Nganong Siging Gihisgotan ang Armageddon?
“ARMAGEDDON”—unsay ipasabot niining pulonga sa Bibliya? Ang serye sa matulon-anong mga artikulo bahin niining ulohana, nga ipailaila sa matag panahon sa makahuloganon nga hapin, ginahisgotan sa upat ka isyu sa Ang Bantayanang Torre sa Hulyo ug Agosto 1985. Gilaomang kining Kasulatanhong mga panaghisgot maglipay kanimo sa kahibalo kon unsa ang tinuod nga ARMAGEDDON.
“Abi ninyo, ako mibalik ngadto sa inyong karaang mga manalagna sa Daang Testamento ug sa mga ilhanang nagtagna sa Armageddon, ug ako nahibulong kon—kon kita ba ang kaliwatang makakita sa pagkahitabo niini.”—Ronald W. Reagan, presidente sa Tinipong Bansa, Oktubre 18, 1983.
“Ang apokalipsis karon dili lamang biblikanhong paghulagway kondili kini nahimong tinuod kaayong posibilidad. Wala pa sukad sa kasinatian sa tawo nga kita nahimutang sa ngilit tali sa kalaglagan ug sa paglahutay.”—Javier Perez de Cuellar, sekretaryo-heneral sa Hiniusang Kanasoran, Hunyo 8, 1982.
ANG “Armageddon” nahimong ulohan sa paghisgot sa kalibotan. Ang makahahadlok-pamationg pulong sa dugang ug dugang subsob hibatian gikan sa mga ngabil sa mga klerigo, politiko, estadista, militaryong heneral, siyentipiko ug bisan ekonomista. Sa Tinipong Bansa lamang, ang pulong Armageddon hikaplagan diha sa mga titulo sa labing menos 15 ka libro nga gisirkular sulod sa 1983. Kini nahimong ulohan sa ubay-ubay pang libro, nga pipila niana nahalin sa minilyong kopya.
Tingali mopatim-awng katingalahang misulbong ang kabantog niining pulonga, kay ang unang nahitala nga paggamit sa pulong Armageddon hikaplagan man diha sa Bibliya—ug dinha gigamit kining kas-a lamang. (Pinadayag 16:16, King James Version) Apan ang klero dili bugtong makaangkon sa paggamit sa pulong. Sa katuigang 1800 ang pulong Armageddon gisugdan paggamit diha sa dili-Biblikanhong diwa usab. Ugaling, sa sinugdan lang sa katuigang 1900 nga ang Armageddon nahimong samag kahulogan sa “dakong pagpatay” o “kataposang away.”
Sukad niadto ang pulong Armageddon inanay miyuhot sa bokabularyo sa nagkadaiyang mga pundok sa mga propesyon, nga ang matag usa naghatag nianag laing kahulogan. Niadtong 1912, si Theodore Roosevelt, nga nangampanya alang sa lain pang tagal ingong presidente sa Tinipong Bansa, mihatag sa politikanhong tinuis nga kahulogan nganha sa pulong. Siya nanghambog: “Uban ang dili-mausab nga kasingkasing ug dili-hanap nga panan-aw, kita nagabarog sa Armageddon ug kita nagapakigbugno dapig sa Ginoo.” Si Roosevelt naparot niadtong politikanhong bugno sa pagkapili pag-usab.
Karong adlawa ang sakit sa pagkanerbiyoso sa kalibotan maoy nagapahinabo niining tanang paghisgot sa Armageddon: ang mga hulga sa tibuok-yutang kalaglagan pinaagig nukleyar nga armas, usa ka dugay nukleyar nga tingtugnaw tungod sa pagpabuto nianang makalilisang nukleyar nga armas, usa ka dakong gubat sa Tungang Sidlakan, o sa kalit nga pagkagun-ob sa ekonomikanhong patukoranan sa kalibotan. Ang pulong Armageddon sa ingon nagagimaw karong adlawa bisan diha sa labing dili angay nga mga dapit:
◆ Ang usa ka bug-os-gitas-ong Hapones nga pelikulang cartoon nga nag-ulohang “Armageddon sa Kichijoji” nagahulagway sa mga karikatura nga nagahawas sa maayo ug sa daotan diha sa usa ka bugno hangtod sa kataposan.
◆ Ang gidahom nga pagtungha na usab sa Halley nga Kometa sa 1986 nagpahinabo nga miingon ang Frankfurter Neue Presse nga kini “basin mao ang pasidaan sa Armageddon” alang sa matuotuohon.
Apan walay mausa niini ang Armageddon. Karong adlawa ang laing tingog nga nagamantala sa Armageddon hibatian—nga nagsulbong sa kakusog ug gipalanog sa kapin sa duhag-tunga sa milyong katawhan. Nakadungog ka ba niini? Pinaagi sa pagpatalinghog niining tingoga, mahibalo ka dili lamang kon unsay dili ipasabot sa Armageddon, kondili kon unsa gayod kini.