Ang Hunahuna sa Bibliya

Pornograpiya​—Kini ba Usa Lamang ka Pasatiempo nga Dili Makadaot?

SA DIHANG ang mga arkeologo sa panahon ni Rayna Victoria nagsugod sa sistematikong pagkubkob sa karaang kagun-oban sa Pompeii, nakurat sila sa ilang nakalotan. Taliwala sa matahom nga mga fresco ug mga buhat sa arte nagkatag ang daghang dibuho ug kinulit sa klaro kaayong seksuwal nga kalaw-ayan. Kay nalisang sa kahilas niini, gitipigan kini sa mga awtoridad diha sa sekretong mga museyo. Ilang gimugna ang terminong “pornograpiya”​—gikan sa Gregong pornē ug graphos, nga nagkahulogang “pagsulat bahin sa mga pampam”​—sa pagklasipikar niining karaang mga butang nga puno sa klaro kaayong seksuwal nga kalaw-ayan. Karon ang pornograpiya gihubit ingong “ang paglarawan sa seksuwal nga mga panggawi diha sa mga libro, hulagway, estatwa, pelikula, ubp., nga gituyo sa pagpukaw sa seksuwal nga gana.”

Karong panahona, ang pornograpiya kaylap kaayo ug daw gidawat na sa dakong bahin sa modernong katilingban. Sa una, ang pornograpiya makita lang diha sa daotag dungog nga mga sinehan ug mga kabudok, karon kini komon na kaayo diha sa daghang komunidad. Sa Tinipong Bansa lang, ang pornograpiya mokitag kapin sa napulo ka bilyong dolyares kada tuig!

Ang pipila ka manlalaban nagpasiugda sa pornograpiya ingong usa ka paagi aron malagsik ang usa ka laay nga kaminyoon. Usa ka magsusulat miingon: “Mapukaw niini ang handurawan. Makapaedukar kini aron makabaton ug seksuwal nga katagbawan.” Ang uban nangangkon nga gipasiugda niini ang pagkaprangka bahin sa seksuwal nga mga butang. “Ang pornograpiya makahatag ug kaayohan sa mga babaye,” matod sa magsusulat nga si Wendy McElroy.

Apan dili tanan mouyon. Ang pornograpiya kasagarang gilangkit sa nagkadaiyang mga resulta ug mga tinamdan nga makadaot. Ang uban nag-ingon nga dunay koneksiyon tali sa pornograpiya ug pagpanglugos maingon man sa ubang matang sa kapintas batok sa kababayen-an ug kabataan. Ang gidungog nga mamumuno nga si Ted Bundy miadmitir nga siya “ganahan kaayong motan-aw ug mapintas nga pornograpiya.” Siya miingon: “Kining kahimtanga dili dihadihang mamatikdan sa usa ka indibiduwal o mailhan ingong usa ka grabeng problema. . . . Apan kini nga kaikag . . . sa kadugayan mahimong kaikag sa seksuwal nga mga butang nga naglakip sa kapintasan. Buot nakong ipasiugda pag-ayo nga kining maong gana anam-anam nga modako. Kini dili modako sa mubo lang nga panahon.”

Tungod sa walay-kataposang panaglantugi ug pagkakaylap sa pornograpikong materyal karon, basin mangutana ka, ‘Duna bay gihatag nga giya ang Bibliya bahin niini?’

Prangka ang Bibliya Bahin sa Sekso

Prangka ug wala ikaulaw sa Bibliya ang paghisgot bahin sa seksuwal nga mga butang. (Deuteronomio 24:5; 1 Corinto 7:​3, 4) “Pagmaya uban sa asawa sa imong pagkabatan-on,” tambag ni Solomon. “Tugoting ang iyang mga dughan magtagbaw kanimo sa kalipay sa tanang panahon.” (Proverbio 5:​18, 19) Klaro ang tambag ug giya nga gihatag mahitungod sa seksuwal nga mga relasyon, lakip sa mga limitasyon nga diha niana lamang kini angayng tagamtamon. Gidili ang pagpakigsekso gawas sa kahikayan sa kaminyoon. Gidili usab ang tanang matang sa dili-normal ug hiwi nga mga buhat sa sekso.​—Levitico 18:​22, 23; 1 Corinto 6:9; Galacia 5:19.

Bisan sa sulod niining maong mga limitasyon, gidahom ang pagkamapugnganon ug pagtahod. “Himoa nga dungganon ang kaminyoon taliwala sa tanan,” misulat si apostol Pablo, “ug ang higdaanan sa kaminyoon nga dili mahugawan.” (Hebreohanon 13:4) Kining tambaga sukwahi kaayo sa tuyo ug mensahe sa pornograpiya.

Ang Pornograpiya Nagtuis sa Sekso

Inay ilarawan ang seksuwal nga relasyon ingong nindot ug pribadong paagi sa pagpahayag sa gugma tali sa lalaki ug babaye diha sa dungganong kaminyoon, ang pornograpiya nagtuis ug naghimo sa seksuwal nga buhat nga makauulaw. Ang pagpakigsekso kang bisan kinsa ug ang hiwi nga buhat sa sekso gilarawan ingong makapahinam ug tilinguhaon. Ang pagtagbaw sa kaugalingon nga diyutay ra o walay pagtagad sa laing tawo maoy gipasiugda.

Ang mga babaye, mga lalaki, ug mga bata gilarawan ingong mga butang nga naglungtad lamang alang sa seksuwal nga katagbawan. “Ang katahom gisukod pinaagi sa porma sa lawas, nga nakamugna ug dili-realistikanhong mga pagdahom,” matod sa usa ka taho. “Ang paghulagway sa mga babaye ingong walay-ngalan, nga kanunayng nangandoy o nagpaabot, walay-pulos nga mga dulaan sa mga lalaki, nga naghubo ug nagladlad sa ilang mga lawas aron makasapi ug aron sa paglingaw, wala gayod maglarawan sa mga babaye ingong nakabaton ug kaangayan, dignidad ug pagkatawhanon,” mihinapos ang laing taho.

Sa kasukwahi, ang gugma “dili bastos,” misulat si Pablo. “[Kini] dili mangita sa kaugalingong kaayohan niini.” (1 Corinto 13:5) Ang Bibliya nag-awhag sa mga lalaki sa ‘paghigugma sa ilang mga asawa sama sa ilang kaugalingong mga lawas’ ug sa ‘paghatag kanila ug kadungganan,’ nga dili isipon ang mga babaye ingong mga butang lamang alang sa seksuwal nga katagbawan. (Efeso 5:28; 1 Pedro 3:7) Ang usa ka tawo, lalaki man o babaye, nga kanunayng motan-aw ug mga hulagway sa klaro kaayong seksuwal nga kalaw-ayan sa ubang mga tawo dili ba bastos? Ug kana bang tawhana tinuod nga nagpakitag pagpasidungog ug pagtahod? Imbes sa gugma, ang pornograpiya nagpasiugdag makikaugalingon, hakog nga tinguha.

Dunay lain pang butang nga pagatagdon. Sa dili madugay, sama sa bisan unsang dili-husto nga pagpukaw sa gana, kon unsay makapukaw sa usa ka tawo sa sinugdanan, kini dili na makapukaw sa kadugayan. “Sa ngadtongadto,” matod sa usa ka magsusulat, “[ang mga mahiligon sa pornograpiya] magkinahanglan na ug mas klaro ug mas hiwi nga mga talan-awon . . . Mahimong ilang pugson ang ilang mga paris sa paghimog mas ngil-ad nga mga buhat sa sekso . . . , nga nagdaot sa katakos nila sa pagpahayag ug tinuod nga pagmahal.” Kana ba dili-makadaot nga pasatiempo? Apan dunay laing hinungdanong katarongan kon nganong kinahanglang likayan ang pornograpiya.

Ang Bibliya ug Kaulag

Bisan tuod daghan karon ang nagtuo nga dili daotan o peligroso ang pagpukaw sa seksuwal nga mga handurawan, ang Bibliya supak niana. Kini klarong nagpatin-aw nga ang atong ipasulod sa atong hunahuna dunay dako kaayong epekto sa atong panggawi. “Ang matag usa masulayan pinaagi sa pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha,” matod sa Kristohanong tinun-an nga si Santiago. “Unya ang tinguha, sa dihang kini makapanamkon na, manganak ug sala.” (Santiago 1:​14, 15) Si Jesus miingon: “Ang matag usa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye aron sa pagbaton ug kaibog kaniya nakapanapaw na uban kaniya diha sa iyang kasingkasing.”​—Mateo 5:28.

Sama sa gipakita ni Santiago ug Jesus, ang mga tawo molihok sumala sa panukmod sa mga tinguha sa galamhan. Ang maong mga tinguha, kon sugnoran, sa ngadtongadto mao nay mahimong gikabuangan. Ang gikabuangan lisod kaayong santaon ug sa ngadtongadto magtukmod sa usa ka tawo sa paglihok. Sa ingon, ang atong ipasulod sa atong hunahuna dunay dako kaayong epekto sa atong pagabuhaton sa ngadtongadto.

Ang paghanduraw ug seksuwal nga mga butang makabalda sa atong pagsimba sa Diyos. Mao kana kon nganong si Pablo misulat: “Busa, patya ang inyong mga sangkap sa lawas . . . maylabot sa pakighilawas, kahugawan, seksuwal nga gana, makadaot nga tinguha, ug hakog nga pangibog, nga maoy idolatriya.”​—Colosas 3:5.

Ang seksuwal nga gana gilangkit ni Pablo dinhi sa hakog nga pangibog, nga maoy sobrang pagtinguha sa usa ka butang nga wala mabatoni sa usa.a Ang hakog nga pangibog maoy usa ka matang sa idolatriya. Ngano? Tungod kay ang usa nga may hakog nga pangibog nag-una sa gitinguhang butang kay sa ubang butang, lakip sa Diyos. Ang pornograpiya mopukaw sa kaulag sa maong tawo alang sa usa ka butang nga wala niya maangkon. “Ikaw nangandoy sa seksuwal nga kinabuhi sa laing tawo. . . . Ikaw walay laing gihunahuna kondili ang tinguha alang sa seksuwal nga kinabuhi nga wala nimo mabatoni. . . . Kon unsay atong gikaulagan, kini maoy atong gisimba,” matod sa usa ka magsusulat bahin sa relihiyon.

Ang Pornograpiya Makadaot

“Bisan unsang butang maputli, bisan unsang butang hiligugmaon, bisan unsang butang dungganon, kon aduna may pagkahamili . . . , magpadayon sa pagpalandong niining mga butanga,” nag-awhag ang Bibliya. (Filipos 4:8) Ang tawo nga kanunayng magtan-aw ug maghunahuna bahin sa pornograpiya nagsalikway sa tambag ni Pablo. Ang pornograpiya malaw-ay tungod kay walay-kaulaw nga nagladlad kini ngadto sa publiko sa labing pribado nga mga buhat. Kini dulumtanan tungod kay gipakaulawan ug gitratar niini ang mga tawo ingong dili mga tawo. Kini dili mahigugmaon tungod kay kini wala magduso sa kalumo ni kahingawa. Ang gipalambo lamang niini maoy hakog nga kaulag.

Pinaagi sa mapatuyangong paglarawan sa imoral ug hilas nga mga buhat, ang pornograpiya mopahuyang o modaot sa mga paningkamot sa usa ka Kristohanon nga maugmad ang ‘pagdumot sa daotan.’ (Amos 5:15) Kini nagpasiugda sa pagpakasala ug supak kaayo sa kon unsay gidasig ni Pablo sa mga taga-Efeso nga “ang pakighilawas ug ang tanang matang sa kahugawan o kadalo dili gayod angay hisgotan sa inyong taliwala, ingon nga nahiangay sa mga balaan; ni ang makauulaw nga panggawi . . . ni malaw-ay nga pagpanistis, mga butang nga dili angay.”​—Efeso 5:​3, 4.

Ang pornograpiya makadaot gayod. Kini mapahimuslanon ug makatakod. Kini makabungkag sa mga relasyon, nga ang natural nga buhat sa panagsekso matuis pinaagi sa pagtan-aw ug mga kinatawo ug seksuwal nga mga buhat aron matagbaw ang kailibgon. Mahiloan niini ang hunahuna ug espirituwalidad sa tigtan-aw niini. Kini nagpasiugda ug hakog, dalo nga mga tinamdan ug nagtudlo sa mga tawo sa pagtan-aw sa uban ingong mga butang nga haom lamang sa pagtagbaw sa ilang kaulag. Kini makapahuyang sa mga paningkamot sa paghimog maayo ug sa pagbaton ug hinlong tanlag. Labing hinungdanon, kini makabalda o makadaot pa gani sa espirituwal nga relasyon sa usa ka tawo uban sa Diyos. (Efeso 4:17-19) Sa pagkatinuod, ang pornograpiya maoy usa ka hampak nga kinahanglang likayan.​—Proverbio 4:​14, 15.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Ang pornograpiya nagtuis sa panglantaw sa usa ka tawo bahin sa kaatbang nga sekso