Kalingawi ang mga Bakasyon nga Walay Pagbasol!

SA GIPANGUTANA kon nalingaw ba siya sa pagbisita sa usa ka iladong lugar nga bakasyonan, usa ka Amerikana nga nagpuyo na karon sa Uropa mitubag: “Nindot seguro kaayo kini sa wala pa moabot ang mga tawo.” Sama ba kamo ug gibati kaniya? Ang mga hotel ug mga diskohan nga naglinya, usa ka mahugaw, naghuot kaayo nga baybayon, ug sipa kaayong mga radyo dili maoy ideya sa tanan sa usa ka makalingaw nga lugar nga bakasyonan.

Ikasubo, ang mga bakasyon dili kanunay maanindot sumala sa atong mga gidahom. Imbes mohatag kanato ug dugang kusog, makapaluya hinuon kini kanato; imbes mohatag kanato ug kabaskog, mobati hinuon kita ug kakapoy. Busa, ang pangutana angay, Sa unsang paagi malingaw kita sa mga bakasyon nga walay pagbasol?

Magmatimbang

Sama sa mga lamas sa atong pagkaon, ang mga bakasyon mohatag ug kinamaayohang resulta kon himoon panagsa. Bisan tuod ang kinabuhi sa tawong sapian nga sige ug biyahe daw makaibog, kulang kini sa pagkatimbang ug dili mosangpot ug tinuod nga kalipay.

Ilabina labot sa bakasyon, ang pagkatimbang sa paggasto sa kuwarta importante. Pagplanog maayo sa dili ka pa molakaw, ug ayaw paggasto ug sobra sa imong badyet. Ayaw pagtuo sa espesyal nga mga tanyag sa mga ahente sa biyahe nga modasig kanimo sa “paglingawlingaw karon, sa ulahi na ang bayad.”

Lain pa, ayaw kaayo kahadlok sa posibleng mga kapeligrohan nga ang malipayong espiritu sa paglingawlingaw nga naghimo sa mga bakasyon nga madanihon kaayo mawala. Dugang pa, ang hustong pagkatimbang naglakip sa pag-ila sa labing dakong kapeligrohan nga mopahinumdom kanato sa atong bakasyon nga may pagbasol. Kini walay kalabotan sa mga aksidente, sakit, o krimen kondili, hinunoa, sa personal nga mga relasyon.

Pagbaton ug Maayong mga Relasyon

Ang mga bakasyon uban sa pamilya o mga higala makapalig-on sa mga bugkos sa gugma. Sa laing bahin, ang mga bakasyon makahatag ug kadaot sa usa ka relasyon, nga tingali lisod nang ayohon sa ulahi. Ang magsusulat nga si Lance Morrow nag-ingon: “Ang tinuod nga kapeligrohan sa bakasyon nahasandig sa katakos niini sa pagsugpo sa tanang panagbangi sa pamilya nga sama sa mga hitabo sa drama. . . . Ang mga tawo nga anaa sa ilang normal nga mga kinabuhi sa pagtrabaho adunay mga trabaho, mga papel, mga higala ug mga rotina sa pagsuhot ug pagsagubang sa mga emosyon. Diha sa drama sa balay nga bakasyonan, ang mga problema sa pamilya nga nalubong sa 20 ka tuig lagmit motungha nga magpangmakmak samag banagan.”

Busa sa dili ka pa mobakasyon, ibutang sa hunahuna ang paghimo niini nga usa ka malipayong eksperyensiya. Hinumdomi nga ang mga interes lahi sa usag usa. Ang mga bata tingali gustog adbentura, ang mga ginikanan lagmit gustong magpahayahay. Magmainandamon sa pagsakripisyo sa personal nga mga kagustohan sa kon unsay buhaton ug asa moadto. Kon maayo ug praktikal, hatagig higayon ang matag tawo sa matag karon ug unya sa pagpangagpas sa kon unsay makapaikag kaayo kaniya. Pagtuon sa pagpasundayag sa mga hiyas sa espiritu sa Diyos sa inadlaw-adlaw sa tibuok tuig, ug dili na unya kaayo kini malisod sa pagpadayon sa paghimo niini sa panahon sa imong bakasyon.​—Galacia 5:​22, 23.

Samtang hinungdanon nga adunay maayong relasyon sa pamilya ug sa mga higala, ang atong relasyon sa Diyos labi pang hinungdanon. Sa panahon sa mga bakasyon sagad makahibalag kitag mga tawo nga dili sama kanato ug Kristohanong panghunahuna sa Diyos ug sa iyang mga kinahanglanon. Ang pagpakigsuod kaayo kanila​—tingali moadto pa kanunay sa mga lugar nga kaduhaduhaan ang kalingawan—mahimong motultol sa makasubong mga resulta. Hinumdomi nga ang Bibliya nagpasidaan: “Ayaw pagpahisalaag. Ang daotang pakig-uban nagadaot sa mapuslanong mga batasan.”​—1 Corinto 15:33.

Sa panahong magbakasyon, kon makamatikod ka sa imong kaugalingon nga may mitunghang tinguha nga makalingkawas sa Kristohanong mga sukdanan ug mga buhat, atubanga sa maalamon ang maong kahuyangan ug pangayoa ang tabang sa Diyos sa pagbuntog niana nga tinguha!

Unsay Ginapasiugda?

Ang mga tawo nga dili mosubay sa ilang mga kinabuhi sumala sa Kristohanong mga prinsipyo tingali mobati nga samtang nagbakasyon ang bisan unsang butang puwede. Diha sa ubang mga nasod sa Uropa, ang sekso alang sa turista maoy usa ka dakong negosyo, ug ginapasiugda pa gani kini sa ubang mga ahensiya sa pagbiyahe. Ang The European nagsulat nga ‘ang mangil-ad nga mga butang nga ginahimo sa kalalakin-an sa Uropa sa pipila ka mga siyudad nga bakasyonan sa Asia dugay nang nahibaloan sa tanan.’ Naghisgot bahin sa usa ka nasod sa Asia, ang magasing Der Spiegel sa Alemanya nagbanabana nga kutob sa 70 porsiyento sa tanang lalaking mga bisita maoy “mga turista nga mangitag mga kaparis sa sekso.”

Ang mga babayeng turista nagasunod na karon sa pagpanguna sa ilang lalaki nga mga katugbang. Gibanabana sa usa ka kompaniya nga nagapaabang ug ayroplano sa Alemanya nga nagaespesyalisar ug mga biyahe ngadto sa Caribbeano nga 30 porsiyento sa mga babayeng pasahero niini nangadto didto sa pagbakasyon alang sa gipadayag nga katuyoan sa mahilayng sekso. Ang The European nagkutlo ug usa ka magsusulat nga Aleman nga nag-ingon: “Ilang gitan-aw kini ingong usa ka sayon ug dili-komplikadong paagi sa paglingawlingaw​—usa ka langyaw nga dula.”

Ang matuod nga mga Kristohanon, hinunoa, wala maglantaw sa mahilayng sekso ingong usa ka madawat nga paagi sa paglingawlingaw. Nagalapas kini sa Kristohanong mga prinsipyo ug puno sa kapeligrohan. Bisan tuod ang mga kapeligrohan nahibaloan, ginalikayan lang sa daghang tawo ang mga resulta imbes isalikway ang buhat. Ang pananglitan niini mao ang paanunsiyo nga makita sa mga mantalaang Aleman nga nagpakitag usa ka payong ug duha ka bakanteng mga lingkoranan sa daplin sa dagat. Ang kapsiyon mabasa: “Maayong pagbiyahe, ug pauli nga walay AIDS.”

Ang makaluod nga kaubang-produkto sa sekso alang sa turista mao ang seksuwal nga pag-abuso sa kabataan. Hinungdanon, niadtong 1993 ang gobyerno sa Alemanya nagpasa ug balaod nga pahamtangan ug silot ang mga Aleman kon mapamatud-ang sad-an nga nakigsekso sa mga menor de edad​—bisan sa panahon sa bakasyon diha sa langyawng mga nasod. Apan, hangtod karon, diyutay ra kaayo ang positibong mga resulta. Ang prostitusyon sa bata nahimong​—ug nagpabiling​—usa ka nagnangnang nga hubag sa nawong sa tawhanong katilingban.

Himoa ang Bakasyon nga Usa ka Matagbawon nga Panahon

Ang pagbasa, pagtuon sa Bibliya, ug ang pakigbahin sa Kristohanong ministeryo maoy maayo, magantihong mga kalihokan alang sa matuod nga mga Kristohanon. Apan daghan ang naningkamot nga makakitag igong panahon sa paghimo niining mga butanga kutob sa ilang gusto. Aduna pa bay mas maayong panahon sa pagbasa kay sa panahon sa bakasyon, nga halayo sa grabeng mga restriksiyon nga gipahamtang sa orasan?

Tinuod, ang usa ka okupado, matagbawon nga bakasyon dili makatugot kanimo sa pagpangagpas sa Kristohanong mga intereses sa sukod sa imong normal nga ginahimo. Apan nganong dili mosulay sa paggahin sa labing menos ug pipila ka panahon alang sa matukoron espirituwal nga kalihokan? May panahon ka gihapong mabilin sa pagpahayahay. Sa pagkamatuod, gipahimuslan gani sa uban ang dugang panahong nabatonan sa panahon sa mga bakasyon sa pagpauswag sa ilang ministeryo. Sama sa giingon ni Jesus, “malipayon kadtong mahunahunaon sa ilang espirituwal nga panginahanglan.”​—Mateo 5:3.

Sa dili madugay ikaw usab tingalig mobakasyon. Kon mao, tinoa nga malingaw ka niana! Ayaw kaayo kabalaka bahin sa posibleng mga kapeligrohan, apan paghimo ug hustong mga panagana. Ibutang sa hunahuna ang mga sugyot sama niining makita sa kahon niining panira. Human sa bakasyon, pauli nga narepreskohan, nakapahulay, ug maikagon sa pagpadayon sa mga kalihokan sa kinabuhi nga mas labawng hinungdanon. Sa dili madugay, matapos na ang bakasyon, apan ang pipila ka bililhong mga panumdoman niini tingali magpabilin hangtod sa hangtod. Pagkabililhon​—sa mga bakasyon nga gikalingawan nga walay pagbasol!

[Kahon sa panid 10]

Pipila ka Tambag sa Bakasyon

Sugpoa ang Krimen

1. Paghikay nga adunay mobantay sa mga butang sa balay.

2. Palayo sa mga dapit nga kasagarang giisip nga peligroso.

3. Pagbantay sa mga mangunguot, ibutang ang kuwarta sa luwas nga dapit sa imong lawas, ug ibilin ang sobrang kuwarta sa hilwas nga dapit nga imong giestaran.

4. Pagbantay sa mga estranghero nga motanyag ug wala-pangayoa nga tabang.

Likayi ang mga Aksidente

1. Kon magmaneho, magmaigmat, ug pahulay kanunay.

2. Kon moestar sa mga hotel o magsakay ug ayroplano, matikdi pag-ayo ang mga tagana sa mga emerhensiya.

3. Paghatag ug panahon human moabot aron makapaangay ang lawas una pa mohimog hagong mga kalihokan.

4. Pagsul-ob ug hustong sapot, sapatos, ug gamit sa imong mga kalihokan.

Pabiling Mahimsog

1. Pangayog tambag sa imong doktor bahin sa panginahanglan sa posibleng mga bakuna o mga medisina.

2. Pagdalag butanganag medisina sa pagbiyahe nga gisudlan sa gikinahanglang tambal.

3. Pahulay, ug pagbantay sa imong pagakan-on ug imnon.

4. Dalha sa imong lawas sa tanang panahon ang gikinahanglang dokumento bahin sa imong medikal nga mga panginahanglan o kagustohan.

Himoang Malipayon ang mga Relasyon

1. Ipakita ang gugma ug konsiderasyon niadtong uban kanimo.

2. Hupting hataas ang personal nga mga sukdanan sa panag-ubanay.

3. Ayaw paagak sa ubang mga bakasyonista sa mga aksiyon nga imong giisip nga kaduhaduhaan.

4. Paggahin ug pila ka panahon sa pagpuno sa espirituwal nga panginahanglan.

[Mga hulagway sa panid 9]

Pilia ang maayong mga kalihokan sa dihang magbakasyon