Paggama sa Imong Kaugalingong Balangaw
NAKAGAMA ka ba sukad sa imong kaugalingong balangaw? Nakawisik ka bag tubig sa kahanginan sa hayag nga adlaw ug sa kalit nalipay sa imong kaugalingong gamayng balangaw? Kon wala, pihong nakahunong ka sa imong paglakaw sa dihang may mipatugbaw, “Tan-awa! Usa ka balangaw!” Kanang tahom nga arko sa mga bulok kanunay makapahibulong kanato. Apan sa tukma unsa ang usa ka balangaw? Sa unsang paagi kini maporma?
Adunay tulo ka pangunang kinahanglanon aron makakita kag balangaw—ang adlaw sa imong luyo ug dili molabaw ug 40 grado ibabaw sa kapunawpunawan, ug talisik sa imong unahan. Kon maayo ang mga kahimtang, makita gayod nimo sa aktuwal ang duha ka balangaw—ang sulod nga balangaw nga mas tin-aw ang mga kolor ug ang balangaw sa gawas nga daw hanap. Ug pila ka bulok ang imong makita? Sa teknikal nga paagi, adunay pito ka bulok—biyoleta, indigo, asul, berde, dalag, orens, ug pula—bisan pag dili iapil sa pila ka eksperto ang indigo. Maila sa kadaghanang tawo ang upat o lima lamang tungod sa panagsagol.
Apan unsay makahatag sa mga bulok? Ang mga tinulo sa ulan mobungkag sa kahayag sa adlaw ngadto sa mga bulok pinaagi sa paglihok samag gagmitoyng mga prisma ug mga salamin, sa ingon magpasag dekolor nga kahayag ngadto sa mga mata. Ang matag balangaw maoy linain alang sa matag tumatan-aw. Ngano man kana? Kay ang kalainan sa posisyon sa tumatan-aw magpasabot sa kalainan sa anggulo tali sa mga tinulo sa ulan ug sa mga silaw sa adlaw. Dugang pa, ang matag tawo nagatan-aw ug lainlaing hugpong sa mga tinulo sa ulan. Busa kon modayeg ka sa katahom sa usa ka balangaw, imong ginatan-aw ang butang linain—ang imong linaing balangaw.