Usa ka Walay-Suliran nga Paraiso—Damgo ba Lamang?
“PAGKAMALINAWON!” Ang talan-awon gikan sa kalasangang pino sa ibabaw sa Redfish Lake sa estado sa Idaho, T.B.A., maoy malinawon gayod. “Ingon gayod niana ang akong paghanduraw sa paraiso,” miingon ang biyahedor.
Ang adlaw sanag kaayo diha sa habagatang baybayon sa isla sa Mediteranyo nga Cipro. Ang mga balod hinayng mitapya sa lapyahan. Naglingkod sa usa ka restawran nga nahimutang sa taluktok sa pangpang nga nag-umbaw niana nga talan-awon, ang bisita mipatugbaw: “Kini maoy paraiso!”
Daghan kanato nagpabili sa mga handomanan bahin sa mga talan-awon nga sama niini. Apan nasayod ang mga molupyo nga ang paraisonhong mga palibot sagad nagpanghimakak sa maharasong kamatuoran sa matag adlawng kinabuhi: ang sunog sa lasang diha sa daghag kahoyng mga bungtod sa Rocky Mountains, ang polusyon sa dagat nga nag-apektar sa isda ug ngadtongadto sa mga tawo—dugang pa sa nagapameligro-sa-kinabuhing internasyonal ug nasodnong mga panag-away.
Paraiso—Unsa Kini?
Unsaon nimo paghulagway ang paraiso? Ang The New Shorter Oxford English Dictionary nagtanyag ingong una niining kahulogan: “Ang tanaman sa Eden nga gihubit diha sa Gen[esis] 2, 3.” Naghisgot kini sa kahubitan sa unang basahon sa Bibliya bahin sa rehiyon nga niana gipapuyo sa Diyos ang unang tawo, si Adan. Sa maong orihinal nga Paraiso, daghan ang nagtubong mga kahoy “nga tilinguhaon sa mga mata ug maayo alang sa pagkaon.”—Genesis 2:9.
Ang ikaduhang kahulogan niana nga diksiyonaryo naglangkit sa “paraiso” uban sa “Langit, diha sa teolohiya sa Kristohanon ug Muslim” apan unya midugang: “Karon sa dakong bahin maoy balak[non].” Apan, sa atong biyahedor ug bisita ang paraiso maoy “usa ka rehiyon sa labaw nga katahom o kahimuot,” ang ikatulo sa mga kahulogan sa diksiyonaryo.
Ang ika-16 nga siglong estadista sa Britanya nga si Sir Thomas More misulat ug usa ka libro nga nag-ulohang Utopia nga diha niana gihubit niya ang hinandurawng nasod diin hingpit ang balaod, kagamhanan, ug sosyal nga mga kahimtang. Morag dili gayod kana katuohan nga karong adlawa ang Webster’s New Collegiate Dictionary nagtanyag ug usa ka kahulogan sa “Utopia” ingong “dili-praktikal nga laraw alang sa kauswagan sa katilingban.”
Alang sa mga sumusunod sa lider nga si Jim Jones sa sektang People’s Temple, ang Utopia o dapit sa mithianong kahingpitan mao ang nahawang yuta sa lasang sa Guyana. Ikasubo, niadtong 1978 kining gipangandoy nga paraiso nahimong dapit sa kamatayon sa kapin sa 900 kanila—usa gayod ka makalilisang nga damgo! Tungod niini, ilangkit usahay sa mga tawo ang ideya sa paraiso uban sa katingad-ang mga sekta kansang mga buhat makapakurat ug makapatugaw.
Sa kalibotang ginahulga sa krimen ug kapintasan, diin ang sakit nagahulga sa mga hamtong ug mga bata, ug diin ang pagdumot ug relihiyosong mga kalainan nagbahin sa mga komunidad, ang matahom nga mga palibot maoy sagad usa na lamang ka takoban. Dili ikahibulong nga hunahunaon sa mga tawo ang paraiso nga usa ka damgo lamang! Apan wala kini makapahunong sa pipila ka tawo gikan sa pagsulay nga makakaplag o gani makahimog paraiso alang sa ilang kaugalingon. Unsa sila ka malamposon?