Mga Batan-on Nangutana . . .
Unsa Man Kon Mahigugma Ako sa Dili-Magtutuo?
“Aduna koy suliran,” tug-an sa usa ka Kristohanong dalaga. “Naibog ko sa akong silingan. Buotan siya, matinahuron, ug matinagdanon, usa lang ang nakaapan kaniya—wala siya mahigugma kang Jehova. Nasayod ako nga sayop alang kanako nga makagusto kaniya, apan dili ako segurado kon unsaon nako pagdumala ang akong mga pagbati alang kaniya.”
Si Mark 14 anyos sa dihang nasinati mismo niya ang susamang kahimtang.a Naibog siya sa usa ka babayeng dili umalambit sa iyang relihiyosong mga pagtuo. “Ako sagad maghanduraw bahin sa kahimtang unya namo nga magkauban, nga minyo,” matud niya. “Apan ako nasayod nga kadto sayop.”
ANG mga pagkaibog maoy sagad sa pangedarong tin-edyer, sa dihang kusog ang romantikong mga pagbati. (Itandi ang 1 Corinto 7:36.) Kay walay luwas nga kapahungawan sa maong mga pagbati, ang mga batan-on makiling sa pag-ugmad ug mga pagkaibog sa paboritong mga magtutudlo, mga artista, ug ang susama. Sanglit ang personal nga mga relasyon uban sa maong mga hamtong maoy, sagad gayod, dili matinuod, kining maong mga pagkaibog sagad lumalabay lamang ug dili gayod makadaot.b Hinuon, unsa man kon matugkan ka ug kusganong mga pagbati sa usa ka isigkaingon—usa nga andam ug makaarang sa pakigrelasyon—apan kanang tawhana wala makig-ambit sa imong relihiyosong mga pagtuo?
Ang pipila tingali dili makakita niini ingong usa ka suliran. Sa usa ka katarongan, daghang batan-on ang wala kaayoy interes sa relihiyon. Ug bisan gani taliwala niadtong may interes, ang pagpakigdeyt sa usa nga lahi ug relihiyon tingali dili kanunay inayran. Ang liberal-ug-panghunahuna nga mga tawo basin mouyon pa niana. Hinunoa, daghang hamtong nakakita sa mahimong mga suliran sa maong mga relasyon, ilabina sanglit kini subsob nga mosangpot sa kaminyoon. Ang magsusulat nga si Andrea Eagan sa ingon nagtambag sa mga batan-on: “Ang pagbaton ug samang relihiyon dili hinungdanon kon kamong duha parehong dili relihiyoso. Apan kon ang relihiyosong batasan hinungdanon alang sa usa o sa inyong duha, nan ang mga kalainan labot sa relihiyon angayng pagatagdon. . . . Dili kamo kinahanglang magpareho kon bahin sa relihiyon . . . , apan kinahanglang magkaangay kamo sa usag usa.”
Ang maong tambag daw makataronganon. Apan sa katinuoran kini nagbanaag sa “kaalam niining kalibotana.” (1 Corinto 3:19) Gipakita sa Bibliya nga ang panagtratohay tali sa usa ka magtutuo ug sa usa nga dili magtutuo mopatunghag mga isyu nga mas labawng hinungdanon kay sa pagkaangay sa kaminyoon. Ang mga batan-on taliwala sa mga Saksi ni Jehova nahibalo nga kini naglangkit sa pagkamasinugtanon sa Pulong sa Diyos, nga nagaawhag sa mga Kristohanon nga magminyo “diha lamang sa Ginoo.” (1 Corinto 7:39) Sanglit ang pagpakigdeyt dili paglingawlingaw lamang kondili usa ka pasiuna sa kaminyoon, dili mahimuot ang Diyos nga usa sa iyang mga alagad malangkit sa pakigtratohay uban sa usa nga wala magpahinungod sa iyang kinabuhi kang Jehova.
Bisan pa niana, pipila ka batan-ong mga Saksi nakamatikod sa ilang kaugalingon nga nabihag sa mga dili magtutuo. Sa unsang paagi kini mahitabo? Unsay imong himoon kon makaplagan nimong anaa ka sa maong kahimtang?
Kon sa Unsang Paagi Kini Mahitabo
Una sa tanan, ilha nga ang tanang tawo kiling sa kasaypanan. “Sa mga sayop—kinsay makasabot?” sukna sa salmista. (Salmo 19:12) Ang mga batan-on ilabinang nailalom sa mga kasaypanan bahin sa panagtratohay. Ngano? Tungod sa yanong katarongan nga sila kulang sa kaalam nga gumikan sa kasinatian ug pangedaron. (Proverbio 1:4) Kay diyutay ra ug kasinatian sa pagpakiglabot sa kaatbang nga sekso, ang usa ka batan-ong Kristohanon mahimong sa yano dili mahibalo kon unsaon pagdumala sa romantikong kaibog—o pagtagad.
Mao kini ang nahitabo kang Sheila sa dihang nasayran niya nga ang usa ka kaeskuyla naibog kaniya. “Ikasulti ko gayod nga siya nakagusto kanako,” matud ni Sheila. “Sa tingpaniudto moduol siya ug makigsalo kanako sa pagpangaon. Panahon sa pagtuon sa librarya, pangitaon niya ako.” Ang mga pagbati ni Sheila alang sa lalaki misugod pagtubo. Si Mark, nga gihisgotan sa dili pa dugay, sa susama nahinumdom: “Makita ko kanunay kini nga babaye sa klase sa pisikal nga edukasyon. Siya maningkamot sa pagduol ug makigsulti kanako. Dili lisod nga maugmad ang usa ka panaghigalaay.” Sa kahimtang sa 14-anyos nga si Pam, usa ka silingang lalaki nangahas gani sa paghatag kaniyag singsing ingong kapahayagan sa iyang pagbati alang kaniya.
Dili ikalimod, dili kanunayng usa ka Saksi ang inosenteng biktima sa mga pangamoral. Usa ka babaye yanong mibalos lamang sa dayag nga interes nga gipakita sa usa ka Kristohanong lalaki nga ginganlag Jim. Napugos siya pag-angkon sa iyang gihimo, hinunoa, sa dihang usa ka adlaw ang babaye mitungha sa Kingdom Hall sa mga Saksi ni Jehova, nga nangita kaniya!
Bisag unsa man ang kahimtang, mahimong nasayod ka nga sayop ang magpalangkit. Apan usahay lisod suklan ang pagtagad gikan sa kaatbang nga sekso. Tagda si Andrew. Sa iyang unang tuig sa hayskul, ang iyang mga ginikanan hapit nang magdiborsiyo. “Nagkinahanglan akog kasumbongan,” nahinumdom siya. Usa ka babaye sa tunghaan daw kanunay nga may hustong pulong sa pagdasig alang kaniya. Ang parehong romantikong mga pagbati sa wala madugay naugmad.
Ang mga Kapeligrohan
Kon pasagdan, ang maong mga pagbati makadaldal kanimo sa tinuod nga suliran. Ang Proverbio 6:27 nagaingon: “Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?” Tagda, pananglitan, ang kasinatian sa usa ka babaye nga ginganlag Kim. Bisan tuod gimatuto ingong Kristohanon, gitugotan niya ang iyang kaugalingon nga malangkit sa emosyon uban sa usa ka lalaki sa tunghaan. “Siya usa sa labing popular ug sadyang mga lalaki sa tunghaan,” nahinumdom si Kim. Sa wala madugay tago siyang nagtambongan sa mga parti diin dayag gigamit ang mga droga. “Ako nahadlok kaayo, apan nahigugma ako kaniya. Nagmabdos ako.” Giminyoan ni Kim ang iyang trato, apan nabilanggo kini tungod sa panulis. Sa makausa pa ang pasidaan sa Bibliya napamatud-ang tinuod: “Ang daotang pakig-uban nagadaot sa mapuslanong mga batasan.”—1 Corinto 15:33.
Kini wala magpasabot nga ang tanang batan-ong dili mga Saksi ni Jehova imoral o nagagamit ug mga droga. Ugaling, sa labing menos, ang maong mga batan-on wala makig-ambit sa samang mga sukdanan, mga panglantaw, o mga tumong sama sa batan-ong mga Saksi. Ang 1 Corinto 2:14 nagpatin-aw nga ang dili magtutuo yanong “dili magadawat sa mga butang nga iya sa espiritu sa Diyos, kay kini sila kabuangan man alang kaniya; ug siya dili arang makaila niini nila, tungod kay kini sila ginausisa man sa paaging espirituwal.” Hunahunaa ang kadako sa imong relihiyosong mga sukdanan nga nag-umol sa imong mga emosyon—ang kalipay nga imong nasinatian sa Kristohanong mga tigom, ang kalipay sa pagpakig-ambit sa mensahe sa Bibliya uban sa madinawatong tawo, ang kalipay sa pagtuon sa Bibliya mismo. Makasabot kaha ang usa ka dili magtutuo—labi na ang pagpakig-ambit—sa maong mga pagbati? Dili gayod.
Busa gitambagan ni Pablo ang mga Kristohanon: “Ayaw pagpayugo nga dili timbang uban sa mga dili-magtutuo. Kay unsa ba nga panag-ubanay aduna ang pagkamatarong ug kalapasan? O unsa ba nga pakig-ambitay aduna ang kahayag uban sa kangitngit? Dugang pa, unsa ba nga panag-uyon aduna tali kang Kristo ug Belial? O unsa ba nga bahin aduna ang tawong matinuohon uban sa usa ka dili-magtutuo?” (2 Corinto 6:14, 15) Ang batan-ong si Sonya nakakat-on niining leksiyona sa personal dihang nalangkit siya sa emosyon uban sa usa ka dili magtutuo. Siya miangkon: “Ang pagpakabaton ug kauban nga dili makig-ambit sa imong kasibot ug gugma alang kang Jehova mao ang kinagrabehang kamingaw nga mahanduraw. Makadugmok kini sa emosyon. Sa dihang ang kamatuoran maoy nagapadasig nga puwersa sa imong kinabuhi, ipakig-ambit nimo kana—kinahanglang himoon nimo kana! Pagkahaw-ang sa imong pagbati sa dihang dili ka makapakig-ambit niana uban sa imong kapikas tungod kay kauban nimo ang usa ka dili magtutuo.”
Nan, sa maong relasyon, ang relihiyon lagmit mahimong, dili komon nga katarongan, apan sentro sa panaglalis. Imong bation dayon nga mapugos sa pagpakunhod sa imong espirituwal nga mga interes aron mahuptan ang kalinaw. Apan ang pagbuhat niana makabungkag lamang sa imong espirituwalidad. Usa ka dalaga miasoy: “Nasuod ako pag-ayo sa usa ka lalaki nga dili Saksi. Apan samtang nagkasuod ang panaghigala, naamgohan kong nahigugma ako kaniya. Sa inanay ang akong relasyon uban kang Jehova nagkamenos ug bili alang kanako; ang akong relasyon uban niini nga lalaki nahimong ang labing importanteng butang alang kanako. Dili na nako gustong motambong sa mga tigom, makig-uban sa akong Kristohanong mga igsoon, o mogawas sa pagsangyaw nga buluhaton. Ang gusto lang nakong mahitabo mao nga makauban siya. Ako nahimong di-aktibo nga Saksi sulod sa misunod nga duha ka tuig. Ug niining tanan, ang akong ‘higala’ wala gayod mobalos sa akong paghigugma kaniya. Padayon akong naghunahuna nga usa ka adlaw siya sa kataposan makamatngon ra, apan wala gayod kana mahitabo.”
Oo, ang pakigrelasyon sa usa nga wala makigbahin sa imong mga sukdanan sa relihiyon ug sa maayong pamatasan seguradong mohatag kanimog kasub-anan ug kagul-anan. Ang dalan sa kaalam mao ang pagpalayo sa maong dili timbang nga pagpayugo. Apan unsaon nimo paghimo kana sa dihang kusganon ang imong pagbati alang kaniya? Kini mao ang pagahisgotan sa among sunod artikulo niining maong serye.
[Mga footnote]
a Pipila ka ngalan gialisdan.
b Tan-awa ang kapitulo 28 sa librong Mga Pangutanang Gisukna sa mga Batan-on—Mga Tubag nga Mosaler, gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 19]
Makigbahin ba ang dili magtutuo sa imong kadasig alang sa espirituwal nga mga butang?