Tudloi ang Imong Anak Bahin sa Sekso

ANG PROBLEMA

Kaniadto, ang mga ginikanan maoy unang makaestorya sa ilang anak bahin sa sekso. Ug kini anam-anam nilang mapatin-aw, base sa edad ug panginahanglan sa ilang anak.

Pero lahi na karon. “Ang mga bata kanunayng makakitag seksi nga mga hulagway bisan sa linghod pa kaayong edad, ug nagkaanam ka daghan ang hilas nga mga programa nga ginapakita sa media alang sa mga bata,” nag-ingon ang librong The Lolita Effect. Kini ba nga situwasyon nakatabang o nakadaot sa mga bata?

ANG ANGAY NIMONG MAHIBALOAN

Ang kalaw-ayan makita bisan asa. Sa iyang librong Talk to Me First, si Deborah Roffman misulat nga ang mga “panag-estoryahay, advertisement, pelikula, libro, kanta, salida sa TV, text, dula, billboard, screen sa cellphone ug computer daghan kaayog bastos nga mga hulagway, sinultihan, ug mga pasumbingay mao nga daghan [sa mga tin-edyer, dalagita ug ulitawhay, ug bisan gagmayng bata] ang nakaingon nga ang sekso tingali mao ang . . . labing importante sa tanan.”

Ang paagi sa pagpamaligya maoy usa sa hinungdan. Ang mga tig-advertise ug ang mga negosyante namaligyag seksing mga sinina sa mga bata, nga nagtudlo sa mga bata sa paghatag ug sobrang atensiyon sa hitsura. “Ang mga negosyante nahibalo kon unsay gusto sa bata, ug ila kining pahimuslan,” nag-ingon ang librong So Sexy So Soon. “Kining tanang seksing mga hulagway ug mga produkto wala disenyoha aron mainteres ang bata sa sekso” kondili “sa pagpamalit.”

Kulang ang impormasyon. Dunay kalainan ang pagkahibalo kon unsaon pagpadagan sa sakyanan ug ang pagkahimong responsableng drayber, sa ingon usab dunay kalainan ang pagkahibalo bahin sa sekso ug ang paggamit niana nga kahibalo sa paghimog maayong mga desisyon.

Ang punto: Tungod sa kahimtang karon, kinahanglang bansayon nimo ang panabot sa imong anak aron sila mahibalo kon unsay ‘maayo ug daotan.’—Hebreohanon 5:14.

ANG IMONG MAHIMO

Himoa ang imong bahin. Bisag bakikaw ang pagpakig-estorya sa imong anak bahin sa sekso, imo kanang responsibilidad. Dawata kana.—Prinsipyo sa Bibliya: Proverbio 22:6.

Ginagmayng pagpakig-estorya. Imbes makig-estoryag dugay bahin sa sekso, pahimusli ang ginagmayng mga higayon nga maestorya ang bata, tingali samtang nagbiyahe o naghimo sa mga buluhaton sa balay. Aron matabangan ang imong anak sa pagsulti, pagsuknag mga pangutana. Pananglitan, imbes moingon, “Ganahan ka bag mga advertisement nga sama niana?” mahimong moingon ka, “Ngano kahang ang mga advertisement mogamit ug ingon niana nga mga hulagway sa pagpamaligyag mga produkto?” Human makatubag ang imong anak, pangutan-a siya, “Unsay imong hunahuna bahin niana?”—Prinsipyo sa Bibliya: Deuteronomio 6:6, 7.

Ipahaom sa edad. Ang bata nga wala pa mag-eskuyla matudloan kon unsay hustong pagtawag sa mga kinatawo, ug kon unsay himoon aron dili mabiktima sa mga tigmolestiya. Sa magkadako na ang bata, siya tudloan ug gamay kon unsay mahitabo kon ang lalaki ug babaye magsekso. Dihang ulitawhay o dalagita na, angayng duna na siyay igong kahibalo bahin sa sekso ug sa mga prinsipyo may kalabotan niini.

Itudlo ang mga prinsipyo. Itudlo sa imong anak—sa linghod pa kaayo nga edad—ang pagkamatinud-anon, pagsunod sa kon unsay husto, ug pagtahod. Sa ingon, duna kay basehanan dihang magtudlo bahin sa sekso. Itudlo usab ang imong mga prinsipyo. Pananglitan, kon sa imong hunahuna daotan ang pagpakigsekso nga wala pay kasal, isulti kana. Ug ipatin-aw kon nganong kini daotan ug makadaot. “Ang mga batan-on kinsa moingon nga nahibalo sila nga supak ang ilang ginikanan sa mga tin-edyer nga makigsekso gamayg purohan nga makigsekso,” matod sa librong Beyond the Big Talk.

Pagpakitag maayong sulondan. Sunda ang mga prinsipyo nga imong gitudlo. Pananglitan, mokatawa ka ba sa komedyang bastos? magsul-ob ug seksing sinina? magbirigbirig? Kon ingon ka niana, ang mga prinsipyo nga imong itudlo sa imong anak dili modulot kaniya.—Prinsipyo sa Bibliya: Roma 2:21.

Pagsultig positibo. Ang sekso maoy gasa gikan sa Diyos, ug sa hustong kahimtang—sa kaminyoon—kini makapatagbaw kaayo. (Proverbio 5:18, 19) Isulti sa imong anak nga sa ngadtongadto siya mahimo usab nga matagbaw niana nga gasa, nga dili magbasol ug maguol tungod sa pagpakigsekso nga wala pay kasal.—1 Timoteo 1:18, 19.