Kulang ba ang Pundasyon sa Ebolusyon?

UNSA ang diwa sa teoriya ni Darwin sa ebolusyon? “Sa bug-os, biolohikanhong diwa, . . . ang ebolusyon nagkahulogang usa ka proseso diin ang kinabuhi motungha gikan sa walay kinabuhing butang ug dayon bug-os nga maugmad sa natural nga mga paagi.” Ang teoriya sa ebolusyon ni Darwin nangangkon nga “halos ang tanang kinabuhi, o labing menos ang tanang labing makaiikag nga bahin niini, maoy resulta sa natural selection o pagpangibabaw sa labing malig-ong mga butang sa kinaiyahan nga sulagmang nahitabo.”​—Darwin’s Black Box​—The Biochemical Challenge to Evolution,a ni Michael Behe, kaubang propesor sa biokemistriya sa Lehigh University, Pennsylvania, T.B.A.

Dili Ikapatin-awng Pagkakomplikado​—Kababagan sa Ebolusyon?

Sa dihang gimugna ni Darwin ang iyang teoriya, ang mga siyentipiko diyutay ra o walay alamag bahin sa katingalahang pagkakomplikado sa buhing selula. Ang modernong biokemistriya, ang pagtuon sa kinabuhi sa molekular nga bahin, nakabutyag ug pipila niana nga komplikasyon. Kini nakapatungha usab ug kusganong mga pagsaway ug mga pagduhaduha labot sa teoriya ni Darwin.

Ang mga sangkap sa mga selula gilangkoban ug mga molekula. Ang mga selula mao ang mga blokeng igtutukod sa tanang buhing mga linalang. Si Propesor Behe maoy usa ka Romano Katoliko ug nagtuo sa ebolusyon sa pagpatin-aw sa ulahi nga pag-ugmad sa mga mananap. Apan, siya nagduhaduha pag-ayo kon ang ebolusyon makapatin-aw ba sa paglungtad sa selula. Siya naghisgot bahin sa molekular nga mga makina nga “nagapanghakot ug mga karga gikan sa usa ka dapit sa selula ngadto sa lain diha sa ‘mga haywey’ nga hinimo sa ubang mga molekula . . . Ang mga selula molangoy nga ginamit ang mga makina, mokopya sa ilang kaugalingon pinaagi sa tabang sa mga makina, mohilis sa pagkaon pinaagig makinarya. Sa laktod, ang sobra ka modernong molekular nga mga makina nagakontrolar sa matag proseso sa mga selula. Busa ang mga detalye sa kinabuhi maayo kaayong pagkaangay, ug ang makinarya sa kinabuhi komplikado kaayo.”

Karon, kining tanang kalihokan nagakahitabo sa unsang sukod? Ang usa ka normal nga selula maoy 0.03 milimetros lamang pababag! Diha nianang gamay kaayong luna, ang komplikado kaayong mga obra nga hinungdanon sa kinabuhi nagakahitabo. (Tan-awa ang dibuho, mga panid 8-9.) Dili ikahibulong nga kini ang gikaingon: “Ang punto mao nga ang selula​—ang sukaranan mismo sa kinabuhi​—hilabihan kaayo ka komplikado.”

Si Behe nangatarongan nga ang selula moobra lamang kon kini kompleto. Busa, kini dili mahimong mougmad samtang ginaporma pa pinaagi sa mahinay, anam-anam nga mga kausaban nga ginapahinabo sa ebolusyon. Iyang gigamit ang pananglitan sa usa ka lit-ag sa ilaga. Kining yanong gamit moobra lamang kon ang tanang bahin niini asembolon. Ang matag bahin sa iyang kaugalingon​—taoranan, espring, holding bar, panglabtik sa lit-ag, panghawid sa labtik​—dili lit-ag sa ilaga ug dili moobra ingong lit-ag. Ang tanang bahin dungan nga gikinahanglan ug kinahanglang asembolon aron adunay nagaobrang lit-ag. Sa susama, ang usa ka selula moobra lamang ingong selula kon ang tanang bahin niini asembolon. Iyang gigamit kining ilustrasyona sa pagpatin-aw sa iyang gitawag nga “dili ikapatin-awng pagkakomplikado.”b

Mohatag kinig dakong gumonhap sa ginaingong proseso sa ebolusyon, nga naglangkit sa pagtungha sa anam-anam nga nabatonan, mapuslanong mga kinaiyahan. Si Darwin nahibalo nga ang iyang teoriya bahin sa anam-anam nga ebolusyon pinaagi sa natural selection nag-atubang ug dakong problema sa dihang siya miingon: “Kon mahimong ikapasundayag nga ang bisan unsang komplikadong organo naglungtad, nga imposibleng naporma pinaagi sa daghan, sunodsunod, gagmayng mga kausaban, ang akong teoriya mahugno gayod.”​—Origin of Species.

Ang dili ikapatin-awng komplikadong selula maoy usa ka dakong babag sa pagtuo sa teoriya ni Darwin. Una, ang ebolusyon dili makapatin-aw sa paglukso gikan sa walay kinabuhi ngadto sa may kinabuhing butang. Dayon anaa ang gumonhap bahin sa unang komplikadong selula, nga kinahanglang kalit nga motungha ingong usa ka kompleto nga yunit. Sa laing pagkasulti, ang selula (o, ang lit-ag sa ilaga) kinahanglang motunghag kalit, naasembol na ug nagaobra!

Ang Dili Ikapatin-awng Pagkakomplikado sa Pag-apol sa Dugo

Ang laing pananglitan sa dili ikapatin-awng pagkakomplikado mao ang proseso nga gibalewala sa kadaghanan kanato sa dihang masamdan nato ang atong kaugalingon​—pag-apol sa dugo. Sa normal, ang bisan unsang likido motulo dayon gikan sa nabuslot nga sudlanan ug magpadayon sa pagtulo hangtod mabasiyo ang sudlanan. Bisan pa niana, sa dihang matusokan o masamdan nato ang atong panit, ang tulo siradoan dayon sa pagporma sa apol. Apan, ang mga doktor nahibalo, nga ang “pag-apol sa dugo maoy komplikado kaayo, makuting pagkatagik nga sistema nga gilangkoban ug daghang nag-agarayng mga bahin sa protina.” Mopalihok kini nianang gitawag nga sunodsunod nga proseso sa pag-apol. Kining delikadong proseso sa pag-alim sa samad “nagadepende ug dako sa paniempo ug gikusgon nga niini mahitabo ang lainlaing mga reaksiyon.” Kay kon dili, mahimong moapol o manibuok ang tanang dugo sa tawo, o sa laing bahin, siya mahimong mahutdan ug dugo hangtod nga mamatay. Ang paniempo ug gikusgon hinungdanon kaayo.

Ang panukiduki sa biokemika nagpakita nga daghang butang ang nalangkit sa pag-apol sa dugo, nga kinahanglang walay usa ang mawala niini aron moepekto ang paagi sa pag-apol. Si Behe nangutana: “Sa dihang nakasugod na ang pag-apol, unsay nagpahunong niini sa pagpadayon hangtod ang tanang dugo . . . matibug-ok?” Siya nagpatin-aw nga “ang pagkaporma, limitasyon, pagpalig-on, ug pagwala sa nag-apol nga dugo” maoy naglangkob sa usa ka nagkausa nga biolohikal nga sistema. Kon ang bisan hain nga bahin madaot, nan ang sistema madaot.

Si Russell Doolittle, ebolusyonista ug propesor sa biokemistriya sa University of California, nangutana: “Sa unsa god nga paagi nga kining komplikado ug makuti nga pagkatimbang nga proseso mitungha pinaagi sa ebolusyon? . . . Ang makapalibog mao, kon ang matag protina nagadepende sa paglihok sa lain, sa unsang paagi ang sistema sa pag-apol mitungha? Unsa may kapuslanan sa bisan haing bahin sa sistema kon adunay kulang niini?” Migamit ug mga pangatarongan sa ebolusyon, si Doolittle naningkamot sa pagpatin-aw sa sinugdanan sa proseso. Apan, si Propesor Behe nagpunting nga “dako kaayong suwerte ang gikinahanglan aron makuha ang hustong mga piraso sa gene diha sa hustong mga dapit.” Iyang gipakita nga ang pagpatin-aw ug gipasimpleng pinulongan ni Doolittle nagtago ug dako kaayong problema.

Busa, usa sa labing dakong mga pagsaway sa paagi sa pagpatin-aw sa teoriya sa ebolusyon mao ang dili mabangbang nga babag sa dili ikapatin-aw nga pagkakomplikado. Si Behe nag-ingon: “Ipasiugda ko nga ang natural selection, ang makina sa teoriya sa ebolusyon ni Darwin, moobra lamang kon adunay usa ka butang nga pagapilion​—usa ka butang nga mapuslanon karon mismo, dili sa umaabot.”

“Katingad-anan nga Wala Gayoy Naghisgot Bahin Niana”

Si Propesor Behe nag-ingon nga ang ubang mga siyentipiko nakatuon sa “matematikal nga mga pagpatin-aw sa teoriya sa ebolusyon o sa bag-ong mga paagi sa matematika sa pagtandi ug sa paghubad sa impormasyong nakuha gikan sa mga pagtuon sa molekula.” Apan, siya mihinapos: “Ang matematika nangangkon nga ang aktuwal-nga-kalibotan sa ebolusyon maoy usa ka anam-anam, sulagma nga proseso; kini dili (ug dili makahimo) sa pagpasundayag niana.” (Ang kataposang mga pulong nga anaa sa italiko amoa.) Siya sayo niana miingon: “Kon manukiduki ka ug siyentipikanhong basahon bahin sa ebolusyon, ug kon imong isentro ang imong panukiduki sa pangutana kon sa unsang paagi ang molekular nga mga makina​—ang pasukaranan sa kinabuhi​—naugmad, imong makita nga katingad-anan nga wala gayoy naghisgot bahin niana. Ang pagkakomplikado sa pundasyon sa kinabuhi nakaparalisar sa pagsulay sa siyensiya sa pagpatin-aw niana; ang molekular nga mga makina nagpatungha ug laing dili-pa-mabangbang nga babag aron madawat sa tanan ang teoriya ni Darwin.”

Kini nagpatunghag sunodsunod nga mga pangutana sa masundanon-sa-tanlag nga mga siyentipiko sa pagpalandong: “Sa unsang paagi ang photosynthetic reaction center naugmad? Sa unsang paagi ang intramolecular transport nagsugod? Sa unsang paagi ang kolesterol biosynthesis nagsugod? Sa unsang paagi ang retinal nalangkit sa panan-aw? Sa unsang paagi ang phosphoprotein signaling pathways naugmad?”c Si Behe midugang: “Ang kamatuoran mismo nga walay usa niining mga gumonhapa ang gitagad, ilabina nga nasulbad, maoy usa ka lig-on kaayong timaan nga ang teoriya ni Darwin maoy usa ka kulang nga sukaranan sa pagsabot sa sinugdanan sa komplikadong biokemikal nga mga sistema.”

Kon ang teoriya ni Darwin dili makapatin-aw sa komplikadong molekular nga pundasyon sa mga selula, nan sa unsang paagi mahimo kining makatagbawng katin-awan sa paglungtad sa milyonmilyong espisye nga nagpuyo niining yutaa? Gawas pa, ang ebolusyon dili man gani makapatunghag bag-ong matang sa pamilya sa mga espisye sa mga hayop o tanom pinaagi sa pagsumpay sa mga kal-ang gikan sa usa ka matang sa pamilya sa mga espisye sa mga hayop o tanom ngadto sa lain.​—Genesis 1:11, 21, 24.

Ang mga Gumonhap sa Pagsugod sa Kinabuhi

Bisan unsa pa katuohan sa teoriya ni Darwin sa ebolusyon alang sa mga mata sa ubang mga siyentipiko, kinahanglang atubangon nila sa kataposan ang pangutana, Bisan pa kon modawat kita nga ang mga matang sa buhing mga butang mitungha pinaagi sa natural selection, sa unsang paagi ang kinabuhi nagsugod? Sa laing pagkasulti, ang gumonhap nasandig, dili sa pagdaog sa labing malig-on, kondili sa pag-abot sa labing malig-on ug sa pagkauna! Apan, ang gisulti ni Darwin bahin sa ebolusyon sa mata nagpakita, nga siya dili interesado sa gumonhap kon sa unsang paagi nagsugod ang kinabuhi. Siya nagsulat: “Kami dili interesado kon sa unsang paagi ang nerbiyos sensitibo sa kahayag sama nga dili kami interesado kon sa unsang paagi ang kinabuhi mismo nagsugod.”

Ang Pranses nga magsusulat sa siyensiya nga si Philippe Chambon nagsulat: “Si Darwin mismo nahibulong kon sa unsang paagi namili ang kinaiyahan ug nagtunghang mga matang una pa sila sa hingpit nagaobra. Ang listahan sa mga misteryo sa ebolusyon walay kataposan. Ug ang mga biologo karong adlawa kinahanglang mapainubsanong moadmitir, duyog kang Prop. Jean Génermont sa University of South Paris sa Orsay, nga ‘ang minaomaong teoriya sa ebolusyon dili daling makapatin-aw sa sinugdanan sa komplikadong mga organo.’”

Tungod sa pagkaimposible nga makapatungha ang ebolusyon ug ingon nianang walay kinutobang panagkalainlain ug pagkakomplikado sa mga matang sa kinabuhi, naglisod ka ba sa pagtuo nga ang tanan mitungha lamag iya diha sa hustong dapit nga sulagma lamang? Nahibulong ka ba kon sa unsang paagi ang bisan unsang mga linalang mabuhi diha sa gubat sa pagkadaog sa labing malig-on samtang sila nagpatungha pag mga mata? O samtang sila ginaingon nga nagpatubo pag unang mga porma sa mga tudlo diha sa dili pa bug-os nga lawas sa tawo? Nahibulong ka ba kon sa unsang paagi nabuhi ang mga selula kon sila naglungtad diha sa dili-kompleto ug kulang pa nga kahimtang?

Si Robert Naeye, usa ka magsusulat sa magasing Astronomy ug usa ka ebolusyonista, nagsulat nga ang kinabuhi sa yuta mao ang resulta sa “taas nga seryal sa imposibleng mga hitabo [nga] nahitabo lamang sa hustong paagi sa pagpatungha sa atong paglungtad, ingon sa daw nakadaog kita ug usa ka milyong-dolyar nga loteriya sa minilyong higayon nga sunodsunod.” Kanang matanga sa pangatarongan mahimong ikaaplikar sa matag usa nga linalang nga naglungtad karon. Imposible kaayo kini. Bisan pa, kita gidahom sa pagtuo nga pinaagi sa sulagma ang ebolusyon usab nagpatunghag lalaki ug babaye sa samang panahon aron ang bag-ong mga espisye magpadayon sa paglungtad sa walay kataposan. Labaw na nga imposible, kinahanglang motuo usab kita nga ang lalaki ug babaye wala lamang motungha sa samang panahon kondili sa sama pa nga dapit! Walay panagkita, walay panagsanay!

Sa pagkamatuod, sobra ra kaayo ka matuohon ang pagtuo nga ang kinabuhi naglungtad na sa milyonmilyong nahingpit nang matang niini ingong resulta sa milyonmilyong sulagma nga nagmalamposon.

Nganong Daghan ang Nanagtuo?

Nganong popular kaayo ang ebolusyon ug gidawat sa daghan kaayo nga mao ang bugtong katin-awan alang sa kinabuhi sa yuta? Ang usa ka katarongan mao nga kini ang tradisyonal nga panghunahuna nga gitudlo diha sa mga tunghaan ug mga unibersidad, ug alaot ka kon mangahas ka sa pagpahayag ug bisan unsang mga pagduhaduha. Si Behe nag-ingon: “Daghang estudyante nakakat-on gikan sa ilang tun-anang mga libro kon unsaon paglantaw ang kalibotan pinaagi sa panghunahuna sa ebolusyon. Apan, sila wala makakat-on kon sa unsang paagi ang teoriya sa ebolusyon ni Darwin mahimong nakapatunghag bisan unsang talagsaong komplikadong mga sistema sa biokemika nga gibatbat niadtong mga libroha.” Siya midugang: “Aron masabtan ang kalamposan sa tradisyonal nga teoriya sa ebolusyon ni Darwin ug ang kapakyasan niini ingong siyensiya sa pagpatin-aw sa komplikadong molekula, kinahanglang susihon nato ang tun-anang mga libro nga gigamit sa pagtudlo sa nagtuon pa nga mahimong mga siyentipiko.”

“Kon surbihon pa ang tanang siyentipiko sa kalibotan, ang kadaghanan moingon nga sila nagtuo sa teoriya ni Darwin nga tinuod. Apan ang mga siyentipiko, sama sa tanan pang uban, nagbase sa kadaghanan nilang mga opinyon sa pulong sa ubang mga tawo. . . . Lain pa, ug sa pagkaalaot, masubsob nga gisalikway sa komunidad sa mga siyentipiko ang mga pagsaway sa kahadlok nga gamiton kini sa mga creationist ingong hinagiban sa pag-atake niini. Katingalahan nga agig pagpanalipod sa siyensiya, ang prangka nga pagsaway sa siyensiya labot sa natural selection gisalikway.”d

Unsa ang praktikal ug kasaligang kapilian sa teoriya ni Darwin sa ebolusyon? Hisgotan sa among kataposang artikulo niining seryala kanang pangutanaha.

[Mga footnote]

[Blurb sa panid 6]

“Kon mahimong ikapasundayag nga ang bisan unsang komplikadong organo naglungtad, nga imposibleng naporma pinaagi sa daghan, sunodsunod, gagmayng mga kausaban, ang akong teoriya mahugno gayod.”

[Mga blurb sa panid 10]

Sulod sa selula, adunay “usa ka kalibotan nga moderno kaayog teknolohiya ug makapalibog nga pagkakomplikado.”—Evolution: A Theory in Crisis

Ang mga instruksiyon sulod sa DNA sa selula, “kon isulat, makapunog usa ka libong 600-ka-panid nga mga libro.”—National Geographic

[Blurb sa panid 11]

“Ang matematika nangangkon nga ang aktuwal-nga-kalibotan sa ebolusyon maoy usa ka anam-anam, sulagma nga proseso; kini dili (ug dili makahimong) makapasundayag niana.”

[Blurb sa panid 12]

“Katingalahan nga agig pagpanalipod sa siyensiya, ang prangka nga pagsaway sa siyensiya labot sa natural selection gisalikway.”

[Kahon sa panid 8]

Ang Molekula ug ang Selula

Biokemistriya​—“ang pagtuon sa mismong sukaranan sa kinabuhi: ang mga molekula nga naglangkob sa mga selula ug mga tisyu, nga maoy nagpatungha sa kemikal nga reaksiyon sa paghilis, photosynthesis, imyunidad, ug daghan pa.”​—Darwin’s Black Box.

Molekula​—“ang kinagamyang partikulo diin ang usa ka elemento o substansiya mahimong bahinon nga dili mausab ang kemikal ug pisikal nga mga kinaiyahan niini; usa ka pundok sa managsama o lahi nga mga atomo nga gihugpong sa kemikal nga mga puwersa.”​—The American Heritage Dictionary of English Language.

Selula​—ang sukaranang yunit sa tanang buhing mga organismo. “Ang matag selula maayo kaayong pagkaorganisar nga tinukod nga maoy responsable sa pagporma ug pag-obra sa usa ka organismo.” Pila ka selula ang gikinahanglan aron maporma ang usa ka hamtong nga tawo? Usa ka gatos ka trilyon (100,000,000,000,000)! Kita adunay mga 155,000 ka selula sa matag kuwadrado sentimetros sa panit, ug ang utok sa tawo may 10 ngadto sa 100 ka bilyong neuron. “Ang selula mao ang yawi sa biolohiya tungod kay diha niini nga kahimtang nga ang panagtipon sa tubig, asin, mga makromolekula, ug mga membrana mao ang naglangkob sa buhing selula.”​—Biology.

[Kahon sa panid 9]

Ang “Dili Hitupngang Pagkakomplikado” sa Selula

“Aron masabtan ang kamatuoran sa kinabuhi sumala sa pagkapadayag niini sa biolohiya sa molekula, kinahanglang atong padak-on ang usa ka selula sa usa ka libo ka milyong beses hangtod nga kini moabot ug bayente ka kilometros ang diyametro ug mahisama sa usa ka higanteng ayroplano nga may igong gidak-on nga makakobre ug usa ka dakong siyudad sama sa London o New York. Ang atong makita unya mao ang usa ka butang nga may dili hitupngang pagkakomplikado ug pagkamapaigoon nga disenyo. Sa ibabaw sa selula makakita kita ug milyonmilyong mga lungag-lungag, sama sa gagmayng mga bentana sa usa ka dako kaayong sakyanan sa wanang, nga nagabukas ug nagasira aron padayong makaagi ang mga materyal pasulod ug pagawas. Kon kita mosulod sa usa niining mga lungaga makita nato ang atong kaugalingon nga anaa sa usa ka kalibotan nga moderno kaayog teknolohiya ug makapalibog nga pagkakomplikado. Atong makita ang walay kataposang organisado kaayong mga pasilyo ug mga kanal-kanal nga nagsanga sa tanang direksiyon nga layo gikan sa kadaplinan sa selula, nga ang uban paingon ngadto sa punoan nga bangko sa memorya diha sa nucleus ug ang uban ngadto sa mga pabrika nga asembolanan ug mga yunit nga nagaproseso. Ang nucleus mismo maoy usa ka dako linginong lawak-lawak nga kapin ug usa ka kilometro ang diyametro, nga kaamgid sa simboryo nga hinimo sa gaan nga mga materyal nga diha sa sulod niana atong makita, ang tanan hapsay kaayong pagkakamada nga maayong pagkasunod nga mga linya, ang milyamilyang naglukon nga mga kadena sa mga molekula sa DNA. Ang hilabihan ka daghang nagkalainlaing matang sa produkto ug mga hilawng materyales nangadto-nganhi diha sa tanang daghan kaayong kanal-kanal sa mahapsay kaayong paagi ngadto ug nganhi sa tanang nagkalainlaing mga planta nga asembolanan sa gawas nga mga dapit sa selula.

“Kita mahibulong sa sukod sa kontrol nga maoy kinaiya sa kalihokan sa daghan kaayong butang diha sa daw walay kataposang mga kanal-kanal, nga ang tanan bug-os nga nagkaangay. Sa tibuok natong palibot, sa bisan haing direksiyon kita motan-aw, atong makita ang tanang matang sa samag-robot nga mga makina. Kita makamatikod nga ang labing yano sa nagaobra nga mga bahin sa selula, ang protinang mga molekula, sa katingalahan, maoy komplikadong mga piraso sa molekular nga makinarya, ang matag usa gilangkoban ug duolan sa tulo ka libong atomo nga gihan-ay sa organisado kaayong 3-D nga spatial conformation. Kita labaw nang mahibulong sa magtan-aw kita sa katingad-anan may katuyoang mga kalihokan niining kahibudnganang mga molekular nga mga makina, ilabina kon atong maamgohan nga, bisan pa sa tanan natong nahipos nga kahibalo sa pisika ug kemistriya, ang buluhaton sa pagdisenyo ug usa niining molekular nga makina​—nga mao ang bugtong nagaobra nga molekula nga protina​—bug-os nga dili gayod maabot sa atong kapasidad sa pagkakaron ug lagmit nga dili makab-ot hangtod sa labing menos sa sinugdanan sa sunod nga siglo. Bisan pa niana ang kinabuhi sa selula nagadepende sa nagkausa nga mga kalihokan sa libolibo, sa tinuod tinagpulo ka libo, ug lagmit ginatos ka libong nagkalainlaing protinang mga molekula.”​—Evolution: A Theory in Crisis.

[Kahon sa panid 10]

Mga Kamatuoran ug mga Uloestorya

“Alang sa usa ka tawo nga nagtuo nga siya libreng makapanukiduki sa intelihenteng mga hinungdan, ang prangka nga konklusyon mao nga daghang biokemikal nga mga sistema gidisenyo. Kini gidisenyo dili sa mga balaod sa kinaiyahan, dili sa sulagma ug panginahanglan; kondili, kini giplano. . . . Ang kinabuhi sa yuta sa sinugdanang kahimtang niini, sa labing hinungdanong mga bahin niini, maoy produkto sa intelihenteng kalihokan.”​—Darwin’s Black Box.

“Tino nga human sa usa ka siglong kuging paningkamot ang mga biologo napakyas sa pagpamatuod [sa teoriya ni Darwin sa ebolusyon] sa bisan unsang makahuloganong diwa. Ang kamatuoran nagpabilin nga ang kinaiyahan wala makapadayag ug sunodsunod suod nga nalangkit nga buhing mga butang nga maoy gipangangkon sa teoriya ni Darwin, ni katuohan ang ideya nga ang kinabuhi sulagmang mitungha.”​—Evolution: A Theory in Crisis.

“Ang impluwensiya sa teoriya sa ebolusyon diha sa mga natad nga lahi kaayo sa biolohiya maoy usa sa labing talagsaong mga pananglitan sa kasaysayan kon sa unsang paagi ang usa ka ideya nga bug-os pangagpas lamang nga wala gayoy tinuod nga ebidensiya sa siyensiya nakaimpluwensiya sa kaisipan sa tibuok katilingban ug nangibabaw sa panglantaw sa usa ka yugto sa panahon.”​—Evolution: A Theory in Crisis.

“Ang bisan unsang siyensiya sa nangagi . . . nga wala maglakip sa posibilidad sa disenyo o paglalang sa pagkamakataronganon dili na gamiton sa pagpangita sa kamatuoran, apan mahimong sulogoon (o ulipon) sa lisod sabtong pilosopikanhong doktrina, nga mao, ang naturalismo.”​—Origins Research.

“Uloestorya lang . . . nga nasulbad ni Darwin ang gumonhap sa sinugdanan sa pagkakomplikado sa biolohiya. Uloestorya lang nga kita adunay maayo o igong pagsabot sa sinugdanan sa kinabuhi, o nga ang tukmang mga pagpatin-aw nagpunting lamang sa gitawag nga kinaiyanhong mga hinungdan. Sa pagkatinuod, kini ug ang ubang mga uloestorya sa pilosopikanhong naturalismo may usa ka partikular nga kahimtang. Dili sila sawayon kon kauban sa mga tawong pinog pamatasan. Apan dili usab kini angay dawaton nga walay pagtuki.”​—Origins Research.

“Sa pribado daghang siyentipiko miadmitir nga ang siyensiya walay katin-awan sa sinugdanan sa kinabuhi. . . . Wala gayod sa hunahuna ni Darwin ang hilabihan ka komplikado nga naglungtad bisan sa labing pasukaranang kahimtang sa kinabuhi.”​—Darwin’s Black Box.

“Ang ebolusyon sa molekula wala ipasukad sa siyentipikanhong awtoridad. . . . Adunay mga pangangkon nga ang ingon niana nga ebolusyon nahitabo, apan bug-os nga walay usa niini ang gipaluyohan sa hinungdanong mga eksperimento ug mga kalkulasyon. Sanglit walay usa ang nahibalo sa molekular nga ebolusyon pinaagi sa direkta nga kasinatian, ug sanglit walay awtoridad nga pagabasehan sa mga pangangkon sa kahibalo, tinuod gayod nga ikaingon nga . . . ang pangangkon ni Darwin labot sa pagtungha sa molekula pinaagig ebolusyon maoy usa lamang ka pangandak.”​—Darwin’s Black Box.

[Kahon sa panid 12]

Ebolusyon—“Usa ka Dula sa Suwerte”

Ang teoriya sa ebolusyon sa pagkatinuod maoy usa ka damgo sa sugarol. Ngano? Tungod kay sumala pa sa ebolusyonista, kini makadaog bisan pag imposible kaayo kining mahitabo.

Si Robert Naeye nagsulat: “Tungod kay ang ebolusyon sa panguna maoy usa ka dula sa suwerte, ang daw bisan unsa ka gamay nga nangaging hitabo nahitabo nga may pagkalahig diyutay, busa nagtapos sa atong proseso sa ebolusyon una pa mitungha ang mga tawo.” Apan dili, kita gipatuo nga ang matag sugal molampos, sa milyonmilyon nga higayon. Si Naeye miadmitir: “Ang dugay nang mga problema nga naengkuwentro labot sa proseso sa ebolusyon nagpatin-aw nga ang pagtungha sa intelihenteng kinabuhi mas lisod kay sa gituohan niadto sa mga siyentipiko. Tingali aduna pay daghan kaayong kababagan nga wala pa maengkuwentro sa mga siyentipiko.”

[Diagram sa panid 8, 9]

Gipayanong Dibuho sa Selula

Ribosomes

Mga gambalay nga diha niana ginahimo ang mga protina

Cytoplasm

Dapit tali sa nucleus ug habolhabol sa selula

Endoplasmic reticulum

Mga pliego sa habolhabol nga nagapondo o nagahatod sa mga protina nga hinimo sa mga ribosome nga mitapot kanila

Nucleus

Mao kini ang sentro nga nagkontrolar sa pagpalakaw sa buluhaton sa selula

Nucleolus

Ang dapit diin diha niana ginahimo ang mga ribosome

Chromosomes

Nasulod niini ang selula sa DNA, ang henetikong pangatibuk-ang plano niana

Vacuole

Nagapondo ug tubig, asin, protina, ug mga carbohydrate

Lysosome

Nagapondo ug mga enzyme alang sa paghilis

Golgi body

Usa ka grupo sa lapad nga mga membrane sac nga nagaempaki ug nagaapod-apod sa mga protina nga gihimo sa selula

Habolhabol sa selula

Ang tabon nga nagkontrolar sa kon unsay mosulod ug mogawas sa selula

Centriole

Hinungdanon sa pagpadaghan sa selula

Mitochondrion

Sentro sa paggamag ATP, ang mga molekula nga naghatag ug enerhiya sa selula

[Hulagway sa panid 7]

Ang bulagbulag nga mga piraso dili mahimong lit-ag sa ilaga​—kinahanglang kompleto kini aron moobra ingong lit-ag sa ilaga