Nazi-Pasistang mga Pag-atake sa mga Saksi
100 KA TUIG
ANG kapintasan batok sa mga Saksi sa Tinipong Bansa sa pagkamatuod dili grabe kon itandi ngadto sa kon unsay nahitabo, pila ka tuig sa ulahi, sa Nazi Alemanya ug Pasistang Espanya ug Italya. Sa 1933 si Adolf Hitler misugod sa iyang 12-ka-tuig nga pagkadiktador sa Alemanya. Nga may diyutay o walay paglangan, ang mapig-otong mga lakang gikuha batok sa mga pundok nga wala magpailalom sa Nazismo.
Sa Abril 1933 ang Nazi kapolisan miokupar sa pabrika sa Watch Tower Society sa Magdeburg uban ang tumong sa pagkaplag ug ebidensiya nga magdahig sa Sosyedad sa komunismo. Napakyas kanang singkamota. Apan ang mga sundalong nagronda mibalik sa pagka Hunyo, nagsira sa pabrika ug nagpataas sa banderang swastika ibabaw sa tinukod. Sa Hunyo 29 ang maong aksiyon gitaho ngadto sa Alemang nasod pinaagig radyo. Ang German Lutheran Church mikooperar sa mga Nazi ug nalipay sa pagdili batok sa Earnest Bible Students, sumala sa pag-ila usab sa mga Saksi sa Alemanya.a Ang Luteranong ministro si Otto mipahayag: “Ang unang sangpotanan sa maong kooperasyon ikataho na diha sa pagdili nga karon gipahamtang diha sa International Association of Earnest Bible Students ug sa iyang mga ubos nga mga dibisyon sa Saxony.” Ang gubat batok sa mga Saksi ni Jehova nagpadayon!
Ngadto sa mga Kampo Konsentrasyon!
Kay nagasunod sa lagda ni Jesus sa pagkabulag sa kalibotan, ang mga Saksi ni Jehova sa Nazi Alemanya wala mobotar sa mga piliay. Gipailalom sila sa mga Nazi sa dayag nga pagpakaulaw. Si Max Schubert nga taga-Oschatz, Saxony, giprosisyon nga sakay sa ginuyod-sa-kabayo nga karomata nga may karatulang gikuptan sa mga sundalong pangatake, nga nag-ingon, “Ako salbahis ug traidor sa Yutang-Natawhan, kay ako wala mobotar.” Siya gisuroy latas sa kadalanan duyog sa publikong pagsumaysumay sa, “Diin siya angay?” Ang tubag sa magubotong panon? “Sa kampo konsentrasyon!” Sa wala madugay kaliboang Saksi ang gipadala ngadto niadtong daotag-dungog nga mga kampo. Unsa ba ang kahimtang didto?
Ang usa ka opisyal nga basahon sa Britanikong gobyerno bahin sa kahimtang sa Alemanya nagapakita nga niadtong 1933 “ang pagbunal ug pagsakit mao na ang uso niadto, ug nahibaloan sa kadaghanan sa Alemanya nga ang National Socialist [Nazi] nga kalihokan sa makalilisang nanimalos niadtong nakapangahas sa pagsupak niana.” Usa ka kanhi-priso, kinsa miantos sa Buchenwald nga kampo konsentrasyon, miingon: “Ang mga oras sa trabaho maoy napulog-unom ka oras sa usa ka adlaw, mga Dominggo ug mga ordinaryong adlaw sa semana nga managsama. Sulod nianang mga orasa gidili ang pag-inom, bisan sa labing init nga klima. . . . Siempre, ang trabaho mao ang pagbalhin sa bug-at nga kabatoan, nga kadaghanan dili madaog bisan sa kasagaran maayog-kaon nga tawo.”
Niadtong panahona, sumala sa Britanikong taho, may duolag 8,000 ka tawo sa kampo, apil ang “1,500 ka Hudiyo ug 800 Ernste Bibelforscher (International Bible Students). . . . Ang Hudiyong mga priso misulat ug nakadawat ug mga sulat kaduha sa usa ka bulan. Ang mga Estudyante sa Bibliya wala tugoting makigkomunikar sa kalibotan sa gawas . . . Si Herr X namulong uban sa labing dakong pagtahod niining mga tawhana. Ang ilang kaisog ug relihiyosong pagtuo maoy talagsaon, ug miangkon sila nga sila andam moantos sa kinalabwan. . . . May nangamatay kada adlaw diha sa kampo.”
Ang laing kanhi-priso nga taga-Buchenwald misaysay sa pagdawat nga nabatonan sa mga priso diha sa “bag-ong Siyudad sa Kasub-anan.” Sila gisugat sa gawas sa kampo sa superintendente si Rodl sa mga pulong: “Apil kaninyo mao ang pipila nga nangapriso na. Ang inyong natilawan wala ra sa inyong mabatonan dinhi. Kamo nagasulod sa kampo konsentrasyon, ug kana nagkahulogang kamo nagasulod sa impiyerno. . . . Kami adunay duha lamang ka matang sa silot niining kampoha, ang lapdos ug ang silot sa kamatayon.”
Giani sa mga kampo konsentrasyon ang makalilisang abot nga minilyong kinabuhi, mga biktima sa hiwi nga politikanhong pilosopiya. Ang maong mga tawo sistematikong gipaubos, gihuboan sa ilang dignidad ug dayon gilaglag. Posible ba ang paghanduraw sa personal nga kasakitan ug pag-antos sa matag usa niadtong minilyong biktima?
“Kining Matanga Pagapuohon!”
Ang pipila dili lamang mga biktima kondili mga martir usab, kay ila untang mabatonan ang ilang kagawasan. Kana mao ang kahimtang, sumala sa usa ka tinubdan, sa 10,000 ka Saksi, mga lalaki ug mga babaye, kinsa maoy mga biktima sa sadismo ug kapintasan nga giorganisar ni Hitler ug sa iyang S.S. nga mga sakop. Kadtong mga Saksi gihatagag higayon sa pagpirma sa papeles nga nagsalikway sa ilang relihiyon ug sa ingon makalibre. Pipila ra ang midawat.—Tan-awa ang The Nazi State and the New Religions: Five Case Studies in Non-Conformity, ni Dr. Christine E. King.
Sa 10,000, mga 2,500 ang wala gayod makalibre, sumala sa tinubdan sa ibabaw—sila nangamatay sa Dachau, Belsen, Buchenwald, Sachsenhausen, Ravensbruck, Auschwitz, Mauthausen ug sa ubang kampo—nga matinumanon sa ilang Diyos, si Jehova, ug sa ilang sulundan, si Kristo. Gawas pa niadtong gipatay pinaagi sa gas, daghan ang nangamatay ingong sangpotanan sa mga pagbunal, kagutom ug medikal nga pag-eksperimento. Ang uban, apil ang mga babaye, gipamatay pinaagi sa pagbitay, pagpunggot sa ulo o pagpusil. Ngano man? Kay dili nila lapason ang ilang Kristohanong neyutralidad pinaagi sa pag-alagad sa armadong kusog ni Hitler o pagpasidungog sa kaluwasan kang Hitler. Ilang gihuptan ang ilang kaugalingon nga bulag sa kalibotan ug nagmatinumanon hangtod sa kataposan.—Mateo 24:13.
Sa 1934 ang mga Saksi ni Jehova sa Alemanya ug sa ubang kanasoran nagpadalag mga telegrama ngadto kang Hitler nga miprotesta sa iyang mapintas nga tratasyon sa mga Saksi. Usa ka nakasaksi nagtaho nga sa dihang nabatian ni Hitler kadto siya “mikalit sa pagtindog ug nga nangumo misinggit sa kasuko: ‘Kining matanga pagapuohon sa Alemanya!’” Karon, 50 ka tuig sa ulahi, ang “matang” ba napuo na?
Sa kasukwahi, sila mas lig-on kay sukad masukad. Apan si Hitler ug ang iyang Nazismo wala na mga 39 ka tuig. Sa kaatbang, karon adunay kapin sa 107,000 ka aktibong Saksi sa Federal Republic of Germany, dugang pa sa kaliboan nga gidili sa German Democratic Republic. Ang “matang” wala mapuo. Kini midaghan! Sila mas lig-on kay sukad masukad.
Pasismo Misulay sa Pagpugong sa Pagsaksi
Hinumdomi nga si Jesus miingon: “Tungod kay kamo dili bahin sa kalibotan, . . . tungod niini ang kalibotan nagadumot kaninyo.” Kini napadapat sa mga Saksi ni Jehova dili lamang sa Nazi Alemanya kondili sa tibuok kalibotan—tungod kay sila milaban sa mga prinsipyo ug panig-ingnan ni Kristo.
Sa wala pa ang Gubat sa Kalibotan II sila gidili usab sa Italya. Sa diha nga ang Iglesya Katolika mipirma sa usa ka kasabotan uban sa Pasistang gobyerno ni Mussolini sa 1929, kadto nagpasugod sa usa ka yugto sa relihiyosong pagpiot nga nagputol sa kontak tali sa Watch Tower Society sa Brooklyn ug sa mga Saksi sa Italya. Usa ka grupo sa 25 ka matinumanong Italyanong Saksi ang gihatagan ug sentensiya nga gikan sa 2 ngadto 11 ka tuig sa prisohan. Wala matapos sa pipila ang ilang mga sentensiya. Nganong wala man? Kay ang pasismo napukan nga una ug ang mga Saksi gibuhian.b
Human sa gubat, sa 1946, may 120 ka Saksi sa Italya, nga nakig-uban sa 35 ka gagmay nga kongregasyon. Unsa ang kahimtang karong adlawa? Ang mga Saksi ni Jehova karon mao ang ikaduha sa kinadak-ang relihiyon sa Italya, nga may kapin ug 115,000 aktibong Kristohanon nga nakig-uban sa mga 1,600 ka kongregasyon—oo, mas lig-on kay sukad masukad!
Ang susamang estorya ikasugid mahitungod sa daghang kanasoran. Pananglitan, sa 1959 ang Ministeryo sa Interyor sa Espanya mihatag sa mosunod nga mga instruksiyon ngadto sa Direktor Heneral sa Seguridad mahitungod sa kalihokan sa mga Saksi ni Jehova: “Busa, ug sa tuyo sa pagpugong gayod sa dugang kaugmaran sa kadaotang gibatbat, ang Imong Kamahalan angay magpadalag sirkular [ngadto sa tanang Hedkuwarter sa Kapolisan] . . . nga niana angay imong imando, dili lamang ang yanong pagbantay sa maong kalihokan, kondili ang pagsagop sa mga lakang nga mosangpot sa ilang pagkapuo.”—Italiko amoa.
Ang bag-ong sunodsunod nga paglutos mihuros sa Espanya ug mipadayon hangtod 1970. Ginatos ka Saksi ang gimultahan o gipriso tungod lamang sa pagtuon sa Bibliya, pagsangyaw ngadto sa uban o pagpabiling neyutral bahin sa politikanhong mga isyu. Ang mga Saksi ba ug ilang kalihokan napuo? Sa kasukwahi—sa 1970 sila sa pagpanuko gihatagag legal nga pag-ila. Samtang sa 1959 may mga 1,400 ka Saksi, sa 1970 may 11,000! Karon, 14 ka tuig sa ulahi, adunay kapin sa 56,000 ka Saksi nga naorganisar ngadto sa kapin ug 840 ka kongregasyon! Ang Watch Tower Bible and Tract Society dunay nindot nga sangang hedkuwarter duol sa Madrid diin ang mga magasing Watchtower ug Awake! ginaimprinta alang sa Iberianong Peninsula. Busa ang sunodsunod ba nga Nazi-Pasistang mga pag-atake hangtod ug panahon sa Gubat sa Kalibotan II nagpuo sa mga Saksi ni Jehova? Wala, sila mas lig-on kay sukad masukad!
[Mga footnote]
a Alang sa bug-os nga asoy sa Nazi nga kapintasan, tan-awa ang 1974 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, mga panid 110-212.
b Alang sa bug-os nga kasaysayan sa paglahutay sa mga Saksi sa Pasistang Italya, tan-awa ang 1982 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, mga panid 134-79.
[Letrato sa panid 14]
Daghang Saksi namatay diha sa daotag-dungog nga mga kampo konsentrasyon