Makasalig Ka ba sa mga Saad sa Diyos?
SI Jehova nga Diyos, ang atong Maglalalang, matuod kanunay sa iyang pulong. “Ako na nga gisulti,” siya miingon. “Ako usab nga pagapahinaboon kini.” (Isaias 46:11) Human nanguna sa mga Israelinhon ngadto sa Yutang Saad, ang alagad sa Diyos nga si Josue misulat: “Walay saad ang nakawang sa tanang maayong mga saad nga gihimo ni Jehova alang sa balay sa Israel; ang tanan nangatuman.”—Josue 21:45; 23:14.
Sukad sa mga adlaw ni Josue hangtod sa pag-abot sa Mesiyas, ginatos sa mga tagna nga dinasig sa Diyos nangatuman. Usa ka pananglitan mao ang panahon sa dihang ang magtutukod pag-usab sa Jerico nakaagom ug silot nga gitagna sa daghang siglo nang milabay. (Josue 6:26; 1 Hari 16:34) Ang lain pa mao ang saad, nga daw imposibleng matuman, nga ang gigutom nga mga molupyo sa Samaria makadawat ug daghang pagkaong makaon sa adlaw human sa tagna. Sa 2 Hari kapitulo 7, imong mabasa kon giunsa pagtuman sa Diyos kanang saara.
Pagtungha ug Pagkapukan sa mga Gahom sa Kalibotan
Gidasig sa Diyos ang mga magsusulat sa Bibliya sa pagrekord sa mga detalye bahin sa pagtungha ug pagkapukan sa mga gahom sa kalibotan. Pananglitan, gigamit sa Diyos ang iyang manalagnang si Isaias sa pagtagna sa pagkapukan sa gamhanang Babilonya halos 200 ka tuig una pa kini nahitabo. Gani, ang mga Midianhon, nga nakig-alyado sa mga Persianhon, ginganlan ingong mga magdadaog. (Isaias 13:17-19) Apan labaw pang talagsaon, ginganlan sa manalagna sa Diyos ang Persianhong hari nga si Ciro nga maoy usa nga manguna sa pagdaog, bisag wala pa matawo si Ciro sa dihang girekord ang tagna! (Isaias 45:1) Apan aduna pay daghan.
Ang manalagnang si Isaias nagtagna usab kon sa unsang paagi pagahimoon ang pagdaog sa Babilonya. Siya misulat nga ang depensang katubigan sa siyudad, ang subang Euprates, ‘kinahanglang paughan’ ug nga “ang mga ganghaan [sa Babilonya] dili pagatakpan.” (Isaias 44:27–45:1) Kining espisipikong mga detalye natuman, sama sa gitaho sa historyanong si Herodotus.
Samtang ang Babilonya pa ang migahom, gigamit usab sa Diyos ang iyang manalagnang si Daniel sa pag-asoy bahin sa mga gahom sa kalibotan nga mosunod kaniya. Si Daniel nakakitag panan-awon sa simbolikong duhay-sungay nga laki nga karnero nga molampos sa pagdaog sa tanang ubang “mapintas nga mga mananap.” Tin-aw kaayong gipadayag kon kinsay gihawasan sa duhay-sungay nga laki nga karnero, si Daniel misulat nga kini “nagbarog sa mga hari sa Media ug Persia.” (Daniel 8:1-4, 20) Sa pagkamatuod, ingon sa gitagna, ang Medo-Persia nahimong ang sunod nga gahom sa kalibotan sa dihang gidaog niini ang Babilonya sa 539 W.K.P.
Niini nga panan-awon nga gikan sa Diyos, si Daniel sunod nakakitag “usa ka laki nga kanding nga [may] tataw nga sungay sa taliwala sa iyang mga mata.” Si Daniel mipadayon sa iyang pagbatbat: ‘Nakita ko siya nga miduol sa laki nga karnero, ug gibugno niya ang laki nga karnero ug gibali ang iyang duha ka sungay, ug walay nakaluwas sa laki nga karnero. Ug ang laki nga kanding nagpadako pag-ayo; apan sa dihang siya nahimo nang gamhanan, ang dakong sungay nabali, ug didto migula ang upat ka sungay puli niini.”—Daniel 8:5-8.
Klaro kaayong gipadayag sa Pulong sa Diyos kon unsay kahulogan niining tanan. Matikdi ang pagpatin-aw: “Ang balhiboon laking-kanding nagbarog sa hari sa Gresya; ug ang dakong sungay nga anaa sa taliwala sa mga mata niini, kini nagbarog sa nahaunang hari. Ug mahitungod nianang usa nga naputlan ug sungay, diin may upat nga mitindog sa kataposan puli niini, may upat ka gingharian gikan sa iyang nasod ang motindog, apan dili sa iyang kagahom.”—Daniel 8:21, 22.
Ang kasaysayan nagpakita nga kining “hari sa Gresya” mao si Alejandro nga Bantogan. Human nga siya namatay sa 323 W.K.P., ang iyang empiryo sa ulahi gibahin sa upat niya ka heneral—si Seleucus I Nicator, si Cassander, si Ptolemy I, ug si Lysimachus. Sumala sa gitagna sa Bibliya, “may upat nga mitindog sa kataposan puli niini.” Ingon sa gitagna usab, walay usa kanila ang nakabaton ug tuman nga gahom nga sama kang Alejandro. Sa pagkamatuod, talagsaon kaayo ang katumanan nga ang maong mga tagna sa Bibliya gitawag nga “kasaysayan nga abanteng gisulat.”
Ang Gisaad nga Mesiyas
Ang Diyos wala lamang magsaad ug usa ka Mesiyas nga moluwas sa katawhan gikan sa mga epekto sa sala ug kamatayon kondili naghatag usab ug daghang tagna sa pagpaila niadtong Gisaad nga Usa. Palandonga ang pipila lamang niini, mga tagna nga dili mahimong hikayon ni Jesus aron matuman.
Gitagnang abante sa libolibo nang katuigan nga ang Gisaad nga Usa matawo sa Betlehem ug nga siya ipakatawo sa usa ka babayeng ulay. (Itandi ang Miqueas 5:2 ug Mateo 2:3-9; Isaias 7:14 ug Mateo 1:22, 23.) Gitagna nga siya pagabudhian alang sa 30 ka buok salapi. (Zacarias 11:12, 13; Mateo 27:3-5) Gitagna usab nga walay usa ka bukog sa iyang lawas ang mabali ug nga pagaripahan ang iyang besti.—Itandi ang Salmo 34:20 ug Juan 19:36, Salmo 22:18 ug Mateo 27:35.
Ilabinang talagsaon mao ang kamatuoran nga gitagna sa Bibliya kon kanus-a moabot ang Mesiyas. Ang Pulong sa Diyos nagtagna: “Gikan sa paggula sa sugo sa pagpasig-uli ug sa pagtukod pag-usab sa Jerusalem hangtod moabot ang Mesiyas nga Pangulo, may pito ka semana, ug kan-uman ug duha ka semana.” (Daniel 9:25) Sumala sa Bibliya, ang sugo sa pagpasig-uli ug sa pagtukod pag-usab sa mga kota sa Jerusalem gihatag sa ika-20ng tuig sa pagmando ni Haring Artaxerxes, diin gipaila sa sekular nga kasasayan nga nahitabo sa 455 W.K.P. (Nehemias 2:1-8) Kining 69 ka semana sa mga tuig natapos sa 483 ka tuig sa ulahi (7 x 69 = 483), sa 29 K.P. Sa mismong tuig nga gibawtismohan si Jesus ug gidihogan sa balaang espiritu, nahimong Mesiyas, o Kristo!
Labawng hinungdanon, ang mga tawo sa panahon ni Jesus nagpaabot sa pagtungha sa Mesiyas niadtong panahona, ingon sa gipamulong sa Kristohanong historyador nga si Lucas. (Lucas 3:15) Ang Romanong historyador nga si Tacitus ug Suetonius, ang Hudiyohanong historyador nga si Josephus, ug ang Hudiyohanong pilosopo nga si Philo Judaeus nagpamatuod usab bahin niini nga pagpaabot. Bisan si Abba Hillel Silver, diha sa iyang librong A History of Messianic Speculation in Israel, midawat nga “ang Mesiyas gipaabot sa mga ikaduha sa ikaupat nga bahin sa unang siglo K.P.” Kini, siya miingon, maoy tungod sa “popular nga kronolohiya sa maong adlaw,” nga sa bahin gikuha gikan sa basahon ni Daniel.
Tungod sa maong impormasyon, dili ikahibulong nga ipaila usab sa Bibliya kon kanus-a mobalik ang Mesiyas sa pagsugod sa iyang harianong pagmando. Ang ebidensiya sa kronolohiya nga nasulod diha sa tagna ni Daniel nagpunting sa espisipikong panahon nga itugyan “sa Labing Hataas” ang pagmando sa yuta ngadto sa “labing ubos sa mga tawo,” si Jesu-Kristo. (Daniel 4:17-25; Mateo 11:29) Ang yugto nga “pito ka panahon,” o pito ka matagnaong mga tuig, gihisgotan, ug kining yugtoa sa panahon gikalkulo nga natapos sa tuig 1914.a
Walay Gihatag nga Petsa Alang sa Kataposan
Ang tuig 1914, hinunoa, mao lamang ang petsa alang sa pagsugod sa pagmando ni Kristo “taliwala sa [iyang] mga kaaway.” (Salmo 110:1, 2; Hebreohanon 10:12, 13) Ang basahon sa Bibliya nga Pinadayag nagbutyag nga sa dihang magsugod sa pagmando si Kristo sa langit, iyang itambog si Satanas nga Yawa ug ang iyang mga manulonda sa yuta. Sa dili pa niya laglagon kining daotang espiritu nga mga persona, ang Bibliya nag-ingon, sila magpahinabo ug dakong kagubot sa yuta sa “mubo nga yugto sa panahon.”—Pinadayag 12:7-12.
Labawng hinungdanon, ang Bibliya wala maghatag ug petsa kon kanus-a matapos kining “mubo nga yugto sa panahon” ug kon kanus-a molihok si Kristo ingong Tiglaglag sa mga kaaway sa Diyos sa Armageddon. (Pinadayag 16:16; 19:11-21) Sa pagkamatuod, ingon sa gipadayag sa nag-unang artikulo, si Jesus miingon nga magmaandam tungod kay walay tawo ang nahibalo sa petsa alang sa maong hitabo. (Marcos 13:32, 33) Kon may mosulti pa ug labaw sa gisulti na ni Jesus, sama sa gihimo sa unang mga Kristohanon sa Tesalonica ug sa uban sunod kanila, aduna gayoy bakak, o sayop, nga mga tagna.—2 Tesalonica 2:1, 2.
Pagtul-id sa Panghunahuna Gikinahanglan
Sa wala pa ang ulahing bahin sa tuig 1914, daghang Kristohanon nagpaabot nga mobalik si Kristo niadtong panahona ug pagasakgawon sila ngadto sa langit. Busa, sa usa ka pakigpulong nga gihatag niadtong Septiyembre 30, 1914, si A. H. Macmillan, usa ka Estudyante sa Bibliya, miingon: “Malagmit kini na ang kataposang pakigpulong nga akong ikahatag tungod kay kita mamauli na [sa langit] sa dili madugay.” Matin-aw, si Macmillan nasayop, apan dili lamang kadto ang wala-matuman nga pagpaabot kaniya o sa iyang kaubang mga Estudyante sa Bibliya.
Ang mga Estudyante sa Bibliya, nga maoy nailhan niadtong 1931 ingong mga Saksi ni Jehova, nagpaabot usab nga mahitabo sa tuig 1925 ang katumanan sa katingalahang mga tagna sa Bibliya. Sila naghunahuna nga sa maong panahon magsugod ang yutan-ong pagkabanhaw, nga pagabanhawon ang matinumanong mga tawo sa karaan, sama kang Abraham, David, ug Daniel. Dili pa dugay, daghang Saksi nagdahom nga ang mga hitabo nga nalangkit sa pagsugod sa Milenyal nga Pagmando ni Kristo basin magsugod sa 1975. Ang ilang pagpaabot gipasukad sa pagsabot nga ang ikapito nga milenyo sa tawhanong kasaysayan magsugod sa maong panahon.
Kining sayop nga mga panghunahuna wala magpasabot nga ang mga saad sa Diyos sayop, nga siya nasayop. Dili gayod! Ang mga sayop o sayop nga mga ideya, sama sa nahitabo sa unang-siglong mga Kristohanon, maoy tungod sa pagkapakyas sa pagpatalinghog sa pasidaan ni Jesus, ‘Kamo wala mahibalo sa panahon.’ Ang sayop nga mga panghinapos maoy tungod, dili sa daotang-tuyo o sa pagkadi-matinumanon kang Kristo, kondili sa tim-os nga tinguha nga maangkon ang katumanan sa mga saad sa Diyos sa ilang kaugalingong panahon.
Busa, si A. H. Macmillan misaysay sa ulahi: “Ako nakakat-on nga kinahanglang dawaton nato ang atong mga sayop ug magpadayon sa pagsusi sa Pulong sa Diyos alang sa dugang kahayag. Bisag unsa pay mga kausaban nga atong himoon matag karon ug unya sa atong mga hunahuna, kana dili gayod mag-usab sa mapuangurong tagana sa lukat ug sa saad sa Diyos bahin sa walay-kataposang kinabuhi.”
Sa pagkatinuod, ang mga saad sa Diyos kasaligan! Ang mga tawo mao ang daling masayop. Busa, ang tinuod nga mga Kristohanon magbaton ug mahulatong tinamdan sa pagsunod sa sugo ni Jesus. Sila magpabiling magtukaw ug andam alang sa dili-kalikayang pag-abot ni Kristo ingong Tiglaglag sa Diyos. Dili nila tugotan ang bakak nga mga tagna nga mopahabol sa ilang pagbati ug magpahinabo kanila sa pagsalikway sa tinuod nga pasidaan sa kataposan sa kalibotan.
Nan, unsa ang bahin sa pagtuo nga kining kalibotana matapos? Aduna ba gayoy ebidensiya nga kini mahitabo sa dili madugay, sulod sa imong tibuok kinabuhi?
[Footnote]
a Tan-awa ang librong Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta, mga panid 138-41, gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 7]
Ang espisipikong mga detalye gitagna bahin sa pagkapukan sa Babilonya
[Mga hulagway sa panid 9]
Dili mahimong hikayon ni Jesus aron matuman ang daghang tagna bahin kaniya