Ang mga Papa ba Dili Masayop?

‘ANG doktrina nga niana ang kadaogan sa Katolisismo batok sa Rasonalismo nagadepende.’ Kana ang paagi sa pagdayeg, sa 1870, sa Heswitang magasin nga La Civiltà Cattolica sa solemneng pag-umol sa dogma o pagtulon-an sa pagkadili-masayop sa papa sa Unang Konsilyo sa Batikano.

Sa Katolikong teolohikanhong pinulongan, ang “dogma” nagatumong sa mga doktrina nga dunay “absolutong bili ug dili malalis.” Ang eksaktong kahulogan sa pagkadili-masayop sa papa, sumala sa giuyonan sa konsilyo sa 1870, nagaingon:

“Kini usa ka dogma nga gipadayag nga balaanon nga ang Romanong papa, sa dihang siya magapahayag ex cathedra, nga mao, sa dihang magaalagad sa katungdanan sa pagkamagbalantay ug magtutudlo sa tanang Kristohanon, siya nagabatbat, tungod sa iyang labaw apostolikanhong awtoridad, sa usa ka doktrina mahitungod sa pagtuo o maayong kagawian nga pagatuohan sa tibuok-yutang iglesya, nagbaton tungod sa balaang hinabang nga gisaad kaniya diha sa pagkatawo sa binulahan nga si Pedro, sa pagkadili-masayop nga maoy gimbut-an nga ihatag sa balaang Manunubos nganha sa iyang iglesya diha sa pagbatbat sa doktrina mahitungod sa pagtuo o maayong kagawian; ug busa ang maong mga kabatbatan sa Romanong papa dili mausab, dili tungod sa pag-uyon sa iglesya.”

Usa ka Kahimtang nga Walay Kapildihan

Kining pormulaha, nga lisod hisabtan sa daghang tawo, dili usab tin-aw, sumala sa usa ka Alemang teologo, si anhing August Bernhard Hasler. Siya naghisgot mahitungod sa “pagkadili-tin-aw” ug “pagkadili-matino” sa pamulong ex cathedra, nga miingon nga “ang usa halos dili gayod makaila kon unsang mga desisyona ang maisip nga dili masayop.” Sumala sa laing teologo, si Heinrich Fries, ang pormula “lubog,” samtang si Joseph Ratzinger miangkon nga kana nagpatungha sa usa ka “komplikadong panaglalis.”

Si Hasler nagpatuo nga “ang kadili-tin-aw sa mga ideya” nagatugot sa dakong kapadapatan sa dogma aron modako ang gahom sa papa ug sa mas limitadong interpretasyon aron nga kon moatubang sa sayop nga mga pagtulon-an sa nangagi, ang usa sa kanunay makapaluyo sa pangangkon nga kini dili bahin sa gitawag dili-masayop nga “magisterium.” Sa laing mga pulong, kini maoy kahimtang sa “dula sa hantak.”

Busa, ang “pagkadili-masayop” nagkahulogan nga ang papa, bisan pag siya makahimog kasaypanan sama sa tanan nga ubang tawo, dili masayop sa dihang magabatbat sa mga butang maylabot sa pagtuo ug maayong kagawian ex cathedra, nga magaalagad sa katungdanan nga magbalantay sa Iglesya Romana Katolika.

Ugaling, unsa mismo ang hunahuna sa mga Katoliko mahitungod niining doktrinaha?

[Hulagway sa panid 4]

Si Papa Pio IX mipugos sa dogma sa pagkadili-masayop niadtong 1870

[Tinubdan]

Culver nga mga Letrato