Ang Hunahuna sa Bibliya

Unsay Daotan sa Poligamiya?

Ang mga suliran ni Jane nagsugod sa dihang ang iyang amahan nakakitag trabaho sa usa ka siyudad.a Didto, nga halayo sa ilang balay sa banikanhong Aprika, siya nagsugod sa pagpakig-ipon sa usa ka babaye. “Lisod ang among kinabuhi,” misaysay si Jane, “kay ang akong amahan wala magsuportar kanamo sa pinansiyal; gisuportahan niya ang iyang ikaduhang asawa ug iyang mga anak. Sa kataposan kong mga tuig sa pag-eskuyla, kasagaran akong matulog nga gigutom. Ang among balay guba. Sa mga hinapos sa semana ako naningkamot sa pagtabang sa akong inahan pinaagi sa pagbaligyag prutas, apan kami maglisod sa pagpaigoigo. Ako tighilak sa sunodsunod nga gabii.”

GIPUNTING sa kasinatian ni Jane ang mga kalisod nga kasagarang ipahamtang sa usa ka kaminyoong daghag asawa diha sa inosenteng mga membro. Ang katawhang nagsultig-Venda sa habagatang Aprika may ngalan, muhadzinga, nga itawag sa usa ka asawa sa laing asawa diha sa daghag-asawang panimalay. Nagagikan kini sa pulong nga nagkahulogang “gilitson,” nga tingali nagabatbat pag-ayo sa suliran nga kasagarang ipahinabo sa poligamiya tali sa mga asawa.

‘Apan,’ tingali mangutana ka, ‘sayop ba ang poligamiya? Kon mao, nganong ang pila ka iladong karakter sa Bibliya daghan mag asawa?’

Poligamiya Diha sa Bibliya

Gitugot sa Diyos ang poligamiya sa usa ka panahon, kay kadto nakatabang sa pagtuman sa iyang saad ngadto kang Abraham: “Akong pagabuhaton ang usa ka dakong nasod gikan kanimo.” (Genesis 12:2; Exodo 1:7) Niadtong panahona, ang asawa ni Abraham, si Sara, walay anak. Sa kadugayan, gihangyo niya si Abraham sa pagpatunghag anak pinaagi sa iyang ulipon nga babaye, si Agar. Makaiikag, tin-awng gibatbat sa Bibliya ang mga suliran nga gipahinabo niadto diha sa panimalay ni Abraham.​—Genesis 16:5, 6; 21:8-10.

Mahitungod kang Jacob, ang apo ni Abraham, ang iyang katuyoan mao ang pagminyo sa usa ra ka babaye, si Raquel. (Genesis 44:27) Ang ugangang-lalaki ni Jacob, si Laban, mao ang naglimbong kaniya sa pagminyo sa duha ka anak babaye ni Laban, si Raquel ug si Lea. (Genesis 29:21-28) Ug maoy sa pag-awhag sa maong mga asawa nga si Jacob nagpatunghag anak pinaagi sa pagpakigsekso sa ilang mga sulugoong babaye, si Bilha ug Zilpa. Sa makausa pa, ang Bibliya wala magtago sa daghang suliran nga gipatungha sa poligamiya diha sa dakong panimalay ni Jacob.​—Genesis 29:30, 31; 30:1-3, 15, 16, 20; 37:2-4; 44:20-29.

Ang Bibliya nagatala usab sa estorya ni Elkana, nga mao ang amahan ni Samuel ang propeta, ug sa duha ka asawa ni Elkana, si Ana ug Penina. Si Ana gidaogdaog kaayo ni Penina nga siya kasagaran maghilak ug mawad-ag gana. Si Penina, sa iyang bahin, lagmit nasina kay si Elkana nagpakitag mas dakong gugma alang kang Ana.​—1 Samuel 1:4-7.

Sa pagkamatuod, ang batasan sa poligamiya nakapahinabog kalisdanan. Bisan tuod kadto gitugot taliwala sa karaang katawhan sa Diyos, tin-awng gipakita sa Bibliya kon kaha maoy katuyoan sa Diyos sa sinugdan nga ang tawo magbatog daghang asawa.

Orihinal nga Sukdanan sa Diyos

Sa pagsabot sa sukdanan sa Diyos sa kaminyoon, kinahanglang mobalik kita sa sinugdanan sa kasaysayan sa tawo. Gibatbat sa Pulong sa Diyos ang pagkabihag ni Adan sa gipailaila ngadto sa iyang bag-ong nalalang nga asawa, si Eva. “Kini sa kataposan maoy bukog sa akong mga bukog ug unod sa akong unod,” miingon siya. “Kana ang hinungdan,” ang Bibliya nagpadayon, “pagabiyaan sa usa ka lalaki ang iyang amahan ug ang iyang inahan ug siya makig-ipon sa iyang asawa ug sila kinahanglang mahimong usa ka unod.”​—Genesis 2:21-24.

Alang sa Kristohanong mga kaminyoon, gipasig-uli ni Jesus ang orihinal nga sukdanan sa Diyos​—ang monogamiya o usag asawa. (Mateo 19:4, 5) Dugang pa, gipakita niya nga ang mga tawong minyo angay magsunod karon niining balaang sukdanan. Sumala sa iyang gipatin-aw: “Sila dili na duha, kondili usa ka unod. Busa, ang gihiusa sa Diyos ayaw pag-ipabulag sa tawo.” (Mateo 19:6) Busa, ang usa ka minyong Kristohanon kinahanglang manalipod sa “usa ka unod” nga bugkos nga nagalungtad tali kaniya ug sa iyang legal nga kapikas.b Ang seksuwal nga relasyon uban sa poligamiyanhong ikatulong partido magpasipala nianang balaang kahikayan. Ang maong buhat gidili diha sa Kristohanong kongregasyon.​—1 Corinto 5:11; 6:9, 16, 18; Hebreohanon 13:4.

Nan, dili katingad-ang ang Kasulatan naghisgot nga mauyonon sa minyong mga Kristohanon nga nagbaton ug usa lamang ka asawa. (1 Corinto 9:5; 1 Timoteo 3:2) Ang Bibliya nagpatin-aw: “Pasagding ang matag lalaki magbaton sa iyang kaugalingong asawa [dili mga asawa] ug ang matag babaye sa iyang kaugalingong bana [dili usa ka lalaki nga nagbaton nag usa ka legal nga asawa].”​—1 Corinto 7:2; Proverbio 5:18.

Sa pagkat-on sa pagdili sa Bibliya sa poligamiya, ang pipila mihimog maisogong mga tikang sa pagpahiuyon sa ilang mga kinabuhi sa kabubut-on sa Diyos. Tagda si John, nga nagpuyo sa usa ka siyudad sa sentral Aprika.c Siya sa nangagi tulog asawa. Apan sa pagkatapos sa pagtuon sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova, si John nahidangat sa personal nga desisyon nga nakigsabot sa iyang mga asawa. Tapos sa paghimo niyag mga kahikayan alang sa umaabot nga pag-atiman sa iyang ikaduha ug ikatulong mga asawa ug ilang mga anak gikan sa kanhi daghag-asawang kaminyoon, sila namauli ngadto sa ilang mga pinuy-anan sa banika. Pinaagi niadto si John nahimong takos sa pribilehiyo sa pag-alagad sa Diyos nga nakig-uban sa lokal nga kongregasyon. Nakasinati usab siyag ubang mga panalangin.

“Kada gabii,” siya mipatin-aw, “ako tigpauli sa balay nga punog mga suliran. Pananglitan, ang usa ka asawa mangitag sayop sa mga anak sa laing asawa, ug ang mga bata magdapiganay sa ilang taliwala. Ang unang butang akong buhaton mao ang paghusay sa gubot. Karon nga ako nakakat-on sa pagpuyo uban sa usa ka asawa, ang akong panimalay nahimong usa ka dapit sa pahulay ug kalinaw.”

Sa pagkamatuod, ang kalinaw uban sa panalangin sa Diyos takos sa panlimbasog.​—Roma 12:1, 2.

[Mga footnote]

[Blurb sa panid 27]

“Ang seksuwal nga pangabugho ug panagbingkil maoy kasagarang mga suliran alang sa [daghag-asawa] nga pamilya; ug ang usa ka bana kinahanglang makinaadmanon, lig-on, diplomatiko, ug utokan aron mapreserbar ang harmoniya.”​—The New Encyclopædia Britannica.

[Hulagway sa panid 26]

Terra-cotta seramik sa Aprikanhong pamilyahanong grupo; Igbo nga bana ug mga asawa

[Credit Line]

Kortesiya sa The British Museum