MAGBABARAWNG MGA LALAKI

Ang “magbabarawng mga lalaki” maoy mga membro sa usa ka panatiko nga politikanhong grupo sa mga Hudiyo sa unang siglo K.P. nga mihimog organisadong pagpamatay tungod sa politika. Sa dihang ang mga Hudiyo nagkagubot batok kang Pablo didto sa Jerusalem sa panahon sa iyang kataposang pagduaw didto, ang komandante militar nga si Claudio Lisias nagsuspetsa sa apostol ingong mao ang Ehiptohanon nga nagsugnib kanhi ug pag-alsa sa pamunoan ug nagdalag 4,000 ka “magbabarawng mga lalaki” ngadto sa kamingawan.​—Buh 21:30-38; 23:​26, 27.

Ang Gregong ekspresyon nga gihubad nga “magbabarawng mga lalaki” sa literal nagkahulogang “mga lalaki sa Sicarii.” Ang Gregong pulong alang sa “Sicarii” (si·kaʹri·oi) naggikan sa Latin nga sicarii, nga naggikan usab sa sica (baraw).

Sumala sa Hudiyong historyador nga si Josephus, ilabina sa panahon sa mga pista, ang “magbabarawng mga lalaki,” o mga Sicarii, nga may mga baraw nga gitagoan ilalom sa ilang mga besti, mosagol sa panon sa katawhan didto sa Jerusalem ug mangdunggab sa ilang mga kaaway sa adlawng dako. Dayon, aron dili masuspetsahan, sila moduyog niadtong nagpahayag ug kasuko maylabot sa maong pagpamatay. Dugang pa, gipakita ni Josephus nga ang mga Sicarii nanguna sa pag-alsa batok sa Roma. Niadtong 66 K.P., ang usa ka pundok sa mga Sicarii, nga ubos sa pagmando ni Eleazar nga anak nga lalaki ni Jairo, nagmasaker sa Romanhong mga sundalo ug nag-ilog sa ilang garison didto sa Masada. Kini nga pundok sa panatikong mga patriotiko nagpadayon sa ilang pagsukol sa Roma hangtod sa 73 K.P., diin sa maong tuig ang mga depensa sa Masada nagawangan. Apan, ang mga Romano dili na kinahanglang moatake pa niini nga kuta. Aron dili madakpan, ang mga Sicarii mihimog sistematikong paghikog pinaagi sa pagmasaker sa 960 ka lalaki, babaye, ug mga bata. Duha lamang ka babaye ug lima ka bata, kinsa mitago sa usa ka langob, ang nakalingkawas.