Ang Tiil sa Kabayo

ANG kabayo makadagan sa gikusgong 50 kilometros por ora. Bisan tuod maglihok halos ang tanan niyang parte sa lawas dihang magdagan, diyutay lang nga kusog ang magamit niini. Ngano? Ang sekreto anaa sa tiil sa kabayo.

Tagda kon unsay mahitabo dihang magdagan ang kabayo. Ang maunat-unat nga kaunoran ug kaugatan mosangga sa puwersa sa tiil inigdapat sa yuta, ug samag usa ka spring, ipauntol o ipalabtik niinig balik ang puwersa nga magduso sa kabayo pagdagan.

Dugang pa, samtang magdagan, ang tiil sa kabayo kusog nga mangurog nga makadaot sa kaugatan. Pero ang kaunoran sa tiil magsilbing shock absorber. Gitawag kini sa mga tigpanukiduki ingong “maayo kaayong pagkadisenyo nga kaunoran ug kaugatan” nga makahatag ug kaabtik ug kusog.

Ang mga inhenyero nag-eksperimento sa pagsundog sa disenyo sa tiil sa kabayo nga itaod diha sa mga robot nga upat ug tiil. Apan, sumala sa Biomimetic Robotics Laboratory sa Massachusetts Institute of Technology, kining komplikado nga disenyo dili basta-basta masundog pinaagig mga materyales ug kahibalo sa inhenyeriya karon.

Unsay imong hunahuna? Ang disenyo ba sa tiil sa kabayo mitungha pinaagig ebolusyon? O kini ba gidisenyo?