Larinong Pakigpulong

SA DIHANG magbasag kusog, magbungabunga ka ba sa pipila ka ekspresyon? O inigtindog nimo atubangan sa mamiminaw aron sa pagpakigpulong, nakaplagan mo bang sagad mangapkap ka sa hustong mga pulong? Kon mao, ikaw dunay problema sa pagkalarino. Ang larinong tawo mobasa ug mosulti sa paagi nga ang mga pulong ug mga ideya mogawas nga hanoy, uban ang dayag nga kasayon. Kini wala magpasabot nga siya kanunayng nagasulti, nga siya paspas kaayong mosulti, o nga siya mosulti nga wala maghunahuna. Ang iyang pagpanulti makapahimuot ug madanihon. Ang pagkalarino gihatagan ug linaing pagtagad sa Teokratikanhong Tunghaan sa Ministeryo.

Ang nagkadaiyang mga butang mahimong maoy hinungdan sa pagkadili-larino. Kinahanglan mo bang hatagan ug linaing pagtagad ang bisan hain sa mosunod? (1) Sa dihang magbasa ngadto sa uban, ang pagkadili-sinati sa pipila ka pulong makapahinabo sa pag-ukon-ukon. (2) Ang daklit nga mga paghunong diha sa daghan kaayong mga dapit mahimong moresulta sa putolputol nga sinultihan. (3) Ang kakulang ug pagpangandam makadugang sa problema. (4) Sa pagpakigpulong atubangan sa usa ka grupo, ang kasagarang hinungdan sa pagkadili-larino mao ang kakulang sa pag-organisar sa materyal sa lohikal nga paagi. (5) Ang kakulang sa bokabularyo magpahinabo sa usa ka tawo nga mag-ukon-ukon samtang siya mangapkap alang sa hustong mga pulong. (6) Kon daghan kaayong mga pulong ang ipasiugda, ang pagkalarino mahimong madaot. (7) Ang pagkadili-sinati sa mga lagda sa gramarya makadugang sa problema.

Kon ikaw dili larino, ang mamiminaw sa Kingdom Hall dili mamahawa sa literal, apan ang ilang mga hunahuna mahimong maglatagaw. Tungod niini, dako ang mausik sa imong gipanulti.

Sa laing bahin, kinahanglang mag-amping aron ang sinultihan nga angay nga mahimong kusganon ug larino dili mahimong magarbohon, tingali makapaulaw pa sa mamiminaw. Kon tungod sa lahi nga kultura, ang mga tawo mag-isip sa imong paagi sa pagpanulti ingong dili mataktikanhon o dili tim-os, kana makadaot sa imong katuyoan. Maayong timan-an nga si apostol Pablo, bisag usa ka may-kasinatiang mamumulong, mianha sa mga taga-Corinto diha “sa kahuyang ug sa kahadlok ug uban ang labihan nga pagkurog” aron dili siya makadanig dili-kinahanglanong pagtagad sa iyang kaugalingon.​—1 Cor. 2:3.

Mga Batasan nga Likayan. Daghang tawo ang dunay manerismo sa pagsal-ot sa ekspresyong “ah” sa dihang sila mosulti. Ang uban subsob magsugod sa ideya pinaagi sa “kining,” o ilang isumpay ang pulong, “aw, kuan” o “abi god ninyo,” sa bisan unsa nga ilang isulti. Tingali wala ka mahibalo sa kasubsob sa imong paggamit niining maong mga ekspresyon. Mahimong sulayan nimo ang pagbansay nga dunay tawong mamati kanimo ug magsubli niining mga ekspresyona sa matag higayong isulti mo kini. Tingalig ikaw matingala.

Ang ubang tawo mobasa ug mosulti uban ang ubay-ubayng pagsubli. Sa ato pa, sila mosugod sa usa ka tudling-pulong ug unya mohunong sa tungatunga ug mosubli sa labing menos usa ka bahin sa ila nang gisulti.

Ang uban usab paspas nga mosulti, apan mosugod sila sa usa ka ideya ug unya, sa tungatunga sa tudling-pulong, mobalhin ngadto sa laing ideya. Bisag ang mga pulong daling mogula, ang kalit nga pagbag-o sa ideya makadaot sa pagkalarino.

Kon Unsaon Pagpauswag. Kon ang imong problema mao nga sagad mangapkap ka sa hustong pulong, kinahanglang maningkamot ka pag-ayo sa pagpauswag sa imong bokabularyo. Hatagig linaing pagtagad ang mga pulong nga dili nimo sinati diha sa Ang Bantayanang Torre, Pagmata!, ug ubang mga publikasyon nga tingali imong ginabasa. Tan-awa kini diha sa usa ka diksiyonaryo, tinoa ang paglitok ug ang kahulogan niini, ug idugang ang pipila niining mga pulonga sa imong bokabularyo. Kon ikaw walay diksiyonaryo, pangayog tabang gikan sa usa ka tawo nga maayong mosulti sa pinulongan.

Ang pagbatasan sa pagbasag kusog nga regular makatabang sa pagpauswag. Matikdi ang lisod nga mga pulong, ug sa makadaghan isulti kini nga kusog.

Aron larino nga mobasa, kinahanglang sabton kon sa unsang paagi nalambigit ang mga pulong diha sa usa ka tudling-pulong. Sagad ang mga pulong kinahanglang basahon nga ginurupo aron ikahatag ang ideya nga gipahayag sa magsusulat. Hatagig linaing pagtagad kining mga grupoha sa pulong. Kon makatabang kanimo, timan-i kini. Ang imong tumong maoy dili lamang ang hustong pagbasa sa mga pulong kondili ang pagpasabot usab nga tin-aw sa mga ideya. Human nimo analisaha ang usa ka tudling-pulong, ipadayon ang sunod nga tudling-pulong hangtod nga imong matun-an ang tibuok parapo. Sinatia ang agos sa mga ideya. Unya bansaya ang pagbasag kusog. Basaha ang parapo nga sublisubli hangtod nga mabasa nimo kini nga dili magkabungabunga ug dili mohunong sa sayop nga mga dapit. Unya padayon sa ubang mga parapo.

Sunod, pauswaga ang imong paso. Kon nakasabot ka na kon sa unsang paagi nalambigit ang mga pulong sulod sa usa ka tudling-pulong, imong makita ang kapin sa usa ka pulong sa usa ka higayon ug madahom kon unsay mosunod nga pulong. Kini makatabang ug dako sa pagkaepektibo sa imong pagbasa.

Ang pagbatasan sa dihadihang pagbasa mahimong hinungdanong pagbansay. Pananglitan, bisan walay abanteng pagpangandam, basahag kusog ang inadlaw nga teksto ug mga komento; buhata kini nga regular. Anara ang imong mata nga makita ang mga pulong ingong mga grupo nga nagpahayag ug bug-os nga mga ideya imbes nga makita ang usa lamang ka pulong sa usa ka higayon.

Sa panagkabildo, aron larinong mosulti kinahanglang maghunahuna ka una ka pa mosulti. Batasana kana sa imong inadlaw nga kalihokan. Hukmi kon unsang mga ideya ang buot nimong isulti ug ang han-ay sa imong pagsulti niini; unya sugdi ang pagsulti. Ayaw pagdalidali. Paningkamoti nga isulti ang tibuok nga ideya nga dili mohunong o bag-ohon ang mga ideya sa dili pa kini makompleto. Makaplagan nimong makatabang ang paggamit ug mubo, yanong mga tudling-pulong.

Ang mga pulong kasagarang mogula kon nahibalo ka gayod kon unsay buot nimong isulti. Sa katibuk-ang pagkasulti, dili kinahanglang pilion mo ang mga pulong nga imong gamiton. Sa pagkatinuod, agig pagbansay, mas maayong tinoon nga ang ideya tin-aw sa imong hunahuna ug unya hunahunaon ang mga pulong samtang nagasulti ka. Kon imong buhaton kini ug kon imong hunahunaon ang ideya imbes ang mga pulong nga imong isulti, ang mga pulong daw awtomatikong mogula, ug ang imong mga ideya ikapahayag gayod nimo nga kinasingkasing. Apan sa dihang magsugod ka sa paghunahuna sa mga pulong imbes sa mga ideya, ang imong pagpanulti magkabungabunga. Pinaagi sa pagbansay, ikaw molampos sa pag-ugmad sa pagkalarino, usa ka hinungdanong kalidad sa epektibong pagpanulti ug pagbasa.

Sa dihang gitudlo sa paghawas kang Jehova ngadto sa nasod sa Israel ug sa atubangan ni Paraon sa Ehipto, gibati ni Moises nga siya dili takos. Ngano man? Siya dili larino nga mamumulong; siya mahimong dunay depekto sa pagpanulti. (Ex. 4:10; 6:12) Nangatarongan si Moises, apan walay usa niini ang gidawat sa Diyos. Gipauban ni Jehova si Aaron ingon nga tigpamaba, apan Iyang gitabangan usab si Moises sa pagsulti. Nga balikbalik ug sa epektibong paagi, si Moises nakigsulti dili lamang ngadto sa mga indibiduwal ug sa gagmayng mga grupo kondili ngadto sa tibuok nasod. (Deut. 1:1-3; 5:1; 29:2; 31:​1, 2, 30; 33:1) Kon buhaton mo ang kutob sa imong maarangan aron mapauswag ang imong pagkalarino samtang nagasalig kang Jehova, ikaw usab makagamit sa imong pagpanulti sa pagpasidungog sa Diyos.