Makalaom Ka Bang Mabuhi sa Walay Kataposan?
“ADUNAY nagakahitabo sulod sa tawhanong lawas aron matino ang posibleng kinatas-ang gitas-on sa kinabuhi nga 115 ngadto sa 120 ka tuig,” nag-ingon si Dr. James R. Smith, propesor sa biolohiya sa selula. “Adunay limite sa gitas-on sa kinabuhi—apan kami walay ideya kon unsay magtino niana.” Busa, ang biologong si Dr. Roger Gosden nag-ingon nga dili ikahibulong nga “ang mga siyentipiko nangita pag mga paagi sa paglugway sa gitas-on sa kinabuhi sa tawo, ug halos wala kanilay namalandong gani niana.” Kana ba hapit nang mabag-o?
Pag-atubang sa “Dako Gayod nga Pangutana”
Bisan pag adunay daghan kaayong teoriya nga nagsaad ug epektibong tambal alang sa pagkatigulang, ang kadaghanang eksperto miuyon kang Dr. Gene D. Cohen, presidente sa Gerontological Society of America, nga “kining tanang madyik nga mga bala, blangko diay.” Ngano? Una sa tanan, nag-ingon ang magsusulat sa siyensiya nga si Nancy Shute, sa U.S.News & World Report, “wala pay nahibalo kon unsay hinungdan sa pagkahimong tigulang ug ang dili-kalikayang sangpotan niini, kamatayon. Ug ang pagpadapat sa tambal alang sa sakit bisag wala ka mahibalo sa hinungdan maoy pagpanaghap lamang.” Si Dr. Gosden usab miingon nga ang pagkahimong tigulang nagpabiling usa ka misteryo: “Makita kini diha sa matag usa kanato apan ang pasukaranang kinaiyahan niini nagpabiling misteryo.” Siya miingon nga “ang dako gayod nga pangutana kon nganong kini mahitabo” wala kaayo matagad.a
Dayag, maingon nga adunay limite kon unsa kakusga makadagan ang tawo, kon unsa katas-a sila makalukso, ug kon unsa kalawma sila makasalom, adunay limite usab kon asa lamang kutob ang mapatin-aw pinaagi sa hunahuna ug salabotan sa tawo. Ug ang pagtubag sa ‘dako gayod nga pangutana kon ngano’ tin-awng saylo na niana nga limite. Busa, ang bugtong paagi sa pagkakita sa tubag mao ang pagdangop sa usa ka tuboran nga labaw sa mga limitasyon sa walay-tabang nga tawhanong kahibalo. Mao gayod kanay gisugyot sa usa ka karaang basahon sa kaalam, ang Bibliya, nga imong himoon. Naghisgot bahin sa Maglalalang, “ang tuboran sa kinabuhi,” ang Bibliya nagpasalig kanato: “Kon kamo mangita kaniya, itugot niya nga siya hikaplagan ninyo.” (Salmo 36:9; 2 Cronicas 15:2) Nan, sa magtuki sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya, unsay mapadayag bahin sa tinuod nga hinungdan kon nganong ang tawo mamatay?
Ang Lintunganayng Hinungdan sa Kamatayon
Ang Bibliya nagtug-an kanato nga sa dihang gilalang sa Diyos ang unang mga tawo, iyang gibutang ang “pagbating pagkawalay-kataposan diha sa ilang mga kasingkasing.” (Ecclesiastes 3:11, Beck) Ugaling, gihatagan sa Maglalalang ang unang mga ginikanan sa tawo ug labaw pa kay sa tinguha nga mabuhi sa walay kataposan; siya naghatag usab kanilag higayon nga mabuhi sa walay kataposan. Sila gilalang nga adunay hingpit nga lawas ug hunahuna, ug sila nagtagamtam sa pagkinabuhi diha sa usa ka malinawong palibot. Gimbut-an sa Maglalalang nga kining unang mga tawo mabuhi sa walay kataposan ug nga sa ngadtongadto ang yuta mapuno sa ilang hingpit nga mga anak.—Genesis 1:28; 2:15.
Apan, ang kinabuhi nga walay kataposan maoy kondisyonal. Kini nagdepende sa pagkamasinugtanon ngadto sa Diyos. Kon si Adan dili magmasinugtanon sa Diyos, siya “mamatay gayod.” (Genesis 2:16, 17) Sa pagkaalaot, ang unang mga tawo wala magmasinugtanon. (Genesis 3:1-6) Sa ingon, sila nahimong mga makasasala, kay ang “sala maoy pagkamalinapason.” (1 Juan 3:4) Tungod niini, sila wala nay palaaboton nga makabaton ug kinabuhing dayon, kay “ang suhol nga ginabayad sa sala maoy kamatayon.” (Roma 6:23) Busa, sa gipahamtang ang silot sa unang mga tawo, ang Diyos miingon: “Abog ikaw ug sa abog ikaw mopauli.”—Genesis 3:19.
Busa, human makasala ang unang mga tawo, ang gitagnang epekto sa sala nakulit diha sa ilang mga gene, ug ang kinutbanan napahimutang. Tungod niini, sila matigulang, ug mamatay ingong resulta. Dugang pa, human nga gipalagpot gikan sa ilang orihinal nga Paraiso nga pinuy-anan, nga gitawag ug Eden, ang unang mga tawo nag-atubang ug laing butang nga nakaapektar ug dako sa ilang mga kinabuhi—ang malisod nga palibot gawas sa Eden. (Genesis 3:16-19, 23, 24) Kining panag-uban sa depektosong panulondon ug dili-maayong palibot nakaapektar sa unang mga tawo ug maingon man sa ilang umaabot nga mga anak.
Sentensiya ug Saad
Sanglit kining makadaot nga mga kausaban sa ilang mga kinabuhi nahitabo una pa manganak ang unang mga tawo, sila makapanganak lamang ug mga anak nga sama kanila—dili-hingpit, makasasala, ug ilalom sa proseso sa pagkatigulang. “Ang kamatayon mikaylap sa tanang tawo tungod kay silang tanan nakasala,” nag-ingon ang Bibliya. (Roma 5:12; itandi ang Salmo 51:5.) “Atong gidala ang atong kaugalingong mga mandamiyento sa kamatayon nga nasulat diha sa katukoran sa atong selula,” nag-ingon ang librong The Body Machine—Your Health in Perspective.
Kini, hinunoa, wala magpasabot nga wala nay paglaom alang sa kinabuhi nga walay kataposan—kinabuhi nga walay pagkatigulang ug kamatayon. Una, makataronganon ang pagtuo nga ang maalamon sa tanan nga Maglalalang sa tawhanong kinabuhi ug ubang mga matang sa kinabuhi sa tanang katingalahang mga panagkadaiya niini makaayo sa tanang mga depekto sa gene ug makahatag sa kusog nga gikinahanglan aron magpadayon ang kinabuhi sa tawo hangtod sa hangtod. Ikaduha, mao gayod kini ang gisaad sa Maglalalang nga pagahimoon. Human nga iyang gipahamtang ang silot nga kamatayon sa unang mga tawo, gipadayag sa Diyos sa daghang higayon nga ang iyang katuyoan alang sa mga tawo aron mabuhi hangtod sa hangtod sa yuta wala mausab. Pananglitan, siya naghatag ug pasalig: “Ang mga matarong magapanag-iya sa yuta, ug sila mopuyo sa ibabaw niini sa walay kataposan.” (Salmo 37:29) Unsay imong kinahanglang himoon aron matagamtam ang katumanan niining saara?
Kon Unsaon sa Pagpalugway sa Imong Kinabuhi—Hangtod sa Hangtod
Makaiikag, human makainterbiyo ang magsusulat sa siyensiya nga si Ronald Kotulak ug kapin sa 300 ka tigdukiduki sa medisina, siya miingon: “Ang mga siyentipiko dugay nang nahibalo nga ang kinitaan, trabaho, ug edukasyon mao ang labing importanteng tigpakitag timaan sa panglawas sa mga tawo ug kon unsa katas-a sila mabuhi. . . . Apan ang edukasyon ang nagagim-aw ingong ang labing hinungdanong tigpakitag timaan sa hataas nga kinabuhi.” Siya mipatin-aw: “Maingon nga ang pagkaon nga atong ginakaon mohatag sa atong mga sistema sa imyunidad ug kusog sa pagpakig-away sa makamatayng mga kagawng mananakod, ang edukasyon makapanalipod kanato batok sa makadaot nga mga kapilian.” Sama sa giingon sa usa ka tigdukiduki, “pinaagi sa edukasyon ikaw makakat-on kon unsaon sa pagnabigar sa imong kalibotan” ug kon unsaon sa “pagbuntog sa potensiyal nga mga kakulian.” Busa, sa usa ka paagi, ang edukasyon mao, ingon sa pagkasulti sa awtor nga si Kotulak bahin niana, “ang yawi sa mahimsog, mas hataas nga kinabuhi.”
Ang unang lakang aron makabaton ug kinabuhing walay kataposan sa umaabot maoy edukasyon usab—edukasyon sa Bibliya. Si Jesu-Kristo nag-ingon: “Kini nagakahulogan ug kinabuhing walay-kataposan, ang ilang pagkuha ug kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Ang pagkuhag kahibalo bahin kang Jehova nga Diyos, ang Maglalalang, bahin kang Jesu-Kristo, ug bahin sa kahikayan sa lukat nga gitagana sa Diyos mao lamang ang matang sa edukasyon nga mag-andam sa usa ka tawo sa pagkuha sa unang lakang paingon sa dalan sa kinabuhing walay kataposan.—Mateo 20:28; Juan 3:16.
Ang mga Saksi ni Jehova nagadumala ug programa sa edukasyon sa Bibliya nga makatabang kanimo nga mabatonan kining nagahatag-ug-kinabuhi nga kahibalo sa Bibliya. Duaw sa usa sa ilang mga Kingdom Hall aron sa pagkat-on pag dugang bahin niining libreng programa, o hangyoa sila nga duawon ka sa kombenyenteng panahon. Imong makita nga ang Bibliya nasudlan ug lig-ong ebidensiya nga ang panahon duol na sa dihang ang kinabuhi dili na mababagan sa mga kakulian ug sa kinutbanan. Tinuod, ang kamatayon nagmando sa daghang milenyo, apan kini sa dili madugay mapildi sa walay kataposan. Pagkalalim nga palaaboton alang sa mga tigulang ug batan-on!
[Footnote]
a Ang mga gerontologo nakamugnag daghang lainlaing mga teoriya (sa usa ka ihap, kapin sa 300!) nga nagpatin-aw kon sa unsang paagi ang pagkahimong tigulang mahitabo. Apan, kining maong mga teoriya wala magpatin-aw kon nganong kini mahitabo.
[Mga hulagway sa panid 13]
Ang unang lakang aron makabaton ug kinabuhing dayon mao ang edukasyon sa Bibliya