Korte Suprema sa Pilipinas Nagtuboy sa Kagawasan sa Pagsimba
Sinulat sa koresponsal sa Pagmata! sa Pilipinas
NIADTONG Hunyo 7, 1993, samtang minilyong kabataang Pilipino namalik sa ilang mga klase, ang mga Saksi ni Jehova nga kauban nila maoy labing malipayon. Ngano? Tungod kay sa Marso 1, 1993, dayon lang gayod sa pagtiklop sa gisundang tuig sa pagtungha, ang Korte Suprema sa Pilipinas mibali sa usa ka desisyon sa Korte Suprema niadtong 1959 ug mituboy sa katungod sa mga anak sa mga Saksi ni Jehova sa dili pagsaludar sa bandera, sa pagpanaad sa kamaunongon, ug pagkanta sa nasodnong awit.
Unsay nakatultol sa pagkausab sa kahimtang? Ug unsang mga sangpotanan ang anaa alang sa tanang mahigugmaon sa kagawasan sa Pilipinas ingong resulta niining desisyona?
Kon Nganong ang mga Saksi ni Jehova Dili Mosaludar sa Bandera
Ang mga Saksi ni Jehova nagtuo nga ang pagsaludar sa bandera, pagkanta sa nasodnong awit, ug pagpanaad sa kamaunongon maoy relihiyosong mga buhat. Ang ilang nabansay-sa-Bibliya nga tanlag dili makatugot kanila sa pag-apil sa maong mga buhat sa pagsimba. (Mateo 4:10; Buhat 5:29) Bisan diing nasod sila nagpuyo, mao kini ang ilang baroganan ingong pag-awat kang Jesu-Kristo, kinsa nag-ingon nga ang iyang mga sumusunod “dili mahimong bahin sa kalibotan, maingon nga [siya] dili bahin sa kalibotan.”—Juan 17:16.
Sa samang panahon, ang mga Saksi ni Jehova nagtahod sa mga kagamhanan nga ilalom niana sila nagkinabuhi, ug sila nagtuo nga kini sila maoy kahikayan nga gitugotan sa Diyos. Sa ingon, sila obligado sa pagsunod sa mga balaod sa yuta, pagbayad ug buhis, ug paghatag ug nahaigong pagtahod sa nagamandong mga opisyal. Sila dili gayod mag-apil-apil sa bisan unsang pag-alsa batok sa bisan unsang kagamhanan.a
Mga Katarongan sa Desisyon sa Korte Suprema
Unsang mga katarongan ang gihatag sa presenteng Korte Suprema sa pagbali sa desisyon sa 1959 Gerona v. Secretary of Education? Ang 1993 nga desisyon nga gisulat ni Huwes Griño-Aquino nagpahayag: “Ang ideya nga ang usa mapugos sa pagsaludar sa bandera, pagkanta sa nasodnong awit, ug pagpahayag sa patriotikanhong panaad, panahon sa seremonyas sa pagpataas sa bandera tungod sa kahadlok nga mapapahawa sa trabaho o mapalagpot gikan sa tunghaan, maoy langyaw sa tanlag sa presenteng Pilipinong kaliwatan kansang mga panghunahuna sukad sa pagkabata naumol sa Kapahayagan sa mga Katungod nga nagagarantiya sa ilang mga katungod sa kagawasan sa pagpahayag ug kagawasan sa pagsunod sa relihiyosong pagtuo ug pagsimba.”
Gipahayag sa Korte nga bisan pag ang mga Saksi ni Jehova “dili moapil sa pinugos nga seremonyas sa pagpataas sa bandera, sila wala maghimog ‘mga butang nga makita sa uban’ o maglihok sa paagi nga makasilo sa ilang isigka-lungsoranon nga nagtuo sa pagpahayag sa ilang gugma sa ilang nasod pinaagi sa pagsunod sa seremonyas sa pagpataas sa bandera.” Ang Korte mipahayag pag dugang: “Sila nagbarog nga matinahuron panahon sa seremonyas sa pagpataas sa bandera sa pagpakita sa ilang pagtahod sa katungod niadtong mipalabi sa pag-apil sa ligdong nga mga seremonyas. . . . Sanglit sila wala man magsamoksamok, walay pasikaran alang sa pagpalagpot kanila.”
Ang presenteng Korte mitagad usab sa panaghap sa gihimong desisyon sa kasong Gerona nga kon ang mga Saksi ni Jehova tugotan nga dili moapil sa pagsaludar sa bandera, “ang seremonyas sa pagpataas sa bandera mahimong butang sa kagahapon o tingali pagadumalahon nga pipila ra ang sumasalmot, ug moabot ang panahon nga kita may mga molupyo nga wala matudloi ug wala matisoki ug wala matuphi sa pagbalaan sa bandera ug gugma sa nasod, pagdayeg sa nasodnong mga bayani, ug patriotismo—usa ka makaluluoy, masulob-ong kahimtang, ug kanang tanan tungod lamang kay ang diyutayng bahin sa populasyon sa tunghaan nagpahamtang sa ilang kabubut-on, mihangyo ug gitugotan ug kagawasan.”
Ang 1993 nga desisyon sa Korte nagtubag niini pinaagi sa pag-ingon: “Ang kahimtang diin ang Korte mahadlokong nanaghap bahin sa kasong Gerona . . . wala matuman. Kami wala mabuyo nga pinaagi sa pagpahigawas sa mga Saksi ni Jehova gikan sa pagsaludar sa bandera, pagkanta sa nasodnong awit ug pagpahayag sa patriotikanhong panaad, kining relihiyosong pundok nga sa pagkatinuod gilangkoban sa ‘diyutayng bahin sa populasyon sa tunghaan’ makabungkag sa atong bahin sa kalibotan ug sa kalit makapatunghag usa ka nasod ‘nga wala matudloi ug wala matisoki ug wala matuphi sa pagbalaan sa bandera, patriotismo, gugma sa nasod ug pagdayeg sa nasodnong mga bayani.’”
Sa kataposan ang presenteng Korte nagkutlo sa mga komento ni G. Huwes Robert Jackson sa Korte Suprema sa T.B. sa 1943 nga kasong Barnette diin siya nag-ingon: “Ang pagtuo nga ang patriotismo dili molambo kon ang patriotikanhong mga seremonyas maoy boluntaryo ug kinabubut-on inay usa ka pinugos nga paagi maoy dili dalayegong pagbanabana sa pangdani sa atong mga institusyon ngadto sa may kagawasang mga hunahuna. . . . Ang kagawasan sa pagpalahi dili limitado sa dili kaayo importanteng mga butang. Kana mahimong landong lamang sa kagawasan. Ang tinuod nga kinaiya sa kagawasan mapamatud-an pinaagi sa katungod sa pagpalahi sa mga butang nga makatandog sa pagbati sa nagalungtad nga katilingban.”
Tapos mapahayag kining maayong balaodnong mga punto, ang giuyonan sa tanan nga desisyon sa Korte sa Pilipinas mao: “Ang mga mando sa pagpalagpot nga giisyu sa publikong mga sinumbong batok sa mga nag-apelar GINULO UG GIHIKLIN. Ang temporaryong mando sa pagdili [batok sa mga awtoridad sa tunghaan] nga giisyu niining Korteha tungod niini gihimong permanente.”
Ang luyoluyong Huwes nga si Isagani Cruz sa pag-uyon midugang niining pahayaga: “Sa akong ubos nga panglantaw, ang kasong Gerona gipasikad sa usa ka sayop nga panghunahuna. Ang Korte nga nagpahayag niana dayag nga nalisdan ubos sa pagtuo nga ang Estado may katungod sa pagtino kon unsay relihiyoso ug kon unsay dili ug sa pagdiktar sa indibiduwal kon unsay mahimo niyang simbahon ug kon unsay dili. . . . Sa pagbaod niining mga nag-apelar sa pag-apil sa seremonyas sa pagpataas sa bandera, ang Estado sa opisyal mideklarar nga sila wala maglapas sa Bibliya pinaagi sa pagsaludar sa bandera. Kini alang kanako maoy walay pasikaranang panghilabot sa ilang relihiyosong mga pagtuo, nga nagatudlo kanila sa kaatbang. Ang Estado dili makabadbad sa Bibliya alang kanila. Kini walay katakos niining butanga.”
Ang Kahulogan Alang sa mga Mahigugmaon sa Kagawasan
Ang tanang mahigugmaon sa kagawasan sa pagkatinuod nalipay niining desisyona sa pagtuboy sa katungod sa libreng pagpili sa relihiyon ug sa mga diktar sa tanlag sa usa, samtang sa samang panahon magpasakop sa relatibong awtoridad sa estado. (Roma 13:1, 2) Sa pagpanalipod sa mga katungod sa mga indibiduwal, ang Estado dili mobukas sa dalan sa anarkiya apan, hinunoa, magsilbi diha sa papel nga gihisgotan ni apostol Pablo sa Roma 13:5, 6, diin siya nag-ingon: “May . . . mapugsanong katarongan alang kaninyo nga magpasakop, . . . tungod sa inyong tanlag. Kay mao kanay katarongan nga kamo usab nagabayad ug buhis; tungod kay sila maoy katilingbanong mga alagad sa Diyos nga padayong nagaalagad niini gayod nga katuyoan.”
Ang mga Saksi ni Jehova sa Pilipinas nagtahod sa pamalaod sa mga maghuhukom sa Korte Suprema ug miila nga ang kataposang pasidungog kinahanglang ihatag ngadto sa atong Maglalalang, si Jehova nga Diyos.
[Footnote]
a Alang sa detalyadong panaghisgot bahin sa kon nganong ang mga Saksi ni Jehova dili moapil sa pagsaludar sa bandera, pagkanta sa nasodnong mga awit, ug pagpanaad sa kamaunongon, palihog tan-awa ang brosyur nga School and Jehovah’s Witnesses, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., mga panid 12-16.