Ang Kalag Sumala sa Bibliya
“Ang tawo nahimong usa ka buhing kalag.”—GENESIS 2:7.
1. Unsay kinahanglang atong susihon aron matino kon unsay ginatudlo sa Bibliya mahitungod sa kalag?
SUMALA sa atong nakita, ang mga tinuohan bahin sa kalag daghan ug nagkadaiya. Bisan taliwala niadtong nangangkon nga nagpasukad sa ilang mga tinuohan diha sa Bibliya, adunay magkalaing mga ideya bahin sa kon unsa ang kalag ug kon unsay mahitabo niini sa dihang kita mamatay. Apan unsay tinuod nga gitudlo sa Bibliya bahin sa kalag? Aron hisayran, kinahanglang susihon nato ang mga kahulogan sa Hebreohanon ug Gregong mga pulong nga gihubad ug “kalag” diha sa Bibliya.
Ang “Kalag” Ingong Usa ka Buhing Linalang
2, 3. (a) Unsang pulong ang gihubad nga “kalag” diha sa Hebreohanong Kasulatan, ug unsa ang paninugdang kahulogan niining pulonga? (b) Sa unsang paagi ang Genesis 2:7 nagpamatuod nga ang pulong “kalag” mahimong magpasabot sa katibuk-ang tawo?
2 Ang Hebreohanong pulong nga gihubad ug “kalag” maoy neʹphesh, ug kini makitag 754 ka beses diha sa Hebreohanong Kasulatan (nga kasagarang gitawag ug Daang Testamento). Unsay kahulogan sa neʹphesh? Sumala sa The Dictionary of Bible and Religion, kini “sagad nagtumong sa tibuok nga buhing linalang, sa bug-os nga indibiduwal.”
3 Pananglitan, ang Genesis 2:7 nag-ingon: “Si Jehova nga Diyos nag-umol sa tawo gikan sa abog sa yuta ug naghuyop sa iyang mga bangag sa ilong sa gininhawa sa kinabuhi, ug ang tawo nahimong usa ka buhing kalag.” Matikding si Adan wala makabaton ug usa ka kalag; siya maoy usa ka kalag—sama nga ang tawo nga mahimong doktor maoy usa ka doktor. Niana, ang pulong “kalag” mahimong magbatbat sa katibuk-ang persona o tawo.
4, 5. (a) Paghatag ug mga pananglitan nga nagpakitang ang pulong “kalag” nagtumong sa katibuk-ang tawo. (b) Sa unsang paagi ang The Dictionary of Bible and Religion nagpaluyo sa pagsabot nga ang usa ka tawo maoy usa ka kalag?
4 Kining pagsabota gipaluyohan sa tibuok nga Hebreohanong Kasulatan, diin atong makaplagan ang mga praseng sama sa “kung makasala ang usa ka kalag” (Levitico 5:1), “si bisan kinsang kalag nga mobuhat sa bisan unsang matang sa buluhaton” (Levitico 23:30), “kung ang usa ka tawo hisayrang nagdagit sa usa ka kalag” (Deuteronomio 24:7), “ang iyang kalag nahimong dili-mapailobon” (Maghuhukom 16:16), “hangtod kanus-a kamo magpadayon sa pagpasuko sa akong kalag?” (Job 19:2), ug “ang akong kalag wala makatulog tungod sa kaguol.”—Salmo 119:28.
5 Walay timailhan niining mga kasulatana nga ang kalag maoy usa ka morag-anino nga butang nga magpadayong buhi human sa kamatayon. “Ang pagsulti sumala sa atong mga pinulongan nga ang ‘kalag’ sa minahal mipanaw na aron mauban sa Ginoo o ang pagsulti bahin sa ‘dili-mamatay nga kalag’ sa yano dili hisabtan sa kultura sa DT [Daang Testamento],” matod sa The Dictionary of Bible and Religion.
6, 7. Unsang pulong ang gihubad nga “kalag” diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan, ug unsa ang paninugdang kahulogan niining pulonga?
6 Ang pulong nga gihubad ug “kalag” kapig usa ka gatos ka beses diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan (nga kasagarang gitawag ug Bag-ong Testamento) maoy psy·kheʹ. Sama sa neʹphesh, kining pulonga subsob nagtumong sa katibuk-ang tawo. Pananglitan, tagda ang mosunod nga mga pahayag: “Ang akong kalag nasamok.” (Juan 12:27) “Misugod ug kahadlok ang tanang kalag.” (Buhat 2:43) “Magpasakop ang tanang kalag sa labaw nga mga awtoridad.” (Roma 13:1) “Pamulong nga mahupayon sa magul-anong mga kalag.” (1 Tesalonica 5:14) “Ang pipila ka tawo, nga mao, walo ka kalag, ang nadalang hilwas latas sa tubig.”—1 Pedro 3:20.
7 Ang psy·kheʹ, sama sa neʹphesh, tin-awng nagtumong sa katibuk-ang tawo. Sumala sa eskolar nga si Nigel Turner, kining pulonga “nagpasabot sa kon unsay kinaiyanhong tawhanon, ang pagkatawo, ang materyal nga lawas nga gihuypan sa rûaḥ [espiritu] sa Diyos. . . . Ang pasiugda maoy diha sa tibuok nga pagkatawo.”
8. Ang mga hayop ba mga kalag? Isaysay.
8 Diha sa Bibliya ang pulong “kalag” mapadapat dili lamang nganha sa mga tawo kondili nganha usab sa mga hayop. Pananglitan, sa pagbatbat sa paglalang sa mga linalang sa dagat, ang Genesis 1:20 nag-ingon nga ang Diyos nagmando: “Pasagdi nga modagsang sa katubigan ang panon sa buhing mga kalag.” Ug sa sunod nga adlaw sa pagpanglalang, ang Diyos miingon: “Pasagdi nga ang yuta magpatungha sa buhing mga kalag sumala sa ilang mga matang, ang hayop nga maaghop ug ang nagakamang nga hayop ug ang mabangis nga mananap sa yuta sumala sa iyang matang.” (Genesis 1:24; itandi ang Numeros 31:28.) Busa, ang “kalag” mahimong magtumong sa usa ka buhing linalang, tawo o hayop man.
“Kalag” Ingon nga Kinabuhi sa Usa ka Linalang
9. (a) Unsang pinadak-ang kahulogan ang ikahatag ngadto sa pulong “kalag”? (b) Kini ba mosumpaki sa ideya nga ang kalag mao ang tawo mismo?
9 Usahay, ang pulong “kalag” nagtumong sa kinabuhi nga gitagamtam sa usa ka tawo o hayop. Kini wala mag-usob sa kabatbatan sa Bibliya sa kalag ingong usa ka tawo o hayop. Sa pag-ilustrar: Kita moingon nga ang usa maoy buhi, nga nagkahulogang siya usa ka buhing tawo. Makaingon usab kita nga siya nakabaton ug kinabuhi. Sa samang paagi, ang usa ka buhing tawo maoy usa ka kalag. Bisan pa niana, samtang siya buhi, ang “kalag” mahimong hisgotan ingong usa ka butang nga iyang nabatonan.
10. Paghatag ug mga pananglitan nga nagpakitang ang pulong “kalag” mahimong magtumong sa kinabuhing gipahimuslan sa usa ka tawo o usa ka hayop.
10 Pananglitan, ang Diyos miingon kang Moises: “Ang tanang tawo nga nagtinguha sa imong kalag patay na.” (Exodo 4:19) Tin-aw, ang mga kaaway ni Moises nagtinguha sa paghunos sa iyang kinabuhi. Ang susamang paggamit sa pulong “kalag” makita sa mosunod nga mga pahayag. “Kami nahadlok kaayo alang sa among mga kalag.” (Josue 9:24) “Sila nagpadayon sa pagkalagiw alang sa ilang kalag.” (2 Hari 7:7) “Ang usang matarong nagaatiman sa kalag sa iyang anad nga hayop.” (Proverbio 12:10) “Ang Anak sa tawo mianhi . . . sa paghatag sa iyang kalag nga usa ka lukat baylo sa daghan.” (Mateo 20:28) “Siya nahiduol pag-ayo sa kamatayon, nga nagaladlad sa iyang kalag sa kapeligrohan.” (Filipos 2:30) Sa matag kahimtang, ang pulong “kalag” nagkahulogang “kinabuhi.”a
11. Unsay ikaingon bahin sa paggamit sa Bibliya sa pulong “kalag”?
11 Busa ang pulong “kalag” ingon nga gigamit diha sa Bibliya nagtumong sa usa ka tawo o usa ka hayop o sa kinabuhing gipahimuslan nianang tawhana o hayopa. Ang kabatbatan sa Bibliya sa kalag maoy yano, walay-sumpaki, ug dili gubot tungod sa komplikadong mga pilosopiya ug mga patuotuo sa mga tawo. Apan unsay mahitabo sa kalag panahon sa kamatayon? Sa pagtubag nianang pangutanaha, angayng hisabtan una nato kon nganong kita mamatay.
[Footnote]
a Ang Mateo 10:28 nagagamit usab sa pulong “kalag” sa pagpasabot sa “kinabuhi.”
[Mga hulagway sa panid 20]
Silang tanan maoy mga kalag