Ang Hunahuna sa Bibliya

Angay Bang Paluyohan sa mga Kristohanon ang Silot nga Kamatayon?

“KANA maoy daotan sa moral nga paagi.” “Kana maangayon ug matarong.” Kining magkaatbang nga mga panglantaw naggikan sa duha ka klerigo, nga parehong nag-angkong Kristohanon. Sila naglalis bahin sa usa sa mainiton kaayong mga isyu karong adlawa​—ang silot nga kamatayon. Ang artikulo sa mantalaan nga nagkutlo kanila nag-ingon: “Sa dihang ang relihiyosong mga lider maglantugi bahin sa silot nga kamatayon, ang duha ka kiliran mokutlo ug mga teksto sa Bibliya sa pagpaluyo sa ilang mga baroganan.”

Ang pipila mangatarongan nga ang silot nga kamatayon manalipod sa mga walay-sala, magpasiugda sa hustisya, ug mosanta sa grabeng krimen. Ang uban moinsister nga kini imoral​—usa ka paagi sa pagbalos sa kapintasan pinaagig dugang kapintasan ug labi pang ubos kay sa mas hamiling tahas sa pagreporma sa mga kriminal, nga magtabang kanila nga mahimong mapuslanong mga membro sa katilingban.

Sa natad sa politika sa Tinipong Bansa, ilabinang mainit kining maong lantugi, ug ang relihiyosong mga lider wala magpanuko sa pag-apil-apil. Hinunoa, mahibulong ka, ‘Ang Bibliya ba adunay ikasulti bahin sa ulohang silot nga kamatayon?’ Sa pagkamatuod, kini may ikasulti gayod.

Paghatag sa “Espada” Ngadto sa Tawhanong mga Awtoridad

Wala madugay human sa Lunop sa adlaw ni Noe, si Jehova nga Diyos nagmatuod sa pagkabililhon sa tawhanong kinabuhi ug dayon miingon: “Si bisan kinsang magaula ug dugo sa tawo, pinaagi sa tawo nga ang iyang kaugalingong dugo pagaulaon.” (Genesis 9:6) Siyempre, dili kini usa ka walay-limiteng pagtugot sa pagpanimalos. Hinunoa, nagkahulogan kini nga ang gitudlong tawhanong mga awtoridad sa ingon tugotan sa pagpatay niadtong kinsa mihunos sa kinabuhi sa uban.

Sa karaang Israel ang Balaod nga gipasa sa Diyos pinaagi ni Moises nagbaod sa silot nga kamatayon alang sa pipila ka grabeng mga sala. (Levitico 18:29) Bisan pa niana, ang Balaod nagpaigo usab ug makiangayong paghukom, testimoniya sa mga saksi, ug nagdili sa korapsiyon. (Levitico 19:15; Deuteronomio 16:18-20; 19:15) Ang mga maghuhukom kinahanglang maoy debotadong mga lalaki ug manubag sa Diyos mismo! (Deuteronomio 1:16, 17; 2 Cronicas 19:6-10) Busa dihay mga panalipod batok sa mga pag-abusar sa silot nga kamatayon.

Karong adlawa walay gobyerno sa yuta nga tinuorayng naghawas sa diyosnong hustisya sama sa karaang Israel. Apan ang mga gobyerno sa lainlaing mga paagi naglihok ingong mga ‘ministro,’ o mga tinugyanan, sa Diyos sa pagkaagi nga sila nagtipig sa usa ka sukod sa kahusay ug kalig-on ug nagtagana sa gikinahanglang mga serbisyo publiko. Si apostol Pablo nagpahinumdom sa mga Kristohanon nga magmasinugtanon niining “labaw nga mga awtoridad” ug unya midugang: “Kon ikaw nagabuhat kon unsay daotan, pagkahadlok: kay dili sa walay katuyoan nga kini [ang gobyerno] nagadala sa espada; kay kini ministro sa Diyos, usa ka tigpanimalos sa pagpahayag ug kapungot nganha sa usang nagabuhat kon unsay daotan.”​—Roma 13:1-4.

Ang “espada” nga gihisgotan ni Pablo nagsimbolo sa katungod sa gobyerno sa pagsilot sa mga kriminal​—bisan pinaagi sa kamatayon. Ang mga Kristohanon nagtahod sa maong katungod, apan kinahanglan ba silang maningkamot sa pag-impluwensiya sa mga desisyon maylabot sa pagpatuman niana?

Sayop nga Paggamit sa “Espada”

Ang tawhanong mga gobyerno sa pagkatinuod nagbakyaw sa “espada” dapig sa hustisya sa daghang panahon. Apan kinahanglang ilhon nga sila sad-an usab sa sayop nga paggamit niana. (Ecclesiastes 8:9) Ang gobyerno sa karaang Roma sad-an sa pagbakyaw sa “espada” sa hudisyal nga pagpatay batok sa walay-salang mga alagad sa Diyos. Si Juan nga Tigbawtismo, si Santiago, ug bisan si Jesu-Kristo maoy lakip sa mga biktima niana.​—Mateo 14:8-11; Marcos 15:15; Buhat 12:1, 2.

Sa modernong kapanahonan may susamang butang nga nahitabo. Ang walay-salang mga alagad ni Jehova gipamatay sa nagkalainlaing mga nasod​—pinaagi sa pagpusil, sa gilotina, sa pagbitay, sa gas chamber​—kanang tanan “legal” nga gipatuman sa mga gobyerno nga naningkamot sa pagsumpo sa Kristiyanidad. Ang tanang kagamhanan nga nag-abusar sa ilang awtoridad makighusay sa Diyos. Mangilngig gayod ang pagkasad-an sa dugo nga ilang gipas-an!​—Pinadayag 6:9, 10.

Ang tinuod nga mga Kristohanon dili gayod buot nga magpas-an sa pagkasad-an sa dugo atubangan ni Jehova nga Diyos. Busa, bisan tuod sila nagtahod sa katungod sa gobyerno nga mobakyaw sa “espada,” sila idlot nga nakaila kon sa unsang paagi kana sayop nga pagkagamit. Nagsilbi kanang galamiton sa paglutos ug usahay gibakyaw nga may mapihigong kamaharason batok sa pipila ug dili angayng pagkamatugoton ngadto sa uban.a Busa sa unsang paagi mosanong ang mga Kristohanon sa lantugi maylabot sa silot nga kamatayon? Sila ba mag-apil-apil ug moawhag ug kausaban?

Kristohanong Neyutralidad

Dili sama niadtong mga klerigo nga gihisgotan sa sinugdan, ang matuod nga mga Kristohanon naningkamot nga ibutang kanunay sa hunahuna ang usa ka mahinungdanong prinsipyo: Giingnan ni Jesu-Kristo ang iyang mga sumusunod nga mahimong “dili bahin sa kalibotan.”​—Juan 15:19; 17:16.

Makatuman ba ang usa ka Kristohanon nianang maong sugo ug sa gihapon makiglantugi bahin sa silot nga kamatayon? Tin-awng dili gayod. Kini, sa pagkatinuod, maoy usa ka sosyal ug politikal nga isyu. Sa Tinipong Bansa, ang mga kandidato alang sa politikanhong katungdanan kasagarang mogamit sa ilang baroganan bahin sa silot nga kamatayon​—dapig man o batok niana​—ingong hinungdanong polisa sa ilang pangampanya. Sila mainitong makiglantugi bahin sa isyu ug gamiton ang kusganong pagbati nga kasagarang ipatungha niining maong ulohan ingong galamiton sa pag-impluwensiya sa mga botante nga mobotar kanila.

Tingali ang pangutana nga palandongon sa usa ka Kristohanon mao kini: Mag-apil-apil kaha si Jesus mismo sa panagsumpaki maylabot sa kon sa unsang paagi kining mga gobyerno sa kalibotan nagbakyaw sa “espada”? Hinumdomi, sa dihang ang iyang mga tagilungsod misulay nga paapilon siya sa politika, si Jesus “mipahawa pag-usab paingon sa bukid nga nag-inusara.” (Juan 6:15) Nan, mas lagmit nga iyang gipasagdan kining butanga kon asa kini gitugyan sa Diyos​—sa mga kamot sa mga gobyerno.

Susama karong adlawa, ang usa magdahom nga ang mga Kristohanon mag-amping nga dili malangkit sa mga panaglalis bahin niining ulohana. Ilang giila ang katungod sa mga gobyerno sa paghimo kon unsay ilang gusto. Apan ingong Kristohanong mga ministro nga dili bahin sa kalibotan, sila dili mopahayag ug pagpaluyo sa silot nga kamatayon ni magpasiugda sa pagwagtang niini.

Hinunoa, ilang hinumdoman ang mga pulong sa Ecclesiastes 8:4: “Ang pulong sa hari mao ang gahom nga nagakontrolar; ug kinsay moingon kaniya: ‘Unsay imong ginabuhat?’” Oo, ang ‘mga hari,’ o politikal nga mga magmamando, sa kalibotan gihatagan ug gahom sa pagtuman sa ilang kaugalingong kabubut-on. Walay Kristohanon ang adunay awtoridad nga mobadlong kanila. Apan si Jehova makahimo sa pagbadlong. Ug iya kanang buhaton. Ang Bibliya nagtugot kanato nga molantaw sa unahan sa adlaw dihang ang Diyos magpahinabo ug kataposang hustisya sa matag krimen ug matag pag-abusar sa “espada” niining karaang kalibotan.​—Jeremias 25:31-33; Pinadayag 19:11-21.

[Footnote]

[Picture Credit Line sa panid 22]

The Bettmann Archive