Gipalig-on sa Pag-atubang sa mga Pagsulay sa Unahan
SUMALA SA GIASOY NI EDWARD MICHALEC
Ang serip sa Wharton, Texas, T.B.A., naglagot pag-ayo. Nagdala kanako sa bilanggoan sa ikaupat nga higayon, siya misinghag: “Nganong dili ka man mosunod sa mando?”
“Ako may bug-os nga katungod sa pagbuhat niini,” ako mitubag dihadiha. Kini nagpasamot pa sa kalagot sa serip, ug siya nagbunal kanako pinaagig batuta. Ang ubang mga serip miduyog, naghapak kanako sa mga puloan sa ilang pistola.
KANA nahitabo halos 60 ka tuig kanhi. Sa pagpalandong, nasabtan nako nga gigamit ni Jehova nga Diyos ang maong mga situwasyon sa pagbansay kanako sa pag-atubang sa hagit sa pagkahimong usa sa duha lamang sa mga Saksi ni Jehova sa Bolivia, usa ka nasod sa Amerika del Sur nga samag gidak-on sa Pransiya. Ang akong kasinatian mahimong motabang kanimo nga makasabot kon sa unsang paagi si Jehova mopalig-on kanimo kon atubangon nimo ang nagkalainlaing mga pagsulay.
Balik niadtong 1936, samtang nagtrabaho sa ayohanan ug radyo sa Boling, Texas, nakadungog akog sibya sa usa ka pakigpulong ni Joseph F. Rutherford, kanhi presidente sa Watch Tower Bible and Tract Society. Ang iyang pakigpulong naghisgot bahin sa mga panalangin nga ihatag sa Gingharian sa Diyos sa masinugtanong katawhan. Kini nakadani gayod kanako. (Mateo 6:9, 10; Pinadayag 21:3, 4) Sa ulahi nakita ko ang pipila sa mga libro ni Rutherford sa among personal nga librarya ug misugod sa pagbasa niini.
Ang akong inaina nabalaka sa akong interes sa gitawag niyang “tanan niadtong karaang relihiyosong mga basahon.” Gitagoan niya kini ug naghulga sa pagsunog niini. Sa dihang misulat ako sa Watch Tower Society sa pagsuskribir sa The Watchtower ug sa The Golden Age, ang mas unang ngalan sa Pagmata!, gihangyo sa Sosyedad si William Harper, sa bag-ong naporma nga Wharton Congregation, sa pagduaw kanako. Wala magdugay, ang akong inaina, akong igsoong lalaki, akong manghod nga lalaki sa amahan, ug ako nagtuon tanan sa Bibliya uban kang Brader Harper. Wala magdugay, kaming tanan nagpasimbolo sa among pagpahinungod kang Jehova pinaagig bawtismo sa tubig.
Niadtong 1938, si Shield Toutjian, usa ka nagapanawng hawas sa Sosyedad, miduaw sa among balay sa Boling ug mihatag ug pakigpulong sa Bibliya. Ang among sala napuno gayod—ang mga tawo nagbarog pa gani sa mga ganghaan hangtod sa kasikbit nga mga lawak. Si Brader Toutjian naghisgot bahin sa paglahutay ni manalagnang Jeremias sa pagsangyaw sa katawhan sa iyang adlaw bisan pa sa ilang pagsupak. (Jeremias 1:19; 6:10; 15:15, 20; 20:8) Pinaagi sa maong mga pakigpulong, si Jehova nagpalig-on kanamo alang sa mga pagsulay nga among atubangon.
Usa ka Desisyon ug mga Sangpotanan Niini
Wala magdugay akong naamgohan nga ako kinahanglang mohimog desisyon. Una pa niini, nagpalandong ako nga magnegosyo ug nagtinguha nga makab-ot ang pagkainila sa kalibotan sa negosyo. Ako may negosyo sa pagpaninda ug pagpang-ayog radyo ug nagtrabaho sa kompaniya sa telepono, nga nagtaod sa mga linya sa telepono. Apan karon giapresyar ko nga ang matuod nga kalamposan sa kinabuhi maglakip sa pagpahimuot sa atong Maglalalang, si Jehova nga Diyos. Busa giundang ko ang akong negosyo ug nag-ayo sa usa ka balay-kotse. Sa pagka-Enero 1, 1939, miduyog ako sa usa ka grupo sa mga payunir, bug-os panahong mga ministro, duol sa Three Rivers, sa Karnes County, Texas.
Sa Septiyembre 1939, mibuto ang Gubat sa Kalibotan II sa Uropa. Ang mga magsusupak nagpahimulos sa situwasyon sa pagbutangbutang sa mga Saksi ni Jehova. Gipangangkon nila nga kami maoy ikalimang kolumnista, o mga espiya sa Axis Powers. Daghan ang nagtuo nianang bakak nga mga sumbong ug misugod sa pagsamok kanamo. Sayo sa katuigang 1940, ako gibilanggo siyam o napulo ka beses, lakip ang higayon nga gihisgotan sa dili pa dugay sa dihang ang serip ug iyang mga luyoluyo nagkulata kanakog maayo. Gikinahanglan ko nga magpatambal human niadto.
Lain pa, ang mao gihapong serip sa ulahi nagtanyag nga buhian ang tawong gisumbong sa gidili nga pagsugal ilis sa usa ka pabor—ang tawo, usa ka maskuladong trabahante sa minahan ug aseite, maoy mokulata kanako. Tungod niini, usa ka adlaw samtang nagtanyag ako ug mga magasin sa dalan, ang tawo naglambos kanako ug kadena! Ang pipila ka mga luyoluyo miabot, apan imbes dakpon siya, ako ang gibalhog nila sa bilanggoan! Sa ulahi, gisultihan ako sa nag-atake kanako sa hinungdan sa iyang kalit nga pag-atake ug nangayog pasaylo.
Mga Leksiyon nga Nakat-onan Gikan sa mga Pagsulay
Ang pag-atubang sa maong mga pagsulay sa pagkatinuod nagpalig-on sa akong pagtuo sa Diyos. Sa usa ka butang, wala ko mahinumdom nga mibatig kasakit samtang ako gikulata, apan nahinumdom ako sa kalinaw ug pakigdait nga gibati nako human niana. (Buhat 5:40-42) Busa, nakakat-on ako sa pagbuhat sama sa gitambag ni apostol Pablo: “Magsadya kita samtang anaa sa kasakitan, kay kita nahibalo nga ang kasakitan nagapatungha ug paglahutay.” (Roma 5:3) Human niadto, sa dihang palandongon ko ang mga pagkulata nga akong nasinati, kini nagpalig-on kanako nga uban sa tabang ni Jehova dili ko gayod tugotang pahunongon ako sa mga ahente ni Satanas.
Dugang pa, nakat-onan ko ang laing bililhong leksiyon. Ang akong di-mataktikanhong mga pulong, “Ako may bug-os nga katungod sa pagbuhat niini,” nagpalagot sa serip. Sa ulahi, giatubang niya ako pag-usab, niining higayona naglagot tungod kay ang mga Saksi dili moapil sa gubat. (Isaias 2:4) Naningkamot sa pagpasuko kanako, siya nangutana: “Kon gitawag ka sa pag-alagad sa imong nasod, mosunod ka ba?”
Sanglit niining tungora nakat-onan ko na ang leksiyon sa kamataktikanhon, ako mitubag: “Kon segurado ako nga kini maoy kabubut-on ni Jehova, ako mosunod.” Ang maong tubag nagpakalma sa iyang kasuko, ug wala nay dugang nahitabo.
Pagbansay sa Buluhaton sa Akong Kinabuhi
Ang halandomong bahin sa akong kinabuhi mao ang pagtambong sa ikatulong klase sa Watchtower Bible School of Gilead, niadtong 1944. Kini nga tunghaan nagtanyag ug lima-ka-bulang kurso sa pagbansay alang sa misyonaryong buluhaton. Sa wala pa motambong niini nga tunghaan, ako mahadlok nga mosulti atubangan sa mga tumatambong. Apan ang regular nga mga pagpakigpulong atubangan sa mga usa ka gatos ka estudyante, sagad diha sa teatro sa gawas, nakatabang gayod kanako. Ang among instruktor sa pakigpulong publiko, si Maxwell Friend, mosalga ug mosinggit: “Brader Michalec, dili ako makadungog kanimo!” Human nako sunda ang tambag nga mosultig kusog, ako nakaamgo nga ako sa pagkatinuod may kusog nga tingog.
Human ipahibalo ni Nathan H. Knorr, kanhi presidente sa tunghaan, nga ang akong misyonaryong asaynment maoy Bolivia, ako nahinumdom nga siya nagtambag kanako: “Makakaplag ka ug daghang mapaubsanong mga tawo didto. Magmahigugmaon, magmapailobon, ug magmakonsiderasyon uban kanila.” Sanglit ang Gubat sa Kalibotan II nagpadayon pa, maghulat kami sa makadiyot sa dili pa mogikan paingon sa among mga asaynment. Sa kataposan, sa Oktubre 25, 1945, si Harold Morris—usa ka klasmet—ug ako miabot sa El Alto Airport, gawas lamang ug diyutay sa La Paz, ang kaulohang siyudad sa Bolivia. Busa kami nahimong bugtong duha ka Saksi diha sa ikatulo sa kinadak-ang nasod sa Amerika del Sur.
Usa ka bus nagdala kanamo gikan sa landingan, nga 4,100 ka metros ibabaw sa lebel sa dagat, ngadto sa kaulohang siyudad, sa La Paz, nga milukop sa ubos ug mga kilid sa usa ka dakong lugot. Usa ka hagit ang pagpasibo sa pagkinabuhi sa kahabogon nga kapin sa tulo ka kilometros ibabaw sa lebel sa dagat.
Gamay, Magubot nga mga Sinugdanan
Misugod dayon kami sa pagduaw sa mga tawo gikan sa balay ug balay. Sila maluloton ug mapailobon kanamo samtang nakigbisog kami sa among limitadong Espanyol. Wala magdugay ang matag usa kanamo nagdumala na ug 18 ngadto sa 20 ka senemanang mga pagtuon sa Bibliya. Unom ka bulan sa ulahi, sa Abril 16, 1946, ang gamay, malipayong grupo nagkatigom uban kanamo alang sa tinuig nga pagsaulog sa kamatayon ni Kristo. Sa mubong panahon human niadto, upat pa ka mga graduwado sa Gilead ang miabot, lakip ni Elizabeth Hollins, nga sa ulahi nahimong akong asawa.
Si Brader Morris ug ako wala magdugay nagduawan sa ubang mga siyudad, lakip sa Cochabamba ug Oruro, nga niadto mao ang ikaduha- ug ikatulong-kinadak-ang mga siyudad sa Bolivia. Sa dihang nagtaho ako kang Brader Knorr bahin sa interes nga among nakaplagan ug sa napahimutang nga literatura sa Bibliya, gisugyot niya nga among duawon kining mga siyudara kada tulo ka bulan o kapin pa aron tabangan kadtong nagpakitag interes. Daghan niining mahigalaon, maabiabihong mga tawo sa ulahi nahimong mga Saksi ni Jehova.
Sanglit natapos ang Gubat sa Kalibotan II usa ka tuig lamang ang miagi, ang Bolivia nakasinatig kagubot sa politika. Ang panag-indigay sa politika ug kahadlok sa pagtungha pag-usab sa Nazi sa Amerika del Sur mitultol ngadto sa magubot nga mga demonstrasyon sa dalan ug mga pagpamatay. Sa ting-init sa 1946, ang presidente sa nasod gipatay, ug ang iyang lawas gibitay diha sa usa ka poste sa suga nga nag-atubang sa palasyo sa presidente. Usahay, ang kapintasan nagpaimposible gani sa mga tawo sa pagbiya sa ilang mga balay.
Samtang si Elizabeth milabay sa pangunang plasa sakay sa usa ka bus usa ka adlaw, nakita niya ang tulo ka lalaki nga gibitay diha sa mga poste. Sa kalisang, siya nakabungat ug diyutayng kasuko. Usa ka kaubang pasahero miingon: “Kon wala ka makagusto sa imong nakita, ilingiw lang ang imong ulo.” Ang maong mga hitabo nagpasilsil kanamo sa panginahanglan sa bug-os nga pagsalig kang Jehova.
Taliwala sa kagubot, hinunoa, ang kamatuoran sa Bibliya nakagamot diha sa mapainubsanong mga kasingkasing. Sa Septiyembre 1946, natukod ang sangang buhatan sa La Paz, ug ako ang natudlo nga magtatan-aw sa sanga. Ang giabangan nga apartment nga nahimong buhatan nagsilbi usab nga usa ka puy-anang misyonaryo. Pipila ka bulan sa ulahi, sa dihang natukod ang unang kongregasyon sa Bolivia, ang samang apartment nagsilbing among tigomanan.
Niadtong 1946 gisugdan usab namo ang mga pakigpulong publiko. Ang hawanan sa Librarya sa Munisipyo sa poblasyon sa La Paz nakuha sa unang higayon. Usa ka mahigalaong lalaki nga taga-Yugoslavia nga nagtuon uban kanamo nagpamantala sa pakigpulong diha sa lokal nga mantalaan. Napuno ang hawanan. Sanglit naglisod pa ako sa akong Espanyol, ako gikulbaan pag-ayo bahin sa paghatag sa maong pakigpulong. Apan uban sa tabang ni Jehova ang tigom nagmalamposon. Ingong resulta, kana maoy una lamang sa mga seryal sa upat ka pakigpulong nga gihatag namo diha sa hawanan.
Niadtong 1947 kami nakadawat ug dugang unom ka misyonaryo sa Gilead, ug dugang upat niadtong 1948. Ang mga balay nga among giabangan may pipila lamang ka modernong kahamugaway o kaharuhay. Gawas sa pagtuman sa among puliki misyonaryong eskedyul, kaming unang mga misyonaryo sa kadugayan nangitag dili bug-os panahong trabaho aron makasapi aron kapulihan ang daan namong mga sinina. Ang pag-adto sa matag siyudad usa usab ka hagit. Sagad, mobiyahe ako diha sa tugnaw nga mga alagianan sa bukid nga nag-angkas sa likod sa bukas nga trak. Apan si Jehova padayong naghatag kanamog nagapalig-ong pagdasig pinaagi sa iyang organisasyon.
Sa Marso 1949, si Brader Knorr ug iyang sekretaryo, si Milton Henschel, miabot gikan sa New York ug miduaw sa among tulo ka misyonaryong mga puloy-anan, sa La Paz, sa Cochabamba, ug sa Oruro. Pagkamakapadasig nga makadungog bahin sa dagkong mga pag-uswag sa daghang kayutaan ug sa bag-ong Puy-anang Bethel ug mga pasilidad sa pag-imprenta nga gitukod sa punoang mga buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa kalibotan sa Brooklyn! Gisugyot ni Brader Knorr nga ang among puy-anan ug Kingdom Hall diha unta sa mas sentrong dapit sa La Paz. Gisultihan usab niya kami nga dugang pang mga misyonaryo ang ipadala.
Sa ulahi sa 1949, kami may unang sirkitong asembliya, sa siyudad sa Oruro. Nakapadasig kadto sa daghan sa among bag-ong Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye nga mahibalag ang usag usa sa unang higayon. Niadtong tungora, ang Bolivia nakaabot sa kinatas-ang 48 ka magmamantala sa Gingharian ug may tulo ka kongregasyon.
Ang Akong Maunongong Kauban
Ingong resulta sa pag-ambitay sa katuigan sa misyonaryong pag-alagad nga magkauban, si Elizabeth ug ako nagkailhanay ug nagkahigugmaay sa usag usa. Sa kataposan, sa 1953, kami nagminyo. Siya nagsugod sa payunir nga ministeryo sa Enero 1939, sama kanako. Kadtong sayong katuigan sa pagpayunir maoy malisod usab alang kaniya. Tungod sa iyang maisogong kalihokan sa pagsangyaw, siya nabilanggo usab, nga gipamartsa sa kadalanan sama sa kasagarang kriminal.
Si Elizabeth miadmitir nga nahadlok siya sa dihang nakigbahin sa nagpahibalong mga pagmartsa ug may mga karatula nga mabasa: “Ang Relihiyon Usa ka Lit-ag ug Panikas.” Apan gibuhat niya ang gitudlo kanamong buhaton sa organisasyon ni Jehova niadtong panahona. Sama sa iyang giingon, siya nagbuhat niini alang kang Jehova. Kadto nga mga kasinatian nagpalig-on kaniya alang sa mga pagsulay nga iyang giantos sa panahon niadtong unang mga tuig sa Bolivia.
Nagkalainlaing mga Asaynment
Mga duha ka tuig human sa among kaminyoon, gigugol namo ang dakong bahin sa among panahon sa nagapanaw nga buluhaton. Giduaw namo dili lamang ang upat ka kongregasyon sa Bolivia apan ang tanang nahilain nga mga grupo sa mga interesado ingon man ang matag lungsod nga may populasyon nga kapin sa 4,000. Ang among tuyo mao ang pagpangita ug pag-ugmad sa bisan unsang interes sa kamatuoran sa Bibliya taliwala sa mga tawong nagpuyo niadtong mga dapita. Makaiikag ang pagkakita nga sa tungatunga sa katuigang 1960, may mga kongregasyon ang halos tanang gagmayng mga lungsod nga among giduaw mga napulo ka tuig ang miagi.
Sa kasamtangan, ako may suliran sa panglawas nga misamot sa habog-ug-lebel nga La Paz. Busa niadtong 1957 laing igsoon ang mihulip sa responsabilidad sa pagkamagtatan-aw sa sanga, ug si Elizabeth ug ako gitudlo sa puy-anang misyonaryo sa Cochabamba, usa ka siyudad diha sa walog nga ubos ug lebel. Sa among unang tigom, pipila ka misyonaryo ang mitambong apan walay lumad nga taga-Bolivia. Sa panahon nga mibiya kami sa Cochabamba 15 ka tuig sa ulahi, niadtong 1972, dihay duha ka kongregasyon. Karon adunay 35 ka kongregasyon sa walog sa Cochabamba, nga may kapin sa 2,600 ka magmamantala sa Gingharian!
Niadtong 1972 gibalhin kami sa Santa Cruz sa tropikanhong kapatagan. Kami nagpuyo gihapon dinhi sa duha ka lawak sa itaas sa Kingdom Hall. Sa miabot kami, ang Santa Cruz usab may duha ka kongregasyon, apan karon adunay kapin sa 45, uban ang kapin sa 3,600 ka magmamantala nga nakigbahin diha sa Kristohanong ministeryo.
Pagkadako sa among kalipay nga kami nagpabilin diha sa among misyonaryong asaynment niining kapin sa 50 ka tuig aron makita ang pagpanigom sa mga 12,300 sa katawhan ni Jehova niining yutaa! Kami malipay gayod nga moalagad niining mga minahal nga mga igsoon.
Usa ka Malipayong Kinabuhi sa Pag-alagad sa Uban
Sa wala pa ako mogikan alang sa akong misyonaryong asaynment, ang legal nga magtatambag sa Watch Tower Society, si Hayden C. Covington, kaubang taga-Texas, miingon: “Ed, sa Texas dako kitag luna nga kalihokan. Apan sa puy-anang misyonaryo, mapig-otan ka duyog sa uban. Kini magpasabot sa paghimog mga kausaban.” Husto siya. Ang pakigsalo ug puy-anan sa uban maoy usa ka hagit, apan usa lamang kini sa daghang atubangon sa usa ka Kristohanong misyonaryo.
Busa kon maghunahuna kang mopahawa sa balay aron sa pag-alagad kang Jehova sa laing dapit, hinumdomi nga ang kinabuhi sa usa ka matuod nga sumusunod ni Kristo mao ang pag-alagad sa uban. (Mateo 20:28) Busa, ang usa ka misyonaryo angayng mag-andam sa iyang kaisipan sa pagdawat sa kinabuhi sa pagdili-sa-kaugalingon. Handurawon tingali sa uban nga sila mainila. Tingali sila mainila—sa dihang sila manamilit sa mga higala ug mga paryente sa ilang dapit. Apan kana mawala inig-abot sa usa sa gamayng lungsod o pobreng kasilinganan sa siyudad nga mahimo niyang asaynment. Unsay akong tambag?
Kon makasinati ka ug mga kalisod, sama sa mga suliran sa panglawas, mga pagbati nga nahilayo sa pamilya, o tingali mga kalisod sa pagpakig-angay sa ubang Kristohanong mga igsoon sa usa ka asaynment, dawata kining tanan ingong bahin sa imong pagbansay. Kon himoon nimo kini, ikaw sa ulahi pagagantihan, ingon sa gisulat ni apostol Pedro: “Human kamo makaantos sa makadiyot, ang Diyos sa tanang dili-takos nga kalulot . . . mismo magahuman sa inyong pagbansay, siya magpalig-on kaninyo, siya magpakusgan kaninyo.”—1 Pedro 5:10.
Si Edward Michalec namatay sa Hulyo 7, 1996, samtang gitapos kining artikuloha aron patikon.
[Hulagway sa panid 19]
Sa Bolivia niadtong 1947
[Hulagway sa panid 20, 21]
Mga klase sa publikong pakigpulong sagad gihimo sa gawas,
sama sa gipakita niining ulahing letrato sa ampiteatro sa Gilead
[Hulagway sa panid 23]
Uban sa akong asawa