Ang Espirituwal nga Imyunidad sa Pagkahugno sa Moral
ANG atong lawas ginaatake sa minilyong mga mikrobyo nga naninguhang makasulod ug sa pagpildi kanato. Maayo na lang, nagapaabot sa sulod kanato ang milyonmilyong mga tigdepensa nga andam momakmak kanila ug unang mopildi kanila. Ang ilang pagsanong sa mga manunulong awtomatiko; nga dili na kinahanglang hunahunaon pa nato. Ugaling, adunay laing matang sa pagsulong nga angay natong hatagan ug maugdang nga pagpalandong kon buot nato nga mabuhi. Kini usab nagahulga sa kinabuhi, ug adunay mga puwersa nga nagpaluyo niini nga mas labaw pa nga dili makita kay sa nagahatag-sakit nga mga mikroorganismo!
Kining maong mga puwersa nagaatake sa hunahuna ug sa kasingkasing, sa kaisipan ug mga pagbati. Ang ilang makitang kapadayagan nagapahimuot sa unod ug nagapahidlaw sa panginahanglag kalipay sa espiritu. Sa malalangon ug sa daotan nga mga paagi, ang mga masa sa katawhan naduot sa nagakagrabeng pagkahugno sa moral nga mihampak niini nga kaliwatan. Sanglit adunay usa ka sistema sa imyunidad sa lawas aron sa pagdepensa sa pag-atake sa mga mikrobyo ug mga virus sa atong mga lawas, aduna bay mga paagi sa imyunidad sa pagluwas sa atong espirituwalidad gikan sa mga manglalaglag niini? Oo, aduna!
Unsay mohimo sa espirituwal nga mga antibody nga kusganon kaayo sa pagtagana ug espirituwal nga imyunidad sa pagkahugno sa moral? Dayag, nga walay himalitan popular kaayong mga libro sa sikolohiya ni ang mas undanong mga tomo sa mga sikyatrista ang makahimo niana.
Ang usa ka kolumnista nga membro sa pederasyon sa mga magsusulat midangat sa hataas nga tuboran sa tabang: “Imposible ang pagkabaton ug maayo ug moral nga komunidad o nasod nga walay pagtuo sa Diyos, tungod kay ang tanan kusog nga modangat sa ‘ako,’ ug ang ‘ako’ lamang walay kapuslanan.” Sa dihang gipangutana ang disidenteng Russo nga si Aleksandr Solzhenitsyn sa pag-ila sa problema sa ika-20ng siglo, siya miingon: “Ang mga tawo nakalimot sa Diyos. . . . Ang tibuok ikakawhaang siglo gihigop ngadto sa lilo sa pagkawalay pagtuo sa Diyos ug sa pagkalaglag sa kaugalingon.”
Ang usa sa mga mangunguna sa modernong sikyatriya, si Dr. C. G. Jung, mipahayag sa gikinahanglang ingridiyente aron malamposong masanta ang moral nga pagkadunot: “Ang indibiduwal nga wala makaangkla diha sa Diyos walay ikasukol sa iyang kaugalingong katakos sa pisikal ug sa moral nga pangagni sa kalibotan. Alang niini siya nagkinahanglan sa ebidensiya sa pang-ilalom, talagsaong kasinatian nga maoy bugtong magapanalipod kaniya gikan sa dili kapugngang pagkalunod diha sa masa. Ang yanong kinaadman o bisan ang moral nga pagsabot . . . kulang sa makapatukmod nga puwersa sa relihiyosong pagtuo, sanglit kini pangatarongan lamang.”—The Undiscovered Self, page 34.
Ang Bibliya lamang, kon ipadapat diha sa atong adlaw-adlaw nga kagawian, ang nagatagana sa espirituwal nga mga antibody nga kusganon kaayo sa pagpanalipod sa hunahuna ug kasingkasing gikan sa mga antigen sa sakit nga nagapalibot kanato ug ginabuga sa samag-baki nga pagkalakala sa “mahugaw dinasig nga mga ekspresyon” nga motultol kanato ngadto sa pagpakig-away batok sa Diyos.—Pinadayag 16:13, 14; 1 Juan 4:1.
Espirituwal nga mga Antibody sa Pagpanalipod sa Espirituwalidad
◼ Ang Pulong sa Diyos may gahom sa pag-usab sa mga kinabuhi:
“Walay mga makihilawason, ni mga tigsimbag mga diyosdiyos, ni mga mananapaw, ni mga lalaking gihuptan alang sa dili kinaiyanhong katuyoan, ni mga lalaking modulog sa mga lalaki, ni mga kawatan, ni mga dalo, ni mga palahubog, ni mga mapasipalahon, ni mga tikasan ang makapanunod sa gingharian sa Diyos. Apan ingon niana kaniadto ang pipila kaninyo. Apan kamo gihinloan na, kamo gibalaan na, kamo gipahayag na nga matarong sa ngalan ni Jesu-Kristo nga atong Ginoo ug diha sa espiritu sa atong Diyos.”—1 Corinto 6:9-11.
“Kay ang panahong ming-agi igo na alang kaninyo sa pagbuhat sa kabubut-on sa kanasoran sa dihang kamo nagkinabuhi sa malaw-ayng mga buhat, mga kailibgon, mga sobrang pag-inom sa bino, sa mga paghudyaka, sa mga huboghubog, ug sa gidili nga pagsimba sa mga diyosdiyos. Tungod kay kamo wala magpadayon sa pagdalagan uban kanila diha sa hilabihang kangil-ad, sila nahibulong ug nagpadayon sa pagsulti ug daotan mahitungod kaninyo.”—1 Pedro 4:3, 4.
“Hukasa ninyo ang daang pagkatawo uban ang mga batasan niini, ug isul-ob ang bag-ong pagkatawo, nga pinaagi sa tukmang kahibalo ginabag-o sibo sa dagway sa Usa nga naglalang niini.”—Colosas 3:9, 10.
◼ Kon ipadapat, ang Kasulatan nagapanalipod batok sa materyalismo:
“Magmatngon kamo ug likayi ninyo ang tanang dagway sa kadalo, kay ang kinabuhi sa tawo wala diha sa kadagaya sa iyang mga katigayonan.”—Lucas 12:15.
“Kadtong maikagon gayod nga mahimong dato mangahulog sa panulay ug sa lit-ag . . . Kay ang paghigugma sa salapi maoy gamot sa tanang matang sa pagkadaotan.”—1 Timoteo 6:9, 10.
“Ingon sa iyang paggula gikan sa tagoangkan sa iyang inahan, hubo siya nga mopauli pag-usab, ingon sa iyang paggula; ug siya walay bisan unsa nga madala sa tanan niyang hinagoan.”—Ecclesiastes 5:15.
◼ Atimana ang yuta, ayaw kini paghugawi, sa pisikal o sa espirituwal:
“Ug gikuha ni Jehova nga Diyos ang tawo ug gibutang siya sa tanaman sa Eden aron kini iyang atimanon ug bantayan.”—Genesis 2:15.
Ang Diyos “nag-umol niini aron pagapuy-an.”—Isaias 45:18.
“Ang yuta iyang gihatag sa mga anak sa mga tawo.”—Salmo 115:16.
“Ang yuta nahugawan sa mga pomuluyo niini . . . ug silang nanagpuyo sulod niana hikaplagan nga sad-an.”—Isaias 24:5, 6.
Ang Diyos “magalaglag niadtong nagalaglag sa yuta.”—Pinadayag 11:18.
◼ Likayi ang makaako, ang pagsimba sa kaugalingon:
“Busa, patya ninyo ang mga sangkap sa inyong lawas nga kalibotanon sama sa pakighilawas, kahugaw, pangibog nga unodnon, daotang tinguha, ug ang kadalo, nga maoy pagsimba sa mga diyosdiyos.”—Colosas 3:5.
◼ Likayi ang mahugaw nga mga panagkauban:
“Ayaw kamo pagpahisalaag. Ang daotang panagkauban makadaot sa maayong pamatasan.”—1 Corinto 15:33.
“Siya nga nagalakaw uban sa mga tawong maalamon mahimong maalamon, apan siya nga makig-uban sa mga buang mag-antos tungod niana.”—Proverbio 13:20.
◼ Pagbantay batok kang Satanas ug sa iyang kalibotan:
“Gibutaan sa diyos niining sistema sa mga butang ang mga hunahuna sa mga dili-magtutuo.”—2 Corinto 4:4.
“Kita nasayod nga kita iya sa Diyos, apan ang tibuok kalibotan anaa sa gahom sa usa nga daotan.”—1 Juan 5:19.
“Kon adunay nahigugma sa kalibotan, ang gugma sa Amahan wala kaniya; tungod kay ang tanan sa kalibotan—ang pangibog sa unod ug ang pangibog sa mga mata ug ang mapagawalong pasundayag sa pangabuhian sa usa—wala magagikan sa Amahan, kondili nagagikan sa kalibotan. Dugang pa, ang kalibotan mahanaw ug ingon man ang mga pangibog niini, apan siya nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin sa walay kataposan.”—1 Juan 2:15-17.
◼ Sangkapi ang inyong kaugalingon batok sa dili-makitang mga panon sa demonyo:
“Isul-ob ninyo ang tibuok hinagiban sa Diyos aron makabarog kamong malig-on batok sa malipatlipatong mga kaugdahan sa Yawa; tungod kay kita adunay pakigdumog, dili batok sa mga binuhat nga unod ug dugo, kondili batok . . . sa daotang espirituhanong mga panon diha sa mga dapit sa kalangitan.”—Efeso 6:11, 12.
“Sukli ang Yawa, ug siya mokaratil sa pagdalagan gikan kaninyo. Dumuol sa Diyos ug siya moduol kaninyo.”—Santiago 4:7, 8.
◼ Sunda ang luwas nga mga giya ug ang hingpit nga sulondan:
“Ang imong pulong maoy lamparahan sa akong mga tiil, ug kahayag sa akong alagianan.”—Salmo 119:105.
“Ang tibuok Kasulatan dinasig sa Diyos ug mapuslanon alang sa pagpanudlo, alang sa pagpamadlong, alang sa pagpanul-id, ug alang sa pagmatuto sa pagkamatarong, aron ang tawo sa Diyos mamahingpit ug bug-os masinangkapan alang sa tanang maayong buluhaton.”—2 Timoteo 3:16, 17.
“Si Kristo nag-antos alang kaninyo, nagbilin kaninyo ug usa ka panig-ingnan aron kamo managsunod sa iyang mga tunob.”—1 Pedro 2:21.
◼ Ang kaisipan nga nagapabag-o sa hunahuna:
“Hunong na sa pagpahiuyon niining sistemaha sa mga butang, apan usba hinoon ninyo ang inyong kaugalingon pinaagi sa pagbag-o sa inyong salabotan, aron inyong masuta kon unsa ang maayo ug hinangponon ug hingpit nga kabubut-on sa Diyos.”—Roma 12:2.
“Bisan unsang butang tinuod, bisan unsang butang dungganon, bisan unsang butang matarong, bisan unsang butang maputli, bisan unsang butang hiligugmaon, bisan unsang butang maayong pamation, kon aduna may kahalangdon ug kon aduna may pagkadalaygon, palandonga kanunay kining mga butanga.”—Filipos 4:8.
◼ Ang pagbansay sa bata nga makapukgo sa delingkuwensiya:
“Sukad sa imong pagkabata ikaw nakasabot na sa balaan nga kasulatan, nga nagpahimo kanimong maalamon alang sa kaluwasan pinaagi sa pagtuo maylabot kang Kristo Jesus.”—2 Timoteo 3:15.
“Bansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan; bisan kon siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana.”—Proverbio 22:6.
“Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak, apan kadtong nahigugma kaniya nagakastigo kaniya sa matag panahon.”—Proverbio 13:24.
“Kay kinsa ba ang anak nga wala pagpantona sa iyang amahan? Tinuod, walay pagpanton sa pagkakaron nga daw makalilipay, hinunoa makasakit hinoon; apan sa kapulihay kini magahatag ug malinawon nga bunga ngadto kanila nga namatuto pinaagi niini, nga mao, ang pagkamatarong.”—Hebreohanon 12:7, 11.
“Kining mga pulonga nga gisugo ko niining adlawa magapaibabaw sa imong kasingkasing; ug igatudlo mo kini sa dakong kakugi sa imong mga anak ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay ug sa magalakaw ikaw sa dalan ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.”—Deuteronomio 6:6, 7.
“Kamong mga anak, kinahanglang managsugot kamo sa inyong mga ginikanan diha sa Ginoo, kay buhat kini nga matarong. Ug kamo, nga mga amahan, ayaw ninyo pagpasuk-a ang inyong mga anak, kondili matutuon hinoon ninyo sila uban sa pagbansay ug pagpahamatngon gikan ni Jehova.”—Efeso 6:1, 4.
◼ Likayi ang mga panagbulag nga motultol ngadto sa mga pamilyang usa ra ang ginikanan, delingkuwensiya, droga, seksuwal nga imoralidad:
“‘Ayaw itugot nga adunay usa nga magbuhat sa pagkamaluibon batok sa inyong asawa sa pagkabatan-on. Kay iyang gidumtan ang panagbulag,’ nag-ingon si Jehova ang Diyos sa Israel.”—Malaquias 2:15, 16.
“Ako magaingon kaninyo nga bisan kinsa nga magabulag sa iyang asawa, gawas kon ang hinungdan mao ang pakighilawas, ug mangasawa siya ug lain makapanapaw siya.”—Mateo 19:9.
◼ Ang gugma nga mowagtang sa tanang kabangisan, krimen, rasismo, droga, pagkapalahubog, pagdumot, pag-abuso sa uban:
“Higugmaa si Jehova nga imong Diyos uban sa bug-os mong kasingkasing ug uban sa bug-os mong kalag ug uban sa bug-os mong hunahuna ug uban sa bug-os mong kusog.” Ug, “Higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.”—Marcos 12:30, 31.
“Busa, sa tanang butang nga imong gusto nga maoy buhaton sa mga tawo diha kanimo, mao usay ibuhat ngadto kanila; kay mao kini ang Kasugoan ug ang mga Propeta.”—Mateo 7:12.
“Mao kini ang kahulogan sa paghigugma sa Diyos, nga atong bantayan ang iyang mga sugo.”—1 Juan 5:3.
Kining Daang Kalibotan Taligawas Na, Kining Usa nga Bag-o Taliabot Na
Gipakalaway-bili sa daghang modernong mga sikolohista ug sikyatrista ang pagkapraktikal niining Kasulatanhong mga restriksiyon sa kagawian. Ang pipila modawat sa seksuwal nga imoralidad ug homoseksuwalidad ingong lahi lamang nga mga estilo sa kinabuhi. Ang kalainan tali sa husto ug sayop nahimong lubog kaayo samtang ang usa ka “bag-ong moralidad” gidawat. Kini maoy modernong-adlaw nga pananglitan sa Isaias 5:20: “Alaot sila nga nagngalan sa maayo nga daotan ug sa daotan nga maayo, sila nga nagabutang sa kangitngit nga ilis sa kahayag ug kahayag ilis sa kangitngit, sila nga nagabutang sa mapait nga ilis sa katam-is ug sa katam-is ilis sa mapait!” Ang Bibliya miingon bahin niining mga tawhana: “Kamong tanan maoy mga mananambal nga walay bili.” (Job 13:4) Ilang giuyonan ang espirituwal nga mga antigen sa sakit; sila walay giresita alang sa espirituwal nga mga antibody aron sa pagpakig-away kanila.
Ang mga kahimtang nagpamatuod nga kining daang kalibotan anaa na sa iyang “kataposang mga adlaw,” nga pagapulihan sa usa ka bag-ong kalibotan sa pagkamatarong. “Ang mga langit ug ang yuta nga karon nagalungtad gikatagana alang sa kalayo ug ginatipigan alang sa adlaw sa paghukom ug sa kalaglagan sa mga tawong dili-diyosnon. Apan adunay bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad, ug diha niini nagapuyo ang pagkamatarong.”—2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:7, 13.
Ang bag-ong kalibotan makakita sa kataposan sa kasub-anan, balatian, ug kamatayon ug magabukas sa dalan ngadto sa walay kataposang kinabuhi diha sa usa ka paraiso nga yuta: “Wala nay molupyong moingon. ‘Ako may sakit.’” (Isaias 33:24) Ang Diyos “magapahid sa tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, wala na usab unyay pagminatay ni paghilak ni kasakit.” (Pinadayag 21:3, 4) Ug ang resita aron makadangat nianang kalibotana gihatag diha sa Juan 17:3: “Kini nakahulogan sa kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuha sa tukmang kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong pinadala, si Jesu-Kristo.”