Ang “Drama sa Pasyon” sa Oberammergau—Unsa ka Duol sa Bibliya?
Sinulat sa koresponsal sa Pagmata! sa Pederal nga Republika sa Alemanya
ANG Oberammergau maoy usa ka matahom nga balangay sa bukid sa Bavaria. Daghan sa mga pomuluyo niini nagpatubo sa ilang mga buhok ug mga bungot sa pagpangandam alang sa usa ka drama diin sila moapil niining tuiga. Ang dula maoy usa ka tradisyon nga gipasukad sa gihimo sa ilang mga katigulangan niadtong 1633.
Balik niadto ang usa ka hampak naghulga nga mohatag ug dakong kadaot, ug ang mga pomuluyo nanumpa nga kon sila makalingkawas, sila tuigtuig magapasundayag sa gitawag Drama sa Pasyon. Ang drama maoy kustombre nga nagsugod diha sa Katolikong Simbahan sa kasiglohang miagi, ug gidula niini ang pag-antos ug kamatayon ni Kristo.
Ang unang pasundayag gihimo sa Oberammergau niadtong 1634. Ang ika-350ng kasumaran gisaulog didto niadtong 1984, diin ang mga drama nakadanig total nga mga tumatambong nga 443,000, apil sa mga bisita nga gikan sa tibuok nga yuta. Karong tuiga ang drama ipasundayag gikan sa Mayo hangtod sa Septiyembre.
Uban sa mga hotel ug mga restawran, ang mga tindahan sa kinulit nga mga kahoy ug mga tindahan sa sobenir naglinya sa mga dalan sa balangay. Sa pagkamatuod, daghang mga pumoluyo ang nanginabuhi gikan sa drama.
Nganong daghan ang nangabot? “Alang nako, kini maoy dili alang sa dula,” ang usa ka bisita miingon. “Sa relihiyoso nga serbisyo.” Kana ang paglantaw sa kadaghanan, bisan pag ang lokal nga balangay ang nagpasundayag sa drama, dili ang simbahan.
Nagapasundayag ba Alang sa mga Tumatan-aw?
Duha ka klerigo nakahimog mas modernong bersiyon sa drama, ang usa misulat niana niadtong 1810 ug girebisar kana sa katunga sa siglo sa ulahi. Ang manuskrito giaprobahan sa Komperensiya sa Aleman nga mga Obispo ug “nagsunod sa mga asoy sa Ebanghelyo,” matud pa sa usa ka tinubdan.
Ugaling, sa paglabay sa katuigan ang mga prodyuser mikompromiso sa mga Ebanghelyo aron dili masilo ang ubang mga relihiyon, apil ang mga Hudiyo. Busa sa usa ka sukod, ang pag-abiba sa tumatan-aw maoy nagdiktar sa manuskrito karong adlawa. Pananglitan, gikuha sa karaang manuskrito ang mga pulong sa pagdumot sa Hudiyohanong mga pangulo kang Jesus, lakip ang Mateo 21:43, diin miingon si Jesus ngadto sa Hudiyohanon relihiyosong mga pangulo: “Ang gingharian sa Diyos pagakuhaon gikan kaninyo ug igahatag ngadto sa usa ka nasod nga nagapamunga.”
Ang ngalan sa Diyos, si Jehova, nahimong biktima usab sa pagkompromiso, bisan pag ang manuskrito naglakip sa mga pulong ni Jesus ngadto sa Diyos: “Gipaila ko ang imong ngalan ngadto sa mga tawong imong gitugyan kanako.” (Juan 17:6) Pananglitan, ang 1960 nga manuskrito nag-ingon nga si Isaac gitagana ingong halad “pinaagi sa kabubut-on ni Jehova.” Apan ang 1984 nga manuskrito mabasa “pinaagi sa kabubut-on sa Ginoo.”
Lahi Gikan sa mga Ebanghelyo
Samtang gidula sa drama ang mga hitabo maylabot sa pagdakop, pagsilot, ug pagpatay kang Jesus, ang Biblikanhong katukma wala magadula sa pangunang papel. Pananglitan, gidula sa usa ka bahin ang mga hitabo nga gihubit ni Tobias, usa ka Apokripal nga basahon nga dili bahin sa dinasig nga Pulong sa Diyos. (2 Timoteo 3:16) Ug sa daghang beses, ang pulong “Paskuwa” sayop nga gihubad nga “Easter” o Pasko sa Pagkabanhaw.
Dugang pa, si Judas Iscariote gilarawan ingon nga opurtunista kinsa nahaylo sa mga kaaway ni Jesus nga budhian ang iyang Agalon. Apan sa pagkatinuod si Judas mismo ang mihimog lakang, nga giagda sa kadalo, sa pagduol sa labawng saserdote. (Mateo 26:14-16; itandi ang Juan 12:4-6.) Usab, ang pagtandi sa Juan 13:21-30 uban ang Mateo 26:20-29 nagpakita nga si Judas mibiya sa lawak sa wala pa sugdi ni Jesus ang Panihapon sa Ginoo. Kini makataronganon, kay dili mahitabo nga si Jesus mohimog ‘pakigtugon alang sa usa ka gingharian’ uban sa iyang tigbudhi. (Lucas 22:29) Apan, diha sa drama sa Oberammergau si Judas mitambong sa Kataposang Panihapon.
Pag-ila sa mga Kamatuoran sa Bibliya
Ang usa ka estudyante sa Bibliya makaila ug pipila ka Kasulatanhong mga kamatuoran, o mga sayop, diha sa drama. Usa ka pananglitan mao ang mga pulong, ‘Kon takos sa pagtagamtam ang balaang tinapay sa bag-ong pakigtugon magaluwas sa kalag gikan sa kamatayon.’ Kini uyon sa pagtulon-an sa Bibliya nga ang kalag mamatay. Ang tawo nga dili ‘takos sa pagtagamtam’ sa mga kaayohan sa halad ni Jesus, sa pagkamatuod, ang iyang kalag dili maluwas gikan sa kamatayon.—Ezekiel 18:20.
Ang tinuod nga pagkatawo ni Jesus maila sa dihang, human sa iyang pagkabanhaw, iyang gisultihan si Maria Magdalena: “Ako mosaka . . . ngadto sa akong Diyos ug inyong Diyos.” (Juan 20:17) Gikan niini dayag nga si Jesus adunay Diyos. Busa, siya dili mahimong Diyos, ingon sa gipangangkon sa pagtulon-ang Trinidad sa Kakristiyanohan. Busa dinhi, kon ang manuskrito magpabilin sa terminolohiya sa Bibliya, kini magkasumpaki sa mga pagtulon-an sa simbahan.
Ang drama nagpaposible sa pag-ila sa Gingharian sa Diyos. Si Felipe miingon kang Jesus: “Tukora ang Gingharian sa Diyos sa tibuok kalibotan,” nga niini si Kristo mitubag: “Ang imong tinguha matuman sa gitakdang panahon.” Si Jesus sa ulahi midugang: “Ako dili na moinom gikan sa bunga sa parras sukad karon hangtod sa panahong moabot na ang Gingharian sa Diyos.” Ug si Tomas misukna: “Ang matag usa ba adunay iyang kaugalingong dominyo nga igatudlo kaniya?” Kini nga mga kokabildohay nagpaila nga ang Gingharian maoy gobyerno sa Diyos alang sa yuta, dili yanong kinabuhing walay kataposan o butang sulod sa usa ka tawo, ingon sa gituohan sa daghan.—Tan-awa ang Daniel 2:44; 7:13-14; Lucas 22:18; Pinadayag 5:10.
Ang usa sa panapos nga mga talan-awon naghulagway sa Hataas nga Konsilyong Hudiyo nga napakyas sa tinguhang ang patayng lawas ni Jesus “ilabay ngadto sa bung-aw sa mga kriminal.” Kining mga pulonga makaiikag. Ang mga Hudiyo nag-isip nga ang mga kriminal dili takos nga igalubong sa lubnganan diin ang Diyos mahinumdom kanila, apan gilabay nila ang ilang mga lawas ngadto sa Walog sa Hinnom (Gehenna), diin didto ang kalayo padayong nagaut-ot sa basura. Sa Bibliya, si Jesus nagpunting niining dapita duol sa Jerusalem ingong usa ka simbolo sa bug-os nga kalaglagan, usa ka kahimtang nga diin wala nay pagkabanhaw ang mga patay.—Mateo 18:8, 9.
Hangtod na lamang sa ulahi, human sa apostasiya gikan sa tinuod nga Kristiyanidad, nga ang Gehenna gidugangan ug paganong ideya bahin sa impiyernong-kalayo. Ang drama sa Oberammergau nagpasundayag sa pagbudhi sa impluwensiya sa dili-kasulatanhong tradisyon sa dihang miingon kini: “Gikan sa impiyerno mogula ang tanang mga espiritu,” ug gikutlo ang Ginoo nga miingon: “Akong igalabay si Satanas sa impiyerno.” Busa ang mga pagtulon-an sa Bibliya dili mao ang gipasiugda sa drama.
Wala Magpasiugda sa mga Pagtulon-an sa Bibliya
Gikan sa Mayo hangtod sa Septiyembre, ang mga tagabalangay sa Oberammergau magapasundayag sa tanang 1,700 ka parte sa unom ka oras nga drama. Ilang ilarawan ang mga tawong Hudiyo, mga sundalong Romano, si Jesus, Judas, ug ang mga apostol. Ug ilang balikbalikon ang pasundayag sa gatosan ka beses diha sa entablado sa gawas diha sa tanang matang sa klima.
Ang drama makadani na usab ug libo-libong mga bisita. Apan kini ba modasig kanila sa pagdawat sa nabanhawng Kristo ug sa Gingharian sa Diyos, ang bugtong paglaom alang sa kasulbaran sa mga suliran sa katawhan? Dili, kay samtang ang Gingharian sa Diyos gihisgotan sa drama, kini nagpabiling hanap. Ug samtang ang Yawa sa makaduha gipaila sa pasundayag ingong ang magmamando, o “Prinsipe,” niining kalibotana, kon unsay mahitabo kaniya wala ipatin-aw. Busa, ang drama wala mangupot sa yawing mga pagtulon-an sa Bibliya, ug gani nagkasumpaki pa ang ubang pagtulon-an niini.
Ang Bibliya nagpakita nga si Kristo sa dili madugay molaglag kang Satanas ug sa iyang impluwensiya, ang gamot sa tanang pagkadaotan, gikan sa tawhanong mga kalihokan. Ang tanang mamumuhat ug daotan sa yuta pagalaglagon usab. Dayon magsugod ang Usa ka Libo ka Tuig nga Pagmando sa langitnong Gingharian sa Diyos sa ibabaw sa yuta. (Pinadayag 20:4, 6) Kini nga pagmando sa gobyerno sa Diyos magahimo sa yuta nga usa ka paraiso diin ang masinundanong katawhan magapuyong walay kataposan diha sa hingpit nga kahimsog ug kalipay.—Salmo 37:10, 11, 29; Roma 16:20.
[Kahon sa panid 16]
Diin Gikan ang Drama sa Pasyon?
Bahin sa mga drama sa pasyon, ang The World Book Encyclopedia mikomento:
“Ang drama sa pasyon maoy usa ka madulaong pasundayag nga naghawas sa kamatayon ug pagkabanhaw sa usa ka diyos. Ang karaang mga Ehiptohanon naghimog mga drama sa pasyon nga gipahinungod sa diyos-diyos nga si Osiris. Ang karaang mga Grego nagpasundayag usab ug samang mga drama nga gipahinungod ngadto sa diyos-diyos nga si Dionysus.”
[Picture Credit Lines sa panid 16]
Gemeinde Oberammergau, Haag