Mahimo Bang “Makakita” ang Tawong Buta?
Sumala sa giasoy ni Bernardo de Santana
“DAOTAN gayod ang nahitabo, Bernardo,” matud ni Germiro. “Ikaw kaniadto kauban namo sa trabaho; ikaw makakita pa man niadto, apan karon . . . kana ang kinabuhi. Gimbut-an sa Diyos kana, dili ba?”
“Husto kana, Germiro,” mitubag ako. “Kini pagbuot gayod sa Diyos, mao nga kita walay mahimo niini.”
Gibati ko gayod nga pagbuot sa Diyos nga nawad-an ako sa panan-aw, apan sa akong kasingkasing may mga pangutanang wala matubag. Ania ako—32 anyos pa, ulitawo, usa ka debotadong Katoliko, ug naglisod pa sa salapi. Nangutana ako sa akong kaugalingon: ‘Nganong “gimbut-an” sa Diyos nga ako mawad-ag panan-aw? Unsaon ko na lang pag-atiman sa akong mga ginikanan?’ Sa una kong namatikdang nagkahanap ang akong panan-aw, ako tim-os miampo alang sa panabang kang Santa Luzia, ang “santos” sa panan-aw, nga miluhod atubangan sa iyang imahen didto sa ospital nga gitawag sa iyang ngalan. ‘Nganong gipakyas niya ako?’ ako naghunahuna.
Sa usa ka panahon ang akong pangabuhi mao ang pagtindag utanon sa Merkado sa Pito ka Pultahan sa Salvador, Brazil. Dili kadto dakog ganansiya, apan kadto mapinadayonon nga trabaho. Sukad pa gayod nga ako diyes anyos ako nagtrabaho na sa usa ka uma sa Sergipe State. Busa, sa mibalhin kami ngadto sa Salvador natural lamang nga ako manindag utanon.
Usa ka adlaw akong namatikdang nagkahanap ang akong panan-aw. Ang usa ka espesyalista nagpamatuod nga ako may katarata, apan siya malaomong ako maulian sa akong panan-aw pinaagig operasyon. Ang usa ka operasyon sa akong tuo nga mata sa 1960 nakapaarang-arang sa akong panan-aw, apan ang ikaduhang operasyon sa wala nga mata, upat ka tuig sa ulahi, wala molampos. Sukad niadto panahon na lamay giagad hangtod ako bug-os nabuta. Bisan pag nasayran ko sa daghang katuigan nga nagkawala ang akong panan-aw, lisod ang pagpahayag sa akong mga gibati sa dihang nabug-os ang kangitngitan.
Nagpadayon ako sa pagpaninda sa merkado uban ang pipila ka pagpasibo. Una ako molakaw paingon sa trabaho, bahinon sa akong pamilya ang kuwarta, nga magbutang sa nagkalainlaing mga papel de bangko nga nagkalainlaig kantidad sa separadong mga bulsa. Tungod niadto ako makapanukli. Apan kinahanglang magmaigmat ako sa kanunay aron dili masayop. Mabination ang akong kaubang mga tindero, ug ang ilang malulutong mga pulong nakapugong kanako nga mawad-ag kadasig. Apan ang pipila sa ilang mga ekspresyon, sama niadtong iya ni Germiro nga gihisgotan sa sinugdan, nagpatungha lamag mga pangutana sa akong kaisipan.
Nagsugod sa “Pagkakita”
Maoy nianang puntoha sa akong kinabuhi nga ang usa sa akong mga kaila, usa ka Saksi ni Jehova nga ginganlag si Clovis, misulti kanako mahitungod sa mga saad diha sa Bibliya. Gisultihan niya ako nga himoon sa Diyos ang usa ka Bag-ong Kahikayan diin ang buta makakita ug ang bungol makadungog pag-usab. (Isaias 35:5) Ang iyang mga pulong nakapatandog sa akong kasingkasing. Kay maikagong makakat-on ug dugang, kanunay ko siyang gipangita aron mangutana. Sa pagkatiid nga ako maikagon, iya akong gipangutana: “Bernardo, unsa man kon ako moadto sa inyong balay sa usa ka hapon aron kita makahisgot ug dugang bahin sa Bibliya?” Midawat ako nga maikagon.Kadto ang sinugdanan sa among senemanang mga paghisgot sa Bibliya.
Bisan tuod depektoso, ako maikagong makakat-on. Sa mapailobong tabang ni Clovis, dili lamang nga nahibaloan ko ang ngalan sa Diyos—si Jehova—kondili nahibaloan ko usab ang Iyang kahibulongang mga buhat sa nangagi. Kadto sila garantiya nga ang Iyang mga saad alang sa usa ka matarong Paraisong yuta mamatuman. Unya bisan ang lawasnong mga depekto, sama sa akoa, mawala na. Wala madugay ako nagsulti na ngadto sa uban mahitungod sa akong bag-ong paglaom, nga nagsangyaw pa sa balay-balay. Sa kataposan, sa Nobyembre 18, 1973, ako nabawtismohan. Ilabina sukad niadto nga ang akong kinabuhi nagsugod sa pagbatog tinuod nga katuyoan, nga mas nakapasayon sa pagsagubang sa akong depekto.
Gikan sa akong pagtuon sa Bibliya, nasayran ko nga dili kabubut-on sa Diyos nga ako mabuta. Hinunoa, kini maoy sumala sa ginaingon sa Bibliya sa Ecclesiastes 9:11: “Ang panahon ug ang wala mahibaloi daan nga mga hitabo mahitabo kanilang tanan.” Sama sa tanang tawo, ako natawo gikan sa dili-hingpit nga mga ginikanan nga nakapanunod sa sala ug pagkadili-hingpit gikan sa atong unang tawhanong mga ginikanan, si Adan ug si Eva. (Roma 5:12) Inay kabubut-on sa Diyos nga mawad-an ako sa akong panan-aw, akong nasayrang iyang kabubut-on nga ako makakita pag-usab. Ilalom sa pagmando sa Gingharian sa Anak sa Diyos ug pinasukad sa iyang halad-lukat, ang tanang pagkadili-hingpit ug depekto pagahanawon gikan sa matinuohong katawhan, ug kini sa duol nang umaabot. Ako nakasugod sa “pagkakita” sa daghan kaayong butang nga wala ko makita sa nangagi sa dihang maayo pa ang akong panan-aw.
Ang akong mga pag-ampo karon gitumong na kang Jehova inay kang Santa Luzia ug sa ubang “santos.” Inay moampo alang sa milagrosong pagkaayo nga mahitabo karon, ako nag-ampo nga tim-os nga ‘Ang Iyang kabubut-on matuman, maingon nga natuman sa langit, dinhi usab sa yuta.’ Nahiapil sa akong mga pag-ampo mao ang hangyo nga basin may adlaw nga akong makaplagan ang usa ka “katabang” ug “kapikas,” usa ka asawa nga uban kaniya akong ikapaambit ang akong mga kalipay ug mga suliran.
Usa ka adlaw samtang nagtanyag ug basahon sa Bibliya ngadto sa katawhan sa usa ka okupadong bahin sa Salvador, akong nadunggan ang usa ka tingog sa babaye nga miingon, “Ako Saksi usab ni Jehova.” Mihunong ako aron makigsulti kaniya. Siya ang tag-iya sa usa ka gamayng puwesto sa kalye. Ako nangutana: “Saksi ba usab ni Jehova ang imong bana?” Mitubag siya: “Wala akoy bana. Dalaga ako.” Kadtong sulagma nga paghibalag mipasugod sa usa ka panaghigala nga milambo ngadto sa panagtrato, ug sa Hunyo 14, 1975, si Ambrosina ug ako naminyo. Hangtod karong adlawa siya nagapadayong usa ka buotan kong katabang ug kapikas.—Genesis 2:18.
Pagbuhat Uban ang Depekto
Sukad gayod sa akong bawtismo, maoy akong tinguha ang pagsulti sa uban sa akong nakat-onan gikan sa Bibliya. Ako nalipay nga ang akong depekto wala magpugong kanako sa pagbuhat niini. Pagkakatingalahan ang pagdiskobreng ang akong mga katakos sa pagpamati ug paghikap nagbakwi sa pagkawala sa akong panan-aw. Tagsaon gayod ang akong gibating kahimoan sa unang panahong ako misangyaw sa ganghaan-sa-ganghaan nga nag-inusara! Ako naghunahuna kon dili ba ako makagahin ug dugang panahon niining buluhatona. Ang pagpakigsulti sa usa ka nagapanawng magtatan-aw sa mga Saksi ni Jehova nakatabang sa pagtubag sa akong pangutana. Gikutlo niya ang ubay-ubayng panig-ingnan sa mga tawo nga may mga depekto, nga ang pipila grabe pa kay sa akoa, kinsa aktuwal nag-alagad nga bug-os-panahong mga magmamantala sa maayong balita, nga gitawag mga payunir. Kay nadasig, ako mipel-ap sa aplikasyon sa pag-alagad nga auxiliary payunir.
Tungod sa akong pagkabuta, ako may pipila ka suliran sa pagpayunir, apan sa tabang sa mahigugmaong mga igsoon sa kongregasyon, kanang tanan nasulbad. Pananglitan, sa mga adlawng ting-ulan gikinahanglan ko ang tulo ka kamot. Sa usa ka kamot ako nagbitbit sa akong briefcase ug sa laing kamot ang akong sungkod. Apan unsa na man ang payong? Pagkadako sa akong apresasyon sa “ikatulong kamot” nga itanyag sa akong Kristohanong mga igsoong kuyog nako sa pagsangyaw! Mitungha usab ang mga suliran sa pagbuhat sa mga teritoryo diin ang mga kalye dili ko sinati, apan sa makausa pa ang masinabtanong mga igsoon nagtabang kanako.
Sa unsang paagi ako makatultol sa teritoryong sangyawanan? Kasagaran, ako dili maglisod sanglit ako mikuhag espesyal nga kurso sa pagtabang sa buta sa paglakawlakaw. Ako nakakat-on kon unsaon paggamit sa labing maayo ang akong sungkod, pagbansay sa akong pandungog ug sentido sa paghikap, pagsakay ug pagkanaog sa mga bus, ug pagsaka-kanaog sa hagdanan. Ang kurso nakatabang kanako sa pagkat-on sa daghan pang ginagmayng butang nga wala ko tagda sa nangagi. Akong sag-ulohon ang mga ngalan sa mga kalye ug unya ihpon kana samtang motabok kami niana. Nakatuon usab ako sa pagtipig sa mental nga talaan sa matag balay sa kalye, ug nianang paagiha ako nakahimog mga balik-duaw sa mga tawong interesado sa pagtuon sa Bibliya. Usab, bisan tuod kami nagpuyo sa mga duhag tunga sa kilometros (1.5 milya) gikan sa Kingdom Hall, ako dili maglisod sa pag-adto didto sa akong kaugalingon.
Niining bahina ang usa ka nagduawng nagapanawng magtatan-aw nadunggang mikomento: “Sa giduaw ko ang kongregasyon ako nahingangha gayod sa nagsangyaw ako uban kang Bernardo. Siya nahibalo sa mga kalye ug bisan sa mga balay, makasakag hagdanan ug makatungas ug makalugsong sa mga bungtod. Natingala ako sa iyang paagi sa pagtultol sa mga balay sa mga tawong iyang ginadumalahan sa mga pagtuon sa Bibliya. Miadto kami sa usa ka pagtuon sa ikaupat nga andana sa usa ka apartment, ug kami iya kaming gidala didto nga walay suliran.”
Pagpangandam ug Paningkamot Gigantihan
Kinahanglag linaing pagpangandam ang akong ganghaan-sa-ganghaang pagsangyaw. Akong sag-ulohong abante ang mga teksto sa Bibliya nga akong gamiton, ingon man ang panid sa Bibliya diin kana makita. Sa mga ganghaan akong hangyoon ang mga tagbalay sa pagbasa sa mga teksto, nga isitar ang numero sa panid, apan kon dili gustong mobasa ang tagbalay, nan kana akong kutloong sinag-ulo.
Sa dihang magdumala akog mga pagtuon sa Bibliya, dasigon ko ang estudyante nga mangandam pag-ayo. Sunod, ipabasa ko niya una ang pangutana alang sa akong kaayohan, dayon ang parapo, ug sa kataposan ang pangutana na usab. Kini motabang kanako sa pagtino kon husto ba ang iyang tubag. Pinaagi sa paggamit niining metodoha akong natabangan ang duha ka tawo ngadto sa dedikasyon ug bawtismo. Usab, ako nagadumalag mga pagtuon uban sa tulo pa ka pamilya.
Sa daghang tuig na ako nagapakig-ambit sa Tunghaan sa Teokratikanhong Ministeryo sa among kongregasyon. Sa pag-andam alang sa akong mga pakigpulong akong ipabasa ang materyal nga kusog alang kanako, nga irekord kana sa teyp sa samang panahon. Unya akong pamatian ang rekording ug han-ayon sa kaisipan ang laraw sa akong pakigpulong, nga sag-ulohon usab ang mga teksto sa Bibliya nga iapil. Unya ako andam na sa pagpahayag sa akong pakigpulong. Labing menos ako dili gayod tambagan mahitungod sa sobrang pagdepende sa nahisulat nga mga nota! Tungod sa pagsunod sa samang paagi ako makakomentong regular sa panahon sa pagtuon sa Bantayanang Torre sa kongregasyon.
Ang tuig 1977 maoy usa ka hinungdanong bahin sa akong kinabuhi isip dedikadong Kristohanon. Ako natudlong regular payunir, ministeryal nga alagad, ug magdudumala sa Pagtuon sa Basahon sa Kongregasyon, nga ang maong mga pribilehiyo akong gipahimuslan nga padayon. Ako nagasunod sa samang paagi diha sa Pagtuon sa Basahon sa Kongregasyon sama sa uban sa akong mga estudyante sa Bibliya.
Sa konklusyon: Mahimo bang “makakita” ang tawong buta? Akong makita ang pagkatuman sa daghan kaayong tagna sa Bibliya sa atong adlaw ug busa akong naamgohan ang panginahanglan sa pagtabang sa uban sa pagkakat-on sa kamatuoran nga motultol sa kinabuhing dayon. (Juan 17:3) Sa espirituwal nga paagi akong nasinati ang pagkatuman sa Isaias 35:5: “Sa maong panahon ang mga mata sa mga buta mangabuka.” Ako may bug-os nga pagsalig nga sa nahaigong panahon ni Jehova kining tagnaa makabaton usab ug literal nga katumanan diha sa kaliboang mga tawo si kinsa sama kanako nawad-an sa ilang panan-aw. Kasamtangan, ang akong tinguha mao ang pagpadayon sa pagbuhat sa iyang kabubut-on kutob sa akong mahimo aron makaplagang takos sa pagkinabuhi sa iyang Bag-ong Kahikayan sa pagkamatarong.
[Blurb sa panid 27]
“Gisultihan niya ako nga himoon sa Diyos ang usa ka Bag-ong Kahikayan diin ang buta makakita ug ang bungol makadungog pag-usab”
[Hulagway sa panid 28]
Alang sa akong ganghaan-sa-ganghaan nga pagsangyaw akong sag-ulohon ang mga teksto sa Bibliya nga akong gamiton, ingon man ang panid sa Bibliya diin kini makita