Unsay Hitsura ni Jesus?

ANG pamatuod sa sekular nga kasaysayan labot sa kon unsay hitsura ni Jesus naimpluwensiyahan gayod sa daghang butang. Tungod kini sa dagkong kalainan sa paagi sa paglarawan kaniya diha sa mga obra.

Duha ka butang mao ang kultura sa nasod ug ang yugto sa panahon nga gihimo ang obra. Dugang pa, ang relihiyosong mga pagtulon-an sa mga tigdibuho ug kadtong nagsugo kanila sa pagdibuho nakaapekto sa paagi sa paglarawan kang Jesus.

Sa daghang kasiglohan, ang iladong mga tigdibuho, sama kang Michelangelo, Rembrandt, ug Rubens, naghatag ug dakong pagtagad sa pisikal nga panagway ni Kristo. Kasagarang gidayandayanan ug simbolismo ug mistisismo, ang ilang mga obra nakaimpluwensiyag dako sa ideya sa kadaghanan sa hitsura ni Jesus. Apan diin gipasukad ang ilang mga interpretasyon?

Kon Unsay Giingon sa Sekular nga Kasaysayan

Ang mga obra maestra una pa sa panahon sa Romanong Emperador Constantino, nga nabuhi gikan sa mga 280 ngadto sa 337 K.P., sagad naglarawan kang Jesus ingong usa ka batan-ong “Maayong Magbalantay” nga may mubo o kaha taas, kulongong buhok. Apan mahitungod niini ang librong Art Through the Ages nag-ingon: “Ingong tema, ang Maayong Magbalantay masubayg balik sa [pagano] Karaang Gresyanhon ngadto sa Ehiptohanong obra, apan dinhi kini nahimong simbolo alang sa maunongong tigpanalipod sa Kristohanong panon.”

Sa kadugayan, kining paganong impluwensiya mas nadayag pa. “Si Jesus,” dugang miingon ang libro, “malangkit dayon uban sa pamilyar nga mga diyosdiyos sa Mediteranyong kalibotan, ilabina kang Helios (Apollo), ang diyos nga adlaw [kansang nagsidlak nga korona sa ibabaw sa ulo gihatag sa ulahi ngadto kang Jesus ug dayon ngadto sa “mga santos”], o sa iyang giromano nga sidlakang kinaiyahan, ang Sol Invictus (ang Dili-Mabuntog nga Adlaw).” Diha sa usa ka panteyon nga nadiskobrehan ilalom sa St. Peter sa Roma, si Jesus aktuwal nga gilarawan ingong si Apollo nga “nagpadagan sa mga kabayo sa adlawng-karo diha sa kalangitan.”

Kining mas batan-ong panagway, hinunoa, wala magdugay. Gisaysay ni Adolphe Didron, diha sa iyang librong Christian Iconography, ang nahitabo: “Ang dagway ni Kristo, nga sa sinugdanan batan-on, nahimong mas gulanggulang gikan sa siglo ug siglo . . . sa nagkauswag ang edad sa Kristiyanidad mismo.”

Usa ka ika-13ng-siglo nga teksto nga nag-angkong usa ka sulat sa usa ka Publius Lentulus ngadto sa Romanhong Senado naghatag ug paghubit sa pisikal nga panagway ni Jesus, nga nag-ingon nga siya may “buhok nga kolor hilaw nga hazel-nut [medyo kapehon] ug hapsay halos hangtod sa iyang dalunggan, apan gikan sa mga dalunggan kulongon ang buhok nga medyo mas lugom ug mas sinaw, nga nagbalodbalod (gikan) sa iyang abaga; nga gihapay diha sa tunga sa ulo . . . , baga nga bungot nga parehog kolor sa iyang buhok, dili taas, apan medyo nagsanga diha sa suwang; . . . ang mga mata abohon . . . ug tin-aw.” Kining dili-tinuod nga larawan nakaimpluwensiya sa daghang tigdibuho. “Ang matag yugto,” nag-ingon ang New Catholic Encyclopedia, “nagmugna ug matang sa Kristo nga gusto niini.”

Sa samang paagi, lainlain ang pagkalarawan kang Kristo sa nagkalainlaing mga rasa ug mga relihiyon. Ang relihiyosong obra nga gikan sa misyonaryong kanataran sa Aprika, sa mga Amerika, ug sa Asia naglarawan ug taas-ug-buhok nga Kristo sa Kasadpan; apan usahay ang “lumad nga mga bahin” gidugang diha sa iyang panagway, nag-ingon ang ensiklopedia.

Ang mga Protestante adunay ilang mga tigdibuho usab, ug giinterpretar niini ang panagway ni Kristo sa ilang kaugalingong paagi. Si F. M. Godfrey, diha sa iyang librong Christ and the Apostles​—The Changing Forms of Religious Imagery, nag-ingon: “Ang magul-anong Kristo ni Rembrandt nagagikan sa panghunahuna sa Protestante, nga masulub-on, niwang ug luspad, estrikto, . . . usa ka larawan sa maikagon-sa-kaugalingon, mahikawon-sa-kaugalingon nga Protestanteng kalag.” Kini makita, matod pa niya, diha sa “pagkadaot sa Iyang lawas, sa pagkuto [paghikaw-sa-kaugalingon] sa unod, sa ‘pagkaubos, pagkamakaluluoy ug pagkaugdang tan-awon’ nga maoy paglarawan [ni Rembrandt] sa Kristohanong asoy.”

Apan, sa ato unyang makita, ang luyahon, may-silaw-ibabaw-sa-ulo, babayen-on, mamingawon, taas-ug-buhok nga Kristo, nga kasagarang makita diha sa arte sa Kakristiyanohan, dili husto. Sa pagkatinuod, lahi kaayo kini gikan sa Jesus sa Bibliya.

Ang Bibliya ug ang Panagway ni Jesus

Ingong “ang Kordero sa Diyos,” si Jesus walay depekto, busa tino nga siya maoy usa ka tawo nga maayo gayod ug panagway. (Juan 1:29; Hebreohanon 7:26) Ug seguradong dili mamingawon kanunay ang iyang panagway nga gihatag kaniya sa popular nga arte. Tinuod, siya nakaagom ug daghang makasubong mga hitabo sa iyang kinabuhi, apan diha sa iyang katibuk-ang disposisyon, siya hingpit nga nagsalamin sa iyang Amahan, “ang malipayong Diyos.”​—1 Timoteo 1:11; Lucas 10:21; Hebreohanon 1:3.

Taas ba ang buhok ni Jesus? Ang mga Nasareo lamang ang gidid-an sa pagpatupi sa ilang buhok o pag-inom ug bino, ug si Jesus dili usa ka Nasareo. Busa tino gayod nga ang iyang buhok hinlo nga pagkatupi sama sa tanang lalaking Hudiyo. (Numeros 6:2-7) Siya usab moinom ug bino sa kasarangan sa dihang mahikuyog sa uban, ug kini nagpalig-on sa ideya nga siya dili tawong masulub-on. (Lucas 7:34) Sa pagkatinuod, naghimo siya ug bino pinaagi sa paghimog milagro diha sa kombira sa kasal sa Cana sa Galilea. (Juan 2:1-11) Ug siya dayag nga bungoton, nga gipamatud-an sa tagna mahitungod sa iyang pag-antos.​—Isaias 50:6.

Unsay ikasulti sa pamanit ug panagway ni Jesus? Malagmit kamay-ong sa Semitiko. Mahimong napanunod niya kining panagwaya gikan sa iyang inahan, si Maria, nga usa ka Hudiyo. Ang mga kagikan ni Maria maoy Hudiyohanon, sa kaliwat sa mga Hebreohanon. Busa lagmit si Jesus may pamanit ug panagway nga kasagaran sa mga Hudiyo.

Bisan taliwala sa iyang mga apostoles, si Jesus lagmit dili gayod molabaw nga lahi kaayo sa pisikal, kay kinahanglang ipaila pa siya ni Judas ngadto sa iyang kaaway pinaagi sa usa ka halok sa pag-ila. Busa, si Jesus mibagay ra uban sa mga tawo. Ug tinuod man, kay sa labing menos usa ka higayon, siya mibiyahe nga wala matikdi gikan sa Galilea ngadto sa Jerusalem.​—Marcos 14:44; Juan 7:10, 11.

Apan, ang uban mohinapos nga tingali mahuyang si Jesus. Nganong moingon man sila niini? Una, siya nagkinahanglag tabang sa pagpas-an sa iyang estaka sa pagsakit. Usab, siya ang unang namatay sa tulo ka lalaki nga gilansang.​—Lucas 23:26; Juan 19:17, 32, 33.

Si Jesus Dili Mahuyang

Kasukwahi sa tradisyon, ang Bibliya wala maghubit kang Jesus nga mahuyang o babayen-on. Hinunoa, kini nag-ingon nga bisan sa bata pa, siya “padayong nagauswag sa kaalam ug sa lawasnong pagtubo ug sa pabor sa Diyos ug sa mga tawo.” (Lucas 2:52) Sa dakong bahin sa 30 ka tuig, siya usa ka karpentero. Kana daw dili usa ka trabaho sa usa ka gamay o mahuyang ug lawas, ilabina sa maong panahon, nga walay moderno makadaginot-ug-kahagong mga makina. (Marcos 6:3) Usab, giabog ni Jesus ang mga baka, mga karnero, ug mga tig-ilis ug salapi gawas sa templo ug gibalintuwad ang mga lamesa sa mga tig-ilis ug salapi. (Juan 2:14, 15) Kini usab nagsugyot ug laki, kusgan-ug-lawas nga tawo.

Sa panahon sa tulo ka tuig ug tunga sa iyang kinabuhi dinhi sa yuta, gibaktas ni Jesus ang gatosgatos ka kilometros diha sa iyang mga panaw sa pagsangyaw. Bisan pa niana, ang mga tinun-an wala gayod magsugyot nga siya ‘mopahulay makadiyot.’ Hinunoa, si Jesus miingon kanila, nga ang pipila kanila maoy mga kusgang mga mangingisda: ‘Umari, kamo mismo, nga kamokamo ra ngadto sa usa ka mingaw nga dapit ug pamahulay makadiyot.’​—Marcos 6:31.

Sa pagkatinuod, “ang tibuok nga asoy sa ebanghelyo,” nag-ingon ang Cyclopædia ni M’Clintock ug Strong, “nagpaila [kang Jesus] nga maayo ug himsog ug panglawas.” Nan nganong nagkinahanglan man siya ug tabang sa pagpas-an sa iyang estaka sa pagsakit, ug nganong namatay siya ug una kay sa uban nga gilansang tapad niya?

Ang usa ka dakong hinungdan mao ang sobrang kaguol. Sa nagkaduol na ang panahon nga patyon si Jesus, siya miingon: ‘Sa pagkatinuod, ako adunay bawtismo nga kanako ibawtismo, ug ako naguol gayod hangtod nga mahuman kini!’ (Lucas 12:50) Kini nga kaguol nahimong “labihang kasakit” sa iyang kataposang gabii: “Sa mibatig labihang kasakit siya mipadayon sa pag-ampo nga labi pang matinuoron; ug ang iyang singot nahimong ingon sa mga tulo sa dugo nga nangatagak sa yuta.” (Lucas 22:44) Si Jesus nahibalo nga ang palaaboton sa katawhan alang sa kinabuhing dayon nagadepende sa iyang pagkamaunongon hangtod sa kamatayon. Pagkabug-at nga lulan nga pagapas-anon! (Mateo 20:18, 19, 28) Siya nahibalo usab nga siya pagapatyon ingong usa ka “tinunglo” nga kriminal sa kaugalingong katawhan sa Diyos. Busa, siya nabalaka nga kini makapasipala sa iyang Amahan.​—Galacia 3:13; Salmo 40:6, 7; Buhat 8:32.

Human sa pagbudhi kaniya, iyang giantos ang daghang kapintasan. Diha sa hulohusay nga gidumala human sa tungang gabii, siya gibiaybiay, gilud-an, ug gisuntok sa kadaghanan sa taas-ug-ranggong mga opisyales sa yuta. Aron ipakita nga legal ang husay nga gihimo sa gabii, laing husay ang gihimo sayo sa pagkasunod buntag. Didto gisukitsukit si Jesus ni Pilato; dayon ni Herodes, kinsa, duyog sa iyang mga sundalo, nagbugalbugal kaniya; ug dayon ni Pilato na usab. Sa kataposan, gipalatigo siya ni Pilato. Ug dili kini ordinaryo nga paglatigo. Nag-ingon ang The Journal of the American Medical Association bahin sa batasan sa Romano sa paglatigo:

“Ang naandang instrumento maoy usa ka mubong latigo . . . nga adunay daghang binagsa o sinapid nga mga koreya nga panit nga lainlain ug gitas-on, nga diha niini ang gagmayng puthawng mga boletas o talinis nga mga piraso sa mga bukog sa karnero sal-ang-sal-ang nga gibaligtos. . . . Samtang punayan paglatigo ug kusog sa Romanong mga sundalo ang bukobuko sa biktima, ang puthawng mga boletas modulot ug maayo sa panit, ug ang mga koreya nga panit ug mga bukog sa karnero mosisi sa panit ug sa mga tisyu ilalom sa panit. Dayon, samtang nagpadayon ang paglatigo, ang mga samad mogisi sa ilalom sa mga kaunoran sa bukog ug mopahinabog nagpitikpitik nga mga gihay sa nagdugong unod.”

Matin-aw, si Jesus wala nay kusog sa wala pa siya matumba sa kabug-at sa estaka nga iyang gipas-an. Sa pagkatinuod, ang The Journal of the American Medical Association nag-ingon: “Ang pisikal ug mental nga pag-abuso nga gipahamtang sa mga Hudiyo ug mga Romano, maingon man ang pagkawalay-pagkaon, tubig, ug katulog, nakadugang usab sa iyang luya na nga kahimtang. Busa, bisan una pa sa aktuwal nga paglansang, ang pisikal nga kahimtang ni Jesus labing menos grabe ug lagmit kritikal.”

Hinungdanon ba ang Iyang Panagway?

Gikan sa tinukodtukod nga sinulat nga paglarawan ni Lentulus ngadto sa mga obra sa iladong mga tiggamag obra maestra ngadto sa modernong de-kolor nga bildong mga bentana, ang Kakristiyanohan daw nahigugma nianang makadani sa mata. “Ang talagsaon makapukawg-pagbati nga gahom sa larawan ni Jesu-Kristo angay gayod nga preserbahon,” miingon ang arsobispo sa Turin, ang tigbantay sa kontrobersiyal nga Shroud of Turin.

Bisan pa niana, tinuyo gayod nga gisayloan sa Pulong sa Diyos ang maong “makapukawg-pagbati” nga mga detalye sa panagway ni Jesus. Ngano? Kini lagmit makalinga nianang nagkahulogan ug kinabuhing dayon​—kahibalo sa Bibliya. (Juan 17:3) Si Jesus mismo​—ang ato gayong sulondan​—‘dili magtan-aw,’ o magtamod ingong importante, “sa panggawas nga panagway sa mga tawo.” (Mateo 22:16; itandi ang Galacia 2:6.) Ang pagpasiugda sa pisikal nga panagway ni Jesus nga wala man gayod hisgoti diha sa dinasig nga mga Ebanghelyo maoy pagsupak sa tinuod nga diwa niini. Sa pagkatinuod, si Jesus, ingon sa atong makita sa mosunod nga artikulo, dili na gayod gani kamay-ong sa panagway sa tawo.a

[Footnote]

[Mga hulagway sa panid 7]

Ang mahuyang, luspad nga Kristo nga gilarawan sa mga tigdibuho sa Kakristiyanohan lahi sa paglarawan kang Jesus nga gipasukad sa mga asoy sa Bibliya

[Credit Line]

Jesus Preaching at the Sea of Galilee ni Gustave Doré