngadto kang Aaron, nga misulti ingong hawas alang kaniya. Sa misunod nga panagkita uban sa mga ansiyano sa Israel ug sa pagpakigkita kang Paraon, mopatim-awng gihatagan sa Diyos si Moises ug mga instruksiyon ug mga sugo ug si Moises, sa baylo, misulti niini ngadto kang Aaron, busa si Aaron ang aktuwal nga nakigsulti sa atubangan ni Paraon (usa ka manununod ni Paraon nga kaniya mikalagiw si Moises 40 ka tuig sa miagi). (Ex 2:23; 4:10-17) Sa ulahi, si Jehova naghisgot kang Aaron ingong “manalagna” ni Moises, nga nagpasabot, maingon nga si Moises maoy manalagna nga gisugo sa Diyos, si Aaron usab angayng sugoon ni Moises. Dugang pa, gisultihan si Moises nga siya gihimong “Diyos ngadto kang Paraon,” sa ato pa, gihatagan ug gahom ug awtoridad sa Diyos ibabaw kang Paraon, aron nga niining higayona siya dili na angayng mahadlok pa sa hari sa Ehipto.—Ex 7:1, 2.
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 6:1-15) Busa si Jehova miingon kang Moises: “Karon imong makita kon unsay akong buhaton sa Paraon. Pinaagi sa akong gamhanang kamot mapugos siya sa pagpalakaw kanila, ug pinaagi sa akong gamhanang kamot mapugos siya sa pag-abog nila sa iyang yuta.” 2 Dayon ang Diyos miingon kang Moises: “Ako si Jehova. 3 Nagpakita ko kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob ingong Diyos nga Labing Gamhanan. Apan bahin sa akong ngalan nga Jehova, wala nako ipaila kanila ang akong kaugalingon. 4 Naghimo sab kog pakigsaad kanila nga ihatag nako kanila ang yuta sa Canaan, ang yuta diin sila mipuyo ingong langyaw. 5 Nadungog nako ang pag-agulo sa katawhan sa Israel nga giulipon sa mga Ehiptohanon, ug nahinumdom ko sa akong pakigsaad. 6 “Busa sultihi ang mga Israelinhon: ‘Ako si Jehova, ug luwason mo nako gikan sa pinugos nga pagtrabaho ug sa pag-ulipon sa mga Ehiptohanon kaninyo. Pinaagi sa akong gahom, bawion mo nako ug pahamtangan silag bug-at nga silot. 7 Ug kuhaon mo nako ingong akong katawhan, ug ako mahimo ninyong Diyos, ug makaila gyod mo nga ako si Jehova nga inyong Diyos nga nagpagawas kaninyo gikan sa pagkaulipon sa Ehipto. 8 Dad-on mo nako sa yuta nga akong gipanumpa nga ihatag kang Abraham, Isaac, ug Jacob; ug ihatag nako kini kaninyo aron inyong mapanag-iya. Ako si Jehova.’” 9 Sa ulahi gisulti kini ni Moises ngadto sa mga Israelinhon, apan wala sila maminaw kang Moises tungod kay nadismaya sila ug tungod sa kapait sa ilang pagkaulipon. 10 Unya si Jehova miingon kang Moises: 11 “Lakaw, sultihi ang Paraon, ang hari sa Ehipto, nga kinahanglang palakwon niya ang mga Israelinhon gikan sa iyang yuta.” 12 Apan si Moises miingon kang Jehova: “Wala man gani maminaw nako ang mga Israelinhon, unsa pa kaha ang Paraon, ilabina nga dili ko maayong mosulti?” 13 Apan gisulti pag-usab ni Jehova kang Moises ug Aaron ang mga sugo nga ihatag nila sa mga Israelinhon ug sa Paraon, nga hari sa Ehipto, aron makagawas ang mga Israelinhon sa Ehipto. 14 Kini ang mga pangulo sa banay sa ilang mga amahan: Ang mga anak nga lalaki ni Ruben, nga panganay ni Israel, mao si Hanok, Palu, Hesron, ug Carmi. Kini ang mga banay sa tribo ni Ruben. 15 Ang mga anak nga lalaki ni Simeon mao si Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, ug si Shaul nga anak sa usa ka babayeng Canaanhon. Kini ang mga banay sa tribo ni Simeon.
Hulyo 13-19
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS | EXODO 8-9
“Garbosong Paraon Wala Makaamgo nga Siya Nagtuman sa Katuyoan sa Diyos”
(Exodo 8:15) Pagkakita sa Paraon nga wala nay mga baki, gipagahi na pod niya ang iyang kasingkasing ug wala siya maminaw nila, sumala gyod sa giingon ni Jehova.
it-2 671
Pagkatig-a, Pagkagahian
Sa iyang mga pagpakiglabot sa mga tawo, mapailobong gitugotan ni Jehova nga Diyos nga padayong maglungtad ang mga indibiduwal ug ang mga nasod, bisan tuod sila takos sa kamatayon. (Gen 15:16; 2Pe 3:9) Samtang ang uban nagpabili niini pinaagi sa pagpahiuyon sa ilang kaugalingon aron makadawat ug kaluoy (Jos 2:8-14; 6:22, 23; 9:3-15), ang uban nagpatig-a pa gayod sa ilang kaugalingon batok kang Jehova ug batok sa iyang katawhan. (Deu 2:30-33; Jos 11:19, 20) Sanglit dili pugngan ni Jehova ang mga tawo nga mahimong matig-a o gahian, siya gihisgotan ingong ‘nagtugot kanila nga magmatig-a’ o ‘nagpagahi sa ilang mga kasingkasing.’ Sa dihang siya magpahamtang na ug panimalos batok sa mga tawong matig-a o gahian, mosangpot kini sa pagpasundayag sa iyang dakong gahom ug sa pagmantala sa iyang ngalan.—Itandi ang Ex 4:21; Ju 12:40;1 Rom 9:14-18.
(Exodo 8:18, 19) Misulay sab ang salamangkerong mga saserdote sa pagpatunghag mga tagnok pinaagi sa ilang tinagong mga kalaki, apan wala sila makahimo. Ug ang mga tagnok mihugpa sa tawo ug sa mananap. 19 Busa ang salamangkerong mga saserdote miingon sa Paraon: “Gahom ni sa Diyos!” Apan gahi gihapog kasingkasing ang Paraon, ug wala siya maminaw nila, sumala gyod sa giingon ni Jehova.
(Exodo 9:15-17) Kay kon gisilotan pa ti ka ug ang imong katawhan pinaagig makamatayng sakit, nahanaw na unta ka sa yuta. 16 Apan kini ang hinungdan nga gitugotan ti ka nga mabuhi: aron ipakita kanimo ang akong gahom ug aron mailhan ang akong ngalan sa tibuok yuta. 17 Magmapahitas-on ba gihapon ka batok sa akong katawhan ug dili sila palakwon?
Pagkadaotan
Dugang pa, gigamit ni Jehova nga Diyos ang mga kahimtang sa paaging ang mga daotan walay kalibotan nga nag-alagad sa iyang katuyoan. Bisan tuod sila misupak sa Diyos, siya makapugong kanila kon gikinahanglan aron sa pagpreserbar sa iyang mga alagad tungod sa ilang integridad, ug makapahinabo nga bisan gani ang mga buhat sa maong mga tawo magtuboy sa iyang pagkamatarong. (Rom 3:3-5, 23-26; 8:35-39; Sal 76:10) Gipahayag kining hunahunaa diha sa Proverbio 16:4: “Ang tanang butang gihimo ni Jehova alang sa iyang katuyoan, oo, bisan ang daotan alang sa adlaw nga daotan.”
Ang usa ka pananglitan niini mao si Paraon, nga pinaagi ni Moises ug Aaron, si Jehova nagsugo nga pagulaon ang naulipon nga mga Israelinhon. Wala ipahinabo sa Diyos nga mahimong daotan kining Ehiptohanong magmamando, apan siya nagtugot kang Paraon nga magpadayong buhi ug nagpahinabo usab ug mga kahimtang nga mapadayag ang iyang pagkadaotan ug sa ingon takos sa kamatayon. Ang katuyoan ni Jehova sa pagbuhat niini gipadayag sa Exodo 9:16: “Tungod niini nga hinungdan nga gipapadayon ko ikaw sa paglungtad, aron ipakita kanimo ang akong gahom ug aron ang akong ngalan ikapahayag sa tibuok yuta.”
Ang Napulo ka Hampak nga gipadangat sa Ehipto, nga misangko sa pagkalaglag ni Paraon ug sa iyang kasundalohan didto sa Pulang Dagat, maoy talagsaong kapahayagan sa gahom ni Jehova. (Ex 7:14–12:30; Sal 78:43-51; 136:15) Katuigan human niana ang mga nasod sa palibot naghisgotay gihapon bahin niini, ug ang ngalan sa Diyos namantala gayod sa tibuok yuta. (Jos 2:10, 11; 1Sa 4:8) Kon gipatay pa dayon ni Jehova si Paraon, dili unta makita kining dakong pagpasundayag sa gahom sa Diyos alang sa Iyang himaya ug sa kaluwasan sa Iyang katawhan.
Pagpangitag Espirituwal nga Bahandi
(Exodo 8:21) Apan kon dili nimo palakwon ang akong katawhan, magpadala kog mga langaw kanimo, sa imong mga alagad, sa imong katawhan, ug sa imong mga balay. Ug ang mga balay sa mga Ehiptohanon mapunog mga langaw, ug malukop pa gani niini ang tibuok nilang yuta.
Langaw
Ang laing Hebreohanong pulong nga gihubad sa Cebuano ingong langaw mao ang ʽa·rov’. Dili matino kon unsang partikular nga insekto ang gipasabot niini nga orihinal nga Hebreohanong pulong nga makaplagan diha sa Kasulatan maylabot sa ikaupat nga hampak nga midangat sa Ehipto, ang una sa mga hampak diin ang mga Israelinhon sa Gosen wala maapektohi. (Ex 8:21, 22, 24, 29, 31; Sal 78:45; 105:31) Ang ʽa·rovʹ gihubad sa lainlaing paagi ingong “langaw” (AS, JB, KJ, NW, Ro, RS), “bakukang” (Yg), “mga tagnok” (AT), ug “langaw sa hayop” (LXX).
Ang “langaw” sa Cebuano naglakip sa lainlaing matang sa mga bangaw ug mga lagong. Ang baye nga mga bangaw motusok sa panit sa mga hayop ingon man sa tawo ug dayon mosupsop sa ilang dugo. Sa dihang kini ulod pa, ang mga lagong mopuyo ingong mga parasito diha sa mga lawas sa hayop ug sa tawo; ang matang nga motapot sa mga tawo makaplagan sa mga lugar sa tropiko. Busa, ang usa ka hampak sa mga langaw nagpahinabog dakong pag-antos sa mga Ehiptohanon ug sa ilang kahayopan ug, sa pipila ka kahimtang, nagpahinabo gani ug kamatayon.
(Exodo 8:25-27) Sa ulahi gipatawag sa Paraon si Moises ug Aaron ug giingnan sila: “Sige paghalad mo sa inyong Diyos, apan dinhi lang sa Ehipto.” 26 Apan si Moises miingon: “Dili kana mahimo, kay ang among ihalad kang Jehova nga among Diyos dulumtanan sa mga Ehiptohanon. Kon makita mi sa mga Ehiptohanon nga naghalad mig butang nga dulumtanan kanila, dili kaha mi nila batoon? 27 Mopanaw mig tulo ka adlaw sa kamingawan, ug didto mi maghalad kang Jehova nga among Diyos, sumala sa iyang giingon namo.”
Mga Haylayt Gikan sa Basahon sa Exodo
8:26, 27—Nganong miingon man ni Moises nga ang mga halad sa Israel maoy “dulumtanan sa mga Ehiptohanon”? Daghang nagkalainlaing mga mananap ang gisimba sa Ehipto. Busa ang paghisgot ug mga halad nakadugang ug puwersa ug katarongan sa pagsigeg hangyo ni Moises nga tugotan ang Israel sa paglakaw aron sa paghalad kang Jehova.
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 8:1-19) Unya si Jehova miingon kang Moises: “Adto sa Paraon ug sultihi siya, ‘Kini ang giingon ni Jehova: “Palakwa ang akong katawhan aron mag-alagad sila nako. 2 Kon dili gihapon nimo sila palakwon, hampakon nakog mga baki ang tibuok nimong teritoryo. 3 Ug modagsang sa Suba sa Nilo ang mga baki, ug manulod kini sa imong balay, sa imong kuwarto, sa imong higdaanan, sa mga balay sa imong mga alagad ug katawhan, sa imong mga hurnohan, ug sa imong masahanan. 4 Magpanon ang mga baki nganha kanimo, sa imong katawhan, ug sa tanan nimong alagad.”’” 5 Sa ulahi si Jehova miingon kang Moises: “Sultihi si Aaron, ‘Dalha ang imong sungkod ug iisa kini ibabaw sa mga suba, sa dagkong mga kanal sa Nilo, ug sa mga lim-aw, ug pagawsa ang mga baki aron molukop sa tibuok Ehipto.’” 6 Busa giisa ni Aaron ang iyang sungkod ibabaw sa katubigan sa Ehipto, ug ang mga baki nanggawas ug milukop sa Ehipto. 7 Apan gihimo pod kana sa salamangkerong mga saserdote pinaagi sa ilang tinagong mga kalaki, ug nagpatungha silag mga baki sa tibuok Ehipto. 8 Sa ulahi gipatawag sa Paraon si Moises ug Aaron ug giingnan sila: “Hangyoa ninyo si Jehova nga kuhaon ang mga baki gikan kanako ug sa akong katawhan, kay gusto na nakong palakwon ang inyong katawhan aron makahalad sila kang Jehova.” 9 Si Moises miingon sa Paraon: “Sultihi lang ko kon kanus-a ko mohangyo nga kuhaon ang mga baki kanimo, sa imong mga alagad, sa imong katawhan, ug sa imong mga balay. Kadto lang naa sa Suba sa Nilo ang mabilin.” 10 Ang Paraon mitubag: “Ugma.” Busa siya miingon: “Mahitabo gyod ang imong giingon aron mahibalo ka nga walay laing sama kang Jehova nga among Diyos. 11 Ang mga baki kuhaon gikan kanimo, sa imong mga balay, sa imong mga alagad, ug sa imong katawhan. Kadto lang naa sa Suba sa Nilo ang mabilin.” 12 Busa si Moises ug Aaron mibiya sa atubangan sa Paraon, ug si Moises mihangyo kang Jehova bahin sa mga baki nga Iyang gipadala sa Paraon. 13 Ug gibuhat ni Jehova ang gihangyo ni Moises, ug nangamatay ang mga baki diha sa mga balay, mga hawanan, ug kapatagan. 14 Daghan kaayong pundok sa mga baki ang ilang natapok, ug nabaho ang yuta. 15 Pagkakita sa Paraon nga wala nay mga baki, gipagahi na pod niya ang iyang kasingkasing ug wala siya maminaw nila, sumala gyod sa giingon ni Jehova. 16 Karon si Jehova miingon kang Moises: “Sultihi si Aaron, ‘Iisa ang imong sungkod ug hampaka ang abog sa yuta, ug mahimo kining mga tagnok sa tibuok Ehipto.’” 17 Ug ila kining gibuhat. Giisa ni Aaron ang iyang sungkod ug gihampak ang abog sa yuta, ug ang mga tagnok mihugpa sa tawo ug sa mananap. Ang tanang abog sa yuta nahimong mga tagnok sa tibuok Ehipto. 18 Misulay sab ang salamangkerong mga saserdote sa pagpatunghag mga tagnok pinaagi sa ilang tinagong mga kalaki, apan wala sila makahimo. Ug ang mga tagnok mihugpa sa tawo ug sa mananap. 19 Busa ang salamangkerong mga saserdote miingon sa Paraon: “Gahom ni sa Diyos!” Apan gahi gihapog kasingkasing ang Paraon, ug wala siya maminaw nila, sumala gyod sa giingon ni Jehova.
Hulyo 20-26
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS | EXODO 10-11
“Si Moises ug Aaron Nagpakitag Talagsaong Kaisog”
(Exodo 10:3-6) Busa si Moises ug Aaron miadto sa Paraon ug miingon: “Kini ang giingon ni Jehova nga Diyos sa mga Hebreohanon, ‘Hangtod kanus-a nga dili ka mosunod nako? Palakwa na ang akong katawhan aron makaalagad sila nako. 4 Kon dili gihapon nimo palakwon ang akong katawhan, ugma magpadala kog mga dulon dinhi sa imong yuta. 5 Ilang matabonan ang yuta mao nga dili na kini makita. Pangan-on nila ang mga tanom nga wala madaot sa ulan nga yelo, ug kaonon nila ang tanang dahon sa mga kahoy sa kapatagan. 6 Mapuno niini ang imong mga balay, ang mga balay sa tanan nimong alagad, ug ang mga balay sa tibuok Ehipto, sa gidaghanon nga wala pa makita sa inyong mga amahan ug mga apohan sukad nga nagpuyo sila niining yutaa hangtod karon.’” Dayon mibiya siya sa atubangan sa Paraon.
Sundoga si Jesus—Pagsangyaw nga Maisogon
6 Hunahunaa usab ang kaisog nga gipakita ni Moises sa pagpakigsulti kang Paraon, usa ka magmamando nga giisip, dili ingong hawas lamang sa mga diyos, kondili ingong diyos mismo, ang anak sa haring adlaw nga si Ra. Lagmit nga sama sa ubang mga Paraon, siya nagsimba usab sa iyang kaugalingon. Ang iyang isulti maoy matuman. Si Paraon gamhanan, arogante, ug gahian. Wala siya maanad nga sultian sa uban kon unsay iyang buhaton. Niining tawhana nga ang aghop nga magbalantayng si Moises, balikbalik nga miatubang—nga wala dapita ug wala dawata. Unsay gitagna ni Moises? Malaglagong mga hampak. Ug unsay iyang gihangyo? Siya mihangyo nga tugotan ang milyonmilyong ulipon ni Paraon sa pagbiya sa nasod! Nagkinahanglan bag kaisog si Moises? Tino gayod!—Num. 12:3; Heb. 11:27.
(Exodo 10:24-26) Unya gipatawag sa Paraon si Moises ug giingnan: “Lakaw, alagara ninyo si Jehova. Ibilin lang ang inyong mga karnero ug mga baka. Iuban bisan ang inyong mga bata.” 25 Apan si Moises miingon: “Tagan-i sab mig mga hayop para sa mga halad ug mga halad nga sinunog, ug amo kining itanyag kang Jehova nga among Diyos. 26 Dad-on sab namo ang among mga hayop. Walay bisan usa ka hayop nga ibilin kay gamiton namo ang pipila niini sa pagsimba kang Jehova nga among Diyos, ug wala pa mi mahibalo kon unsay among ihalad sa pagsimba kang Jehova hangtod makaabot mi didto.”
(Exodo 10:28) Ang Paraon miingon kaniya: “Pahawa sa akong atubangan! Ayaw na gyod pakita nako, kay sa adlaw nga magpakita ka nako, mamatay ka.”
(Exodo 11:4-8) Dayon giingnan ni Moises ang Paraon: “Kini ang giingon ni Jehova, ‘Sa mga tungang gabii moadto ko sa Ehipto, 5 ug mamatay ang tanang panganay sa yuta sa Ehipto, gikan sa panganay sa Paraon nga naglingkod sa iyang trono hangtod sa panganay sa ulipong babaye nga naggaling sa galingang demano, apil ang tanang panganay sa mga hayop. 6 Duna unyay kusog nga pagtiyabaw sa tibuok yuta sa Ehipto nga wala pa sukad mahitabo ug dili na gyod mahitabo pa. 7 Apan walay daotang mahitabo sa mga Israelinhon o sa ilang mga hayop. Walay bisag usa ka iro nga mopaghot nila aron makita ninyo ang kalainan sa pagtratar ni Jehova sa mga Ehiptohanon ug sa mga Israelinhon.’ 8 Ug ang tanan nimong alagad moduol gyod nako ug mohapa sa akong atubangan, nga moingon, ‘Lakaw na, ikaw ug ang tanang katawhan nga nagsunod nimo.’ Dayon molakaw ko.” Ang Paraon nasuko pag-ayo, ug si Moises mihawa sa iyang atubangan.
Moises
Gikinahanglan ang kaisog ug pagtuo sa pag-atubang kang Paraon. Pinaagi lamang sa kusog ni Jehova ug pinaagi sa paglihok sa iyang espiritu diha kanila nga si Moises ug Aaron nakahimo sa buluhatong gitahas kanila. Palandonga ang palasyo ni Paraon, ang hari sa dili malalis nga gahom sa kalibotan niadtong panahona. Ania ang di-hitupngang kahalangdon, ang mapahitas-ong si Paraon nga gituohang usa ka diyos mismo, gilibotan sa iyang mga magtatambag, mga komandante militar, mga bantay, ug mga ulipon. Dugang pa, dihay relihiyosong mga lider, ang salamangkerong mga saserdote, nga maoy pangunang mga magsusupak ni Moises. Kining mga tawhana, gawas kang Paraon, maoy labing gamhanang mga tawo sa gingharian. Kining tanang talagsaong hut-ong nahan-ay sa pagpaluyo kang Paraon dapig sa mga diyos sa Ehipto. Ug si Moises ug Aaron miatubang kang Paraon, dili kas-a, apan sa makadaghan, ug ang kasingkasing ni Paraon labi pang nagmagahi sa matag pag-atubang, tungod kay determinado siyang huptan ang bililhong mga ulipong Hebreohanon ilalom sa iyang pagmando. Ngani, human ipahibalo ang ikawalong hampak, si Moises ug Aaron gipapahawa gikan sa atubangan ni Paraon, ug human sa ikasiyam nga hampak sila gimandoan nga dili na mosulay sa pagpakita pag-usab sa nawong ni Paraon aron sila dili mamatay.—Ex 10:11, 28.
Pagpangitag Espirituwal nga Bahandi
(Exodo 10:1, 2) Unya si Jehova miingon kang Moises: “Adtoa ang Paraon, kay gitugotan nako nga mogahi ang iyang kasingkasing ug ang kasingkasing sa iyang mga alagad, aron mapakita nako kaniya ang akong mga ilhanan, 2 ug aron masulti nimo sa imong mga anak ug mga apo kon giunsa nako pagsilot ang Ehipto ug kon unsang mga ilhanan ang akong gipakita kanila; ug makaila gyod mo nga ako si Jehova.”
Mga Saksi Batok sa Bakak nga mga Diyos
11 Samtang ang mga Israelinhon didto pa sa Ehipto, gipadala ni Jehova si Moises ngadto kang Paraon ug miingon: “Adtoa si Paraon, tungod kay ako—ako nagtugot nga ang iyang kasingkasing ug ang mga kasingkasing sa iyang mga alagad mahimong di-masanongon, aron akong ikabutang kining mga ilhanana nako sa iya mismong atubangan, ug aron ikaw makapahayag diha sa mga igdulongog sa imong anak ug sa anak sa imong anak kon unsa ka mapig-oton nga ako nakiglabot sa Ehipto ug sa akong mga ilhanan nga akong gibutang sa ilang atubangan; ug kamo tinong mahibalo nga ako mao si Jehova.” (Exodo 10:1, 2) Ang masinugtanong mga Israelinhon magsugid sa gamhanang mga buhat ni Jehova ngadto sa ilang mga anak. Ang ilang mga anak, sa baylo, magsugid niana ngadto sa ilang mga anak, ug sa ingon pagabuhaton kana gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan. Busa, ang gamhanang mga buhat ni Jehova mahinumdoman. Sama karong adlawa, ang mga ginikanan adunay responsabilidad sa pagsaksi ngadto sa ilang mga anak.—Deuteronomio 6:4-7; Proverbio 22:6.
(Exodo 11:7) Apan walay daotang mahitabo sa mga Israelinhon o sa ilang mga hayop. Walay bisag usa ka iro nga mopaghot nila aron makita ninyo ang kalainan sa pagtratar ni Jehova sa mga Ehiptohanon ug sa mga Israelinhon.’
Pagpanggula
Busa pinaagi sa usa ka talagsaong pagpasundayag sa gahom gibayaw ni Jehova ang iyang ngalan ug giluwas ang Israel. Kay luwas na sa S nga baybayon sa Pulang Dagat, gipangunahan ni Moises ang mga anak sa Israel sa pag-awit, samtang ang iyang igsoong babaye nga si Miriam nga manalagna mikuhag tamborin ug nanguna sa tanang kababayen-an nga may tamborin ug nanayaw, agig sanong sa awit sa kalalakin-an. (Ex 15:1, 20, 21) Gipahinabo ang bug-os nga pagbulag sa Israel gikan sa ilang mga kaaway. Sa dihang sila mibiya gikan sa Ehipto sila gipanalipdan aron dili mapasipad-an sa tawo o sa mananap; ni bisan iro wala mopaghot sa mga Israelinhon o mopalabtik sa dila niini batok kanila. (Ex 11:7) Bisag wala hisgoti sa asoy sa Pagpanggula nga si Paraon miadto sa dagat uban sa iyang kasundalohan ug nalaglag, ang Salmo 136:15 nag-ingon nga si Jehova “nagbanlod kang Paraon ug sa iyang kasundalohan sa Pulang Dagat.”
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 10:1-15) Unya si Jehova miingon kang Moises: “Adtoa ang Paraon, kay gitugotan nako nga mogahi ang iyang kasingkasing ug ang kasingkasing sa iyang mga alagad, aron mapakita nako kaniya ang akong mga ilhanan, 2 ug aron masulti nimo sa imong mga anak ug mga apo kon giunsa nako pagsilot ang Ehipto ug kon unsang mga ilhanan ang akong gipakita kanila; ug makaila gyod mo nga ako si Jehova.” 3 Busa si Moises ug Aaron miadto sa Paraon ug miingon: “Kini ang giingon ni Jehova nga Diyos sa mga Hebreohanon, ‘Hangtod kanus-a nga dili ka mosunod nako? Palakwa na ang akong katawhan aron makaalagad sila nako. 4 Kon dili gihapon nimo palakwon ang akong katawhan, ugma magpadala kog mga dulon dinhi sa imong yuta. 5 Ilang matabonan ang yuta mao nga dili na kini makita. Pangan-on nila ang mga tanom nga wala madaot sa ulan nga yelo, ug kaonon nila ang tanang dahon sa mga kahoy sa kapatagan. 6 Mapuno niini ang imong mga balay, ang mga balay sa tanan nimong alagad, ug ang mga balay sa tibuok Ehipto, sa gidaghanon nga wala pa makita sa inyong mga amahan ug mga apohan sukad nga nagpuyo sila niining yutaa hangtod karon.’” Dayon mibiya siya sa atubangan sa Paraon. 7 Unya ang Paraon giingnan sa iyang mga alagad: “Hangtod kanus-a nga kining tawhana magpahinabog kadaot nato? Palakwa na ang katawhan aron makaalagad sila kang Jehova nga ilang Diyos. Wala ba nimo makita nga nadaot na ang Ehipto?” 8 Busa si Moises ug Aaron gidalag balik ngadto sa Paraon, ug siya miingon kanila: “Lakaw, alagara si Jehova nga inyong Diyos. Pero kinsa man gyoy manglakaw uban ninyo?” 9 Si Moises mitubag: “Manglakaw mi uban ang among mga batan-on ug tigulang, mga anak nga lalaki ug babaye, mga karnero ug baka, kay magsaulog mig pista para kang Jehova.” 10 Siya miingon kanila: “Nagtuo ba mo nga palakwon ta mo ug ang inyong mga anak? Kon palakwon ta mo, moingon mo nga nag-uban si Jehova ninyo! Klaro kaayo nga daotan mog plano. 11 Dili ko mosugot! Mga lalaki lang ang manglakaw ug mag-alagad kang Jehova, kay mao nay inyong gihangyo.” Unya gipahawa sila sa atubangan sa Paraon. 12 Karon si Jehova miingon kang Moises: “Iisa ang imong kamot ibabaw sa yuta sa Ehipto aron manungha sa Ehipto ang mga dulon ug kaonon nila ang tanang tanom sa yuta, ang tanan nga wala madaot sa ulan nga yelo.” 13 Dihadiha giisa ni Moises ang iyang sungkod ibabaw sa yuta sa Ehipto, ug tibuok adlaw ug gabii nga gipahuros ni Jehova sa yuta ang hanging sidlakan. Pagkabuntag, ang hanging sidlakan nagdalag mga dulon. 14 Ang mga dulon mihugpa sa tibuok yuta sa Ehipto ug milukop sa tibuok teritoryo sa Ehipto. Grabe kini ka daghan; wala pay ingon niini nga nahitabo sukad, ug dili na kini mahitabo pa. 15 Mitabon sila sa tibuok yuta sa Ehipto, ug ang yuta mingitngit tungod nila; gihurot nilag kaon ang tanang tanom sa yuta ug ang tanang bunga sa mga kahoy nga wala madaot sa ulan nga yelo; walay dahon nga nabilin sa mga kahoy o sa mga tanom sa kapatagan sa tibuok Ehipto.
Hulyo 27–Agosto 2
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS | EXODO 12
“Paskuwa—Kahulogan Niini Alang sa mga Kristohanon”
(Exodo 12:5-7) Ang karnero kinahanglang himsog, laki, ug usa ka tuig ang kagulangon. Makapili mo kon laki nga nating karnero o kanding. 6 Atimana kini hangtod sa ika-14 nga adlaw niining bulana, ug ihawon kini sa matag panimalay sa tibuok Israel inigkakilumkilom. 7 Unya magkuha mog dugo niini, ug iwisik kini sa duha ka haligi sa pultahan ug sa ibabaw sa pultahan sa mga balay diin mo mangaon.
“Ikaw Magmalipayon Gayod”
4 Si Jesus namatay sa Nisan 14, 33 K.P. Sa Israel, ang Nisan 14 maoy malipayong adlaw sa pagsaulog sa Paskuwa. Kada tuig nianang adlawa, ang pagkaon nga salohan sa mga pamilya naglakip sa usa ka walay-depektong kordero. Niining paagiha, ilang gihinumdoman ang papel sa dugo sa kordero diha sa kaluwasan sa panganay sa mga Israelinhon sa dihang ang manulonda sa kamatayon nagpatay sa panganay sa mga Ehiptohanon sa Nisan 14, 1513 W.K.P. (Exodo 12:1-14) Ang kordero sa Paskuwa naglandong kang Jesus, nga bahin kaniya si apostol Pablo miingon: “Si Kristo nga atong inihaw sa paskuwa gihalad na.” (1 Corinto 5:7) Sama sa dugo sa kordero sa Paskuwa, ang giula nga dugo ni Jesus nagtaganag kaluwasan alang sa daghan.—Juan 3:16, 36.
(Exodo 12:12, 13) Kay nianang gabhiona moagi ko sa yuta sa Ehipto ug akong pamatyon ang tanang panganay sa Ehipto, gikan sa tawo hangtod sa hayop; ug akong silotan ang tanang diyos sa Ehipto. Ako si Jehova. 13 Ang dugo magsilbing ilhanan diha sa mga balay diin atua mo. Inigkakita nako sa dugo, labyan ta mo, ug dili modangat ninyo ang hampak dihang akong silotan ang Ehipto.
Paskuwa
Gituman ni Jesus ang pipila ka bahin sa kasaulogan sa Paskuwa. Ang usa ka katumanan nagpakita sa kamatuoran nga ang dugo diha sa mga balay sa Ehipto nagluwas sa mga panganay gikan sa kalaglagan sa mga kamot sa naglaglag nga manulonda. Si Pablo naghisgot bahin sa dinihogang mga Kristohanon ingong kongregasyon sa mga panganay (Heb 12:23), ug ni Kristo ingong ilang manluluwas pinaagi sa iyang dugo. (1Te 1:10; Efe 1:7) Walay mga bukog nga balion sa nating karnero sa Paskuwa. Gitagna nga walay mabali nga mga bukog ni Jesus, ug kini natuman sa panahon sa iyang kamatayon. (Sal 34:20; Ju 19:36) Busa ang Paskuwa nga gisaulog sa mga Hudiyo sulod sa kasiglohan maoy usa sa mga butang nga niana ang Balaod nagtagana ug landong sa mga butang nga moabot ug nagpunting kang Jesu-Kristo, “ang Kordero sa Diyos.”—Heb 10:1; Ju 1:29.
(Exodo 12:24-27) “Tumanon ninyo kini ug sa inyong mga anak ingong regulasyon hangtod sa panahong walay tino. 25 Inig-abot ninyo sa yuta nga gisaad ni Jehova nga ihatag kaninyo, kinahanglang tumanon ninyo kini nga selebrasyon. 26 Ug kon pangutan-on mo sa inyong mga anak, ‘Nganong inyo ning ginahimo nga selebrasyon?’ 27 ingna sila, ‘Kini ang halad sa Paskuwa para kang Jehova, kay gilabyan niya ang mga balay sa mga Israelinhon sa Ehipto sa dihang iyang gihampak ang mga Ehiptohanon, apan iyang giluwas ang among mga panimalay.’” Unya ang katawhan nangyukbo ug nanghapa.
‘Kini Magsilbing Handomanan Kaninyo’
13 Samtang managko ang bag-ong mga henerasyon, itudlo sa mga amahan ang importanteng mga leksiyon ngadto sa ilang mga anak. Ang usa niana mao nga si Jehova makapanalipod sa iyang mga magsisimba. Makat-onan sa mga bata nga siya dili usa ka misteryosong bathala. Si Jehova maoy tinuod ug buhi nga Diyos nga nahingawa sa iyang katawhan ug molihok alang kanila. Gipamatud-an niya kini pinaagi sa pagpanalipod sa mga panganay sa Israel “dihang iyang gihampak ang mga Ehiptohanon.” Iyang gitipigang buhi ang mga panganay sa Israel.
14 Ang Kristohanong mga ginikanan wala sugoa nga iasoy ngadto sa ilang mga anak kada tuig ang kahulogan sa Paskuwa. Apan gitudlo mo ba sa imong mga anak kining samang leksiyon—nga ang Diyos manalipod sa iyang katawhan? Tin-aw ba kanila nga ikaw nagtuo gayod nga si Jehova gihapon ang Tigpanalipod sa iyang katawhan? (Sal. 27:11; Isa. 12:2) Gitudlo mo ba kini nga samag naglektyur, o pinaagig makalingaw nga panag-estoryahay uban sa imong mga anak? Paningkamoting ilakip kini nga leksiyon aron mas mouswag ang imong pamilya sa espirituwal.
Pagpangitag Espirituwal nga Bahandi
(Exodo 12:12) Kay nianang gabhiona moagi ko sa yuta sa Ehipto ug akong pamatyon ang tanang panganay sa Ehipto, gikan sa tawo hangtod sa hayop; ug akong silotan ang tanang diyos sa Ehipto. Ako si Jehova.
Paskuwa
Ang tanang Napulo ka Hampak nga midangat sa Ehipto mao gayoy usa ka paghukom batok sa mga diyos sa Ehipto, ilabina ang ikanapulo, ang kamatayon sa mga panganay. (Ex 12:12) Sanglit ang laking karnero maoy sagrado alang sa diyos nga si Ra, sa ingon ang pagwisik sa dugo sa nating karnero sa Paskuwa diha sa mga ganghaan maoy usa ka pagpasipala diha sa panan-aw sa mga Ehiptohanon. Lain pa, ang torong baka maoy sagrado, ug ang kalaglagan sa panganay sa mga torong baka maoy hampak alang sa diyos nga si Osiris. Si Paraon mismo gisimba ingong anak nga lalaki sa diyos nga si Ra. Ang kamatayon sa kaugalingong panganay nga anak nga lalaki ni Paraon sa ingon nagpakita sa pagkawalay-mahimo ni Ra ug ni Paraon.
(Exodo 12:14-16) “‘Kinahanglan ninyong hinumdoman kining adlawa, ug saulogon ninyo kini ingong pista para kang Jehova hangtod sa umaabot nga mga henerasyon. Sauloga kini ingong lagda hangtod sa panahong walay tino. 15 Kinahanglan nga tinapay nga walay pangpatubo ang inyong kaonon sulod sa pito ka adlaw. Sa unang adlaw kinahanglang wala nay minasa nga may pangpatubo sa inyong mga balay, kay kadtong mokaon ug bisan unsa nga may pangpatubo sulod niining pito ka adlaw, kanang tawhana patyon. 16 Sa unang adlaw magpahigayon mog balaang panagkatigom, mao pod sa ikapitong adlaw. Walay trabaho nga himoon niining mga adlawa. Ang puwede lang himoon mao ang pag-andam ug pagkaon para sa inyong kaugalingon.
Balaang Panagkatigom
Ang usa ka talagsaong bahin niining tanan nga “balaang mga panagkatigom” mao nga sa panahon sa pagsaulog niini walay mahagong buluhaton nga himoon sa katawhan. Pananglitan, ang una ug ang ikapitong adlaw sa Pista sa mga Tinapay nga Walay Igpapatubo maoy “balaang mga panagkatigom,” nga labot niini si Jehova miingon: “Walay trabaho nga buhaton nianang mga adlawa. Ang gikinahanglan lamang nga kan-on sa matag kalag, kana lamang ang mahimo ninyong buhaton.” (Ex 12:15, 16) Apan, panahon sa “balaang mga panagkatigom” ang mga saserdote puliki sa pagtanyag ug mga halad ngadto kang Jehova (Lev 23:37, 38), nga tinong dili paglapas sa bisan unsang sugo batok sa paghimo sa naandang buluhaton sa adlaw-adlaw. Kini nga mga okasyon dili usab yugto diin walay buhat ang katawhan sa katibuk-an kondili maoy mga panahon sa dakong espirituwal nga kaayohan. Sa senemanang adlaw nga Igpapahulay, ang katawhan magtigom alang sa publikong pagsimba ug instruksiyon. Dayon sila mapalig-on pinaagi sa publikong pagbasa ug pagpatin-aw sa sinulat nga Pulong sa Diyos, sama sa gihimo diha sa ulahing mga sinagoga. (Buh 15:21) Busa, sanglit ang katawhan walay himoong mahago nga buluhaton panahon sa adlaw nga Igpapahulay o sa uban nga “balaang mga panagkatigom,” ilang ideboto ang ilang kaugalingon diha sa pag-ampo ug pagpamalandong bahin sa Maglalalang ug sa iyang mga katuyoan.—Tan-awa ang KATIGOMAN, PANAGKATIGOM.
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 12:1-20) Karon si Jehova miingon kang Moises ug Aaron sa yuta sa Ehipto: 2 “Kining bulana mao ang mahimong unang bulan sa tuig para ninyo. 3 Isulti kini sa tanang Israelinhon, ‘Sa ika-10 nga adlaw niining bulana, pagkuha mog usa ka karnero para sa panimalay sa inyong amahan, usa ka karnero sa matag panimalay. 4 Apan kon ang inyong panimalay gamay ra kaayo para sa usa ka karnero, kamo ug ang inyong kinaduolang silingan magsalo ug pangaon sa usa ka karnero sumala sa gidaghanon sa mga tawo sa panimalay. Bahinbahina ang karnero sumala sa gidaghanon sa mga tawo nga mokaon niini. 5 Ang karnero kinahanglang himsog, laki, ug usa ka tuig ang kagulangon. Makapili mo kon laki nga nating karnero o kanding. 6 Atimana kini hangtod sa ika-14 nga adlaw niining bulana, ug ihawon kini sa matag panimalay sa tibuok Israel inigkakilumkilom. 7 Unya magkuha mog dugo niini, ug iwisik kini sa duha ka haligi sa pultahan ug sa ibabaw sa pultahan sa mga balay diin mo mangaon. 8 “‘Nianang gabhiona kaonon ninyo ang karne niini. Inyo kining asalon sa kalayo ug kaonon apil ang tinapay nga walay pangpatubo ug pait nga mga gulay. 9 Ayaw kinig kan-a nga hilaw o linat-an, apan asalon kini sa kalayo, apil ang ulo, mga tiil, ug ginhawaan niini. 10 Kinahanglang walay mabilin niini pagkabuntag, apan kon naay mabilin, sunoga kini. 11 Kaonon ninyo kini nga binaksan ang inyong hawak, nagsul-ob ug sandalyas, ug nagkupot sa inyong sungkod; ug dalia ninyo kinig kaon. Paskuwa kini ni Jehova. 12 Kay nianang gabhiona moagi ko sa yuta sa Ehipto ug akong pamatyon ang tanang panganay sa Ehipto, gikan sa tawo hangtod sa hayop; ug akong silotan ang tanang diyos sa Ehipto. Ako si Jehova. 13 Ang dugo magsilbing ilhanan diha sa mga balay diin atua mo. Inigkakita nako sa dugo, labyan ta mo, ug dili modangat ninyo ang hampak dihang akong silotan ang Ehipto. 14 “‘Kinahanglan ninyong hinumdoman kining adlawa, ug saulogon ninyo kini ingong pista para kang Jehova hangtod sa umaabot nga mga henerasyon. Sauloga kini ingong lagda hangtod sa panahong walay tino. 15 Kinahanglan nga tinapay nga walay pangpatubo ang inyong kaonon sulod sa pito ka adlaw. Sa unang adlaw kinahanglang wala nay minasa nga may pangpatubo sa inyong mga balay, kay kadtong mokaon ug bisan unsa nga may pangpatubo sulod niining pito ka adlaw, kanang tawhana patyon. 16 Sa unang adlaw magpahigayon mog balaang panagkatigom, mao pod sa ikapitong adlaw. Walay trabaho nga himoon niining mga adlawa. Ang puwede lang himoon mao ang pag-andam ug pagkaon para sa inyong kaugalingon. 17 “‘Kinahanglan ninyong saulogon ang Pista sa Tinapay nga Walay Pangpatubo, kay niini mismong adlawa ako magpagawas kaninyo sa Ehipto. Saulogon ninyo kining adlawa hangtod sa umaabot nga mga henerasyon ingong lagda hangtod sa panahong walay tino. 18 Sa gabii sa ika-14 nga adlaw sa unang bulan, mokaon mog tinapay nga walay pangpatubo hangtod sa gabii sa ika-21 nga adlaw sa bulan. 19 Kinahanglan nga walay minasa nga may pangpatubo sa inyong mga balay sulod sa pito ka adlaw, kay kadtong mokaon ug bisan unsa nga may pangpatubo, langyaw man o Israelinhon, kanang tawhana patyon. 20 Dili mo angayng mokaon ug bisan unsa nga may pangpatubo. Sa tanan ninyong puy-anan, tinapay lang nga walay pangpatubo ang inyong kaonon.’”