Ang Katinuoran Milabaw pa sa Akong mga Pagdahom
SUMALA SA GIASOY NI WILLEM VAN SEIJL
Kadto maoy 1942, ug ang among nasod nalangkit sa Gubat sa Kalibotan II. Usa ako sa lima ka batan-ong mga lalaki nga nagtago gikan sa mga Nazi sa Groningen, sa Netherlands. Nanglingkod diha sa usa ka gamayng lawak, nagsugod kami sa paghisgot bahin sa among mga purohan nga maluwas.
DAYAG nga gamay ra kaayo ang among mga purohan nga maluwas. Ingong resulta, tulo sa among grupo ang nakaagom ug mapintas nga kamatayon. Sa pagkatinuod, ako lamang ang nakaabot sa hamtong nga pangedaron. Usa lamang kini ka pananglitan sa katinuoran nga milabaw pa kay sa akong mga pagdahom.
Pagkahitabo sa insidente nga gihisgotan sa ibabaw, 19 anyos pa lamang ako, ug diyutay ra ang akong nahibaloan bahin sa Bibliya o relihiyon. Ang tinuod, kontra ni Papa ang tanang relihiyon. Ang pagpangita ni Mama ug usa ka relihiyon mitultol kaniya sa pagdawat sa espiritismo. Kon bahin kanako, ako walay paglaom. Akong gibati nga kon mamatay ko diha sa usa ka pagpamomba o sa uban pang paagi, walay katarongan ang Diyos sa paghinumdom nako. Wala gani ko maningkamot nga magtuon bahin kaniya.
Pagtuki Gigantihan
Wala madugay pagkahuman niadtong maong panaghisgot uban sa upat ka batan-on, gidakop ako sa mga Nazi ug gidala sa usa ka kampo nga prisohan sa Alemanya, duol sa Emmerich. Ang among trabaho naglakip sa paghinlo sa mga ginun-ob ug pag-ayo sa kadaot human sa mga pagpamomba sa Alyadong mga puwersa. Sa ulahing bahin sa 1943, nakaeskapo ako, ug bisan nagpadayon gihapon ang gubat, nakabalik ako sa Netherlands.
Sa usa ka paagi nakakuha akog gamayng pulyeto nga puno sa mga pangutana ug mga teksto sa Bibliya. Gigamit kini sa pagtuon sa librong Salvation, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova. Nagbasa sa mga pangutana ug nagsusi sa mga teksto, nainteres ako pag-ayo sa katumanan sa tagna sa Bibliya.
Nakig-estorya ako sa akong trato, si Gré, bahin sa akong gibasa, apan gamay ra siyag interes sa sinugdanan. Si Mama, sa laing bahin, nalinga sa pulyeto. “Mao kini ang kamatuoran nga akong gipangita sa tibuok kong kinabuhi!” siya mipatugbaw. Nakig-estorya usab ako sa mga higala, ug ang pipila gustong makahibalo ug dugang. Sa pagkamatuod, ang usa nahimong Saksi, ug pinaagi sa mga sulat ug mga pagduaw, kami regular nga may kontak sa usag usa hangtod sa iyang kamatayon sa 1996.
Sa kasamtangan, si Gré nagsugod sa pagtuon sa Bibliya, ug sa Pebrero 1945, kaming duha gibawtismohan. Ang gubat natapos pipila ka bulan sa ulahi. Human kami maminyo, buot namong mahimong mga payunir, nga maoy pagtawag sa bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova. Apan may giatubang kaming mga kababagan—sakit ug pinansiyal nga mga suliran. Dugang pa, mitungha ang mga oportunidad alang kanamo nga mokitag dakodakong salapi. Unahon ba namo ang pagtrabaho aron dunay usa ka sukod sa pinansiyal nga kasegurohan ug dayon mosugod sa pagpayunir, o mosugod ba kami dayon?
Among Ministeryo sa Netherlands
Ang among desisyon mao ang pagsulod dayon sa buluhatong payunir, nga among gihimo niadtong Septiyembre 1, 1945. Niana mismong adlawa, sa akong pagpauli nga gabii na kaayo, misulod ako sa usa ka restawran aron moinom. Akong gihatagan ang silbidor sa gihunahuna kong usa ka gulden nga papel-de-bangko ug gisultihan siya: “Imo na ang sukli.” Sa nakapauli na ako, akong nadiskobrehan nga ako siyang nahatagan ug 100 ka gulden nga papel-de-bangko! Usa na lang gayod ka gulden ang nabilin kanamo sa pagsugod sa pagpayunir!
Sa dihang nagsugod ako sa paghatag ug publikong mga pakigpulong sa Bibliya sa 1946, ako may usa lang ka panit nga dyaket. Ang akong higala, nga halos parehas nako ka dako, nagsilbi ingong tsirman. Iyang ipailaila ang akong pakigpulong ug dihadihang moadto sa likod sa entablado ug ihatag kanako ang iyang amerkana. Dayon magpakigpulong ako. Ihatag ko na pod kaniya ang amerkana pagkahuman sa pakigpulong!
Sa Marso 1949, si Gré ug ako nakadawat ug imbitasyon nga makigbahin sa sirkitong buluhaton, nga magduaw ug mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa pagpalig-on kanila sa espirituwal. Si Fritz Hartstang, nga usa ka matinumanong ministro sa wala pa ug sa panahon sa gubat, nagbansay kanako alang sa sirkitong buluhaton. May maayo siyang tambag kanako: “Wim, sunda ang mga instruksiyon nga imong madawat pinaagi sa organisasyon ni Jehova bisan pag sa sinugdanan dili ka motuo nga kini mao ang kinamaayohan. Dili ka gayod magbasol.” Husto siya.
Sa 1951, si Nathan H. Knorr, nga niadtong panahona presidente sa Watch Tower Bible and Tract Society, miduaw sa Netherlands. Nianang panahona, si Gré ug ako miaplay alang sa misyonaryong pagbansay sa Tinipong Bansa. Wala madugay pagkahuman niana, nakadawat kamig imbitasyon sa pagtambong sa ika-21ng klase sa Watchtower Bible School of Gilead. Sa dihang nagsugod kami sa pagpayunir sa 1945, dihay mga 2,000 ka Saksi sa Netherlands, apan pagka-1953, dihay kapin sa 7,000, usa ka katinuoran nga milabaw kaayo sa among mga pagdahom!
Ministeryo Diha sa Among Bag-ong Puy-anan
Giasayn kami sa Dutch New Guinea, usa na karon ka probinsiya sa Indonesia, apan sa dihang wala kami pasudla, ang among asaynment gibalhin sa Suriname, usa ka tropikanhong nasod sa Amerika del Sur. Miabot kami sa Disyembre 1955. Ang Suriname may mga usa ka gatos lamang ka Saksi niadtong panahona, apan sila matinabangon kaayo. Wala madugay kami wala na mobati nga mga estranyo.
Tinuod, kinahanglan kaming mopahiangay sa daghang lainlaing mga kahimtang, ug usahay lisod ang paghimo niini. Pananglitan, si Gré nahadlok sa bisan unsang matang sa insekto. Sa Netherlands, sa dihang nakit-an niya ang usa ka gamayng lawa sa among kuwarto, dili siya matulog kon dili ko kini kuhaon. Apan dunay mga lawa sa Suriname nga napulo ka pilo ang gidak-on, ug makahilo ang uban! Dihay mga uk-ok, ilaga, hulmigas, lamok, ug apan-apan sa among misyonaryong puy-anan. Bisan mga bitin miduaw kanamo. Si Gré naanad na kaayo sa maong mga linalang nga ang paningkamot sa pagwala niini usa na lang ka rutina nga bahin sa iyang kinabuhi.
Pagkahuman sa kapin 43 ka tuig, mas sinati na namo ang nasod kay sa daghan nga gipanganak dinhi. Nakakat-on kami nga malipay sa mga suba, bagang lasang, ug kalamakan niini duol sa baybayon. Pamilyar usab kami sa dagayang kinabuhi sa mananap—mga porcupine, sloth, jaguar ug, oo, bisan ang daghang matang sa mga bitin, nga sagad nindot ug mga kolor. Apan ilabina kaming nakakat-on nga malipay sa daghang lainlaing matang sa mga tawo dinhi. Ang kagikanan sa uban maoy gikan sa Aprika maingon man usab sa India, Indonesia, Tsina, ug ubang mga nasod. Ug ang uban maoy mga Amerindian, mga kaliwat sa orihinal nga mga molupyo.
Sa among Kristohanong ministeryo, among mahimamat ang mga tawo niining tanan nga kagikan samtang kami moduaw kanila diha sa ilang mga puy-anan. Dugang pa, sa among mga Kingdom Hall, kami magtagamtam sa samang nindot nga pagkadaiya sa among Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye. Among nakita ang pag-usbaw gikan sa usa ka gubaon nga Kingdom Hall sa 1953 ngadto sa kapin 30 ka matahom nga mga Kingdom Hall, usa ka nindot nga Assembly Hall, ug nindot kaayong pasilidad sa sangang buhatan, nga gipahinungod sa Pebrero 1995.
Mga Leksiyon nga Akong Nakat-onan
Sa nahilit kaayong bahin sa Suriname, dunay daghang kongregasyon sa gitawag nga mga Bush Negro, mga kaliwat sa Aprikanong mga ulipon nga mieskapo gikan sa mga plantasyon ug mikalagiw taman sa ilang maabot ngadto sa ilaya sa mga suba. Kanunay akong mahingangha sa ilang mga abilidad—pananglitan, kon giunsa nila paggamit ang suba para sa pagbiyahe ug paghimo sa bagang lasang ingong ilang puy-anan. Sila magpuril ug mga kahoy, maghimog mga sakayan, ug magmaneho niini latas sa mga busay ug kusog nga mga sulog. Mangita silag pagkaon pinaagi sa pagpangayam ug pagpangisda, magluto nga walay modernong mga pasilidad, ug maghimog daghang ubang butang nga malisdan kaayo kita sa paghimo.
Latas sa katuigan, nailhan usab namo ang ubang mga tawo nga nagpuyo dinhi sa Suriname, ilang mga kustombre, ilang mga paagi sa panghunahuna, ug ilang mga paagi sa pagkinabuhi. Ako nahinumdom nga miduaw sa usa ka Amerindian nga balangay balik sa katuigang 1950. Sa tungang gabii, miabot ako sa usa ka biniyaang kampo diha sa bagang lasang, diin ang akong Indian nga giya ug ako manukad sa pagbiyahe pinaagig sakayan. Naghaling siyag kalayo, nagluto sa pagkaon, nagtaod sa mga duyan. Normal lang para kaniya nga himoon ang tanan alang kanako tungod kay nahibalo siya nga dili ko mahibalo sa paghimo niini.
Sa dihang nahulog ako gikan sa duyan pagkatungang gabii, wala siya mokatawa. Hinunoa, iyang gipagpagan ang akong sinina ug gihigot ug balik ang duyan. Sa pagbiyahe namo sa sigpit nga suba, ngitngit kaayo nga dili gani nako makita ang akong mga kamot sa akong atubangan, apan ang akong giya nakamaneho sa sakayan libot sa daghang kurbada ug mga babag. Sa dihang akong gipangutana siya kon giunsa niya paghimo kini, siya miingon: “Naglantaw ka sa sayop nga direksiyon. Hangad ug matikdi ang kalahian sa tumoy sa mga kahoy ug sa langit. Magtudlo kini kanimo sa kurbada sa suba. Tan-aw sa ubos ug pagbantay sa gagmayng mga balod. Magtabang kini kanimo sa paghibalo kon dunay mga bato o ubang mga babag sa unahan. Ug paminaw. Ang mga tunog motug-an usab kon unsay anaa sa unahan.”
Ang pagbiyahe pinaagig mga bangka, pagtadlas diha sa kusog nga mga sulog, ug paglikay sa mga busay mahimong peligroso ug makakapoy. Apan pag-abot sa destinasyon, sa dihang among mahimamat ang among Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye nga naghulat sa pagdawat kanamo pinaagi sa mainit nga pagkamaabiabihon, among gibati nga napalagsik. Kanunay nga dunay pagkaon alang sa mga bisita, tingali usa ka panaksan sa sabaw. Ang misyonaryong kinabuhi sagad nga masulayon ug malisod apan dili gayod makapahigawad.
Kon Unsay Nakatabang Kanamo sa Pagpadayon
May mga sakit kami. Wala usab kami makabaton ug dakong pagdasig gikan sa mga membro sa pamilya, sanglit ang akong inahan mao lamang ang among paryenteng Saksi. Bisan pa niana, ang tabang ug pagdasig gikan sa among minahal nga mga higala kanunay gayod nga nag-atiman sa among mga panginahanglan, nga nagtabang kanamo sa pagpadayon diha sa among asaynment. Si Mama ilabinang makapadasig.
Sa dihang mga unom ka tuig na kami diha sa among asaynment, si Mama nagdaot pag-ayo. Buot sa mga higala nga mopauli kami aron makita namo siya sa kataposang higayon, apan si Mama misulat: “Palihog, pabilin sa inyong asaynment. Hinumdomi ako kon unsa ako sa wala pa ako magsakit. Nagalaom ako nga makita kamo sa pagkabanhaw.” Siya maoy usa ka babaye nga may lig-ong pagtuo.
Tuig 1966 una pa kami makabalik sa Netherlands aron mobakasyon. Kami nalipay kaayo nga makita ang karaang mga higala, apan among gibati nga ang Suriname mao nay among puy-anan karon. Busa among masabtan ang kaalam sa tambag sa organisasyon nga ang mga misyonaryo dili mopauli aron mobakasyon sa ilang yutang natawhan kon wala pa makaalagad ug labing menos tulo ka tuig diha sa ilang asaynment.
Ang laing butang nga nakatabang kanamo nga malipay sa among asaynment mao ang paghupot ug katakos sa pagpasiaw—makakatawa sa mga kahimtang, lakip sa among kaugalingon. Si Jehova nagbutang gani ug kataw-anan diha sa pipila sa kinaiyanhong linalang. Kon imong tan-awon ang kalaki sa mga chimpanzee ug mga otter, ug ilabina ang nati sa daghang mananap, kini makapahiyom kanimo. Dugang pa, hinungdanon ang paglantaw sa positibong bahin sa mga kahimtang ug dili isipon ang atong kaugalingon nga importante kaayo—usa ka butang nga among nakat-onan latas sa katuigan.
Ang among magantihong buluhaton sa ministeryo ilabinang nakatabang kanamo sa pagpadayon diha sa among asaynment. Si Gré nagsugod ug usa ka pagtuon sa Bibliya uban sa siyam ka lalaki sa Paramaribo diha sa balay alang sa mga tigulang. Ang tanan kapin na sa 80 anyos. Ang kada usa maoy balatableeder (tigpaduga sa kahoyng goma) o kaha tigkalot ug bulawan. Ang matag usa nahigugma sa iyang nakat-onan, nabawtismohan, ug matinumanong nakigbahin sa buluhatong pagsangyaw hangtod sa iyang kamatayon.
Usa ka tigulang nga magwawaling ginganlag Rivers, nga gikan sa New Church sa Swedenborg, ang mamati sa pagtuon ug mosultig makantalitahong mga komento. Apan kada semana magpaduol siyag gamay, ug namenosan ang iyang pagbiaybiay. Sa kataposan milingkod siya duyog sa uban ug nakigbahin. Siya maoy 92 anyos ug halos dili makakita o makadungog, apan makakutlo siyag mga kasulatan nga maorag iyang gibasa kini. Sa ngadtongadto nagsugod siya sa pagpakigbahin diha sa ministeryo uban kanamo ug mosangyaw ngadto sa tanan nga maminaw. Sa dihang hapit na siya mamatay, nagpadala siyag mensahe nga naghangyo kanamong adtoon siya. Patay na siya pag-abot namo, apan ilalom sa iyang unlan among nakaplagan ang iyang taho sa panahong iyang nagugol diha sa ministeryo nianang bulana.
Sa 1970, human ang kapin sa 25 ka tuig sa bug-os-panahon nga buluhatong pagsangyaw, gitudlo ako sa pagdumala sa sangang buhatan sa Suriname. Akong nakaplagan ang pagtrabaho sa opisina nga malisod ug nasina kang Gré, nga mogawas gihapon sa pag-alagad sa kanataran kada adlaw. Karon si Gré nagtrabaho na usab sa sangang buhatan, ug parehas kami nga adunay makahuloganong buluhaton nga ginahimo dinhi samtang nagkatigulang kami.
Sa pagkatinuod, kon akong itandi ang halos 160,000 ka aktibong magmamantala sa Gingharian sa kalibotan balik niadtong 1945 ngadto sa mga 6,000,000 karon, akong makita nga ang katinuoran milabaw kaayo sa akong mga pagdahom. Ug sa Suriname ang gidaghanon sa nakigbahin sa ministeryo nag-uswag sa kapin sa 19 ka pilo sukad sa among pag-abot sa 1955—gikan sa mga 100 niadtong panahona ngadto sa kapin 1,900 karon!
Ako nagasalig nga among makita ang mas dagkong mga kalamboan sa katumanan sa mga katuyoan ni Jehova sa umaabot kon magpabilin lamang kaming matinumanon sa among Diyos. Ug mao kana ang buot namong himoon.
[Hulagway sa panid 13]
Sa 1955, sa among pag-abot sa Suriname
[Hulagway sa panid 15]
Paggamit ug mga bangka sa among ministeryo
[Hulagway sa panid 15]
Uban sa akong asawa