Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsay Akong Himoon Aron Dili Niya Ako Hilabtan?

Si David ang labing popular nga batan-on sa eskuylahan. Ug sa kalit, sa kasina sa tanang dalaga sa eskuylahan, siya nakagusto kanimo! Daghang higayon nga siya mihangyo nimo nga manuroy, ug mibalibad ka sa matag higayon. Apan giingnan ka ni David nga wala pay babaye nga nakapabati kaniyag sama niini sukad ug nga dili siya magpabalibad. Dili nimo gustong masakitan siya, apan nahibalo ka kon unsay anaa sa iyang hunahuna. Nganong hilabtan pa man niya ako?

ANG batan-ong mga dalaga bisan asa (ug daghang mga lalaki usab karon) gisamok sa mga kauban sa klase ug trabaho nga nagpakitag wala nimo pangandoya nga kaibog. Kasagaran ang mga pagbirigbirig sama gayod sa dayag nga imbitasyon sa pakigbahin sa sekuwal nga imoralidad. Unsay may imong buhaton kon mahitabo kini kanimo?

Nag-ingon ang Psychology Today: “Kon mopakita ang usa ka lalaki ug kailibgon, sa pasumbingay o sa linihokan, kinahanglang mosanong ka dayon. Kay kon dili, ang imong pagpakahilom modasig kaniya sa pagpadayon.” Busa lihok dayon​—apan unsa?

Nganong Lisod ang Pagbalibad

Ang usa ka batan-ong ginganlag Sherron prangkang miadmiter: “Sagad dili lisod ang pagbalibad kon maot ang lalaki.” Ang suliran mao, kitang tanan gustog pagtagad. Ug kon ang maong pagtagad maoy gikan sa usa ka tawo nga atong gidayeg o naibgan, lisod ang pagbalibad. Apan pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Siya ba adunay mga tumong, espirituwal nga panglantaw, ug pamatasan sama kanako?’ (2 Corinto 6:14) Kon wala, ang pagbalos sa iyang mga pagbirigbirig magbutang kanimo sa dalan sa kadaot.

Bisan pa, tingali imong atubangon ang grabeng pagpiit sa isigkaingon aron makalapas ka sa imong relihiyosong mga sukdanan. Ang batan-ong si Dana mitaho: “Gipugos ako sa mga babaye sa trabahoan sa pag-uban kanila sa pagpanayaw; sila nangutana kon nganong dili ako makigdeyt.” Kon ikaw nagtungha pa, ang imong mga kauban sa klase tingalig moawhag usab kanimo sa paggawas uban sa mga lalaki didto. Kining matanga sa pagpiit makapaluya sa imong hukom. Unsay imong himoon aron sa paglig-on niini?

Pagbutang ug mga Utlanan

Ang karaang panultihon nagkanayon, “Mas maayong mag-amping kay sa usa ka tambal.” Si Maria miuyon: Siya miingon: “Akong gipahibalo nga usa ako sa mga Saksi ni Jehova.” Kon masayod ang mga lalaki nga ikaw adunay hataas nga mga sukdanan sa moral, lagmit dili ka na kaayo hilabtan.

Ang hustong pamostura hinungdanon usab sa pagpabugnaw sa wala tinguhaa nga pagtagad. Ang usa ka ehekutibo sa New York nakakat-on niini dihang mitungha ang problema uban sa mga lalaki diha sa iyang trabahoan. Siya miingon: “Bisag seryoso ako sa akong trabaho, dili ingon niana ang akong panagway. Busa akong gipangko ang akong buhok, ug nagsugod ako sa pagsul-ob paplin nga mga blosa ug simpleng mga senina ug dakong antiyohos sa trabahoan. Seryoso na akong tan-awon, nga samag nag-ingon nga ako ania dinhi aron sa pagtrabaho, dili magpaibog.” Siyempre, ang maong panagway tingali wala kinahanglana sa imong situwasyon, apan nagpakita kini nga kinahanglang tinoon nimo nga ang imong senina ug pamostura dili makahatag ug dili maayong impresyon.​—1 Timoteo 2:9.

Ang imong pagpilig mga higala hinungdanon usab. Ang Bibliya nag-ingon: “Siya nga nagalakaw uban sa mga maalamon mahimo usab nga maalamon, apan siya nga nakiglabot sa mga buangbuang [sa moral] magaantos tungod niana.” (Proverbio 13:20) Busa ayaw pakig-uban​—o paminaw sa​—mga tawong mosultig malaw-ayng mga tiaw o manghambog sa ilang mga kasinatian sa sekso. Kon dili nimo kini himoon, hayan ang uban maghunahuna ug lain mahitungod kanimo. Ang batan-ong si Erica miingon nga kon mangil-ad na ang panagsultihay, iyang sultihan sila, “Mao kanay akong signal sa paglakaw,” ug sila makasabot.

Pagkahimong “Usa ka Paril”

May mga panahon, hinunoa, nga bisan ang imong pagpaila nga ikaw usa ka Kristohanon dili igo aron mosibog ang mga lalaki. (“Unsa may deperensiya kon Kristohanon ka?” nangatarongan ang desididong batan-ong lalaki. “Babaye ka gihapon, ug lalaki usab gihapon ako.”) Unsaon nimo pag-atubang ang maong mga kahimtang? Buweno, palandonga ang panig-ingnan sa Bibliya sa dalagitang Shulamita. Siya gipangulitawhan sa usa sa labing dato, labing maalamon, ug labing gamhanang lalaki nga nabuhi sukad sa yuta​—si Haring Solomon. Apan, nahigugma na siya sa usa ka ubos nga magbalantay sa karnero gikan sa iyang lungsod. Busa unsay iyang himoon aron dili na siya hilabtan pa ni Solomon?

Sa pagsugod, siya adunay hustong paglantaw sa iyang kaugalingon. Siya miingon: “Usa lamang ako ka rosas sa kapatagan.” (Awit ni Solomon 2:1) Ang pagbaton ug samang mapaubsanong tinamdan delikado tungod kay ang numero unong hinagiban sa mga magbibihag mao ang bulada. Ang Shulamita makasaranganon kaayo nga siya mabiktima niana. Ug dihang ang “mga babaye sa Jerusalem” migamit ug pagpiit sa isigkaingon aron mapugos siya sa pagsugot kang Solomon, iyang gipapanumpa sila nga ‘dili nila pukawon ni tugawon ang iyang gugma hangtod nga gusto niya.’ (Awit ni Solomon 3:5) Ang pagpahibalo sa imong mga kauban kon unsay imong baroganan makasumpo ug diyutay sa ilang pagpiit.

Labing hinungdanon, ang Shulamitang dalaga desidido sa pagsukol sa tanang paningkamot sa hari aron siya mahaylo. “Ako maoy usa ka paril,” siya mapasigarbohong miingon. (Awit ni Solomon 8:10) Kinahanglang ipakita nimo nga ingon ikaw niana ka lig-on kon bahin na sa dili-angay nga mga pasabot sa kaibog. Sama sa Shulamita, kinahanglang magtuon ka nga mahimong maayong mobalibad. Kon malisdan ka, pagbansay sa pagbalibad sa dili-seryosong mga kahimtang. Anara ang imong kaugalingon sa pagbarog sa imong gituohan. Unya kon moabot ang seryosong kahimtang, ikaw mas andam sa pag-atubang niini.

Sumpoa Kana nga Pagbirigbirig!

Atong tagdon karon ang komun nga pangdani sa mga lalaki ug unsa ang angay nga paglantaw nimo niini:

‘Gihimo kini sa tanan.’ Ayawg tuo niana! Ang usa ka surbi sa organisasyong Planned Parenthood nagpakita nga 53 porsiento sa 17-anyos nga mga dalaga sa Amerika nakahimog seksuwal nga imoralidad. Apan, duna pay 47 porsientong nabilin nga wala makahimo​—apil nimo! Gawas pa, ang mga Kristohanon dili ‘mosunod sa panon’ kon lapason ang mga prinsipyo sa Bibliya.​—Exodo 23:2.

‘Ayaw pagbinata!’ Nungka! Ang mga tawong hamtong gihubit sa Bibliya nga “mga tawo kansang salabotan nabatid pinaagi sa pagbinansay sa pag-ila sa maayo gikan sa daotan.”​—Hebreohanon 5:14.

‘Utang nimo kini kanako.’ Wala kay utang sa sekso kang bisan kinsa​—kauban man siya sa klase, amo, higala, o bisan kinsa! Ug walay usa ang may katungod sa pagpugos niana.

‘Oh, magkalipay kita karon. Kay basin ugma kita mamatay na!’ Ingong mga Kristohanon, kita nagalantaw sa unahan sa kinabuhing dayon. Dili kita makatugot nga ang daklit nga gidiling seksuwal nga kalipay mobungkag sa usa ka walay kataposang kalipay.​—1 Corinto 15:32-34.

Ang maong mga malalangong mga tanyag nagkinahanglag prangka​—usahay mapintas​—nga mga tubag. Apan kon ang usa mapugsanon, hayan kinahanglan nimong hunahunaon pag-ayo kon unsay imong itubag kaniya nga epektibo. (Proverbio 15:28) Bisan unsa pay imong isulti, ipakita nga ikaw seryoso sa pagdumili sa iyang mga pasabot sa kaibog; ayaw paglihok nga nahimuot o naulaw.

Ang awtor nga si Joyce Jillson dugang misugyot: “Kon gusto ka gayod nga mahunong sa bug-os kining butanga, hisgoti ang relihiyon.” Daghang Kristohanong mga batan-on ang nakakaplag nga tinuod kini. Ang usa ka batan-ong dalaga miingon: “Kon dunay mobirigbirig kanako, ipagawas nako Ang Bantayanang Torre.” Oo, ang usa sa labing maayong depensa mao ang pagpatin-aw sa imong mga pagtuo. Ipahibalo sa tawo nganong imong gidumilian ang iyang mga pagbirigbirig. Wala nimo siya isalikway ingong tawo apan imong gisalikway ang iyang gustong buhaton. Ang maong pangatarongan ilabinang makatabang kon ang maong tawo atubangon nimo adlaw-adlaw. Kon siya magpakitag interes sa mensahe sa Bibliya, ang usa ka lalaking membro sa Kristohanong kongregasyon ang mosunod sa pag-atiman kaniya.

Alaot, adunay uban nga dili mamatig katarongan. Ang imong mahimo lamang mao ang pagsulti sa imong baroganan sa tin-aw, dili magpahiyom​—ug dayon palayo. Kon magpadayon ang pagsamoksamok o ang situwasyon malisod kaayo alang kanimo sa pagdumala, ipakigsulti kining butanga sa imong mga ginikanan. Tingalig may mga sugyot sila​—o basin modesider sa pagpangilabot. Diha sa pila ka kahimtang, basin gikinahanglang mokalagiw ka sa usa ka situwasyon!​—Itandi ang Genesis 39:12.

Karon, basin bugalbugalan o sungogon ka tungod sa imong baroganan, apan ayaw kaluya. Sama sa Shulamita, imong matagamtam ang kalinaw sa hunahuna nga maoy mosangpot sa pagbuhat ug maayo. (Awit ni Solomon 8:10) Gawas pa, dili tanan sa mga lalaki mobalos ug kadaot. Si Haring Solomon, bisan pag gisalikway sa dalaga, wala maghunahuna ug daotan kaniya. Gani, siya misulat sa usa sa labing matahom nga mga awit sa gugma nga nahimo sukad, nagdayeg kaniya! Sa susama, ang kadaghanang mga lalaki motahod ra sa imong maisogong baroganan. Ug kon dili sila motahod? Padayon sa imong kalig-on sama sa Shulamita. Himoa ang imong kaugalingon nga “usa ka paril” ug dili usa ka daling maabli nga “pultahan.” (Awit ni Solomon 8:9) Hinumdomi: Ang imong walay kataposang kaayohan ug pagtahod sa kaugalingon ang nameligro!

[Hulagway sa panid 13]

Unsaon nimo pag-atubang ang mga lalaki nga dili magpabalibad?