Ang Kamaalamon ug mga Kaayohan sa Pagplano sa Kabilin
ANG mga Peterson nahigawad.a Nagsalig sila sa salapi nga madawat gikan sa halin sa ilang mga propiedad sa pagtabang kanila nga masustentohan sa mga tuig human sa ilang pagretiro ug pagtaganag igoigo, sa ulahi, sa paghatag ug dakodakong gasa ngadto sa ilang mga anak usab. Gihugno ang maong mga pagdahom sa dagkong buhis nga nabayran sa dihang gibaligya ang mga propiedad.
Ang mga Smith usab dunay mga propiedad nga mitaas pag-ayo ang bili latas sa katuigan. Pinaagi sa usa ka linain nga kahikayan sa pagbaligya niadtong maong mga propiedad, nakahimo sila sa paghikay ug ilang kahinguhaan inigretiro, usa ka dakodakong gasa ngadto sa ilang mga anak, ug usa ka bahin usab alang sa ilang paboritong buhat sa kaluoy.
Si Rose Jones naglibog ug nabalaka. Wala madugay human sa ahat nga kamatayon sa iyang bana, nagsugod siya sa pagkadawat ug mga papeles nga wala niya masabti gikan sa estado ug sa pederal nga gobyerno. Ang iyang bana, si John, kanunayng nag-atiman sa ilang mga galastohan, lakip na sa pagbayad ug mga buhis, sa pagkuha ug life insurance, ug uban pa. Kanunay siyang giingnan ni John nga dili mabalaka—“ang tanan giatiman na.” Apan sanglit namatay siya nga walay testamento, ang pipila sa katigayonan nga iyang gisaligan alang sa kahinguhaan dili makuha. Gitambagan siya nga kinahanglan siyang magsuhol karon ug abogado aron tabangan siya sa pagsusi kon unsang mga katigayonan ang gibilin sa iyang bana ug kon unsay malangkit sa pagbalhin niini sa iyang ngalan. Giingnan usab siya nga ang pipila ka bahin niining maong katigayonan, sumala sa balaod, ibalhin ngadto sa mga anak sa iyang bana sa unang kaminyoon, bisan tuod nahibalo siya nga dili kini mao ang iyang tuyo. Ang pagsagubang sa mabug-at nga palas-anon sa pagkabiyuda nahimong mas lisod pa tungod sa kawalay-kasayoran kon unsay buhaton ug tungod sa kabalaka kon pilay magasto sa paghusay sa mga butang.
Si Mary Brown nakaagom usab sa trahedya sa ahat nga pagkamatay sa iyang bana. Medyo nahupayan siya sa pagkahibalo nga ang iyang bana naghimog igong mga tagana sa life insurance aron nga siya ug ang ilang duha ka anak masustentohan. Nasabtan usab niya kon unsang mga katigayonan ang iyang mapanag-iya dihadiha sa pagkamatay sa iyang bana ug kon unsang mga katigayonan ang maiya pinaagi sa testamento sa iyang bana. Bisan tuod nagpasibo sa mga suliran sa pagkabiyuda, mapasalamaton kaayo siya sa iyang bana tungod sa pagkamahunahunaon kaayo sa pag-organisar sa iyang mga kalihokan, mao nga ang iyang kamatayon halos walay kabug-at sa pinansiyal diha kaniya ug sa iyang mga anak.
Unsay kalainan sa mga Smith ug kang Mary Brown? Pagplano sa kabilin.
Unsa ba ang Pagplano sa Kabilin?
Ang pagplano sa kabilin sa yano maoy paagi sa paghukom kon sa unsang paagi iapod-apod ang imong mga katigayonan inigkamatay nimo ug unya paghimog mga lakang sa pagpatuman sa imong mga desisyon sa epektibo ug madaginotong paagi. Ang maong mga lakang maglangkit tingali sa pagpatitulo sa mga katigayonan, paghingalan sa mga benepisyaryo, ug paghimog mga dokumento sama sa mga testamento ug mga trust. Sa komplikadong mga kahimtang maglangkit kini ug labaw pa.
Bisan tuod ang kadaghanang tawo sa walay duhaduha mouyon sa kamaalamon sa paghimo sa maong mga kahikayan, morag diyutay lamang ang nakahimo niana. Ang makapatingalang 70 porsiyento sa mga hamtong sa Tinipong Bansa walay testamento! Kasagaran sa mga pamalibad mao ang mosunod: “Puliki kaayo ko; buhaton ra unya nako kana.” “Wala koy daghang kuwarta o bililhong mga butang nga ikabilin.” “Wala koy abogado.” “Dili ko gustong maghunahuna sa akong kamatayon.” “Wala ko mahibalo kon asa magsugod.”
Ibutang ta, ang paghunahuna sa pagplano sa kabilin makahahadlok tingali. Apan dili kinahanglang maingon niana. Kasagaran ang pagsugod mao lamay pag-organisar ug pagsabot sa mga desisyon nga imong atubangon. Sama sa daghang butang, ang pagplano sa kabilin dili lisod sa dihang bahinbahinon sa mga lakang ug dumalahon nga tinagsatagsa sa usa ka panahon.
Mga Lakang nga Himoon
Ang unang lakang mao ang pag-imbentaryo sa imong kabilin. Kinahanglang ilista nimo dili lamang kon unsay imong gipanag-iya kondili usab kon unsay bili sa matag katigayonan ug kon giunsa nimo pagpanag-iya kini o kon sa unsang paagi kini natitulohan. (Tan-awa ang kahong “Talaan sa Limpiyong Kantidad.”) Ang kadaghanang katigayonan mahimong klasipikahon ingong mga security (aksiyones, mga bond, mga mutual fund), real property (imong balay, giabangan o gipamuhonan nga propiedad), mga deposito sa bangko (savings; checking, money market funds), personal nga propiedad (mga koleksiyon, mga buhat sa arte, alahas, mga sakyanan, muwebles), life insurance, pensiyon sa pagretiro, ug mga negosyo. Human malista ang imong gipanag-iya, paghimog listahan sa imong utang, sama sa mga prenda, loan, sinulat nga saad nga mobayad sa utang, ug mga balanse sa kredit kard. Ang pag-iban niini nga mga utang gikan sa katibuk-ang kantidad sa imong mga katigayonan magpadayag sa imong limpiyong kantidad. Sa daghang nasod buhisan ang katigayonan nga ibalhin sa uban inigkamatay. Ang kantidad sa buhis nagdepende sa limpiyong bili sa mga katigayonan nga gibalhin, busa ang kantidad sa imong limpiyong kantidad maoy hinungdanong numero nga tinoon.
Ang ikaduha nga lakang mao ang pagsusi sa imong mga tumong sa kaulahian—dili pinasikad sa kantidad, kondili pinasikad sa kon unsay buot nimong kab-oton alang kanimo ug sa imong mga benepisyaryo. Kasagaran, ang minyong tawo buot motaganag kasegurohan alang sa iyang kapikas. Ang usa ka ginikanan hayan buot motagana ug usa ka sukod sa pinansiyal nga proteksiyon alang sa iyang mga anak. Ang hamtong nga anak hayan buot maghikay alang sa pag-atiman sa usa ka tigulang nga ginikanan. Dugang pa, hayan buot nimong hinumdoman ang pipila ka higala o mga buhat sa kaluoy diha sa imong plano sa kabilin. Hinungdanon ang pagsulat kon kinsa ang iapil sa imong plano sa kabilin ug ang imong tumong maylabot sa matag usa.
Ayawg kalimot sa pagkonsiderar sa lainlaing wala-damhang mga hitabo nga makaapekto sa imong plano sa kabilin. Pananglitan, komosta kon ang imong benepisyaryo unang namatay kanimo? Buot ba nimong ang maong bahin moadto sa iyang kapikas, mga anak, o tingali sa lain pa?
Ang ikatulo nga lakang mao ang pagpili niadtong responsable sa pagpatuman sa imong mga kagustohan. Sa kadaghanang kaso magkinahanglan ka ug tigpatuman ug tingali usa ka tig-atiman ug usa ka piniyalan. Bisan kinsay imong pilion, pagbaton labing menos ug usa ka kapuli, ug seguroa nga ang tanan nga imong gipili andam nga mohimo sa trabaho. Ang tigpatuman mao ang magtigom sa imong mga katigayonan human sa imong kamatayon, magdumala sa bisan unsang legal o pagpamatuod-sa-testamento nga mga palakaw ug, sa kataposan, mag-apod-apod sa imong katigayonan sumala sa imong kagustohan. Ang usa ka membro sa pamilya kasagaran mao ang kinamaayohang pilion alang niining maong responsibilidad, bisan tuod ang usa ka institusyon sama sa usa ka bank trust department mahimong pilion kon komplikado ang imong kahimtang. Ang usa ka tig-atiman kinahanglang nganlan diha sa imong testamento aron sa pagmatuto sa imong mga anak kon ikaw ug ang imong kapikas mamatay samtang menor de edad pa ang mga anak. Kon ang imong plano naglakip ug mga trust alang sa imong mga anak, ang tig-atiman mahimong nganlan usab ingong piniyalan, basta duna siyay katakos sa pagdumala sa salapi. Kon ang tig-atiman kulang sa kabatid sa panalapi, ang usa ka institusyon sama sa bank trust department mahimong nganlan ingong bugtong piniyalan o kaubang piniyalan duyog sa tig-atiman.
Ang ikaupat nga lakang mao ang pagsabot sa mga paagi nga mabatonan sa pagtabang kanimo sa pagkab-ot sa imong mga tumong. Buot ba nimong mohimo ug dihadihang gasa ngadto sa usa ka benepisyaryo, o buot ba hinuon nimong ipiyal kaniya ang usa ka propiedad alang sa kaayohan nianang tawhana? Dunay dakong kalainan. Kon dihadiha nimong ibilin ang propiedad, ang imong kita sa maong propiedad mohunong inigkamatay nimo. Apan, bisan human sa imong kamatayon, ikaw padayong makabaton ug usa ka sukod sa awtoridad ibabaw sa propiedad nga gipiyal. Ang piniyalan nga imong ginganlan maoy magdumala ug maggamit sa imong mga katigayonan alang sa kaayohan sa mga benepisyaryo sumala sa imong gibaod diha sa trust. Pananglitan, may kalabotan sa menor de edad nga mga anak ang usa ka trust mahimong maghikay alang sa pag-atiman kanila sumala sa ilang tagsatagsa ka panginahanglan ug unya magdiktar kon sa unsang (mga) pangedaron nga ang usa ka anak mao na ang magdumala sa mga katigayonan nga gipiyal.
Kinsay Makatabang?
Sa halos tanang kaso, kinahanglang mokonsulta ka sa usa nga nabansay sa natad sa pagplano sa kabilin aron pagtabang kanimo sa pagsabot sa mga paagi nga mabatonan sa pag-abag kanimo sa pagkab-ot sa imong mga tumong. Ang imong plano sa kabilin kinahanglang disenyohon aron mohaom sa imong talagsaong mga tumong ug mga kahimtang. Ang paghimo sa imong plano sa kabilin hayan magkinahanglan ug tabang sa lainlaing mga magtatambag, sama sa usa ka accountant, usa ka pinansiyal nga tigplano, ug usa ka ahente sa insyurans. Kon ang imong plano sa kabilin naglangkit sa usa ka buhat sa kaluoy, hayan makadawat ka ug libreng edukasyonal nga tabang gikan sa planned giving department sa maong buhat sa kaluoy. Ang Planned Giving Desk sa Watch Tower Bible and Tract Society, pananglitan, nagtaganag tabang alang niadtong interesadong iapil ang Sosyedad sa ilang plano sa kabilin. Daghan ang nakabenepisyo gikan niining maong serbisyo pinaagi sa pagdawat ug tatawng mga sugyot kon sa unsang paagi labing maayong mahikay ang ilang mga kalihokan aron mamenosan ang mga buhis ug mapahimuslan ang labing dakong bahin sa mga benepisyo nga gibilin ngadto sa ilang mga minahal ug sa Sosyedad.b
Bisan tuod daghan tingali ang malangkit sa mga ang-ang sa pagplano, ang imong kataposang plano sa kabilin ug ang kinahanglanong mga dokumento kinahanglang hikayon sa usa ka abogado nga nag-espesyalisar sa plano sa kabilin. Kinahanglang dili ka magpanuko sa pagpangutana ni bisan kinsang magtatambag mahitungod sa iyang nahibaloan ug kasinatian sa pagplano sa kabilin. Kon duna kay linaing atimanon, sama sa pagbilin sa usa ka negosyo ngadto sa imong pamilya o pag-atiman sa usa ka baldadong paryente, pangutan-a ang magtatambag kon duna ba siyay kasinatian sa una sa maong mga natad. Sa tanang kaso, pangayog katin-awan kon unsay mga bayranan alang sa mga serbisyo nga ihatag, ug paghimog kasulatan sa maong kasabotan.
Ang pagplano sa kabilin maoy usa ka natad diin ang diyutayng kahibalo mahimong makadaot. Tagda ingong ilustrasyon ang magtiayon nga atong nganlag Paul ug Mary. Buot nilang ibilin ang tanan nilang kabtangan nga managsama sa ilang tulo ka anak nga babaye. Sanglit ang ilang anak nga babayeng si Sarah nagpuyo nga sikbit nila, mihukom sila sa pagdugang sa iyang ngalan sa ilang mga ngalan, nga duyog nga nagpatitulo sa ilang mga katigayonan. ‘Niining paagiha,’ sila naghunahuna, ‘si Sarah makadumala sa among mga katigayonan kon mabaldado kami. Dugang pa, ang duyog nga pagpatitulo sa tanan uban kang Sarah nagkahulogan nga siya mao unya ang bugtong tag-iya sa pagkamatay namo, ug malikayan namo ang panginahanglan sa usa ka testamento ug pamatuod sa testamento. Bahinon na lang niya ang kabilin uban sa iyang mga igsoon inigkamatay namo.’
Apan ang mga butang wala mahitabo sumala sa giplano ni Paul ug Mary. Human sa pagkamatay sa iyang mga ginikanan, gibahin tuod ni Sarah ang ilang kabilin uban sa iyang mga igsoon, apan ang pagbalhin ngadto kanila gibuhisan ug dako nga nag-iban ug dako sa bahin ni Sarah. Gawas pa, ang pagkahimong kaubang tag-iya wala maghatag kang Sarah sa tanang katakos sa pagdumala nga buot sa iyang mga ginikanan nga mabatonan niya. Maayo ang mga tumong ni Paul ug Mary. Buot nilang seguroon nga maatiman sila kon sila mabaldado. Nagtinguha usab sila ug hapsay ug barato nga pagbalhin sa ilang mga katigayonan ngadto sa ilang mga anak. Apan, gipili nila ang sayop nga mga paagi sa pagpatuman nianang maong mga tumong.
Ang pagplano sa imong kabilin kinahanglang dili mahimong usa ka butang nga kas-a ra nimong konsiderahon sa imong kinabuhi. Ang pagrepaso matag karon ug unya gikinahanglan tungod kay ang mga balaod sa buhis mag-usab-usab, ang mga balaod sa panulondon mag-usab-usab, ug ang mga kahimtang sa kinabuhi mag-usab-usab. Ang kamatayon sa usa ka paryente, ang pagkatawo sa mga apo, ang pagkadawat ug usa ka panulondon, ug ang pag-usbaw sa katigayonan ngatanan maoy mga hitabo nga mag-aghat sa panginahanglan nga repasohon ang imong plano sa kabilin.
Oo, ang pagplano sa kabilin maoy usa ka hagit. Naglangkit kini ug panahon, kusog, ug dedikasyon. Ug kini kanunayng naglangkit sa paghimog pipila ka malisod nga mga desisyon. Ang pagplano sa kabilin maoy emosyonal kaayong proseso. Naglangkit kini sa mga tawo ug sa mga hinungdan kon nganong may pagtagad ka ug sa imong mga kagustohan alang sa ilang kaugmaon. Nagkinahanglan kini ug seryosong pagsusi sa kahiladman aron sa paghukom kon unsay buot nimong buhaton sa imong mga katigayonan ug sa pagtino sa kinamaayohang paagi sa pagkab-ot sa maong mga tumong. Apan, kon ang usa dili mohatag ug hustong pagtagad sa pagplano sa kabilin, mahimong moresulta ang grabeng mga suliran, ingon sa giilustrar sa pangbukas nga mga kasinatian niining artikuloha. Oo, ang mga ganti molabaw pa kay sa mga galastohan. Ang kinadak-ang ganti mao ang kalinaw sa hunahuna nga modangat gumikan sa pagkahibalo nga duna kay nunot-sa-panahon nga plano sa pagpanalipod sa imong mga minahal.
[Mga footnote]
a Ang mga pananglitan nga gigamit niining artikuloha, bisan tuod gimugna lamang, gipasikad sa kombinasyon sa tinuod-kinabuhing mga kasinatian. Dugang pa, ang impormasyon nga gipadayag niining artikuloha sa panguna gipasikad sa balaod sa T.B., apan ang mga prinsipyo nga gihisgotan mapadapat sa daghang ubang mga nasod.
b Alang sa dugang impormasyon, palihog tan-awa ang brosyur nga Planned Giving to Benefit Kingdom Service Worldwide, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Kahon sa panid 26]
Mga Lakang nga Himoon
• Paghimog imbentaryo sa imong kabilin, nga naglista kon unsay imong gipanag-iya ug unsay imong nautang
• Tinoa ang imong personal ug pamilyahanong mga tuyo, tumong, ug mga kinahanglanon
• Pilia ang mga tawo nga mopatuman sa imong mga kagustohan ingong tigpatuman, piniyalan, ug tig-atiman sa imong mga anak, ug seguroa nga andam sila sa pagdawat sa responsibilidad
• Susiha ang mga kapilian sa pagplano sa kabilin pinaagi sa pagpangayog tambag gikan sa usa ka tawo nga sinati sa pagplano sa kabilin
[Chart sa panid 25]
Talaan sa Limpiyong Kantidad
Mga katigayonan Sa Imong Ngalan Sa Ngalan sa Kapikas Sa Inyong Duha
Pinuy-anan (bag-ong
market value) ₱ ₱ ₱
Ubang real estate ₱ ₱ ₱
Mga deposito sa bangko
(checking ug
savings) ₱ ₱ ₱
Ubang mga
deposito ₱ ₱ ₱
Aksiyones, bond,
ug mutual fund ₱ ₱ ₱
Life insurance
(face value) ₱ ₱ ₱
Kinitaan sa negosyo
nga dunay kasosyo ₱ ₱ ₱
Mga deposito sa
retirement plan ₱ ₱ ₱
Personal nga propiedad ₱ ₱ ₱
Ubang mga katigayonan
(hinganli) ₱ ₱ ₱
Total nga mga
katigayonan ₱ ₱ ₱
Mga Utang
Mga prenda ₱ ₱ ₱
Ubang mga loan o
mga utang
(personal nga
mga loan,
mga kredit kard, ubp.) ₱ ₱ ₱
Total nga mga utang
Limpiyo nga kabilin
(mga katigayonan
ibanan sa mga utang) ₱ ₱ ₱
[Hulagway sa panid 25]
Ang pagplano sa kabilin naglangkit sa pagplano sa kaugmaon sa imong mga minahal