Meteora—Kadtong Higanteng mga Pundok sa Bato
ANG higanteng mga bato sa Meteora, sa Thessaly sa tunga sa Gresya, katingahalan kaayo! Ug ang dakong patag sa Thessaly mismo maoy usa ka museo sa mga obra-maestra sa kinaiyahan. Ang katahom ug katambok sa yuta niini gibantog. Sa magkaduol sa patag gikan sa sidlakan, moagi ka sa matahom kaayo, samag ganghaan nga dal-og sa Tempe, ilalom sa landong sa dakong Bukid Olympus, ang kasugirang puy-anan sa 12 ka diyosdiyos sa Gresya. Sa tiilan niini nagaagos ang Piniós River, ug sa kinatumyan sa kapatagan nga dapit sa kasadpan nagbarog ang Meteora.
Kining higante batoong pundok makapatingala, makapukawg pagdayeg, kahadlok, kalipay, ug kalipong. Ang uban ning mga batoha may gitas-ong 600 ka metro (1,970 ft). Nanuybo sila samag mga obelisko. Ug sila maoy tagsaong tapok sa pagpamatuod sa gamhanang Maglalalang.
Sumala sa pila ka geolohista, ang pagkaporma sa Meteora balik pa sa halayong mga yugto sa geolohista, dihang ang tibuok Thessalian Plain dagat pa niadto nga naipit sa tanang mga kilid nga mipormag mga balodbalod ug mga bungtod. Ang ubang mga tigdukiduki nagtag-an sa panahon sa pagkaporma sa Meteora sa pipila pa lamang ka milenyo kanhi ug miporma kini tungod sa mga linog ug sa pagkankan sa yuta tungod sa tubig. Apan, silang tanan miadmiter nga ang maglalalik niining mga higante mao ang tubig nga naglihok sa gamhanong puwersa. Hinuon, ang usa matingala bahin sa tuboran sa nianang tubiga.
Ang Sugilabong sa Lunop
Ang kasugiran sa karaang Gresya nagpunting ning dapita. Sumala sa balak ni Pindar ug sa mga sinulat ni Apollodorus, dihang si Deucalion sumala sa kasugiran mao pa ang hari sa Phthia sa Thessaly, si Zeus, ang hari sa mga diyosdiyos sa Olympia mihukom sa pagpatay sa dili-diyosnon ug daotang katawhan pinaagig baha. Aron makalikay sa kasuko sa mga diyosdiyos, nagpatukod si Deucalion ug arka. Iyang gibutangan kini sa mga kinahanglanon. Sa misulod siya sa arka uban sa iyang asawang si Pyrrha, mibuhagay ang dakong baha, nga nagpalunop sa dakong bahin sa Gresya, ug nalumos “hapit ang tanang mga tawo.” Giingon nga sa panahon sa baha miporma ang mga bakilid sa Thessaly. Sulod sa siyam ka adlaw ug gabii, nagtuyatuya ang arka ni Deucalion ibabaw sa mga balod hangtod nga misayad kini sa Bukid Parnassus, sa Thessaly.
Sa mikawas sa arka, mitanyag ug mga halad si Deucalion kang Fixius Zeus. Gisugo sa diyosdiyos nga si Zeus si Deucalion ug Pyrrha sa paglabay ug mga bato sa ilang likod. Kadtong gilabay ni Deucalion nahimong mga lalaki, samtang kadtong gilabay ni Pyrrha nahimong mga babaye. Unsa ka hiwi nga bersiyon, bahin sa rekord sa Bibliya sa tinuod nga Baha sa panahon ni Noe!—Genesis 6:1–8:22.
Ang mga Monasteryo sa Meteora
Ang Great Meteora may gitas-ong 613 ka metro (2,011 ft) ibabaw sa higdaanan sa suba sa Piniós. Nahimutang sa patag sa itaas sa bukid mao ang monasteryo sa Metamorphosis, ang labing dako sa unom karon nga nagaobra. Ang pagtungas sa binantok nga dalan ug sa kinulit sa bato nga mga hagdanan malisod.
Diha sa mga monasteryo sa Meteora, karon may mga librarya nga nasudlan ug daghang mga manuskrito. Daghan ang nakitang gitago sa mga dapit sama sa mga bungbong ug sa mga atop o sa ilalom sa kutson.
Ang sulod sa mga manuskrito kadaghanan maoy bahin sa relihiyon ug eklesiastikal. Apan dunay mga manuskrito nga historikal, literaryo, pilosopikal, ug siyentipikanhon. Ang ilang mga palid mga pergamino o sa papel, ug pinetsahan kini sila balik pa sa ika-9 nga siglo hangtod sa ika-19ng siglo. Lakip kanila mao ang perganimo sa Codex 591 nga pinetsahan balik pa sa 861-62 K.P. Mao kini ang labing karaang manuskrito sa Gresya, nga nasudlan ug 423 ka palid, ug gilangkoban sa mabatbatong mga diskurso sa Ebanghelyo ni Mateo.
Dunay mga tipiganan sa mga dokumento nga nasudlan sa mga dokumento sama sa bulawan ug pakawang mga panid sa mga imperador ug mga patriarka sa Byzantine. Ang total nga mga gidaghanon maoy duolan sa 3,000. Apan diyutay lamang ang mga manuskrito sa Bibliya, kay ang mga magkokopya sa Meteora wala man magtagad ning matanga sa trabaho.
Ang mga monasteryo puno sa relihiyosong mga imahen (mga rebulto) nga naghulagway sa tinuod nga mga tawo ug sa sugilambong, maingon man sa mga hitabo nga nagpamatuod sa relihiyosong mga pagtuo sa mga monghe. Pananglitan, ang usa ka representasyon sa Ikaduhang Pag-abot naglarawan sa mga makasasala nga gilabay sa mga baba sa makalilisang nga mga mananap. Sa laing dapit, sa templo ni Juan Bawtista, dunay eskultura nga naglarawan sa magkakabayo nga atubangan niini nagbarog si Venus.
Busa natapos ang atong pagduaw sa Meteora. Kon maghunahuna kita sa hinimog tawong mga butang nga makita didto, matandog kita sa katahom niining higanteng batoong pundok nga nahimutang sa Thessaly.
[Tinubdan sa Letrato sa panid 30]
Embassy of Greece photo