Ang Bibliya—Mapuslanon Alang Kanimo

“IYANG gisulti kanimo, Oh yutan-ong tawo, kon unsay maayo,” misulat ang usa ka tawo sa Diyos kapin ug 2,700 ka tuig nga miagi. (Miqueas 6:8) Apan kini ba “maayo” alang kanato sa atong modernong adlaw?

“Ang Bibliya dugay nang gisulat una pa si bisan kinsa may kahibalo sa modernong sikolohiya ug palakaw sa sikoseksuwal nga kaugmaran,” mipahayag si Dr. Chesen. “Bisan pag labing maayo ang mga tuyo sa mga magsusulat niana, wala nila matagad kining hinungdanong mga butang. Bisan pa niana kon bahin sa isyu sa mga moral ug/o mga sugo, daghag ikasulti ang Bibliya ug ang mga maghuhubad niini.”

Kanang puntoha katuohan unta kon ang Bibliya produkto pa sa hunahuna sa tawo. Apan sumala sa gipakita sa among isyu sa Abril 1, 1986, ang Bibliya dili pulong sa tawo kondili sa Diyos. Kining hinungdanong kamatuoran dili ikasalikway. Ngano? Tungod kay ang kahibalo sa Diyos dili limitado sa panahon ug mga kahimtang, sama sa iya sa tawo, ni kini mabalhin. Ingong Maglalalang sa katawhan, bug-os nahibalo ang Diyos sa atong kahulmahan ug kon unsay labing maayo alang kanato. Busa ang apostol tukmang nag-ingon: “Ang tibuok Kasulatan gidasig sa Diyos ug mapuslanon alang sa pagtudlo, sa pagbadlong, sa pagtul-id sa mga butang, sa pagdisiplina sa pagkamatarong, aron ang tawo sa Diyos mahimong bug-os may katakos, hingpit masangkapan alang sa tanang maayong buhat.”​—2 Timoteo 3:16, 17.

Nan, unsay ikasulti sa dagkong mga kausabang nagakahitabo sa atong modernong panahon? Dili ba gibating kita nagapuyo sa panahong labawng nahigawas ug nalamdagan? Dili ba ang daghang gapos sa tradisyon gihiklin sa katilingban sa linangkob? Tinuod, apan bisan sa midakong kahibalo ug bag-ong gituohang “kagawasan,” ang paninugdang mga panginahanglan ug kahulmahan sa tawo wala mausab. Sa kahiladman, kita mao gihapon. Kita nagbaton gihapon sa mga tinguha sa pagkaon, pag-inom, pagkatulog, pagsanay, ug pagsimba, sama sa atong katigulangan. Kita may panginahanglan gihapon sa gugma ug pagmahal, ug buot natong magmalipayon. Kita may panginahanglan gihapon sa pagkinabuhi sa mga kinabuhing makahuloganon.

Ang mga prinsipyo sa Bibliya nagatagana niining mga panginahanglana. Dugang pa, ang mga pagtulon-an sa Bibliya nagaobra sa atong kaayohan, bisan niining modernong mga adlaw. Ug labaw pa gayod, ang mga resulta nga mabatonan gikan sa pagsunod sa tambag sa Bibliya labaw kay sa mabatonan gikan sa laing paagi. Atong susihon sa daklit sa unsang paagi kana matuod sa natad sa moralidad, ekonomiya, ug panglawas.

Ang Bibliya ug Pamatasan

Usa sa labing dagkong mga kausaban sa atong modernong mga panahon maoy bahin sa mga hunahuna mahitungod sa moralidad o pamatasan. Ang mga bisyo nga giisip sa nangagi nga mangil-ad nahimong dinawat. Ang mga babayeng manganak nga walay bana dili na ayran sa katilingban. Ang mga homoseksuwal dayag nagakampanya alang sa ilang “mga katungod.” Ang usa ka pagtuo nga gituohang kaylap mao nga walay mausa ang may katungod sa pagreklamo o manghilabot sa mga buhat nga mahitabo tali sa mga hamtong nga nagkauyon. Ug ang mga sukdanan sa Bibliya gisalikway ingong Victorian o minaot.

Apan ang mga sukdanan sa Bibliya dugay nang gipahimutang sa Diyos una pa sa ika-19ng siglo, ang panahon ni Hara Victoria sa Inglaterra. Ug sila padayong napamatud-ang maayo alang sa katawhan. Tinong hisabtan kini dihang isipon sa usa nga, duyog sa “bag-ong moralidad,” miabot ang nagsulbong nga gidaghanon sa diborsiyo, daghan kaayong aborsiyon, epidemya sa mabdos nga mga tin-edyer, ug nagkadaiyang mga sakit nga ikatakod sa seksuwal nga paagi. Kini sila maoy mga sulirang gastoso, makapaluya sa lawas, ug makapatay pa. Dili ba labi pang mapuslanon ang pagsunod sa tambag sa Bibliya mahitungod sa sekso, kaputli, ug pag-unong sa kaminyoon?​—Proverbio 5:3-11, 15-20; Malakias 2:3-16; Hebreohanon 13:4; 1 Corinto 6:9, 10.

Matikdi sa linain ang kamatuoran niini maylabot sa usa ra ka sakit, sumala sa gipadayag niining tahoa gikan sa The New York Times: “‘Ang AIDS nagapadayon sa pagkaylap taliwala sa mga pundok nga may riyesgo, apan dili sa gawas niana,’ matud ni Dr. David J. Sencer, ang Komisyonado sa Panglawas sa Siyudad sa New York. . . . Kadtong may riyesgo nagaapil sa mga lalaking bayot ug mga lalaking may pakigsekso sa lalaki ug babaye; . . . kadtong nagadawat ug mga abuno gikan sa mga tigdonar nga natakdan niana, ug ang mga gipakigseksohan o mga anak niadtong may AIDS.”

Sa pagkamatuod, hain ang labing maalamon​—ang pila ka gutlo sa kinawatkawat nga kalipay, nga subsob ubanan sa kahadlok ug kabalaka, o ang hinlong tanlag ug pagtahod-sa-kaugalingon? Hain ang mohatag sa malungtarong kalipay ug katagbawan​—ang makadiyut nga romantikong relasyon uban ang lagmit makapasubong sangpotanan, o ang pagkakomitido sa kaminyoon nga may malig-ong pasikaranan nga ginapaluyohan sa Bibliya?

Ang Bibliya ug ang Pangabuhi

Pipila ra ang mga tawong nagaisip nga anaa sa Bibliya ang solusyon sa mga suliran sa pangabuhi. Bisan pa niana, ang pagsunod sa mga sukdanan niini tinuod makabutang ug mas daghang pagkaon ibabaw sa imong talad. Sa unsang paagi mahitabo kini?

Sa kadaghanan, ang kinadak-an sa kinitaan sa usa ka tawo usik-usikan nga walay hinungdan. Ang pagsunod sa tambag sa Bibliya motipig sa maong salapi alang sa mapuslanong mga katuyoan. Pananglitan, ang usa ka bisyo nga subsob motultol sa kakabos mao ang hinobrang pag-inom. Ang minilyong tawo, nga magdala sa suweldo, mopaingon sa mga bar o tindahan sa isog nga ilimnon. Sa daghang kahimtang, mobiya sila nga wala nay igong salaping ibayad sa mga bayranan o itaganag igong pagkaon sa ilang mga pamilya. Usahay kinahanglang mohulam ug salapi sa pagpalit sa mga kinahanglanon sa pangabuhi. Sa pagkamaalamon, ang Bibliya nagasaway sa hinobrang pag-inom; kini nagapaluyo sa pagkakasarangan.​—Proverbio 23:20, 21, 29, 30; 1 Timoteo 3:2, 3, 8.

Kana matuod usab niadtong dunay bisyo sa tabako o nagaabusar sa mga droga. Pagkagastoso niining mga bisyoha! Ug pagkalisod hunongon! Mahulagwayon mao kining sulat ngadto sa sikologong si Joyce Brothers, sumala sa gipatik diha sa New York Post: “Misugod ako sa paggamit ug cocaine tungod kay kadto makalingaw ug ang kadaghanan sa akong mga higala nagsimhot niana sa mga hinapos sa semana. Aw, kini tinuod babag sa tanang butang maayo sa akong kinabuhi ug naglisod kaayo ako sa paghunong. Ako usa ka inahan nga duhag anak ug ako nahadlok nga kon dili ako mohunong sa madali, sila ang magaantos. Ako nagagamit sa maisog nga cocaine kaduha sa adlaw. Nalumos na ako sa utang, ako masulob-on.”

Ang laing tiggamit ug droga misulat: “Ang akong bana ug ako maoy malamposong mga tawong may karera nga nagiyan sa cocaine sa tulo na ka tuig. Sa sinugdan kadto makalingaw apan karon kini nagakahimong labaw ug labawng hinungdanon. Ngani, nagagahom na kini sa among kinabuhi. Kami utangan na kay gastoso kaayo ang among bisyo. Nasinati namo ang daotang mga panghanduraw tungod niini. May mga adlaw nga ang mga panghanduraw dili gayod mohunong.”

Madaot usab ang pangabuhi sa mga hinabako tungod sa ilang bisyo, bisan tingali dili sama ka grabe. Ang usa ka bag-ong taho diha sa Modern Office Technology nagaingon: “Ang mga dili hinabako nga nagapangitag trabaho labi pang lagmit madawat kay sa mga kandidato sa trabaho nga hinabako nga samag katakos, sumala sa tibuok-nasod nga surbi nga bag-ong giluwatan. Ang pagtuon, nga gibase sa mga pag-interbiyo sa mga bise-presidente ug mga direktor sa mga trabahante sa kinadagkoang mga kompaniya sa Amerika . . . mibutyag nga ang mga tig-empliyo karong adlawa mopalabi sa mga kandidato sa trabaho nga dili hinabako.” Ngano man? Kay, sumala sa gipadayag sa usa ka pagtuon sa kongreso, ang pagtabako mopadako sa gastos sa nasod sa pag-atiman sa panglawas, apil ang mga bayranang medikal ug nawalang pagkamabungahon, mga $65 bilyon sa usa ka tuig​—nga tumbas sa $2.17 alang sa matag pakete sa sigarilyong nahalin!

Oo, ang usa ka tawo mabuligan sa pangabuhi pinaagi sa pagsunod lamang sa tambag sa Bibliya: “Atong hinloan ang atong kaugalingon sa tanang kahugawan sa unod ug sa espiritu.” (2 Corinto 7:1) Ug kana matuod usab niadtong si kinsa, pinaagi sa pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya, nagapahigawas sa tanang matang sa pagsugal. (Isaias 65:11, 12; Lucas 12:15) Gawas pa, kadtong nagasunod sa mga prinsipyo sa Bibliya mahalon kaayo sa mga tig-empliyo tungod sa ilang pagkamatinud-anon, pagkamatarong, ug pagkamakugihon, ug lagmit mao ang unang dawaton ug kataposang palagpoton sa trabaho.​—Colosas 3:22, 23; Efeso 4:28.

Ang Bibliya ug ang Maayong Panglawas

Sanglit kita abante kaayo sa medikal nga paagi karong adlawa, napulihan na ba ang tambag sa Bibliya? Aw, ang usa ka kamatuorang nakapahibulong sa mga tigdukiduki mao nga tukma kaayo ug moderno ang Bibliya bahin sa mga butang maylabot sa medisina ug maayong panglawas, bisan pag kini nahisulat sa panahong dagaya ang patuotuo ug diyutay ra o walay nasayran bahin sa medikal nga mga paagi, o bisan sa mga kagaw ug virus.

Hinuon, bisan pa sa modernong medikal nga siyensiya, daghan ang mga suliran sa panglawas. Apan ang tambag sa Bibliya nagapausbaw sa labing maayong panglawas. Sumala sa gipahayag na, ang pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya nagapanalipod kanato batok sa mga buhat nga makadaot pag-ayo sa atong panglawas. Kana motabang usab sa pagpauswag sa atong maayong pangisip. Ginaila sa Bibliya ang epektong ipatungha sa mga tinamdan ug mga emosyon diha sa lawas. (Proverbio 14:30) Busa kini nagapahilayo kanato sa makadaot nga mga tinamdan ug mga emosyon, ug kini nagabulig kanato nga pulihan kana sa positibo, makapalig-ong mga hiyas.

Matikdi ang tambag nga gihatag sa Efeso 4:31, 32: “Isalikway ninyo ang tanang kayugot ug kasuko ug kapungot ug pagsinggitay ug pagtampalas uban ang tanang pagkadaotan. Magmaluluton kamo sa usag usa, nga magmabination, nga magpinasayloay sa usag usa.” Oo, ginapasiugda sa Bibliya ang kausaban gikan sa malaglagon, makadaot nga pagkatawo, ngadto sa bag-o, makapahimsog Kristohanong pagkatawo. (Efeso 4:20-24; Colosas 3:5-14) Kini nagatabang kanato sa pagpadayag sa mga bunga sa espiritu sa Diyos: “gugma, kalipay, pakigdait, hataas-nga-pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, pagpugong-sa-kaugalingon.” (Galacia 5:22, 23) Ang Bibliya nagataganag makapahimsog nga pagkaon nga niana makakaon ang hunahuna ug kasingkasing ug magmalinawon.​—Proverbio 3:7, 8; 4:20-22; Filipos 4:6-8.

Dugang pa, kadtong nagasunod sa mga lagda sa Bibliya dili malangkit sa mga krimen, mga panggubot, mga pag-alsa, o ubang butang nga mosangpot sa kadaot sa lawas. Sila adunay maayong tanlag, nga makaamot ug dako sa paghupot sa malipayong panimuot ug maayong panglawas. (1 Pedro 3:16-18) Dugang pa, kadtong nagapadapat sa tambag sa Bibliya nagapahimulos ug mainiton, magantihon, malipayong pamilyahanong kinabuhi, duyog sa malinawong pagpakiglabot sa uban.

Oo, ang Bibliya maoy mapuslanon alang sa atong adlaw. Kini dayag diha sa mga kinabuhi sa minilyon nga nagapadapat gayod sa mga prinsipyo niini. Ug kini makatabang kanimo. Ikaw gidapit sa pagsulay sa mga pagtulon-an niini diha sa imong kinabuhi. Ang mga Saksi ni Jehova malipay sa pagpakita kanimo sa paagi.