Ang Papel sa Labawng mga Pagbulot-an
“Kini ministro sa Diyos alang kanimo sa imong kaayohan. Apan kon ginabuhat nimo ang daotan, angay nga mahadlok ka.”—ROMA 13:4.
1, 2. Sa unsang paagi daghan sa Kakristiyanohan ang nalangkit sa rebolusyonaryong mga kalihokan?
DUHA ka tuig nga miagi ang usa ka tigom sa mga obispo sa London nakahagit ug suko nga editoryal diha sa New York Post. Ang tigom mao ang Lambeth Conference, nga gitambongan sa kapig 500 ka obispo sa Anglikano nga panag-ubanay. Nahaling ang kasuko sa usa ka resolusyon nga gipasa sa komperensiya nga mipahayag ug pagkamasinabtanon alang sa mga tawo “si kinsa, human makagamit sa tanan nga laing paagi, mopalabi sa paagi sa armadong pakigbisog ingong bugtong paagi ngadto sa hustisya.”
2 Ang Post miingon nga kadto, sa pagkamatuod, maoy usa ka pagduso sa terorismo. Bisan pa niana, gisunod lang sa mga obispo ang nagausbaw nga uso. Ang ilang tinamdan sama ra sa iya sa Katolikong pari sa Ghana si kinsa misugyot sa gerilyang pakiggubat ingong labing dali, labing tino, ug labing luwas nga paagi aron ipahigawas ang Aprika; o sa iya sa Aprikanong Metodistang obispo nga nanumpa sa pagpadayon sa “gubat sa kagawasan hangtod sa mapait nga kataposan”; o sa iya sa daghang misyonaryo sa Kakristiyanohan nga nakigbugno duyog sa mga rebelde batok sa establisadong mga gobyerno sa Asia ug sa Amerika del Sur.
Ang Matuod nga mga Kristohanon Dili ‘Mosupak sa Pagbulot-an’
3, 4. (a) Unsang mga prinsipyo ang gilapas sa gitawag nga mga Kristohanon nga nagapasiugda sa rebolusyon? (b) Unsay nadiskobrehan sa usa ka tawo bahin sa mga Saksi ni Jehova?
3 Sa unang siglo, si Jesus miingon bahin sa iyang mga sumusunod: “Sila dili bahin sa kalibotan, maingon nga ako dili bahin sa kalibotan.” (Juan 17:14) Si bisan kinsang gitawag nga Kristohanon nga nagapasiugda sa rebolusyon maoy bahin gayod sa kalibotan. Siya dili sumusunod ni Jesus; ni siya “nagapasakop sa labawng mga pagbulot-an.” (Roma 13:1) Maayo nga mamati siya sa pasidaan ni apostol Pablo nga “ang magasupak sa pagbulot-an magasupak sa kahikayan sa Diyos; kadtong nagasupak niini magadawat ug hukom sa ilang kaugalingon.”—Roma 13:2.
4 Kasukwahi sa daghan diha sa Kakristiyanohan, ang mga Saksi ni Jehova dili makiglabot sa armadong kabangisan. Usa ka lalaki sa Uropa nakadiskobre niini. Misulat siya: “Sa pagkakita kon unsay gipatungha sa relihiyon ug politika, ako nahimong dedikado sa pagpukan sa establisadong sosyal nga kahikayan. Mianib ako sa usa ka grupo sa mga terorista ug nabansay sa paggamit sa tanang matang sa armas; miapil ako sa daghang armado nga panulis. Kanunay nameligro ang akong kinabuhi. Sa paglabay sa panahon, nadayag nga kami nakig-away sa pildi nga pakigbugno. Ako usa ka pakyas nga tawo, nga nahupong sa bug-os nga kawalay-paglaom sa kinabuhi. Unya ang usa ka Saksi nanuktok sa among pultahan. Gisuginlan niya ako bahin sa Gingharian sa Diyos. Kay mipugos nga usik kadto sa akong panahon, akong gisugyot nga ang akong asawa ang mamati. Siya namati, ug nasugdan ang pagtuon sa Bibliya sa balay. Sa kataposan, misugot ako sa pagtambong sa pagtuon. Dili ikahubit sa mga pulong ang kahupayan nga gibati ko sa pagkasabot sa matuklorong gahom nga nagaduso sa mga tawo padulong sa pagkadaotan. Ang kahibulongang saad sa Gingharian naghatag kanako sa makapalig-ong paglaom ug katuyoan sa kinabuhi.”
5. Nganong ang mga Kristohanon magapabilin sa pagpasakop nga malinawon sa labawng mga pagbulot-an, ug hangtod kanus-a nga kini mao ang kahimtang?
5 Ang mga Kristohanon maoy mga embahador o mga envoy sa Diyos ug ni Kristo. (Isaias 61:1, 2; 2 Corinto 5:20; Efeso 6:19, 20) Sa pagkaingon, sila magapabiling neyutral sa mga away niining kalibotana. Bisan pag mopatim-awng mas malamposon sa ekonomikanhong paagi ang pila ka politikanhong sistema kay sa uban, ug ang pipila motugot ug labawng kagawasan kay sa uban, ang mga Kristohanon dili mopasiugda o moklasipikar sa usa ka sistema nga labaw kay sa lain. Nahibalo sila nga dili hingpit ang tanang sistema. Maoy “kahikayan sa Diyos” nga magpadayon sila sa paglungtad hangtod mopuli na ang iyang Gingharian. (Daniel 2:44) Busa, ang mga Kristohanon magapabilin sa pagpasakop nga malinawon sa labawng mga pagbulot-an samtang magapasiugda sa walay-kataposang kaayohan sa uban pinaagi sa pagwali sa maayong balita sa Gingharian.—Mateo 24:14; 1 Pedro 3:11, 12.
Pagsunod sa Balaod
6. Nganong ang daghang tawhanong balaod maayo bisan pag “ang tibuok kalibotan nahiluna sa gahom sa usa nga daotan”?
6 Ang nasyonal nga mga gobyerno nagahatag sa mga sistema sa mga balaod, ug maayo ang kadaghanan nianang mga balaora. Angay bang matingala kita niini, tungod sa kamatuoran nga “ang tibuok nga kalibotan nahiluna sa gahom sa usa nga daotan”? (1 Juan 5:19) Dili. Si Jehova naghatag sa atong unang amahan, si Adan, sa usa ka tanlag, ug kining kinaiyanhong salabotan sa matarong ug daotan gibanaag sa daghang paagi diha sa tawhanong mga balaod. (Roma 2:13-16) Si Hammurabi, usa ka karaang Babilonyanhong maghahatag-balaod, nagpahayag sa pasiuna sa iyang kabalaoran sumala sa mosunod: “Nianang panahona [ilang] gitudlo ako sa pagpasiugda sa kaayohan sa katawhan, ako, si Hammurabi, ang debotado, mahadlokon-sa-diyos nga prinsipe, nga magpatuman sa hustisya sa yuta, nga maglaglag sa mga daotan ug sa pagkadaotan, aron ang kusgan dili magdaugdaog sa maluya.”
7. Kon may molapas sa balaod, kinsa ang may katungod sa pagsilot kaniya, ug ngano?
7 Ang kadaghanang mga gobyerno moingon nga ang katuyoan sa ilang mga balaod susama: ang pagpasiugda sa kaayohan sa mga lungsoranon ug sa maayong kahikayan sa katilingban. Busa, silotan nila ang batok-sosyal nga mga buhat, sama sa pagpatay ug pangawat, ug magpahimutang sa mga tulumanon, sama sa mga limitasyon sa katulinon ug mga balaod sa pagparking. Si bisan kinsang tinuyong molapas sa ilang mga balaod magasupak sa pagbulot-an ug “magadawat ug hukom sa ilang kaugalingon.” Paghukom gikan ni kinsa? Dili kinahanglan gayod nga gikan sa Diyos. Ang Gregong pulong nga gihubad dinhing paghukom mahimong magtumong sa sibil nga mga paagi inay kay mga paghukom ni Jehova. (Itandi ang 1 Corinto 6:7.) Kon si bisan kinsa molihok nga supak sa balaod, ang labawng pagbulot-an may katungod sa pagsilot kaniya.
8. Unsay sanong sa kongregasyon kon ang usa ka membro makahimog seryosong krimen?
8 Ang mga Saksi ni Jehova may maayong dungog sa dili pagsupak sa tawhanong mga pagbulot-an. Kon mahitabong ang usa ka tawo sa kongregasyon magalapas sa balaod, ang kongregasyon dili motabang niya sa paglikay sa angayang silot. Kon may mangawat, magpatay, magpakaulaw, manglimbong sa iyang mga buhis, manglugos, manikas, magagamit sa supak-balaod nga mga droga, o sa laing paagi mosupak sa angayng pagbulot-an, atubangon niya ang pig-ot nga disiplina gikan sa kongregasyon—ug angay dili siya mobating gilutos sa dihang silotan siya sa sekular nga pagbulot-an.—1 Corinto 5:12, 13; 1 Pedro 2:13-17, 20.
Tumong sa Kahadlok
9. Unsay mahimo sa mga Kristohanon kon mameligro sa malapasong mga elemento?
9 Gipadayon ni Pablo ang iyang paghisgot sa labawng mga pagbulot-an, nga miingon: “Kay ang mga nagamando maoy tumong sa kahadlok, dili alang sa maayong buhat, kondili alang sa daotan. Nan, buot ba nimong dili mahadlok sa pagbulot-an? Magpadayon sa pagbuhat sa maayo, ug ikaw pagadayegon tungod niana.” (Roma 13:3) Dili ang maunongong mga Kristohanon ang angay mahadlok sa silot gikan sa pagbulot-an kondili ang mga mamumuhat ug daotan, kadtong nagabuhat sa ‘daotang mga buhat,’ sa kriminal nga mga buhat. Kon mameligro sa maong malapasong mga elemento, ang mga Saksi ni Jehova tukmang makadawat gikan sa pagbulot-an o awtoridad sa panalipod sa polis o militaryo.—Buhat 23:12-22.
10. Sa unsang paagi ang mga Saksi ni Jehova ‘nagdawat ug pagdayeg’ gikan sa pagbulot-an?
10 Ngadto sa Kristohanon nga magatuman sa balaod sa labawng pagbulot-an, si Pablo miingon: “Ikaw pagadayegon niini.” Ingong usa ka pananglitan niini, tagda ang pila ka sulat nga nadawat sa mga Saksi ni Jehova sa Brazil tapos sa ilang distritong mga kombensiyon. Gikan sa sekretaryo sa departamento sa mga dula sa munisipyo: “Ang kinalabwang pagdayeg maoy alang sa inyong malinawong gawi. Makalipay sa gubot nga kalibotan karong adlawa ang pagkahibalo nga daghan kaayo ang nagtuo gihapon ug nagaalagad sa Diyos.” Gikan sa direktor sa usa ka estadyum sa munisipyo: “Bisan pa sa daghan kaayong tumatambong, walay panghitabo ang nahitala nga nagdaot sa okasyon, salamat sa hapsay nga organisasyon.” Gikan sa opisina sa usa ka alkalde: “Buot namong pahimuslan kining higayona sa pagpahalipay kaninyo bahin sa inyong kahapsay ug kahibulongan, kinaiyanhong disiplina, ug nanghinaot kami sa tanang kalamposan sa umaabot nga mga okasyon.”
11. Nganong ang pagwali sa maayong balita dili ikaingon nga usa ka daotang buhat?
11 Ang terminong “maayong buhat” magatumong sa mga buhat sa pagsunod sa mga balaod sa labawng mga pagbulot-an. Dugang pa, ang atong buluhatong pagwali, nga gisugo sa Diyos, dili sa tawo, dili usa ka daotang buhat—punto nga angay ilhon sa politikanhong mga pagbulot-an. Kini usa ka publikong serbisyo nga magapausbaw sa moral nga hiyas sa mga mosanong. Busa, maoy among paglaom nga panalipdan sa labawng mga pagbulot-an ang among katungod sa pagwali ngadto sa uban. Miapelar si Pablo ngadto sa mga pagbulot-an aron sa legal maestablisar ang pagwali sa maayong balita. (Buhat 16:35-40; 25:8-12; Filipos 1:7) Karong bag-o, ang mga Saksi ni Jehova susamang nagtinguha ug nakabaton sa legal nga pag-ila sa ilang buluhaton sa Silangang Alemanya, Hungaria, Polandiya, Romania, Benin, ug Myanmar (Burma).
“Kini Maoy Ministro sa Diyos”
12-14. Sa unsang paagi ang labawng mga pagbulot-an nagsilbi nga ministro sa Diyos (a) sa panahon sa Bibliya? (b) sa modernong panahon?
12 Sa paghisgot sa sekular nga pagbulot-an, si Pablo mipadayon: “Kini maoy ministro sa Diyos alang kanimo sa imong kaayohan. Apan kon ginabuhat nimo ang daotan, angay nga mahadlok ka: kay dili kawang nga kini nagadala sa espada; kay kini maoy ministro sa Diyos, usa ka tigpanimalos aron sa pagpahayag sa kapungot diha sa mamumuhat ug daotan.”—Roma 13:4.
13 Ang nasyonal nga mga pagbulot-an usahay nag-alagad nga ministro sa Diyos sa ispisipikong mga paagi. Si Ciro nag-alagad sa ingon sa gipabalik niya ang mga Hudiyo gikan sa Babilonya ug magtukod pag-usab sa balay sa Diyos. (Esdras 1:1-4; Isaias 44:28) Si Artajerjes maoy ministro sa Diyos sa gipadala niya si Esdras nga may amot alang sa pagtukod pag-usab sa maong balay ug sa ulahi sa gisugo niya si Nehemias sa pagtukod pag-usab sa mga pader sa Jerusalem. (Esdras 7:11-26; 8:25-30; Nehemias 2:1-8) Ang Romanong labawng pagbulot-an nag-alagad sa ingon sa dihang kini nagluwas kang Pablo gikan sa magubotong panon sa Jerusalem, nanalipod kaniya panahon sa pagkalunod sa barko, ug naghikay nga siya makabaton sa iyang kaugalingong balay sa Roma.—Buhat 21:31, 32; 28:7-10, 30, 31.
14 Sa susama, ang sekular nga mga pagbulot-an nag-alagad nga ministro sa Diyos sa modernong panahon. Sa 1959, pananglitan, ang Korte Suprema sa Canada naghukom nga dili sad-an sa usa sa mga Saksi ni Jehova nga gikiha sa Quebec sa pagpatik sa maalsahon ug makadaot-sa-dungog nga pakaulaw—sa ingon nagsupak sa pagpihigpihig sa niadto primer ministro sa Quebec, si Maurice Duplessis.
15. Sa unsang malangkobong paagi ang mga pagbulot-an magasilbing ministro sa Diyos, ug unsang katungod ang ginahatag niini kanila?
15 Dugang pa, sa malangkobong paagi, ang nasyonal nga mga gobyerno nagaalagad nga ministro sa Diyos pinaagi sa pagtipig sa publikong kahusay hangtod mopuli na ang Gingharian sa Diyos sa maong responsabilidad. Sumala kang Pablo, sa maong katuyoan ang pagbulot-an “nagadala sa espada,” nga nagasimbolo sa katungod niini sa pagpahamtang sa silot. Kasagaran, kini maglangkit sa pagkabilanggo o sa mga multa. Sa pila ka yuta kini mahimong mag-apil sa silot nga kamatayon.a Sa laing bahin, daghang nasod ang nagpalabi nga dili magbaton sa silot nga kamatayon, ug kana ila usab nga katungod.
16. (a) Sanglit ang pagbulot-an maoy ministro sa Diyos, unsay giisip sa pipila sa mga alagad sa Diyos nga angay buhaton? (b) Unsang matang sa trabaho ang dili madawat sa Kristohanon, ug nganong dili?
16 Ang kamatuorang ang labawng mga pagbulot-an maoy ministro sa Diyos nagapatin-aw nganong si Daniel, ang tulo ka Hebreohanon, si Nehemias, ug si Mardocheo nakadawat ug sinaligang mga katungdanan sa Babilonyanhon ug Persianhong mga gobyerno. Sa ingon sila makaapelar ngadto sa pagbulot-an sa Estado sa kaayohan sa katawhan sa Diyos. (Nehemias 1:11; Ester 10:3; Daniel 2:48, 49; 6:1, 2) Karong adlawa ang pila ka Kristohanon nagatrabaho usab sa serbisyo sa gobyerno. Apan sanglit sila bulag sa kalibotan, dili sila moapil sa politikanhong mga partido, magtinguhag politikanhong katungdanan, o modawat sa mga katungdanan nga nagahimo sa polisa sa politikanhong mga organisasyon.
Ang Panginahanglan sa Pagtuo
17. Unsang mga kahimtang ang basin makahagit sa pila ka dili-Kristohanon sa pagsukol sa pagbulot-an?
17 Apan, unsa man kon ang pagbulot-an motugot sa kahiwian o pagdaugdaog pa? Ang mga Kristohanon angay bang mosulay sa pagpuli sa pagbulot-an pinaagi sa usa nga maorag mas maayo? Aw, dili bag-o ang inhustisya ug kahiwian sa gobyerno. Sa unang siglo, ang Romanhong Imperyo miuyon sa mga inhustisya sama sa kaulipnan. Kini mitugot usab sa hiwing opisyales. Ang Bibliya nagahisgot bahin sa mga maniningil ug buhis nga nanglimbong, sa usa ka huwes nga dili matarong, ug sa usa ka gobernador sa probinsiya nga nagtinguhag hiphip.—Lucas 3:12, 13; 18:2-5; Buhat 24:26, 27.
18, 19. (a) Unsay pagsanong sa mga Kristohanon kon adunay mga pag-abusar o kahiwian sa bahin sa opisyales sa gobyerno? (b) Sa unsang paagi napauswag sa mga Kristohanon ang mga kinabuhi sa mga indibiduwal, sumala sa gipaila sa usa ka manalaysay ug sa kahon sa ubos?
18 Ang mga Kristohanon makapangampanya unta sa pagtapos sa maong mga pangabusar niadto, apan wala nila buhata kana. Pananglitan, si Pablo wala magwali bahin sa pagtapos sa kaulipnan, ug wala niya sultihi ang Kristohanong mga tag-iyag ulipon sa pagpagawas sa ilang mga ulipon. Hinunoa, gitambagan niya ang mga ulipon ug mga tag-iyag ulipon sa pagpakitag Kristohanong pagkamaluluy-on sa pagpakiglabot sa usag usa. (1 Corinto 7:20-24; Efeso 6:1-9; Felimon 10-16; tan-awa usab ang 1 Pedro 2:18.) Sa susama, ang mga Kristohanon dili moapil-apil sa rebolusyonaryong kalihokan. Sila puliki kaayo sa pagwali sa “maayong balita sa kalinaw.” (Buhat 10:36) Niadtong 66 K.P., ang Romanhong kasundalohan milikos sa Jerusalem ug dayon misibog. Inay magpabilin kauban sa rebelyosong mga tigdepensa sa siyudad, ang Hebreohanong mga Kristohanon ‘mikalagiw ngadto sa kabukiran’ sa pagsunod sa mando ni Jesus.—Lucas 21:20, 21.
19 Ang unang mga Kristohanon nagkinabuhi uban sa kahimtang nga mao na niadto ug misulay sa pagpauswag sa kinabuhi sa mga tawo pinaagi sa pagtabang nila sa pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya. Ang historyanong si John Lord, diha sa iyang librong The Old Roman World, misulat: “Ang matuod nga mga kadaogan sa Kristiyanidad nakita diha sa paghimong maayong mga tawo niadtong nagtuo sa iyang mga doktrina, inay sa pag-usob sa gawas nga dagway sa popular nga mga institusyon, o gobyerno, o mga balaod.” Ang mga Kristohanon angay bang molihok sa laing paagi karon?
Sa Dihang ang Estado Dili Motabang
20, 21. (a) Sa unsang paagi ang usa ka sekular nga pagbulot-an napakyas sa pag-alagad nga ministro sa Diyos alang sa kaayohan? (b) Unsay angay nga sanong sa mga Saksi ni Jehova sa dihang pagalutoson uban sa pakigkonsabo sa Estado?
20 Niadtong Septiyembre 1972, ang mapintas nga paglutos misilaob batok sa mga Saksi ni Jehova sa usa ka nasod sa sentral Aprika. Libolibo ang gikawatan sa tanan nilang kabtangan ug gipailalom sa ubang mga kabangisan, apil ang mga pagbukbok, pagsakit, ug pagpatay. Ang labawng pagbulot-an nagtuman ba sa iyang katungdanan sa pagpanalipod sa mga Saksi? Wala! Hinunoa, kana nagdasig sa kabangisan, nga nagpugos sa maong dili-makadaot nga mga Kristohanon sa pagkalagiw ngadto sa silingang mga nasod alang sa kaluwasan.
21 Ang mga Saksi ni Jehova dili ba angay nga masuko sa maong mga tigsakit? Dili. Ang mga Kristohanon angay mapailobong moantos sa maong mga kapintasan, nga molihok nga mapaubsanon sa pagsundog kang Jesus: “Sa nag-antos siya, wala siya manghulga, apan gitugyan niya ang iyang kaugalingon ngadto sa usa nga magahukom sa pagkamatarong.” (1 Pedro 2:23) Nahinumdom sila nga sa gidakop si Jesus sa tanaman sa Getsemane, gibadlong niya ang usa ka tinun-an nga midepensa kaniya pinaagi sa usa ka espada, ug sa ulahi iyang giingnan si Poncio Pilato: “Ang akong gingharian dili bahin niining kalibotana. Kon ang akong gingharian bahin pa niining kalibotana, moaway unta ang akong mga alagad aron ako dili ikatugyan ngadto sa mga Hudiyo. Apan, sumala sa kahimtang, ang akong gingharian dili gikan niini nga tinubdan.”—Juan 18:36; Mateo 26:52; Lucas 22:50-51.
22. Unsang maayong panig-ingnan ang gihatag sa pila ka Saksi sa Aprika sa dihang nag-antos sila sa grabeng paglutos?
22 Uban sa panig-ingnan ni Jesus diha sa hunahuna, kadtong Aprikanong mga Saksi may kaisog sa pagsunod sa tambag ni Pablo: “Ayaw pagbalos ug daotan sa daotan kang bisan kinsa. Itagana ang maayong mga butang sa panan-aw sa tanan nga tawo. Kon mahimo, samtang magaagad kaninyo, magmadaiton sa tanan nga tawo. Ayaw ninyo ipanimalos ang inyong kaugalingon, mga hinigugma, apan hatagig luna ang kapungot; kay nahisulat kini: ‘Ako ang panimalos; ako magabayad, nagaingon si Jehova.’” (Roma 12:17-19; itandi ang Hebreohanon 10:32-34.) Makapadasig kaayong panig-ingnan ang atong Aprikanong mga igsoon alang kanatong tanan karong adlawa! Bisan pag ang pagbulot-an dili molihok sa madungganong paagi, ang matuod nga mga Kristohanon dili magbiya sa mga prinsipyo sa Bibliya.
23. Unsang mga pangutana ang pagahisgotan pa?
23 Apan, unsay madahom sa labawng mga pagbulot-an gikan sa mga Kristohanon? Ug may mga limitasyon ba ang mga kinahanglanon nga angay pangayoon nila? Kini pagahisgotan sa sunod nga artikulo.
[Footnote]
a Ang gihatag sa Diyos nga Kasugoan sa karaang Israel naglakip sa silot nga kamatayon alang sa dagkong mga krimen.—Exodo 31:14; Levitico 18:29; 20:2-6; Numeros 35:30.
Makapatin-aw Ka Ba?
◻ Unsay pila ka paagi nga ang usa ka indibiduwal ‘makasupak’ sa labawng mga pagbulot-an?
◻ Unsa “ang kahikayan sa Diyos” maylabot sa kagamhananong pagbulot-an?
◻ Sa unsang paagi ang mga pagbulot-an “usa ka tumong sa kahadlok”?
◻ Sa unsang paagi ang tawhanong mga kagamhanan magaalagad nga “ministro sa Diyos”?
[Kahon sa panid 21]
Usa ka Sulat Gikan sa Hepe sa Kapolisan
USA ka sulat nga dunay insinya “Publikong Pag-alagad Alang sa Estado sa Minas Gerais” miabot sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Brazil. Gikan kadto sa hepe sa kapolisan sa lungsod sa Conquista. May daotan bang nahitabo? Tugoti nga ang sulat mao ang magpatin-aw niini. Kini nag-ingon:
“Minahal nga Ginoo:
“Ikalipay ko ang pagpailaila sa akong kaugalingon kaninyo pinaagi niini nga sulat. Ako ang hepe sa kapolisan sa lungsod sa Conquista, Minas Gerais, mga tulo ka tuig na. Sa trabaho, ako naningkamot kanunay nga mahimong matarong, apan may mga problema ako sa paghupot sa kalinaw sulod sa prisohan. Ang mga priso, bisag gihatagan ug pagbansay sa pila ka trabaho, gubot kaayo.
“Sa milabayng pipila ka bulan, si Senhor O—— miabot sa among lungsod ug gipailaila ang iyang kaugalingon nga usa sa mga Saksi ni Jehova. Siya nagsugod sa pagsangyaw sa Bibliya sa ubang mga priso, nagtudlo kanila sa pagbasa ug sa pagsulat ug gipakitaan sila sa mga sukaranan sa kahinlo ug sosyal nga mga katakos maingon man sa pagsulti kanila mahitungod sa Balaang Bibliya. Ang paagi sa pagbuhat niining maong magwawali nagpakita sa dedikasyon, gugma, ug pagsakripisyo-sa-kaugalingon. Ang gawi sa mga priso sa ulahi nausob ngadto sa mas maayo, sa dako nga katingala ug apresasyon sa nakaobserbar.
“Tungod sa nahitabo sa among prisohan, buot ko sa opisyal nga paagi sa pagpahibalo sa Watch Tower Bible and Tract Society sa among apresasyon alang sa maayong buhat nga nahimo diha sa among komunidad tungod sa takos nga magwawali.”
Mahitungod sa pagbulot-an sa gobyerno, si apostol Pablo miingon: “Padayon sa pagbuhat ug maayo, ug madayeg ka tungod niana.” (Roma 13:3) Matuod kini ilabina sa kaso sa ibabaw. Pagkadakong pamatuod kini sa nagausob nga gahom sa Pulong sa Diyos nga nahimo sa maayong balita sa pila lang ka bulan nga wala mahimo sa sistema penal sa daghang tuig!—Salmo 19:7-9.