Ang Sagradong Ganga sa India—Nganong Gisimba sa Minilyon?

Sinulat sa koresponsal sa “Pagmata!” sa India

Ang Subang Ganges, o Ganga nga maoy pagtawag sa India, gisimba sa mga Hindu sa katibuk-an sa kasaysayan ingong labing sagradong suba sa kalibotan. Sulod sa daghang siglo minilyon sa mga magsisimba nanagpanon sa mga tampi niini. Nganong nangabot ang mga tawo? Unsay ilang ginapangita? Ang lakbit nga pagtan-aw sa suba niining artikuloha makatabang sa pagkaplag sa tubag.

DIHA sa sagradong siyudad sa Hardvar, duol sa tiilan sa bukid sa Himalaya, ang nagsinaw nga puting Mercedes-Benz milikoliko sa hikting mga dalan. Sa mainampingon, kini miobertek sa mga ricksha, sa mga kalesa, mga iskoter, ug sa mga lumalakaw. Sa kataposan, duol sa ngilit sa siyudad, mihunong ang sakyanan sa usa ka lugar nga nag-umbaw sa Ganga.

Bisan pa nga hugaw kaayo ang suba sa ubos, dinhi sa Hardwar, ang asul-berdeng tubig, nga tin-awng nag-agos gikan sa paglakbay sa bukid, naghatag matahom nga piyesta sa mga mata. Apan dili lang alang sa yanong pagtan-aw sa lugar nga miabot ang awto ning gilay-ona.

Miabre ang pultahan sa awto ug migula nga dayag edukado, modernong Indian nga pamilya. Sa giayo sa inahan ang iyang purpurang sari, ang iyang bulawang mga brislet ug mga kuwentas naig-an sa sidlak sa adlaw ug nagkidlapkidlap. Giyawihan sa amahan ang iyang awto ug gitigom ang mga anak, ang tanan nagsul-ob ug usong diyens ug posturawog pamesti. Sa ila lang nga panagway, dayag nga sila dato ug walay mga kabalaka nga maoy nagahampak sa kabus. Bisan pa, sama sa kasarangan lang ug kagikan, sila nangabot sa pagsimba sa diyosa nga Ganga, nga nagalaom nga makabatog kaayohan gikan sa iyang mga gahom.

Duol sa sagradong hagdanan sa kaligoanan ni Haring Ki Pauri, ilang gikuha ang ilang mga sapatos ug mikanaog sila sa mga ang-ang ngadto sa suba. Dayon, sila nangawala diha sa daghang nagkadaiyang kolor nga mga sari ug sa ubang lumad nga mga sapot. Dinhi, sa tanang adlaw, ang nagkalainlaing mga tawo sa India, dato ug kabus, moabot sa mga daplin sa Ganga. Sila nadala sa espirituwal nga panginahanglan, nga dunay mga katugbang sa tibuok-kalibotan.

Sagradong mga Rituwal ug Maisog nga Debosyon

Diha sa kaligoanan, mahinamong naghulat ang mga pari sa pagtabang sa mga peregrino sa paghimo sa mga rituwal sa puja (pagsimba) sa Ganga. Sila mohalad ug mga bulak ug mangyamyam ug mga pag-ampo. Unya mamutang ang pari ug timaan, o tilak, sa pula o dalag nga papilit diha sa agtang sa mga magsisimba. Dayon moabot ang tagsaong pasundayag sa maisog nga debosyon.

Ang bugnaw, nag-agos nga tubig sa adlaw sa Nobyembre wala makapugong sa mga peregrino. Sa maisog, ang batan-on ug tigulang molusbog sa kamig nga suba. Hayan nagdimdim niining kausa sa tibuok-kinabuhi nga higayon, ilang gipasagdang maminhod ang ilang lawas sa mga tubig sa Ganga. Bisan ang gagmayng mga bata, nga gikugos sa ilang mabinantayong mga ginikanan, gilusbog sa tubig. Nagkurog apan natagbaw, ang mga nangaligo nangawas aron magpainit sa atubangan sa Surya, ang diyos nga adlaw. Dayon, moduaw sila sa pipila sa daghang templo sa Hardwar o kaha motungas sa ibabaw sa suba nga 26 ka kilometro ngadto sa Rishikesh. Didto, dinosenang mga ashrams nanaglinya sa mga daplin sa Ganga, ug ang mga langyaw magpanon alang sa pagpalandong ug sa pagtuon sa Yoga.

Sa pagkagabii, mamalik ang mga peregrino sa kaligoanan alang sa linain nga pagsimba. Ang grupo sa mga pamilya ug mga parisan moabot nga magdalag malig-ong mga sakayang hinimo sa mga lunhawng dahon. Kini pun-on sa mabulokong mga kosmos, humot nga mga gihay sa rosas, ug gamayng kopa nga hinimo sa yutang-kolonon nga dunay pabilo. Gihubo sa usa ka batan-ong parisan ang ilang sapatos, nagdungan sa pag-ampo, gidagkotan ang pabilo, ug sa hinay gibutang ang ilang sakayan sa nag-agos nga tubig. Sama sa daghang bag-ong minyo, tingali nangayo sila sa panalangin sa Ganga ug himsog nga anak nga lalaki. Human makapangayo, palutawon sa uban ang ilang gagmayng mga sakayan. Sa dili madugay ang parada sa mga sakayang nagsigasiga nakapuno sa tubig ug kalit nga nadala sa kusog nga agos sa ubos sa suba.

Sa kalit, nabalda ang kalinaw sa kagabhion tungod sa kusog kaayong pagbagting sa mga kampana sa templo. Nagpadayon ang kabanha sa pila ka minutos samtang gipaypayan sa mga pari ang nagsigang mga lampara sa daplin sa suba ug nagyamyam ug mga pagdayeg sa Ganga. Busa natapos ang laing adlaw sa pagsimba ug paghalad.

“Nagadinom sa Suso sa Imong Inahan”

Walay-duhaduha, ang Ganga tagsaon taliwala sa mga suba apan dili alang sa pisikal nga mga hiyas niini. Halos 30 ka suba sa kalibotan mas taas, ug sa India lang, ang mga subang Brahmaputra ug ang Indus mas dako. Bisan pa, gikan sa ubos niyebehon nga sinugdan ngadto sa masilhigong pag-agos paingon sa Bay of Bengal, ang Ganga gisimba sa enterong 2,700 ka kilometrong gitas-on niini. Ang ikatulong bahin sa 800 ka milyong tawo nagpuyo sa dal-as sa suba sa Ganga ug nagadepende niini sa materyal nga paagi alang sa pagkaon, tubig, ug irigasyon. Labaw kay sa tanang suba, ang Ganga nagasimbolo sa India.

Busa alang sa mga magtutuong Hindu, ang Ganga mao ang Ganga Ma, o Inahang Ganges. Ang suba gilantaw ingong matinumanong inahan kinsa nagapakaon ug nagahinlo sa iyang mga anak, sa espirituwal ug sa pisikal. Busa, ang Indian nga magbabalak si Tulsidas nagbatbat sa Ganga ingong bhukti mukti dayini, sa ato pa, ang maghahatag sa kaluwasan ug materyal nga kalipayan. Ang pag-inom gikan niya, “samag nagainom suso sa imong inahan,” miingon ang usa ka nagdebosyon. Ang maong pagbati nagpabanaag sa suod nga relasyon tali sa suba ug sa mga magsisimba niini. Lig-on kaayo kining relasyona nga ang mga peregrino sa nanglabayng katuigan sa walay pagpanuko mihatag sa ilang ‘kinabuhi sa paghalad’ pinaagi sa pagpalumos diha sa tubig.

Kining idealistikanhong larawan dunay bag-ong kinaiya ug kolor karong adlawa. Likolikong nagaagi sa mauswagong mga siyudad, gisuhop sa Ganga ang pagdaghan sa hugaw ug sa mga kemikal. Ang usa ka inhenyero sibil, nga nasubo sa kahimtang, mikomento: “Ang kabus mangalibang lang sa suba, iyabo sa dato ang hugaw sa industriya ug ilabay sa mga relihiyoso ang ilang patayng mga lawas diha niana.” Gibanabana nga labing menos napulo ka libong mga patayng lawas ginalabay sa suba kada adlaw. Bisan pa, sa adlaw-adlaw sa siyudad sa Varanasi (Banaras), ang nangalipay nga mga nangaligo mohimog rituwal nga pagtuslob diha sa karon lubog, kapehog-kolor nga tubig, wala magtagad sa naglutawlutawng hugaw gikan sa duol nga mga lugar nga sunoganan ug patayng lawas. Masaligon, sila mohimog achaman, ang pagtulon ug gamayng tubig ingong bahin sa pagsimba sa adlaw.

“Magpadayon ako sa pagtuslob sa tubig hangtod ako mamatay,” miingon ang usa ka siyentipiko nga nagpuyo sa duol sa Ganga. “Apan matag higayon himoon ko ang achaman . . . , may nagasupak sa akong kailadman.” Mikomento bahin niini nga pahayag, ang usa ka Indian nga magasin miingon: “Ingong siyentipiko, si Propesor Mishra nahibalo nga ang tubig nga iyang gitulon hugaw. Apan si Mahant Veerbhadra Mishra walay mahimo kondili sa pag-inom sa sagradong tubig sa Ganga ug hayan, wala nay lain pang maayong panig-ingnan sa mga pagbati nga bation sa Hindu diha sa Ganga.”

Nganong debotado man kaayo ang mga magsisimbang Hindu sa Ganga? Ang maong debosyon tingali makapalibog niadtong dili-sinati sa sugilanon sa sinugdanan niini ug sa mga gahom nga gipasidungog sa mga tubig niini. Diha niini natago ang mga sekreto sa mistikanhong paghawid sa Ganga sa iyang katawhan.

Gipakanaog Gikan sa Langit—Ngano?

Ang sugilanon bahin sa Ganga maayong pagkatagik sama sa ubang mga sugilanon sa mga diyos ug mga diyosa sa Hindu. Ang eksaktong mga deltaye nagkalainlain, apan, sa mubo, mao kini ang sugilanon:

Si Haring Sagara dunay 60,000 ka anak nga lalaki, kinsa gipamatay sa maalamong Kapila. Ang ilang mga kalag gihukman sa paglaaglaag sa yuta sa walay kataposan hangtod ang diyosa nga si Ganga manaog sa langit aron sa paghinlo ug sa pagpahigawas kanila gikan sa maong tunglo. Tungod sa penitensiya nga gihimo sa laing hari, si Bhagirathi, nanaog si Ganga ug nasabod sa buhok sa diyos nga si Shiva—ang niyebeng tumoy sa Himalaya. Gikan didto, siya midagayday sa dagat, ug ang iyang mga tubig nakahinlo sa mga kalag sa 60,000 ka anak nga lalaki ni Haring Sagara ug gibalik sila sa paraiso.

Dinhi nasandig ang tubag nganong ang minilyon nagaduaw ug nagsimba sa Ganga sa daghang siglo. Ang Ganga, sumala sa iyang mga magsisimba, dunay gahom sa pagpagawas, sa pagputli, sa paghinlo, ug sa pagtambal. Ang karaang Hindu nga sinulat, ang The Brahmandapurana nag-ingon: “Kadtong debotadong maligo makausa diha sa hinlong mga agos sa Ganga, ang ilang banay Iyang panalipdan gikan sa ginatos ka libong mga kapeligrohan. Ang mga daotan nga natigom latas sa mga kaliwatan laglagon. Pinaagi sa pagkaligo lang sa Ganga ang usa maputli dihadiha.” Dugang pa, pinaagi sa pag-inom sa tubig sa Ganga, ginaingon, nga mabatonan ang pagkadili-mamatay. Ang pagkamatay diha sa Ganga, nga sunogon diha sa mga tampi niini, ug ilabay ang mga abo sa suba gituohan nga mohatag walay kataposang panalangin. Ang kalag—gituohan sa daghan nga dili-mamatay—ginaingon nga pagawason gikan sa siklo sa pagkatawo pag-usab, aron kini sa kataposan makapahulay, nga magkausa uban sa mismong espiritu sa diyos.

Ang Pag-ayo sa Tanang Kanasoran Duol Na

Ang tinguha alang sa espirituwal nga paghinlo ug pagkahigawas gikan sa pag-antos daw maoy kinaiya sa mga tawo bisan asa. Sa laing dapit sa kalibotan, ang maong kaluwasan, o mukti, gipangita sa laing mga paagi. Ikompisal sa uban ang ilang mga sala sa usa ka manlalaban, sama sa usa ka pari, aron makadawat ug kapasayloan ug unya mohimo sa gikinahanglan nga penitensiya. Nagtuo ang uban nga pinaagi sa mga pag-ampo, sa pagbasa sa sagradong kasulatan, sa mga paghalad, paghatag mga gasa ug mga limos, o sa pagdili-sa-kaugalingon ang tawo mapaputli gikan sa iyang mga kalapasan ug makadawat ug mga panalangin inigkamatay. Apan uban ning nagkasumpaking mga ideya, duna bay seguradong paagi sa pagkaplag kagawasan gikan sa sala ug kamatayon?

Makaiikag, ang karaang basahon sa sagradong mga sinulat, ang Bibliya, naghisgot usab bahin sa espirituwal nga paghinlo ug pag-ayo sa katawhan may kalabotan sa usa ka suba. Ang propeta ug magsusulat nga si Juan nakakitag panan-awon sa “usa ka suba sa tubig sa kinabuhi” nga nagaagos gikan sa trono sa Diyos. Inay mga tigpangaligo, diha sa mga daplin niini mao ang daghang mga kahoyng nagapamunga “alang sa pag-ayo sa kanasoran.”—Pinadayag 22:1, 2.

Sa simbolikanhong paagi, ang Bibliya dinhi naghisgot bahin sa katingalahang tagana sa Maglalalang sa pagpahigawas sa katawhan gikan sa sala ug kamatayon sa walay kataposan ug sa paghatag kinabuhing dayon. Ilalom niini nga tagana, ang mga panon sa mga tawo nga nangaligo sa katubigan sa Ganga—apil ang minilyon nga wala gayod makakita sa Ganga—may higayon nga mahinloan gikan sa sala ug mahigawas gikan sa kamatayon sa duol na kaayong umaabot.a

[Footnotes]

[Letrato sa panid 15]

Taliwala sa daghang templo ug mga ampoanan, ang mga tawo sa tanang matang moabot aron sa pagkaligo sa Ganga

[Letrato sa panid 15]

Sa daplin sa suba, gitabangan sa pari ang babaye sa mga rituwal sa Ganga puja, o pagsimba

[Letrato sa panid 16]

Panteyon sa mga diyos ug diyosa sa Hindu diha sa usa sa daghang templo sa Hardwar

[Letrato sa panid 17]

Batan-ong babaye nangandam sa pagpalutaw sa iyang barotong dahon diha sa Ganga