MAGKAABIN NGA MGA GINOO

Ang Hebreohanong pulong nga sera·nimʹ mopatim-awng maoy usa ka Filistehanong hinulam nga pulong. (Jos 13:3) Ang mga konsonante niini susama sa mga konsonante sa Hebreohanong pulong alang sa “mga ehe” sa 1 Hari 7:30. Usa kini ka titulo nga gigamit ngadto sa lima ka ginoo nga nagmando sa Filistehanong mga siyudad sa Gaza, Askelon, Asdod, Ekron, ug Gat, lagmit tungod kay sila magkaabin o magkaalyansa. Ang mga Filistehanon, sumala sa Amos 9:​7, nangabot sa baybayon sa Canaan gikan sa Creta, duol sa Dagat Aegean, busa gituohan sa pipila nga kini maoy usa ka Aegean nga pulong.

Ang magkaabin nga mga ginoo nagmando sa Filistia ingong mga magmamando sa ilang kaugalingong mga siyudad-estado ug ingong usa ka konsilyo nga managsamag gahom maylabot sa mga butang nga sila adunay komon nga interes. Si Akis gitawag nga hari sa Gat. (1Sa 21:10; 27:2) Lagmit nga siya dili usa ka hari sa kasagarang diwa, kondili usa ka prinsipe. Busa ang titulo nga “prinsipe” (Heb., sar) usahay gipadapat ngadto niini nga mga magmamando.​—1Sa 18:30; 29:2-4.

Kini nga mga opisyal kanunayng nagtinabangay alang sa usa ka kawsa. Sila gipatawag sa tingob ug unya ilang gikonsulta ang ilang mga saserdote ug mga mananag-an kon unsay buhaton sa nailog nga arka sa pakigsaad human nga kini nagpahinabog grabeng hampak nga mga almoranas samtang kini diha kanila, nga bisan gani ang magkaabin nga mga ginoo naapektohan. (1Sa 5:9–​6:4) Sila nagtinabangay sa dihang ang ilang kasundalohan misulong batok sa Israel. (1Sa 7:7) Sa kahimtang ni Samson nasayran nato nga sila nagtinabangay sa pagbuntog kaniya. (Huk 16:5) Silang tanan nagtigom didto sa balay sa diyos nga si Dagon didto sa Gaza aron sa pagsaulog sa ilang pagdakop kang Samson, nga niadtong higayona ang lima ka magkaabin nga mga ginoo nga nagmando sa maong panahon nangamatay.​—Huk 16:21-30.

Apan, kining independenteng mga siyudad-estado nga ilang gimandoan wala gayod mahiusa aron mahimong usa ka gingharian ilalom sa usa ka magmamando. Hinuon, kining lima ka pangunang mga siyudad lakip ang sakop nga mga lungsod niini naglungtad nga samag usa ka liga, usa ka alyansa. Sa dihang mohimog mga desisyon nga makaapektar kanilang tanan, sundon sa magkaabin nga mga ginoo ang giuyonan sa kadaghanan. Kini mao ang gisunod labot sa desisyon sa pagsalikway kang David ug sa iyang mga tawo gikan sa Filistehanong kasundalohan, bisan tuod nga si Akis, ang kaabin nga ginoo sa Gat, nga gipuy-an ni David sa dihang mikalagiw gikan kang Haring Saul, miuyon nga paubanon ang kasundalohan ni David sa pagpakig-away batok kang Saul.​—1Sa 29:​2, 6, 7, 9.

Sa tibuok kasaysayan sa Israel, ilabina hangtod nga sila nabuntog ni David, sila maoy mortal nga mga kaaway sa katawhan ni Jehova ug sa daghang higayon nakig-alyansa sa ubang mga nasod batok sa Israel, nga sagad nagpailalom sa Israel sa malupigong pagmando. Gipakubsan ni David ang ilang gahom aron sila dili na mahimong usa ka dakong hulga. Human sa panahon ni David, ang terminong “magkaabin nga mga ginoo” nahanaw na, apan ang terminong “hari” gipadapat ngadto sa ilang mga magmamando.​—Jer 25:20; Zac 9:5; tan-awa ang FILISTIA, FILISTEHANON.