Gidisenyo ba Kini?
Talagsaong Abilidad sa Paglangoy sa Salmon
● Aron mamihod, daghang matang sa salmon ang molangoy paingon sa tuboran sa suba, diin sila makasugat ug kusog nga mga sulog. Sa unsang paagi sila makalahutay sa lisod nga panaw nga dili maluya? Imbes mababagan sa kusog nga sulog, ila kining pahimuslan. Sa unsang paagi?
Hunahunaa: Ang mga salmon dili mosungsong sa sulog. Hinunoa, sa dihang molangoy paingon sa tuboran sa suba, sila makadaginot ug enerhiya pinaagi sa pagpahimulos sa gagmayng lilo nga maporma sa dihang ang agos sa tubig maalihan sa mga bato, sanga sa kahoy, o sa uban pang butang. Samtang maporma ang mga lilo sa masigkakilid niana, bawgon sa salmon ang lawas niini ug dayon modailos tali sa mga lilo. (Tan-awa ang hulagway.) Ang ubang grupo sa mga isda mopahimulos sa lilo nga naporma sa ilang gisundan. Ang isda makapahimulos pa gani sa lilo nga naporma sa lawas niini!
Gustong estudiohan sa mga tigdukiduki ang talagsaong abilidad sa paglangoy sa salmon aron makakuhag enerhiya gikan sa hinayg-agos nga tubig. Ang kasagarang mga turbina makapatunghag koryente gikan sa tubig nga moagos sa gikusgong lima ka knot (5.8 milyas kada oras [9.3 kilometros kada oras]) o mas kusog pa. Karon, ang usa ka modelong makina, nga naggamit sa vibration gikan sa lilo, makapatunghag koryente gikan sa tubig nga nag-agos lamang sa gikusgong duha ka knot.a Apan dili pa kana makatupong sa abilidad sa mga isda sama sa salmon. Si propesor Michael Bernitsas sa University of Michigan, U.S.A., miadmitir: “Niining bahina, kita dili sama ka intelihente sa isda.”
Unsay imong hunahuna? Ang abilidad ba sa salmon sa pagkuhag enerhiya gikan sa lilo sulagmang mitungha, o kini ba gidisenyo?
[Footnote]
a Maayo kini tungod kay ang agos sa kadaghanang suba dili moabot ug tulo ka knot.
[Picture Credit Line sa panid 25]
Top: © photolibrary. All rights reserved