Komunikasyon—Hinungdanon sa Gambalay sa Kinabuhi sa Yuta
SA DIHANG si Julie masuso pa, ang iyang mga ginikanan mahinamong nagpaabot sa yugto sa dihang molitok siya sa iyang unang mga pulong. “Ang pagkadungog sa usa ka masuso nga moingon ug ‘Mama’ ug ‘Papa’ makahatag ug dakong kalipay nga dili bug-os matukib ni bisan kinsang ginikanan,” matod pa sa inahan ni Julie. “Sa dihang si Julie unang mitawag nako ug ‘Mama,’ daw gihalog niya ako ug miingon: ‘Ikaw ang akong Mama. Gimahal ko ikaw, ug gusto kong makigsulti nimo.’ Dili ko gayod makalimtan kanang maong espesyal nga yugto.” Oo, ang katakos sa pagpakigkomunikar maoy bililhon gayod nga gasa!
Siyempre, ang mga tawo dili mao lamang ang mga linalang nga dunay katakos sa pagpakigkomunikar. Bisan tuod sa panguna gipalihok sa kinaiyanhong mga hiyas, ang mga hayop may talagsaon usab nga mga matang sa komunikasyon. Pananglitan, sa taliabot na ang tingtugnaw, ang nagbirigbirig nga mga emperor penguin sa kamig nga Antartika mohimo sa ilang tinuig nga rituwal sa pag-iyagak—apan dili ingong kalingawan lamang. Ang kinabuhi sa umaabot nga piso sa matag usa ka paris nagdepende niini. Sa unsang paagi?
Human makapangitlog, ang baye maghatag niana ngadto sa iyang paris aron lumloman kini sa laki diha sa puyopuyo sa iyang tiyan samtang ang baye moadto sa dagat aron mokaon. Mga 65 ka adlaw sa ulahi, siya mobalik, nga magkaangkaang paglakaw ug modailos sa yelo nga ang iyang tiyan maoy nagdapat sa gilay-on nga 150 kilometros. Ang pagkakaplag sa kolonya maoy usa ka talagsaong abilidad, apan unsaon niya pagpangita ang iyang paris ug ang ilang bag-ong napusa nga itlog taliwala sa tinagpulo ka libong nag-iyagak nga mga emperor? Panahon sa ilang pagbirigay ang matag langgam magsag-ulo pag-ayo sa mga tingog sa matag usa nga bisan human sa daghang bulan nga panagbulag, makakaplag gihapon sila sa usag usa!
Gawas pa sa kahibulongang kadaiyahan sa mga tingog, ang pagpakigkomunikar sa mga hayop naglakip sa mga kompas, makapadaning mga kolor, nagkidlapkidlap nga kahayag, ug komplikadong mga baho. Ug bisan morag kahibulongan hunahunaon, bisan ang mga tanom makakomunikar sa usag usa ug uban sa pipila ka mga hayop, ingon sa ato unyang makita. Oo, ang komunikasyon hinungdanon kaayo sa nagsaligay sa usag usa ug komplikado nga gambalay sa kinabuhi dinhi sa yuta.
Buot ba nimong makakat-on ug dugang bahin sa pipila ka katingalahang mga matang sa komunikasyon niining kalibotan palibot nato? Ug gusto ba nimong mosamot ang imong apresasyon sa imong kaugalingong mga katakos sa pagpakigkomunikar ug pauswagon pa gani kini? Ang sunod nga mga artikulo makatabang kanimo.
[Hulagway sa panid 3]
Sa unsang paagi makaplagan sa baye nga emperor penguin ang iyang paris?