Napamatud-an ba sa Siyensiya nga Walay Diyos?

SULOD sa 50 ka tuig, ang Britanikong pilosopo nga si Antony Flew gitamod pag-ayo sa iyang kaubang mga ateyista. Ang iyang basahon niadtong 1950 nga “Theology and Falsification . . . mao ang kinadaghanang naimprenta nga pilosopikanhong publikasyon sa [ika-20ng] siglo.” Niadtong 1986, si Flew giisip ingong “labing inila nga kritiko sa teyismo” (ang pagtuo nga dunay Diyos o mga diyos). Busa, daghan ang nakurat sa dihang sa 2004 gipahibalo ni Flew nga nausab na ang iyang baroganan.

Unsay nakapausab sa hunahuna ni Flew? Ang siyensiya. Nakombinsir siya nga ang uniberso, mga balaod sa kinaiyahan, ug ang kinabuhi mismo wala motungha nga sulagma lang. Makataronganon ba kana nga konklusyon?

Sa Unsang Paagi Mitungha ang mga Balaod sa Kinaiyahan?

Ang physicist ug awtor nga si Paul Davies nag-ingon nga napatin-aw pag-ayo sa siyensiya ang mga panghitabo sa kinaiyahan sama sa ulan. Apan siya miingon: “Maylabot sa . . . mga pangutana sama sa ‘Nganong dunay mga balaod sa kinaiyahan?’ ang siyensiya walay klarong tubag. Kining matanga sa mga pangutana wala matubag sa siyentipikanhong mga diskoberiya: daghan sa importante kaayong mga pangutana ang wala gihapon matubag sukad sa pagkahimugso sa sibilisasyon ug naghasol gihapon kanato karon.”

“Ang hinungdanong punto mao nga dili lang nga dunay regularidad diha sa kinaiyahan,” misulat si Flew niadtong 2007, “kondili nga kining maong mga regularidad tukma kaayo sa matematikanhong paagi, presente sa tibuok uniberso, ug ‘nalambigit sa usag usa.’ Si Einstein nag-ingon nga kana maoy ‘ebidensiya nga adunay intelihensiya.’ Busa ang pangutana nga angay natong isukna mao: Sa unsang paagi nahimong ingon niini ang kinaiyahan? Segurado nga kini ang pangutana nga gisukna ug gitubag sa mga siyentista lakip ni Newton, Einstein, ug Heisenberg. Ang ilang tubag mao nga kini mitungha tungod sa Hunahuna sa Diyos.”

Sa pagkatinuod, daghang tinamod kaayong siyentista wala maghunahuna nga dili-siyentipikanhon ang pagtuo nga adunay intelihenteng Maglalalang. Sa laing bahin, mopatim-aw nga dili makataronganon ang pag-ingon nga ang uniberso, mga balaod niini, ug ang kinabuhi sulagma lang nga mitungha. Sa atong adlaw-adlawng kalihokan, atong makita nga ang mga butang—ilabina kon kini komplikado—adunay nagdisenyo.

Kang Kinsa Ka Dapig?

Bisan tuod ang bag-ong mga ateyista nag-ingon nga ang siyensiya nagsuportar sa ilang pagtuo, ang tinuod mao nga ang ateyismo ug teyismo wala lamang ipasukad sa siyensiya. Kining duha naglangkit ug pagtuo—ang ateyismo gibase sa pagtuo nga ang tanang butang mitungha nga sulagma; ang teyismo, sa pagtuo nga dunay intelihenteng Maglalalang. Ang bag-ong mga ateyista nagpakaylap sa ideya nga “ang tanang relihiyosong pagtuo maoy buta nga pagtuo,” misulat si John Lennox, propesor sa matematika sa University of Oxford, England. Siya midugang: “Kinahanglan gayod natong ipakita nga sayop sila.” Busa, motungha ang pangutana: Unsa nga pagtuo ang mapamatud-ang husto—kana bang sa ateyista o sa relihiyonista? Tagda pananglitan ang sinugdanan sa kinabuhi.

Ang mga ebolusyonista nagtuo nga ang sinugdanan sa kinabuhi nagpabiling misteryo—bisan pa sa daghang nagkasumpaking mga teoriya. Ang usa ka inila nga bag-ong ateyista, si Richard Dawkins, nag-ingon nga tungod kay dunay daghan kaayong planeta sa uniberso, posibleng motungha ang kinabuhi sa bisan hain niana. Apan daghang tinamod nga mga siyentista ang wala makaseguro niana. Si John Barrow nga usa ka propesor sa Cambridge nag-ingon nga ang pagtuo sa “ebolusyon sa kinabuhi ug hunahuna wala mapamatud-i. Dunay daghan kaayong paagi diin dili motungha ang kinabuhi diha sa komplikado ug dili-maayong palibot mao nga mapangahason kaayo ang pag-ingon nga, kon duna lay igong karbon ug igong panahon, motungha na ang bisan unsa.”

Hinumdomi usab nga ang kinabuhi dili lamang panagsagol sa lainlaing kemikal nga mga elemento. Hinunoa, gipasukad kini sa komplikado kaayong impormasyon, nga anaa sa DNA. Busa, ang sinugdanan sa kinabuhi mao usab ang sinugdanan sa biolohikal nga impormasyon. Sumala sa atong nahibaloan, unsa man ang bugtong tinubdan sa impormasyon? Kana mao ang intelihensiya. Sulagma ba lamang mitungha ang komplikadong impormasyon, sama sa programa sa kompiyuter, pormula sa algebra, ensiklopedia, o bisan ang resipe sa keyk? Siyempre dili. Bisan pa niana, kon ang pagkakomplikado ug pagkaepisyente nay hisgotan, walay usa niini ang motumbas sa impormasyon nga anaa sa genetic code sa buhing mga organismo.

Sulagmang Pagtungha—Siyentipikanhon ba Kini?

Sumala sa mga ateyista, “ang uniberso misteryoso, ug naatol lang nga dunay mabuhi niini,” miingon si Paul Davies. “Kay kon dili pa,” matod sa mga ateyista, “wala unta ta dinhi nga maglalis niana. Ang uniberso mahimong adunay lintunganayng kaharmonya o wala, apan kini walay disenyo, katuyoan, o kapuslanan—kon duna man ugaling, dili nato kana masabtan.” Ang bentaha niini nga pagtuo, matod ni Davies, mao nga kini sayon rang depensahan, ug busa dali rang malikayan ang isyu.

Sa iyang librong Evolution: A Theory in Crisis, ang molecular biologist nga si Michael Denton nanghinapos nga ang teoriya sa ebolusyon “mas kaamgid sa prinsipyo sa karaang astrolohiya inay sa gidukiduki pag-ayo . . . nga siyentipikanhong teoriya.” Gitawag usab niya ang teoriya ni Darwin ingong usa sa kinadak-ang tumotumo sa atong panahon.

Usa gayod ka tumotumo ang pag-ingon nga sulagma lang mitungha ang tanan. Handurawa kini: Ang usa ka arkeologo nakakitag bato nga may pagkakuwadrado. Lagmit maghunahuna siya nga naatol lang kana, ug rasonable ang iyang gihunahuna. Apan unya nakakita siyag laing bato nga porma gyod ug busto sa tawo. Makaingon ba siya nga naatol lang kana? Dili. Makataronganon nga siya maghunahuna nga dunay naghimo niana. Sa susama, ang Bibliya nag-ingon: “Ang matag balay adunay nagtukod, apan siya nga nagtukod sa tanang butang mao ang Diyos.” (Hebreohanon 3:4) Mouyon ka ba niana?

“Kon mas daghan kitag mahibaloan bahin sa atong uniberso,” misulat si Lennox, “mas makatuo kita nga ang ideyang dunay Diyos nga Maglalalang, nga may katuyoang nagdisenyo sa uniberso, mao ang labing maayong eksplinasyon kon nganong kita naglungtad.”

Ikasubo, usa sa mga butang nga nagpahuyang sa pagtuo nga dunay Diyos mao ang daotang mga buhat nga gihimo sa ngalan sa Diyos. Tungod niana, ang pipila nakahinapos nga moarang-arang ang kahimtang sa tawo kon walay relihiyon. Motuo ka ba niana?