“Kamo Mao ang Asin sa Yuta”
“Kamo mao ang asin sa yuta; apan kon ang asin motab-ang, unsaon pa man sa pagpabalik niini sa iyang pagkaparat?”—MATEO 5:13.
1. Unsa ang komun nga asin?
KATINGALAHANG substansiya ang asin. Sumala sa kemika, kini adunay sodium, usa ka tagsaong elementong metal, ug chlorine, usa ka makahilong gas. Ang kamatuoran nga matapo kining duha ka peligrosong elemento sa pagpormang mapuslanong sambog maoy katingad-anang tagana sa Maglalalang alang sa kaayohan sa katawhan.—Salmo 104:29.
2. Sa unsang paagi ikailustrar nga makasanta ang asin sa pagkadunot ug mahimong preserbatibo?
2 Una, epektibo kaayo ang asin sa pagsanta sa pagkadunot. Sa pag-ilustrar: Gibutang sa usa ka tawo ang panit sa duha ka giihawng karnero sa likod sa iyang sakyanan ug mibiyahig layo kaayo sa kainit sa Aprikanong adlaw. Sa iyang gibuksan sa kataposan ang likod sa iyang sakyanan, migawas ang makasukang baho ug gikamangan ang panit ug mga ulod! Apan bisan pa niana, gihugasan ang mga panit, ug ginusnosan kining asin. Ang resulta? Nahimo silang mahumok nga alpombra nga gigamit sa dugayng katuigan.
3. Unsay ikaingon bahin sa bili ug sa pagkamabatonan sa asin?
3 Nan, sa matin-aw, bililhon ang asin ingong preserbatibo. Kini adunay laing bili usab. Sa pagkatinuod, sa karaang Tsina sunod kini sa bulawan sa pagkabililhon. Sal ang Latin nga pulong sa “asin,” ug sa mga adlaw sa pagmando sa Roma, makadawat ang mga sundalo ug asin (salarium) ingong bahin sa ilang suweldo. Dinhi nagagikan ang pulong “salary” (suweldo). Hinoon, diha sa kadaghanang nasod karon, abunda ang asin ug dili mahal. Ang dagat adunay mga upat ug tunga ka milyong kubiko milya (19 milyones cu km) sa asin—igo sa paglubong sa tibuok Tinipong Bansa sa usa ka milya (1.6 km) ang kaladmon! Bisan sa panahon nga dinhi pa si Jesus sa yuta, abunda ang asin. Pananglitan, ang katubigan sa Patayng Dagat nagtaganag daghang abiyo, ug adunay mga bungtod nga daghag asin duol sa dapit nga nahimong “haliging asin” ang asawa ni Lot.—Genesis 19:26.
4. Nganong makaingon kita nga bililhon ang asin sa kinabuhi?
4 Ang asin adunay medisinal nga bili usab. Ang atong lawas adunay mga otso onsas (230 g) sa asin, nga kon wala kini mamatay kita. Busa hinungdanon ang asin sa kinabuhi. Apan sumala sa pagkagamit sa Bibliya, ang asin adunay mahulagwayong kahulogan nga may kalabotan sa Kristohanong kinabuhi ug mga kalihokan.
“Tinimplahan ug Asin”
5. Kon mahitungod sa pagkaon, unsay katuyoan sa asin?
5 Kon makalimtan sa kosinero ang pagbutang ug asin sa paglutog sud-an, walay lami ang pagkaon ug dili ganahang mokaon niini ang mga tawo. Sumala sa gipamulong ni Job: “Ang butang nga walay lami makaon ba kon walay asin?” (Job 6:1, 6) Makapadugang sa sabor ang asin sa pagkaon. Kining duha ka kinaiyahan sa asin ug sa pagkamapuslanon niini ingong preserbatibo gigamit sa mahulagwayong paagi sa Kasulatan. Ang asin gigamit ilabina sa pagbatbat sa maayong matang sa sinultihan.
6 Si apostol Pablo misulat: “Himoa nga sa kanunay magamadanihon ang inyong sinultihan, tinimplahan ug asin, aron mahibalo kamo kon unsaon sa pagtubag kang bisan kinsa.” Laing paghubad mabasa: “Himoa nga kanunayng madanihon ang inyong sinultihan, ug kinahanglang dili tab-ang.” (Colosas 4:6; The New English Bible) Ang tinuod nga mga Kristohanon tingali makagugol ug daghang oras sa pagpakigsulti sa mga tawo bahin sa Gingharian sa Diyos. Siempre, dili tanan sa mga Saksi ni Jehova hanas nga mga mamumulong. Apan, kon tinuod nilang nasabtan ang balita ug sa pagsulti nga may pagtuo ug kainit, ilang mapaliso ang mga kasingkasing sa daghang tawo ngadto sa kamatuoran sa Pulong sa Diyos. Nan, pagkahinungdanon gayod diay, nga ang sinultihan sa mga alagad ni Jehova madanihon ug makaikag!
7. Unsay maayong epekto sa “tinimplahan” nga mga pulong sa Kristohanon?
7 Ang “tinimplahan” nga mga pulong sa Kristohanon dili lamang makahimo sa tigpaminaw sa pagkasabot sa maayong sabor sa balita sa Bibliya kondili makapreserbar usab kini sa mga kinabuhi niadtong magapamati niini. Busa, sama nga hinungdanon ang asin sa kinabuhi, sa ingon ang sinultihan sa mga alagad ni Jehova mohatag kinabuhi niadtong mapabilhong mamati sa ilang isulti bahin sa katuyoan ug sa Gingharian sa Diyos.—Itandi sa Juan 6:63, 68.
8. Nganong ang pagkamadanihon maoy ilhanan sa sinultihan sa Kristohanong mga ministro?
8 Maingon man, ang pagkamadanihon maoy ilhanan sa sinultihan sa mga Kristohanon samtang makigsulti sila sa mga dili magtutuo. May mga panahong ang mga tigpatalinghog sa balita sa Gingharian motubag sa maisog o daotang paagi. Apan kinahanglang dili gayod motubag ang mga alagad ni Jehova sa ingon niana. Hinunoa, kinahanglang madanihon sila kanunay. Unsay kahulogan sa pagkahimong madanihon? Nagkahulogan kini nga magmaluluton, makapahimuot, matinahuron, ug maluloy-on. Ang maluluton, mapailobong paagi sa Kristohanon sa pagtubag sa mga pangutana, mga pagsupak, mga pagsaway, o sa daotang mga pulong mohatag usahay ug dakong kalainan. Sumala sa gipamulong sa sanglitanan, “Ang tubag, kon malumo, makapahupay sa kasuko.” (Proverbio 15:1) Ang pagkamadanihon, pagtahod, ug pagkamataktikahong pagtubag diha sa Kristohanong ministeryo makapalukmay sa tawo kinsa, bisag maisog ug makantalitahon, adunay maayong mga kasingkasing.—Proverbio 25:15.
9. Sa unsang paagi makigsulti ang mga Kristohanon sa isigkamagtutuo, ug ngano?
9 Nan, sa unsang paagi, makigsulti ang mga Kristohanon sa isigkamagtutuo? Maisogon? Dili gayod! Ngano? Tungod kay kining dedikadong mga alagad ni Jehova maoy bahin usab sa “panon sa Diyos,” nga kinahanglang tratahon uban sa kalumo.—Itandi sa 1 Pedro 5:2-4; Buhat 20:29.
10. Unsay kalabotan sa Efeso 4:29-32 sa sinultihan nga gamiton sa mga alagad ni Jehova?
10 Manginsulto ba ang alagad ni Jehova kon makigsulti sa kauban sa trabaho nga tingali nakapasuko kaniya? Angay ba sa usa ka kapatas nga Kristohanon sa pagsultig dili maayong mga pulong kon may kasuk-an siya sa mga trabahante? Kon masuko ang Kristohanong mga bana ug mga asawa, magbinalikasay ba sila sa usag usa o sa ilang mga anak? Dili gayod! Si Pablo misulat: “Kinahanglang walay sulting mahilas ang magagula sa inyong baba . . . Isalikway ninyo ang tanang kayugot ug kapungot ug kasuko ug mga siningkahay ug mga pagtampalas lakip ang tanang pagpanghimaraut. Apan magmapuanguron kamo sa usag usa, malulot ug kasingkasing, nga magpinasayloay sa usag usa maingon nga kamo gipasaylo sa Diyos tungod kang Kristo.”—Efeso 4:29-32.
“Batoni ang Asin sa Sulod sa Inyong Kaugalingon”
11, 12. Unsang matang sa “asin” ang gipunting ni Jesus diha sa Marcos 9:50, ug nagkinahanglan ug unsang matang sa sinultihan ug buhat kadtong mga pulonga?
11 Sanglit dili man kita hingpit, usahay makasulti kita sa paagi nga dili angay sa Kristohanon. Sumala sa prangkang pagdawat niana ni disipulong Santiago: “Kitang tanan mangapandol sa makadaghan. Ug kon ugaling adunay tawo nga dili mapandol, nan hingpit na kana siyang tawhana, nga makapanton sa iyang tibuok nga lawas.” (Santiago 3:2, 8-10) Lakip na niini ang unang mga disipulo ni Jesus, ug kinahanglang badlongon sila tungod kay napakyas sa pagsulting madanihon sa usag usa. Pananglitan, sa usa ka okasyon mainit nga nagkalalis ang mga disipulo kon kinsa ang labing dako kanila. Gihatagan ni Jesus ang tibuok grupo ug maayong tambag batok sa pagpandol sa uban ug busa mahimong “inasinan sa kalayo,” o malaglag sa Gehenna. Busa mitapos siya niining mga pulonga: “Batoni ang asin sa sulod sa inyong kaugalingon, ug pagdinaitay kamo sa usag usa.”—Marcos 9:33-50.
12 Sa matin-aw, wala magpunting si Jesus dinhi sa gamayng gidaghanon sa literal nga asin nga makita sa pisikal nga lawas sa iyang mga disipulo. Hinunoa, nagpunting siya sa ilang pagkahimong makonsiderasyon, pagkamataktikahon, pagkabuotan, ug makigdaiton sa pulong ug batasan—magalihok sa maayong paagi ngadto sa uban. Hinungdanon kini aron ang tinuod nga mga Kristohanon makapabiling makigdaiton sa usag usa.
“Ang Asin sa Yuta”
13. Unsay gipasabot ni Jesus sa dihang iyang gisultihan ang iyang mga sumusunod nga, “Kamo mao ang asin sa yuta”?
13 Mahitungod sa iyang mga sumusunod, si Jesus miingon usab: “Kamo mao ang asin sa yuta.” (Mateo 5:13) Sa pagpamulong niini, wala magpasabot si Jesus nga ang iyang mga disipulo sa literal mga asin. Hinunoa, ang asin preserbatibo, ug ang balita nga ginadala sa mga sumusunod ni Jesus ngadto sa katawhan makapreserbar sa daghang kinabuhi. Sa pagkatinuod, ang iyang mga disipulo adunay makapreserbar nga impluwensiya niadtong magpatalinghog sa ilang balita, nga makasanta sa espirituwal ug moral nga pagkadunot nianang mga indibiduwala. Dili kaduhaduhaan ang kamatuoran nga ang maayong balita nga giwali sa mga sumusunod ni Jesus makapreserbar sa kinabuhi.—Buhat 5:20; 13:46-48.
Ang Asin Makapreserbar sa Pagkadunot
14. Unsay gikinahanglan aron makasukol sa kalibotanong pagkadunot?
14 Gikan sa hataas ug putling baroganan sa Diyos, kining tibuok daotang sistema sa mga butang dakog kaamgiran sa mga panit sa karnero nga gihisgotan sa sinugdanan. Sa wala pa mahugasi ug kabutangig asin, baho kaayo kini ug gikamangan sa mga ulod. Buweno, sa usa ka sukod, apektado ang tanan sa mga kahimtang niining kalibotana, ug aron makasukol sa pagkadunot nga modangat sa tanang bahin sa kinabuhi, nagkinahanglan ug kaisog ang tawo ug kinahanglang malig-ong panguptan ang iyang pagkamaunongon sa Diyos. Niini lamang nga paagi nga mapreserbar sa indibiduwal ang iyang kaugalingon gikan sa moral nga pagkadunot. Siya nagkinahanglan dili lamang sa madanihong mga pulong kondili sa makapreserbar usab nga kalidad nga makahatag kaniyag kalig-on sa pagdumili sa pagkadunot ug sa tanang mga porma niini. Siya, adunay dakong panginahanglag “asin.”—1 Pedro 4:1-3.
15. Unsang maayong mga panig-ingnan ang gipakita ni Jesus ug ni Daniel?
15 Ang matinumanong alagad ni Jehova kinahanglang mahibalo sa pagdumili sa daotang mga buhat ug mga tintasyon. Hinumdomi nga tulo ka beses nga midumili si Jesus sa gitintal siya ni Satanas diha sa kamingawan. (Mateo 4:1-10) Ug palandonga ang pananglitan nga gihatag ni manalagnang Daniel. Nakakat-on siya sa pagdumili bisan sa linghod pang panuigon. Sa batan-on pa si Daniel diha sa palasyo sa hari sa Babilonya, siya ug ang iyang mga kauban gitanyagan sa “adlaw-adlaw ug lamiang kalan-on sa hari.” Apan mibalidad si Daniel ug ang iyang mga higala. Dili kay usa lamang kini ka situwasyon sa pagdumili sa maabiabihong tanyag. Hinunoa, ang upat ka batan-ong Hebreohanon nagpabilin sa diyetang utanon ug tubig tungod kay maikagon sila sa paglikay sa kalan-on nga gidumili sa Kasugoan ni Jehova o nahugawan sa paganong mga seremonya. Tinuod nga kaisog ang gikinahanglan niadtong lakanga. Maayo ang resulta, kay sa kataposan sa yugto sa pagsulay, ang ilang pisikal nga panagway mas maayo kay sa niadtong midawat sa kalan-on sa hari. Ug sa espirituwal nga paagi kadtong mga Hebreohanona nakatagamtam sa panalangin ug kahimuot ni Jehova.—Daniel 1:5-17.
16 Gitino ni Jehova nga Diyos nga mapreserbar si Daniel ug ang iyang mga kauban tungod kay ‘nagbaton ug asin sa sulod sa ilang kaugalingon.’ Apan makakat-on pa kita ug dugang kang Daniel. Gitudlo siya sa usa ka hataas nga katungdanan sa kagamhanan sa Babilonya. Ilalom niadtong mga situwasyona hayan makadaghang higayon na siyang modumili, sanglit gilibotan siya sa paganong katawhan, ug sa walay duhaduha ang palasyo sa hari puno sa imoralidad, pagpamakak, panghiphip, intriga sa politika, ug ubang daotang mga buhat. Makadaghang higayon nga naipit si Daniel. Bisan pag nahimutang siya sa taliwala sa “kalibotan” niadtong panahona, siya “dili bahin sa kalibotan.” (Juan 17:16) Si Daniel matinumanon, “maayong pagkatimpla sa asin” nga alagad ni Jehova. Ngani, ang mga kaaway ni Daniel, nasuko tungod kay ang iyang integridad ug pagkamatinuoron nakahatag ug dili maayong dungog kanila, sila misulay gani sa pagpatay kaniya! Bisan pa niana, sila midawat nga “siya kasaligan ug walay kalapasan o daotang butang ang nakita diha kaniya.” (Daniel 6:4, 5) Pagkamaayong pananglitan!
17. Unsang malisod nga pagsulay ang ginaatubang sa Kristohanong mga batan-on karon?
17 Sama sa batan-ong si Daniel ug sa iyang mga higala, ang Kristohanong mga batan-on karon nagaatubang ug malisod nga mga pagsulay. Ilabina diha sa tunghaan, kinahanglang ilang buntogon ang mga droga, tabako, alkoholikong mga ilimnon, mahilas nga mga sinultihan, imoralidad, panglimbong, espiritu sa pagkarebelyoso, bakak nga pagsimba, nasyonalismo, daotang panagkauban, bakak nga mga pagtulon-an sama sa ebolusyon, ug ubang gamhanong mga impluwensiya. Kinahanglang “maayong pagkatimpla sa asin” ang Kristohanong batan-on aron magpabiling mahinlong mahuhupot sa integridad atubangan nianang tanang mga tinstasyon.
18. (a) Unsang mga pangutana ang maayong tagdon sa Kristohanong mga ginikanan? (b) Unsay gisugyot alang sa mga ginikanan nga malisdan sa pagtabang sa ilang mga anak?
18 Busa, mga Kristohanong ginikanan, tagda pag-ayo ang kahimtang sa inyong pamilya. Ang tanang sakop ba niini adunay espirituwal nga kauswagan? Nakasanta ka ba nga dili matakdan ang inyong kaugalingong mga anak sa kalibotanong pagkadunot? Nahibalo ka ba sa ilang ginahimo ug sa ilang hunahuna ug gibati bahin sa tinuod nga pagsimba? Ginadumtan ba nila ang mahugawng mga butang niining kalibotana o may kapeligrohan bang mapukan sila niini? (Amos 5:14, 15) Kon, ingong mga ginikanan, dili kaayo kamo suod sa inyong mga anak aron matabangan sila, o kaha malisdan niini, nganong dili kinasingkasing nga iampo kini ngadto kang Jehova? Sa pagkatinuod, makatabang siya kanimo sa pagbuntog ning maong kababagan.—1 Juan 5:14.
19. Unsang ubang mga butang nga kinahanglang dumilian sa Kristohanong mga ginikanan?
19 Ingong Kristohanong mga ginikanan, unsang matang sa panig-ingnan ang inyong ginapakita? Malig-on ka ba sa pagdumili sa makadaot sobrang pagkaon ug sobrang inom ug sa daghang mga porma sa imoralidad ug sa mahugawng mga buhat sa imong palibot? Dumilian ba nimo ang paghiphip, ang gagmayng pangawkaw, ug ang mahilas nga mga tiaw ug sinultihan sa kalibotanong mga tawo? Sa trabaho ug sa inyong puloy-anan, nailhan ba kamong mahinlo, matinud-anon, matarong nga mga tawo? Ang pagdumili sa tukmang panahon hinungdanon aron mahimong “ang asin sa yuta.”
Pagkamapinadayonon ug Pagkamaunongon
20. Unsay kagamitan sa asin may kalabotan sa pagsimba ni Jehova sa karaang Israel?
20 Sa walay duhaduha tungod kay ang asin naglarawan sa kagawasan gikan sa pagkadunot, gigamit kini sa pagsimba sa Israel kang Jehova. Pananglitan, ang tanang mga halad sa altar kinahanglang inasinan. Diha sa Kasugoan nga gihatag pinaagi kang Moises, kini ang ginaingon: “Dili mo pakulangan ang asin sa tugon sa imong Diyos gikan sa imong halad nga kalan-on. Ug sa imong tanang halad kinahanglang igahalad nga may asin.” Ug ang “asin sa tugon” gilantawng mabugkoson.—Levitico 2:13; Numeros 18:19; 2 Cronicas 13:4, 5.
21. Ingong “ang asin sa yuta,” unsay gikinahanglan sa mga alagad ni Jehova karon?
21 Ingong mga saksi ni Jehova, ang iyang mga alagad karon mao “ang asin sa yuta.” Kini nagkinahanglan nga sila dili-madunot, matinumanon, ug maunongon. Kinahanglang makugihon sila sa pag-ugmad sa bunga sa balaang espiritu sa Diyos—gugma, kalipay, pakigdait, pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, ug pagpugong sa kaugalingon. (Galacia 5:22, 23) Ang bunga sa espiritu mao ang tuboran sa espirituwal, samag asin nga mga hiyas. Apan ang kamatuoran nga ang uban nakaalagad na kang Jehova sa dugay nang panahon, kini, dili garantiya nga sila dili mapukan. (1 Corinto 10:12) Si Jesus mismo mipasidaan kanato bahin niini.
22. Unsay kahulogan sa ulahing bahin sa Mateo 5:13?
22 Hinumdomi nga human sa pagpamulong ni Jesus, “Kamo mao ang asin sa yuta,” siya midugang: “Apan kon ang asin motab-ang, unsaon pa man sa pagpabalik niini sa iyang pagkaparat? Dili na gayod kini magpulos pa kondili angay na lang kining isalibay sa gawas aron tunobtunoban sa mga tawo.” (Mateo 5:13) Ang ubang asin nga gigamit sa dinhi pa si Jesus sa yuta sinagolan ug ubang butang. Busa kon mabanlas ang asin sa ulan o sa ubang paagi, ang mabilin angay na lang nga isalibay sa gawas, tingali ilabay sa dalan ug tunobtunoban sa mga lumalabay. Gawas kon tipigan ang asin sa maayong kondisyon, dili kini mahimong walay pulos.
23. Ingong mga Saksi ni Jehova, unsay atong panghunahuna sa mga pulong ni Jesus, “Kamo mao ang asin sa yuta”?
23 Nan, ingong maunongong mga alagad ni Jehova ug sa iyang Anak si Jesu-Kristo, kinahanglang mainampingon gayod kita nga dili ‘motab-ang,’ o mawad-an sa kaputli samag asin nga mga hiyas. Hinunoa, kinahanglang paningkamotan nato ang pag-ugmad sa bunga sa espiritu sa Diyos. Hinaot nga madanihon kita sa sinultihan, madasigong magwali sa balita sa Gingharian ug busa makatabang sa pagpreserbar sa mga kinabuhi sa uban. Hinaot nga dili kita mabitik niining dunot nga kalibotan, apan hinaot nga atong ibutang kanunay sa atong hunahuna ang halawom nga kahulogan ug ang dakong pribilehiyo nga nalangkit sa mga pulong ni Jesus: “Kamo mao ang asin sa yuta.”
Susiha ang Imong Mahinumdoman
◻ Sa unsang paagi mahimong ‘tinimplahan sa asin ang atong sinultihan’?
◻ Nganong hinungdanon alang sa mga Kristohanon nga magbaton ug asin sa sulod sa ilang kaugalingon?
◻ Sa unsang paagi ang mga sumusunod ni Jesus mao “ang asin sa yuta”?
◻ Unsa ang pipila ka butang nga kinahanglang likayan sa mga Kristohanong “maayong pagkatimpla sa asin”?
◻ Sumala sa Mateo 5:13, unsang tinamdan ang angay huptan sa mga alagad ni Jehova karon?
6. Sa unsang paagi aplikado ang Colosas 4:6 sa ministeryo sa mga Saksi ni Jehova?
16. Nganong ikaingon nga si Daniel “maayong pagkatimpla sa asin” nga alagad ni Jehova?
[Hulagway sa panid 25]
Sa bata pa, nahibalong mobalibad si Daniel