ARQUELAO

[Magmamando sa Katawhan].

Anak nga lalaki ni Herodes nga Bantogan pinaagi sa iyang ikaupat nga asawang si Malthace. Si Arquelao nahimong hari sa Judea samtang ang batang si Jesus nagpuyo sa Ehipto uban kang Jose ug Maria. Sa ilang pagpauli, inay magkinabuhi ubos iyang malupigong pagmando, si Jose nagpapuyo sa iyang pamilya sa Nasaret sa Galilea nga dili sakop sa teritoryo ni Arquelao.​—Mat 2:​22, 23.

Ingong panulondon, ang amahan ni Arquelao nga si Herodes nga Bantogan naghatag kaniya sa pagmando sa Judea, Samaria, ug Idumea, nga doble sa pahat nga gihatag ngadto sa matag usa sa iyang ubang duha ka anak nga lalaki, ug nga naglakip sa iladong mga siyudad sa Jerusalem, Samaria, Jope, ug Cesarea. Human sa kamatayon ni Herodes, si Arquelao nanlimbasog sa pagpalig-on pa sa iyang pagmando pinaagi sa pagpakigkita kang Agusto didto sa Roma; bisan pa sa mga misupak sa iyang paghupot sa gahom, nga naglakip sa iyang igsoong lalaki ug sa usa ka delegasyon sa mga Hudiyo, si Arquelao gitugotan nga magpadayon sa pagmando, bisan tuod gihimo siya ni Agusto dili ingong usa ka hari kondili usa ka etnarka, usa ka tigbayad-ug-tributo nga prinsipe nga mas taas ug katungdanan kay sa usa ka tetrarka. Apan, si Mateo haom nga nagtumong kaniya ingong ‘naghari,’ tungod kay ang lokal nga kasundalohan una pa niana nagproklamar na kaniya nga hari.​—Jewish Antiquities, ni F. Josephus, XVII, 194, 195 (viii, 2).

Si Arquelao maoy usa ka mapintas nga magmamando ug wala gayod kauyoni sa mga Hudiyo. Sa pagsumpo sa usa ka kagubot, sa usa ka higayon mabangison niyang gipamatay ang 3,000 kanila diha sa mga nataran sa templo; kaduha siya magtangtang ug posisyon sa hataas nga saserdote; ug dugang pa, ang iyang pagpakigdiborsiyo ug pagminyo pag-usab maoy supak sa Hudiyohanong balaod. Ang mga reklamo sa mga Hudiyo ug mga Samarianhon ngadto kang Agusto sa kataposan misangpot sa usa ka imbestigasyon ug sa paghingilin kang Arquelao niadtong ikasiyam o ikanapulong tuig sa iyang paghari. Human niadto ang Judea nailalom sa Romanong mga gobernador.​—Tan-awa ang HERODES Num. 1 ug 2.