BET-ZUR

[Balay sa Bato].

Usa ka lungsod sa bukirong rehiyon sa Juda nga gitala taliwala sa Halhul ug Gedor. (Jos 15:58) Kini nga ngalan napreserbar gihapon diha sa ngalan sa Burj es-Sur, apan ang mga pagpangubkob nagpakita nga ang aktuwal nga dapit sa karaang siyudad nahimutang sa Khirbet et-Tubeiqeh (Bet Zur), mga 0.5 km (0.3 mi) dapit sa AK. Kini nga lokasyon maoy 7.5 km (4.5 mi) sa A sa Hebron, diin ang Gedor maoy mga 5 km (3 mi) sa unahan pa ngadto sa AAK ug ang Halhul maoy 1.5 km (1 mi) dapit sa HHS. Gihubit kini ingong usa sa kinahabogang nagun-ob nga mga lungsod didto sa Palestina, sanglit nahimutang kini sa usa ka bungtod nga 1,007 m (3,304 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Kay duol sa dakong dalan nga paingon sa A-H ubay sa tagaytay nga giagian sa mga sapa ug ingon man nahimutang sa agianan sa mga ruta paingon sa Maresah ug Libna sa K, ang Bet-zur anaa sa usa ka posisyon nga hinungdanon kaayo.

Human sa pagkabahin sa gingharian, ang Bet-zur maoy usa sa 15 ka siyudad nga gitukod pag-usab ug gipalig-on ni Haring Rehoboam aron mapanalipdan ang Juda ug Benjamin batok sa pagsulong. (2Cr 11:5-12) Lakip kini sa mga siyudad nga gipuy-an pag-usab sa namalik nga mga Hudiyo gikan sa pagkadestiyero sa Babilonya. (Neh 3:16) Sa panahon sa mga Macabeo ang Bet-zur (nga sa maong panahon gitawag ug Bethsura) iladong gihisgotan diha sa pagpakigsangka sa mga Hudiyo batok sa Seleucid nga mga hari sa Sirya. Ang Apokripal nga basahon sa Unang Macabeo naghubit sa usa ka dakong kadaogan didto ni Judas Macabeo batok sa Siryanhong kasundalohan (165 W.K.P.), nga human niadto iyang gipalig-on pag-usab ang siyudad. (1 Macabeo 4:61; 6:26) Niadtong 162 W.K.P. ang mga Siryanhon naglikos sa siyudad, ug sa kadugayan kini misurender tungod kay nahutdan ug suplay sa pagkaon. (1 Macabeo 6:30-50) Nahimo kining garison sa mga Siryanhon, ug si Heneral Baquides nagpalig-on sa mga kuta niini.​—1 Macabeo 9:52.

Ang arkeolohikanhong mga pagpangubkob didto sa Bet-zur niadtong 1931 ug 1957 nagbutyag ug ebidensiya bahin sa lig-ong mga kuta. Daghang sensilyo ang nakaplagan nga may petsa nga sukad pa sa ikaupat ngadto sa ikaduhang siglo W.K.P.; naglakip kini sa platang mga sensilyo sa mga Hudiyo nga gituohang may petsa nga sukad pa sa yugto sa mga Persianhon o sa mga ikaupat nga siglo W.K.P.

Ang ngalang Bet-zur makita sa usa ka talaan sa kagikan sa mga kaliwat ni Caleb nga igsoong lalaki ni Jerameel diha sa 1 Cronicas 2:45. Didto gihisgotan si Maon nga mao “ang amahan ni Bet-zur.” Gisabot sa daghang komentarista nga ang Bet-zur nagtumong sa lungsod nga nagbaton sa maong ngalan, nga niana nga kahimtang si Maon mao ang amahan niadtong namuyo didto, o tingali ang pangulo o dakodako sa maong siyudad.