Tulo ka Oras nga Nakapabag-o sa Akong Kinabuhi
AKO diyes anyos sa dihang nadawat ko ang BB nga pusil nga regalo sa Pasko. Ang mga botelya ug mga lata ang akong ginatiro apan dali nga miuswag ngadto sa labi pang makakulba nga pagtiro—mga langgam, mga bitin, bisan unsa basta nagalihok. Gikudlitan ko ang puloan sa akong pusil sa matag langgam nga akong maigo. Sa wala magdugay, 18 ka magarbohong kudlit nagpadayag sa akong katakos ingong usa ka mangangayam.
Unya may nahitabo nga nakapausab niining tanan. Ako didto sa among tugkaran usa ka adlaw niana nga nangayam ug mga langgam. Nakakita ako ug usa ka maya diha sa tumoy sa among punoan sa duldol, gipunting ug maayo, hinahinay nga gikablit ang gato. Naigo! Ika-19!
Ang langgam nahulog sa yuta. Akong giadto ang gihagbongan niini, gitan-aw, nakita ang dugo diha iyang sa mga balhibo. Kini milihok, mitan-aw kanako nga daw miingon: ‘Kinsa ba ang mihatag nimo ug katungod sa pagpatay kanako?’ Dihang kini namatay, ang ulo niini hinayhinay nga milaylay sa yuta. Nagisi ang akong kasingkasing. Ako mihilak. Miadto ako sa akong inahan ug gisultihan siya sa nahitabo ug sa akong pagtuo nga maoy gisulti sa himalatyong langgam kanako. Wala na gayod ako mamosil ug laing langgam, wala na gayod ako makahimog laing kudlit sa puloan sa akong pusil. Hangtod karong adlawa akong makita gihapon ang pinong mga balhibo nga nadigo sa dugo. Ang nagpabiling epekto niining kasinatiana sa bata pa ako nakapaamgo nako sa pagkabililhon sa kinabuhi, usa man ka maya o tawo.
Ang laing mga sukdanan gisilsil diha nako samtang bata pa—pagkamatinud-anon, pagtahod sa akong katigulangan, maayong pamatasan, debosyon sa kamatuoran. Ako natawo sa Memphis, Tennessee, apan nagdako sa Chicago, Illinois, sa usa ka balangay nga gitawag Robbins. Ako nagdako nga tigsimba, apan ang mga sukdanan nga gihatag kanako ingong bata nga hinimba nahanaw sa paglabay sa mga tuig. Wala nako makita kini nga mga sukdanan nga gipabanaag diha sa kongregasyon o sa mga diakono o sa mga ministro; hinunoa, nakita ko ang pagkaminaot. Usab, diha sa katilingban sa katibuk-an, ang maong mga sukdanan gisalikway ingong dili-praktikal ug wala-tagda. Apan ang leksiyon sa pagkabililhon sa kinabuhi ingon sa gitudlo sa gamayng maya nga namatay, wala gayod mahanaw.
Dihang mitungha ako sa hayskol, mihunong ako sa pagsimba sa simbahan—nga gikasubo pag-ayo sa akong mga ginikanan. Nahabol ang akong konsensiya, apan ako nakahinumdom nga kon ako mosugod sa pagpamalikas—nga maoy gihimo sa uban—gitulisok ako sa akong konsensiya. Dihang nagkagrabe ang akong pagpakighugoyhugoy, ako nahulog sa mga droga ug imoral nga paggawi. Ang Bibliya namulong nga mao kanay mahitabo, ug natuman ko ang tagna niini: “Ayaw palimbong. Ang daotang panagkauban makadaot sa maayong pamatasan.”—1 Corinto 15:33.
Bisan pa, ang pagbati sa husto ug matarong nagpugong nako. Pananglitan, sa akong ikatulong tuig sa hayskol, duna akoy duha ka suod kaayo nga higala nga akong kauban sa pagdagan, kauban sa tem sa basketbol, kauban sa pagbuhat sa tanan—hangtod sa usa niana ka gabii among nahibalag ang usa ka dalagita. Ang akong duha ka higala midesider sa paglugos kaniya. Siya nagpakiluoy kanila sa dili pagbuhat niini, apan sa dihang sila mipadayon sa pagbuhat niana, siya natarantar ug misinggit kanila sa pagpatay na lamang kaniya. Bisan pa sa iyang pakigbisog, ilang gilugos siya. Dayon buot nilang moduyog ako sa ilang pagpanamastamas kaniya. Naglagot ug gingil-aran, ako midumili sa pakigbahin sa ilang tinalawang pagpasipala kaniya. Sila nasuko pag-ayo kanako ug misangpot sa pagtawag kanako sa ngil-ad nga mga ngalan. Ang among panaghigala natapos niadtong gabhiona.
Sa mga tuig sa ulahi ako nakaamgo nga ang akong naeksperyensiyahan maoy laing pananglitan sa giingon sa Bibliya nga mahitabo: “Tungod kay kamo dili na makig-uban kanila niining dalana ngadto sa samang pagpatuyang, sila natingala ug kamo ila nang pagapasipalahan.”—1 Pedro 4:4.
Sa akong kataposang tuig sa hayskol, 1965, nakita ko ang pag-usbaw sa Gubat sa Vietnam, ug naatubang ko ang gumonhap kon unsay buhaton human nga mograduwar ako. Dili ko buot nga matawag sa pagkasundalo ug mapugos sa pagpatay. Supak gihapon kaayo ako sa pagpatay—bisag sa mga maya o mga tawo. May kalutsan ako: pagkahimong atleta nga eskolar sa pagdulag basketbol alang sa usa ka unibersidad. Hinunoa, ako misulod sa air force, usa ka sanga sa puwersa militar diin ako dili kinahanglang makiggubat diha sa mga lasang ug mopatay.
Ako giasayn ngadto sa usa ka MAC (Military Airlift Command) unit ingong usa ka mekaniko sa ayroplano alang sa akong upat ka tuig nga serbisyo. Human sa pangunang pagbansay, ako gipadala ngadto sa CCK Airbase, sa Taiwan. Kadto maoy Enero 1968. Ang kadaghanan sa akong mga higala sa iskuwadron ginadestino nga nagdala kanila sa Vietnam, Thailand, Hapon, ug Pilipinas. Sila makabaton sa bisan unsa nga buot nila—lakip ang isog nga mga droga sama sa heroina ug cocaine. Ako nakagamit ug mga droga sa hayskol pa; karon ako misugod sa pagbaligya kanila. Walo ka bulan sa ulahi, ang among tibuok iskuwadron giasayn pag-usab sa Okinawa, Hapon, nga kaniadto ubos sa pagdumala sa U.S. Ang among negosyo sa droga milambo.
Ang akong komander sa iskuwadron personal nga midapit nako sa pag-adto sa Vietnam aron makakita mismo. Tungod sa salapi ug kaukyab, gipahimuslan nako ang higayon. Akong nakita nga matahom nga nasod ang Vietnam uban ang baga nga kakahoyan ug puti ug balas nga kabaybayonan. Ang mga taga Vietnam maluluton kaayo ug maabiabihon. Kon manuktok ka sa ilang pultahan ikaw ilang pasudlon ug pakaonon. Ako kanunay nga mahibulong: ‘Nganong kining gubata gisangka? Nganong kining mga tawhana gipamatay nga samag mga hayop?’ Apan sa Saigon nakakita ako ug daghan kaayong krimen, daghan kaayong malaw-ayng mga kalihokan, grabeng korapsiyon ug mapatuyangong kapintasan! Barato ra kaayo ang kinabuhi. Ako misugod ug pagbaton ug seryosong pagduhaduha bahin sa katakos sa tawo ug pagkamainandamon nga mabuhing nahiusa diha sa kalinaw ug kalipay.
Human sa akong dungganong pag-undang gikan sa air force sa ulahing bahin sa Hulyo 1970, ako mibalik sa akong lungsod-natawhan sa Robbins, Illinois. Ako nakabaton ug trabaho ug gustong magminyo, apan lahi ang mga butang. Ang mga tawo ug mga dapit nausab. Oo, ug ako usab nabag-o. Ang panimalay dili na panimalay. Ang akong mga hunahuna nasentro sa Halayong Silangan, nagapanumdom sa mga panumdoman nga nasilsil sa akong hunahuna. Ang akong tinguha sa pagbalik sa Silangan maoy kusganon. Walo ka bulan human sa akong pag-undang sa militar, ako mipalit ug one-way tiket sa ayroplano balik sa Okinawa, Hapon.
Sa unang gabii sa akong pagbalik, ako miadto sa usa sa akong yampungaran niadto, ang puliki nga klab nga gitawag Tina’s Bar and Lounge. Sa akong dakong katingala, didto naglingkod sa bar mao ang usa sa akong mga higala niadto sa negosyo sa droga. Kami nalipay nga nagkita sa usa ug usa ug dihadiha mihimog plano sa pagpayuhot ug mga droga gawas sa Thailand. Kami nagpaila nga mga sundalo aron makaadto sa Thailand, sanglit kami dunay mini nga mga ID kard, mga papeles sa pagbakasyon, mga uniporme, ug uban pa. Busa nakalusot kami gikan sa tugpahanan sa ayroplano ngadto sa Bangkok.
Gikan didto kami nakigtagbo uban sa among gihikay na nga giya, kinsa midala kanamo sakay sa bangka agi sa ngitngit nga mga suba ug kalamakan sa lasang ngadto sa usa ka hilit nga isla. Kami gisugat sa usa sa mga dagkong tawo sa negosyo sa droga sa Thailand. Siya mahigalaon ug maabiabihong tagbalay nga wala namo suspetsohi nga siya mosumbong sa mga awtoridad sa among mga kalihokan. Apan siya misumbong. Kadto maoy usa ka kasabotan kanila aron dili na balehon ang uban niyang ilegal nga mga kalihokan.
Ang mga awtoridad nagpaabot kanamo diha sa estasyon sa bus sa Bangkok—ug ako nagdalag maleta uban ang 29 ka kilo nga droga sulod niana! Samtang ako misulod sa pultahan sa estasyon sa bus, gibati ko ang kabugnaw sa bugnawng puthaw sa akong tangkugo. Usa ka koronil sa kapolisan sa Thailand nagtion ug .38 nga rebolber sa akong ulo ug miingon nga kalmado kaayo, “Palihog, ayaw gayod pagsulay sa pagsukol kanako.” Kami gidakop ug gidala sa hedkuwarter sa mga polis.
Makigtagbo kami sa usa ka kumplot sa Okinawa, kinsa adunay tulo ka kahon sa sapatos sa heroina. Pinaagi sa pag-usa sa among mga suplay, nagplano kami nga maoy mokontrolar sa negosyo sa droga sa Okinawa. Ang kumplot miabot didto uban ang heroina, ug sa dihang ang mga kahon migawas diha sa nagtuyok nga butangan sa bagahe, dinha ang mga polis uban sa ilang iro nga nakasimhot sa heroina. Siya nawad-an sa heroina, ako nawad-an sa usa ka maleta nga puno sa marijuana ug speed, ug ang among negosyo napildi bisag wala pa makasugod. Misangpot kami sa prisohan sa Klong Prem. Ang kahimtang kinaraan. Nihit ang pagkaon. Ang among inadlaw nga pagkaon maoy gamayng bulad ug kan-on duha ka besis sa usa ka adlaw. Sulod sa duha ka bulan didto, mius-os ang timbang nako ug 45 ka kilo.
Samtang didto pa kami sa prisohan, usa ka taas maayog barog nga tawo ang miduaw kanamo, nga nag-ingon nga siya gikan sa konsulado sa U.S. Siya miingon nga buot siyang motabang kanamo apan nagkinahanglan ug dugang impormasyon. Kami wala mosalig kaniya. Human mibalik-mibalik sa makadaghang higayon, siya sa kataposan mitug-an nga siya mao ang hepeng imbestigador sa mga narkotiko sa tibuok dapit sa Habagatan-sidlakang Asia, ug siya misulay sa pagtino nga nagpayuhot kami ug kontrabandong mga droga gawas sa nasod. Sa pagkasunod adlaw, siya mibalik sa pagpakigsulti kanakong pribado.
“Tug-ani ako,” ang imbestigador miingon. “Kon dili ka motug-an, ipanumpa ko nga ikaw madugta dinhi mismo sa bilanggoan.” Busa ako mitug-an. Akong gitug-an ang kamatuoran. Sunod siya nangutana: “Buot ka ba nga motrabaho nako ingong usa ka lanain nga espiya?” Ako nakurat, apan sa kataposan misugot ako sa pagtrabaho niining kuyaw mga kalihokan uban niya.
Sa kataposan, ako gipagawas sa bilanggoan ug mibalik sa Okinawa sa pagsugod sa akong bag-ong kinabuhi ingong usa ka linain nga espiya sa droga. Ang akong asaynment mao ang paghimog mga kasabotan sa droga sa katuyoan sa pagdakop sa mga tigsuplay nga nalangkit sa negosyo sa droga. Ako nagtrabaho nianang posisyona duolan sa usa ug tunga ka tuig ug unya miundang.
Kasamtangan, ang akong kauban ug ako nagpalakaw ug usa ka baligyaag ilimnon nga gitawag Papa Joe’s. Kami dunay mga babayeng serbidora sa bar nga nagtrabaho kanamo ingong mga tig-abiabi, kansang mga trabaho mao ang pag-abiabi sa mga GI sa pagpalit ug daghang mga ilimnon kutob sa mahimo. Usa ka gabii usa ka tawo nga naglingkod sa bar ang nangutana kanako: “Ikaw si Jimmy-san, dili ba?”
“Oo, ako.”
“Maayo ang imong kahimtang dinhi, dili ba?”
“OK lang. Nganong nangutana ka man?”
“Ang akong tambag nimo mao, Ayaw nag balik sa kadalanan. Kon mobalik ka, masakpan ka ra namo, ug hiposon ka namo.”
Akong naamgohan nga siya usa ka espiya sa mga narkotiko ug nga ako gipanid-an. Daghan kaayo ako ug nahibaloan, ug ila akong gipasidan-an sa pagpahilayo sa kadalanan. Wala kadtoy sapayan. Kay wala na man ako karon namaligya sa kadalanan. Giputol ko na ang daotan nga estilo sa kinabuhi kanhi.
Lain pa, ning higayona maoy akong tinguha nga makita nako ang kahulogan sa kinabuhi pinaagi sa pagtuki sa mga relihiyon sa Sidlakan. Naamgohan ko sa kataposan nga sama ra sila ka misteryoso ug makalibog sa doktrinang Trinidad sa Kakristiyanohan. Sila usab walay kahulogan.
Unya, usa ka adlaw samtang nag-inusara ako sa balay, dihay nanuktok sa pultahan. Usa ka tigulang nga Haponesa ang didto, ang mainit nga pahiyom maoy diha sa iyang dagway. Apan ang nakahatag nako ug dakong pagtagad mao ang iyang mga mata. Daw masanag kini. Kadto ingon sa daw ako makaila pinaagi sa iyang mga mata nga siya matarong ug putli, nga siya wala moanhi aron ako samokon. Ako dihay kusganong pagbati nga ako kinahanglang mamati kaniya. Dili ako makahubit niini, apan dili usab ako makalikay niini. Busa gidapit ko siya sa pagsulod.
Diha na lamang nga kami nakalingkod sa lamesa nga ako misugod gayod sa pagpamati sa iyang gipanulti. Daghang higayon nga nakasimba ako sa batan-on pa ako, apan wala gayod makadungog ug sama niini nga gikan sa Bibliya mismo. Iyang gipakita kon nganong daghan kaayo ang pagkadaotan, nga si Satanas mao ang diyos niining kalibotana, ug nga kining tanan maoy ilhanan sa kataposang mga adlaw. Sa dili madugay ang Diyos molihok sa paglaglag sa tanang pagkadaotan ug ipahimutang ang usa ka hinlo bag-ong kalibotan sa pagkamatarong. Ako kanunay nga nahibulong kon nganong kita ania dinhi, kon duna bay tinuod nga kahulogan ang kinabuhi, kon dunay katuyoan niining matahom nga yuta. Ang tubag anaa sa Bibliya—dugay na nga anaa ra dinha.—Salmo 92:7; Ecclesiastes 1:4; Isaias 45:18; Daniel 2:44; 2 Corinto 4:4; 2 Timoteo 3:1-5, 13; 2 Pedro 3:13.
Samtang siya nagsulti pa, ang mga bahin niini nga gumonhap misugod sa pagkatin-aw. Samag mga liso nga wala moturok sa daghang katuigan apan migitib lamang sa dihang miabot ang kaumog, sa ingon ang mga hunahuna bahin sa Diyos nga wala-maglihok sa akong hunahuna kalit nga nabuhi dihang nabisibisan sila sa mga tubig sa kamatuoran nga gikan sa Bibliya.—Efeso 5:26; Pinadayag 7:17.
Ang pagkabaton ug kinabuhing walay kataposan, dili didto sa usa ka halayong langit, kondili dinhi mismo sa usa ka paraiso nga yuta. Ang tibuok nga yuta mahimong usa ka tanaman sa Eden. Ang pagkabanhaw sa dili-maisip nga minilyong patay banhawon aron may higayon nga mabuhing walay kataposan diha niining samag Eden nga yutan-ong Paraiso. Wala nay kasakit, paghilak, pag-antos, krimen, sakit, kamatayon—ang daghang mga kasulatan nga nagmantala niining mga panalangina nga moabot pinaagi sa Gingharian ni Jehova ubos ni Kristo naglarawan ug malipayong mga hulagway diha sa akong hunahuna sa kon unsay gitagana sa Diyos alang sa masinundanong mga tawo.—Salmo 37:10, 11, 29; Proverbio 2:21, 22; Juan 5:28, 29; 17:3; Pinadayag 21:1, 4, 5.
Tinuod ba gayod kini? Buweno, siya nagpamatuod gikan sa Bibliya sa tanang pulong nga iyang gipahayag. Samtang nagsulti siya, sa unang higayon ang Bibliya nahimong matin-aw kaayo, may kahulogan, nabuhi diha kanako. Ako nakaamgo ug duha ka butang: Una, kini mao ang lunsay nga kamatuoran gikan sa Pulong sa Diyos, nga wala mahugawi sa bakak nga mga pagtulon-an ug mga doktrina sa mga relihiyon sa Kakristiyanohan; ug, ikaduha, nga ako kinahanglang magausab sa akong kinabuhi aron mahiuyon sa mga balaod ug mga sukdanan sa Diyos.—Salmo 119:105; Roma 12:1, 2; 1 Corinto 6:9-11; Colosas 3:9, 10.
Tulo ka oras nga kami nag-estoryahay, tulo ka oras nga nakapabag-o sa akong kinabuhi. Sa wala pa si Haruko Isegawa—mao kana ang iyang ngalan—milakaw, iya akong gisultihan kon asa ako makatambong sa mga tigom sa mga Saksi ni Jehova. Siya usab misugod sa pagduaw matag semana sa pagtuon sa Bibliya uban nako. Sa pagkasunod semana, mitambong ako sa akong unang tigom uban sa mga Saksi ni Jehova. Ang akong nakat-onan naghatag ug halawom nga epekto sa akong panghunahuna ug paggawi. Ang kalit nga kausaban nahimo halos sa usa ka gabii. Alang sa kadaghanan sa akong daang mga higala, kini sobra kaayo kadali, nga nagpahinabog pagbulagay sa panag-uban. Nawad-an akog pipila ka kanhing mga higala, apan nakabaton ug daghan pang bag-ong mga higala, sumala sa gisaad ni Jesus. (Mateo 19:29) Napulo ka bulan human sa unang pagduaw ni Sister Isegawa, ako nabawtismohan sa Agosto 30, 1974, ingong usa sa mga Saksi ni Jehova.
Sa pagkasunod bulan ako mipauli sa Tinipong Bansa ug misugod sa pakig-uban sa Robbins Congregation sa akong lungsod-natawhan. Sa pagkasunod tuig ako miduaw sa hedkuwarter sa kalibotan sa mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, New York, nga gitawag Bethel, nagkahulogang “Balay sa Diyos.” Karong adlawa, tulo ka libong boluntaryo nga mga trabahante ang atua didto, laing usa ka libo nagatrabaho sa Watchtower Farms sa amihanang bahin sa estado sa New York, nga nagapatik sa mga literatura sa Bibliya nga giapod-apod sa tibuok nga yuta. Ang pagduaw nagpadako sa akong tinguha sa pag-alagad didto, ug gihatagan ako ni Jehova nianang maayong pribilehiyo sa Septiyembre 1979.
Sa milabay ang pipila ka bulan nga miabot ako, laing igsoong lalaki giasayn sa departamento nga akong gitrabahoan. Dihay usa ka butang bahin kaniya nga pamilyar ako, apan dili ako makatudlo niini. Human nga nakaila pag-ayo, among nadiskobrehan nga kami pulos didto sa Okinawa sa samang higayon, nagpuyo sa samang lugar sa mga pundok sa mga balay, ug pulos mga negosyanteg droga. Malipayon ang among pagkitaay ug balik. Siya ug ang iyang asawa karon nag-alagad ingong espesyal nga bug-os panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova sa mga Isla sa Micronesia.
Sa 1981 gipanalanginan ako ni Jehova ug mahigugmaong asawa, si Bonnie, ug among gitagamtam ang daghang dagayang mga panalangin samtang nagaalagad nga hiusa dinhi sa Bethel. Sama ang akong pagbati ni Haring David, sa nagpahayag sa iyang kaugalingon diha sa ika-23 sa Salmo, bersikulo 6: “Sa pagkamatuod ang kaayo ug ang mahigugmaong kalulot magasunod kanako sa adlaw nga tanan sa akong kinabuhi; ug sa balay ni Jehova magapuyo ako sa walay kataposan.”
Usa ka adlaw gibasa ko ang Mateo 10:29, 31. Kini nagpahinumdom kanako sa batan-on pa ako: “Dili ba ang mga maya gibaligya man lamang sa tagurha kabuok ka dako? Ngani walay mausa kanila nga mahulog sa yuta nga dili mahibaloan sa inyong Amahan.” Nahibalo ba si Jehova sa maya nga akong gipatay? Ako nahupayan samtang gipadayon ko ang pagbasa: “Ayaw kamo pagkahadlok: kamo labaw pa ug bili kay sa daghang mga maya.”—Sumala sa giasoy ni James Dyson.
[Blurb sa panid 19]
‘Nganong kining mga tawhana gipamatay nga samag mga hayop?’
[Blurb sa panid 20]
Gibati ko ang kabugnaw sa bugnawng puthaw sa akong tangkugo
[Blurb sa panid 21]
Ang mga polis dinha uban sa ilang iro nga nakasimhot sa heroina
[Blurb sa panid 22]
Ako dihay kusganong pagbati nga kinahanglang mamati ako kaniya
[Hulagway sa panid 23]
Uban sa akong asawa, si Bonnie