Kauswagan sa Pagtambal sa Sakit

HANGTOD niining bag-o pa pipila lamang ka doktor ang adunay daghang nahibaloan bahin sa sakit, ug daghan ang wala pa gihapoy kahibalo. Si Dr. John Liebeskind, kanhi presidente sa International Pain Foundation, miingon sa pipila ka tuig nga milabay: “Ako wala magtuo nga adunay eskuylahan sa medisina sa kalibotan diin kapin sa upat ka oras sulod sa upat ka tuig ang gigugol sa pagtudlo sa mga estudyante bahin sa paghiling ug pagtambal sa sakit.”

Ang mga kauswagan sa pagsabot sa sakit, hinunoa, nagkaatol sa mas dakong mga paningkamot sa pagtambal niana. Busa, ang panglantaw sa mga nagaantos sa sakit nalamdagan. “Kitang tanan mapasalamaton,” mitaho ang magasing American Health, “nga ang medisina karon midawat na nga ang dukot nga sakit dili kay simtoma lamang, kondili usa ka matambalan nga balatian mismo.” Kini nga hunahuna nakaamot sa kusog nga pagdaghan sa mga klinika nga naghatag ug pagtagad sa pagtambal lamang sa sakit.

Diin ang Sakit Ginatambalan

Gibuksan ni Dr. John J. Bonica ang unang multidisciplinary pain clinic sa Tinipong Bansa. “Niadtong 1969 dihay 10 lamang ka klinika sa kalibotan,” siya nagtaho. Apan ang gidaghanon sa mga klinika nga alang lamang sa pagtambal sa sakit kusog nga midaghan sa miaging 25 ka tuig. Karon aduna nay kapin sa usa ka libong klinika sa sakit, ug ang usa ka hawas sa national chronic-pain outreach nga asosasyon nag-ingon nga “ang bag-ong mga klinika nagabukas halos kada adlaw.”a

Hunahunaa kon unsay kahulogan niana! “Karon ang mga pasyente kinsa tigbiyahe ug gatosan o kaliboan ka kilometros aron makabaton ug kahupayan sa grabeng sakit makakita niana duol sa balay,” miingon si Dr. Gary Feldstein, usa ka anestesiyologo sa Siyudad sa New York. Kon usa ikaw sa nagaantos, pagkadako nga panalangin nga makadawat ug tabang gikan sa usa ka tem sa mga espesyalista nga nabansay sa pagtambal sa sakit!

Si Linda Parsons, ang asawa sa usa ka nagapanaw nga magtatan-aw sa mga Saksi ni Jehova, nag-antos sa sakit sa bukobuko sa daghang katuigan. Siya nagpatambal sa nagkalainlaing doktor, bisan pa ang iyang gibating sakit nagpadayon. Usa ka adlaw sa Mayo sa miaging tuig, nga hapit nang mawad-ag paglaom, gikuha sa iyang bana ang direktoryo sa telepono ug gitan-aw ang talaan ubos sa sakit. Nalista mao ang numero sa telepono sa usa ka klinika sa sakit nga dili layo sa ilang gialagaran sa habagatang California. Gihimo ang eskedyul, ug sa milabay ang pila ka adlaw nakigkita si Linda sa doktor aron siya mahiling.

Gihimo ang mga kahikayan sa pagtambal kang Linda ingong pasyente nga magduawan sa klinika. Misugod siya sa pagduaw sa klinika tulo ka beses sa usa ka semana sa pagpatambal ug gisundan usab ug usa ka programa sa pagtambal diha sa balay. Sa pipila ka semana, miarang-arang ang iyang gibati. Ang iyang bana miingon: “Ako nahinumdom sa iyang gisulti nga halos natingala sa usa ka gabii niana, ‘Dili ako makatuo nga wala na akoy gibating sakit.’” Sulod sa pipila ka bulan, ang regular nga pagduaw sa klinika mahimong dili na ipadayon.

Ang tabang nga nadawat ni Linda aron maalibyohan ang iyang sakit susama nianang ginahatag sa daghang multidisciplinary pain clinic. Ang ingon niana nga klinika nagagamit sa kahanas sa usa ka tem sa mga propesyonal sa panglawas, nga, sumala kang Dr. Bonica, mao “ang labing maayong paagi sa pagpakiglabot sa dukot nga sakit.” Sa unsang paagi, pananglitan, gitambalan si Linda sa iyang gibating sakit?

Kon sa Unsang Paagi Matambalan ang Sakit

Usa ka brosyur sa klinika naghubit sa paagi inig-abot: “Ang matag usa pangutan-on sa usa ka doktor aron matino ang basehanan sa sakit ug unya ang realistikanhong mga tumong ug mga programa sa pagtambal ilatid. . . . Ang giespesyalisar nga mga teknik ug mga paagi gamiton aron tabangan ang lawas sa pagpagulag ‘mga endorphin’ (kinaiyanhon nga ginama nga mga kemikal sa lawas) aron mamenosan ang sakit ug kabalaka ug malikayan ang pagsalig sa droga nga panghupay sa sakit.”

Lakip sa mga tambal nga nadawat ni Linda mao ang acupuncture ug TENS, nga nagpasabot sa transcutaneous (idapat sa panit) electrical nerve stimulation. Siya nakadawat ug mga pagtambal nga nagapukaw sa nerbiyos pinaagig koryente diha sa klinika ug gihatagan ug gamayng aparato nga TENS nga magamit sa balay. Ang biofeedback​—usa ka paagi diin ang pasyente tudloan sa pagsubay sa mga reaksiyon sa iyang lawas ug ginapasibo kini aron mamenosan ang bation nga sakit​—gigamit usab.

Ang pisikal nga terapiya, nga naglakip sa deep tissue massage o pagmasahe nga ginamitan ug kusog, maoy usa ka bahin sa sistema sa pagtambal. Sa ulahi, sa panahong andam na si Linda alang niana, ang usa ka programa sa ehersisyo sa gimnasiyum sa klinika gisugdan, ug kini nahimong hinungdanong bahin sa pagtambal. Ang ehersisyo hinungdanon, sanglit kini nakaplagan nga mopasig-uli sa nahurot nga mga endorphin tungod sa dukot nga sakit. Ang hagit, hinunoa, mao ang pagtabang sa mga tawo nga mibatig sakit sa paghimog usa ka mapuslanong programa sa ehersisyo.

Daghang nag-antos sa dukot nga sakit nga moduaw sa mga klinika ang nagtomar ug daghang tambal nga pang-alibyo sa sakit, ug si Linda usa niana. Apan wala magdugay gipahunong siya sa iyang mga pag-inom ug tambal, nga maoy usa ka hinungdanong tumong sa mga klinika sa sakit. Si Linda walay gibating mga simtoma sa pag-undang, bisan pa dili kana talagsaon. Ang eksperto sa sakit nga si Dr. Ronald Melzack miingon nga sa “usa ka surbi sa kapin sa 10,000 ka biktima sa sunog . . . , walay usa ka kaso sa pagkagiyan sa ulahi ang ikapasangil sa mga narkotiko nga gihatag alang sa paghupay sa sakit panahon sa pag-estar sa hospital.”

Sanglit sagad adunay dakong sikolohikal nga bahin ang dukot nga sakit, ang mga klinika naningkamot sa pagtabang sa mga pasyente, aron sa ingon, mawala ang ilang bationg sakit. “Kon unsay imong ginahunahuna,” matud ni Dr. Arthur Barsky, propesor sa Harvard Medical School, “kon unsay imong dahomon, unsa ka dako sa atensiyon nga imong gihatag sa mga pagbati​—kining tanan adunay dakong impluwensiya kon unsay tinuod nimo nga gibati.” Busa ang mga pasyente gitabangan sa pagpalandong sa mga butang gawas sa ilang sakit.

Mga Palaaboton nga Matambalan

Kini bang bag-ong mga klinika sa sakit maoy tubag sa mga problema sa sakit sa katawhan? Bisag ang mga paagi sa pagtambal sa sakit nga gihubit dinhi makatabang, ang usa kinahanglang mag-amping sa pagpilig kasaligang klinika o espesyalista sa sakit. Bisan pa niana, ang mga pagdahom kinahanglang realistiko.

Sa pag-ilustrar sa usa ka kasagarang asoy sa kalamposan: Si Stephen Kaufman, usa ka barbelista sa Olympic kanhi, gipasagdan nga halos inutil tungod sa dukot nga sakit nga giantos sa dihang giluthang siya sa liog sa usa ka kawatan. Human sa walo ka bulan sa programa sa pagtambal sa sakit, siya nakabalik sa pagtrabaho sa bug-os panahon ug sa kataposan miapil sa bangga sa pag-alsa ug barbel. Bisan pa siya miingon: “Masubsob nga ang akong mga tudlo sa tiil manginit samag anaa kini sa nagbukal nga tubig.”

Busa bisan pa sa tanang makapalipay nga kauswagan, dayag nga saylo sa tawhanong katakos ang pagtuman sa saad sa Bibliya: ‘Wala na unyay kasakit pa.’ (Pinadayag 21:4) Nan, sa unsang paagi makab-ot ang maong tumong?

[Footnote]

[Mga hulagway sa panid 9]

Mga paagi sa pagtambal sa sakit, lakip na ang pagpukaw sa nerbiyos pinaagig koryente

[Credit Line]

Sa maayong kabubut-on sa Pain Treatment Centers sa San Diego