Duol na ba Kini Kay sa Imong Gihunahuna?

TULO ka adlaw una siya mamatay, si Jesus may puliki kaayong adlaw sa Jerusalem, usa ka adlaw nga misangpot nga labing dakog kahulogan alang sa mga Kristohanon nga buhi karon. Siya nagtudlo sulod sa templo, nga gisumbalik ang daghang bitik nga pangutana nga pinaagi niana siya gipaningkamotang mabitik sa Hudiyong mga pangulong relihiyoso. Sa kataposan, gitumong niya sa mga eskriba ug mga Pariseo ang mahait nga pagsaway nga ginganlan silag mga maot ug mga bitin nga ang dulnganan mao ang Gehenna.—Mateo, mga kapitulo 22, 23.

Samtang mipahawa siya sa dapit sa templo, usa sa iyang mga disipulo miingon kaniya: “Magtutudlo, tan-awa! pagkatalagsaon mga bato ug pagkatalagsaong mga tinukod!” Si Jesus, nga wala mahingangha, miingon kaniya: “Nakita ba nimo kining dagkong mga tinukod? Wala unyay mahibiling usa ka bato dinhi nga magpatong sa bato ug dili pagatumpagon.” (Marcos 13:1, 2) Unya si Jesus mipahawa sa templo sa kataposang panahon, nga milugsong ngadto sa Walog sa Kidron, mitabok niana, ug mitungas sa mga bakilid sa Bukid sa mga Olibo.

Samtang siya naglingkod nga nadigo sa kahayag sa sumasalop nga adlaw didto sa bukid, uban sa templo nga dayag sa Bukid Moria sa tabok sa walog, si Pedro, Santiago, Juan, ug si Andres miadto kaniya nga silasila ra. Ang ilang mga kaisipan nabug-atan sa mga pulong iyang gipamulong mahitungod sa pagtumpag sa templo. Sila nangutana: “Tug-ani kami, Kanus-a ba mahitabo kining mga butanga, ug unsa unya ang ilhanan sa imong presensiya ug sa konklusyon sa sistema sa mga butang?” (Mateo 24:3; Marcos 13:3, 4) Ang tubag nga iyang gihatag sa ilang pangutana niadtong hapona sa Bukid sa mga Olibo hinungdanon kaayo kanato. Makapugong kini kanato sa pagpaabot ug dugay kaayo una maghunahuna bahin sa “konklusyon sa sistema sa mga butang.”

Ang ilang pangutana duha ka pilo. Ang usa ka bahin maoy mahitungod sa kataposan sa templo ug sa Hudiyonhong kahikayan; ang lain maoy bahin sa umaabot nga presensiya ni Jesus ingong Hari ug sa konklusyon niining presenteng sistema sa mga butang. Kining duruha ka pangutana nahisgotan sa tubag ni Jesus, sumala sa gihatag diha sa Mateo 24 ug 25, Marcos 13, ug Lucas 21. (Tan-awa usab ang Pinadayag 6:1-8.) Mahitungod sa konklusyon niining presenteng kalibotan, o sistema sa mga butang, gibatbat ni Jesus ang ubay-ubay nga mga bahin nga, kon tingbon, mahimong ang daghag-bahin nga ilhanan sa kataposang mga adlaw. Natuman ba ang maong daghag-bahin nga ilhanan? Nagbutang ba kini kanato sa kataposang mga adlaw nga gihisgotan diha sa Bibliya? Ang katumanan ba niini nagpasidaan kanato nga basin mas duol na kay sa atong gihunahuna?

Usa ka bahin sa daghag-bahin nga ilhanan ni Jesus mao: “Ang nasod motindog batok sa nasod ug ang gingharian batok sa gingharian.” (Mateo 24:7) Niadtong 1914, ang Gubat sa Kalibotan I nagsugod. Ang mga Saksi ni Jehova niadtong dekadaha dihadiha nagmabinantayon. Ug ngano? Sa Disyembre 1879, mga 35 ka tuig nga sayosayo, ang magasing Watch Tower nag-ingon, nga gipasukad sa kronolohiya sa Bibliya, nga ang 1914 mamahimong usa ka tuig sa kausaban sa kasaysayan sa tawo. Kadtong gubata, ang unang gubat sa tinuod tibuok-kalibotang gilapdon, diin 28 ka nasod ang nalangkit sa kataposan ug 14 milyong tawo ang napatay, mao ba ang sinugdanan sa mga panghitabo nga magatuman sa daghag-bahin nga ilhanan ni Jesus sa kataposan? Mosunod ba ang ubang bahin sa ilhanan?

Sa “usa ka pinadayag pinaagi ni Jesu-Kristo,” ang mao mismong pag-ula ug dugo gitagna. Dinha ang usa ka mapulang kabayo ug ang magkakabayo niini “nagakuha sa kalinaw gikan sa yuta.” (Pinadayag 1:1; 6:4) Kana nahitabo gayod gikan sa 1914 ngadto 1918. Ug ang Gubat sa Kalibotan I mao lamang ang sinugdanan. Niadtong 1939, ang Gubat sa Kalibotan II misunod. Kalim-ag-siyam ka nasod ang nasuyop sa maong away, ug mga 50 milyong tawo ang napatay. Sulod sa 45 ka tuig tapos sa Gubat sa Kalibotan II, kapin ug 125 ka gubat ang gibugno, nga mipatayg kapin ug 20 milyong tawo.

Ang laing bahin sa ilhanan mao: “Aduna unyay mga kanihit sa pagkaon.” (Mateo 24:7) May kaylap nga kagutmanan panahon ug human sa Gubat sa Kalibotan I. Ang usa ka taho naglista sa kapin sa 60 ka dagkong kagutmanan sukad 1914, nga mikostar ug minilyong kinabuhi. Dugang pa, bisan karon 40,000 ka bata ang mamatay kada adlaw tungod sa kakulang sa sustansiya ug masantang mga sakit.

“Aduna unyay dagkong mga linog.” (Lucas 21:11) Giuyog niana ang yuta tapos magsugod ang Gubat sa Kalibotan I. Niadtong 1915 ang usa ka linog mikalas ug 32,610 ka kinabuhi sa Italya; niadtong 1920 ang lain mipatayg 200,000 sa Tsina; niadtong 1923 sa Hapon, 99,300 namatay; niadtong 1935 diha sa gitawag karon nga Pakistan, 25,000 ang nawad-an sa ilang mga kinabuhi; niadtong 1939 sa Turkey, 32,700 napatay; niadtong 1970 sa Peru, 66,800 napatay; niadtong 1976 sa Tsina, 240,000 (ang pipila nag-ingong 800,000) namatay; sa 1988 sa Armenia, 25,000 nawad-an sa ilang mga kinabuhi. Sa pagkamatuod, may dagkong mga linog sukad 1914!

“Sa sunodsunod nga dapit mga kamatay.” (Lucas 21:11) Panahon sa 1918 ug 1919, mga 1,000,000,000 ka tawo ang nagsakit sa trangkaso Espanyola, ug kapin sa 20,000,000 namatay. Apan kadto sinugdanan lamang. Sa nagkaugmad nga kalibotan, ang malarya, snail fever, river blindness, grabeng diyaria, ug ubang sakit nagpadayon sa pag-inutil ug pagpatay sa ginatos ka milyon. Dugang pa, ang sakit sa kasingkasing ug kanser naghunos sa minilyon pang kinabuhi. Ang mga sakit nga gipasa sa sekso nagdaot sa katawhan. Nakapalisang sa mga kasingkasing karong adlawa mao ang makapatayng hampak sa AIDS, nga gibanabanang moimpektar ug bag-ong biktima matag minuto, nga walay nakitang tambal.

“Magausbaw ang pagkamalapason.” (Mateo 24:12) Ang pagkamalapason dili na makontrolar sukad 1914, ug karong adlawa kini bumubuto. Mga pagbuno, mga panglugos, mga panulis, mga away sa gang​—kini sila mao ang pangunang mga ulohan sa mantalaan ug sa mga sibya sa balita sa radyo ug telebisyon. Ang wayhinungdang kabangisan nagpadayong dili mapugngan. Sa Tinipong Bansa, girakrakan sa usa ka gatos ka bala gikan sa rapidong riple sa usa ka mamumusil ang usa ka pundok sa mga bata sa tunghaan​—5 ang patay, 29 ang samdan. Sa Inglaterra ang usa ka tawong buang mipatay ug 16 ka tawo pinaagig AK-47 nga riple. Sa Canada ang usa ka lalaking nagdumot sa mga babaye miadto sa Montreal University ug mipatayg 14 kanila. Ang maong mga tawo maoy samag mga lobo, mga leyon, mapintas nga mga mananap, mga hayop nga walay buot nga natawo aron hidakpan ug pagapatyon.​—Itandi ang Ezekiel 22:27; Sofonias 3:3; 2 Pedro 2:12.

“Ang mga tawo panguyapan sa kahadlok ug sa pagpaabot sa mga butang nga mahitabo sa gipuy-ang yuta.” (Lucas 21:26) Wala madugay tapos sa pagbuto sa unang bomba atomika, ang atomikong siyentipiko si Harold C. Urey miingon bahin sa umaabot: “Kita magakaon sa kahadlok, matulog sa kahadlok, magpuyo sa kahadlok ug mangamatay sa kahadlok.” Idugang sa kahadlok sa gubat nukleyar mao ang kahadlok sa krimen, kagutmanan, pagkawalay-tino sa pangabuhi, pagkagun-ob sa moral, pagkadaot sa pamilya, polusyon sa yuta. Ngani, ang daotang mga panahon nga giparada sa atubangan nato pinaagi sa inadlawng mga mantalaan ug mga sibya sa balita sa telebisyon nagsabwag ug kahadlok bisan diin.

Si apostol Pablo misulat usab mahitungod sa mga kahimtang nga maglungtad sa kataposang mga adlaw niining sistema sa mga butang. Ang pagbasa sa iyang mga pulong nahisama sa pagbasa sa balita sa adlaw. “Apan hibaloi kini,” siya misulat, “nga sa kataposang mga adlaw moabot ang mga panahon nga lisod sagubangon. Kay ang mga tawo mahimo unyang mga mahigugmaon sa ilang kaugalingon, mga mahigugmaon sa salapi, mapagawalon, mapahitas-on, mga mapasipad-anon, masukolon sa mga ginikanan, dili mapasalamaton, dili maunongon, walay gugma nga kinaiya, dili ikasabot, mga tigbutangbutang, walay pagpugong-sa-kaugalingon, mabangis, walay gugma sa pagkamaayo, mga maluibon, gahig-ulo, miburot tungod sa garbo, mga mahigugmaon sa kalingawan inay sa Diyos, nga nagbaton sa dagway sa diyosnong debosyon apan nagpanghimakak sa gahom niini; ug gikan kanila magpahilayo kamo.”​—2 Timoteo 3:1-5.

Ang Tanang Butang Nagpadayon “Sama ra sa Sukad sa Sinugdanan sa Kalibotan”?

Gitagna ni apostol Pedro ang laing timaan sa kataposang mga adlaw: “Sa kataposang mga adlaw moabot ang mga mabiaybiayon uban sa ilang biaybiay, nga nagabuhat sumala sa ilang kaugalingong mga tinguha ug nagaingon: ‘Hain na kining iyang gisaad nga presensiya? Aw, sukad sa adlaw nga nangatulog sa kamatayon ang atong mga katigulangan, ang tanang butang nagpadayon sama ra gayod sukad sa sinugdanan sa kalibotan.’”​—2 Pedro 3:3, 4.

Karong adlawa, sa dihang motungha ang ulohan bahin sa kataposang mga adlaw, daghang tawo nagatuman sa matagnaong mga pulong ni Pedro pinaagi sa pagbiaybiay ug pag-ingon: ‘Oy, kanang tanang butanga nahitabo sa nangagi. Kini mao lamay kasaysayan nga nagasubli sa kaugalingon.’ Busa dili sila motuo sa pasidaan ug magpadayon “nga nagabuhat sumala sa ilang kaugalingong mga tinguha.” Maoy “sumala sa ilang kagustohan” nga dili nila tagdon ang katumanan sa mga tagna nga tin-aw kaayong nagapaila sa kataposang mga adlaw.​—2 Pedro 3:5.

Bisan pa niana, ang lainlaing mga bahin sa daghag-bahing ilhanan nga gitagna ni Jesus wala pa sukad mangatuman sa tingob sa mubo kaayong yugto sa panahon uban sa maong kakusog ug layog-abot nga sangpotanan. (Sublia, pananglitan, ang Mateo 24:3-12; Marcos 13:3-8; Lucas 21:10, 11, 25, 26.) Ug buot namong itumong ang inyong pagtagad sa linain sa lain pang gitagnang timaan sa kataposang mga adlaw, nga gibatbat sa Pinadayag.

Atong tagdon ang Pinadayag 11:18. Kini nag-ingon nga sa dihang mosugod ang Gingharian ni Kristo sa pagmando ug ang mga nasod mangasuko ug moabot ang panahon sa paghukom, unya si Jehova “maglaglag niadtong nagalaglag sa yuta.” Dili ba ang polusyon nagalaglag sa silinganan karong adlawa? Tinuod, gipanghimuslan sa katawhan sa tanang panahon ang kahinguhaan sa yuta aron sila madato. Apan sa pagbuhat niana, sila wala pa gayod makaarang sa paglaglag niini ingong mapuy-ang planeta. Karon, tungod sa siyentipikanhong teknolohiya nga naugmad sukad sa 1914, nabatonan na sa mga tawo ang maong gahom, ug pinaagi sa mahakogong pag-ilog sa bahandi, sila nagalaglag gayod sa yuta, nga nagahugaw sa silinganan ug nagpameligro sa katakos sa yuta sa pagpadayon sa kinabuhi.

Ang usa ka dalo, materyalistikanhong katilingban karon nagabuhat niini sa makalisang nga gikusgon. Aniay pipila sa mga kapintasang misangpot: asidong ulan, pag-init sa tibuok yuta, mga bangag sa hut-ong sa ozone, pagkasobrang basura, mga basurahan sa hilo, peligrosong mga espre sa tanom ug pamatay sa dangan, nukleyar nga biya, mga miawas nga aseite, paglabay sa wala-tambaling biyang tubig, pagpameligro sa mga espisye sa hayop, patayng mga lanaw, ­nahugawang tubig sa ilalom sa yuta, gipuril nga kalasangan, nahugawang yuta, nabanlas nga ibabawng yuta, ug anuos nga nakadaot sa kakahoyan ug mga tanom ingon man sa panglawas sa tawo.

Si Propesor Barry Commoner miingon: “Ako nagtuo nga ang padayong polusyon sa yuta, kon dili pukgoon, sa kadugayan magdaot sa pagkaangayan niining planetaha nga dapit sa tawhanong kinabuhi. . . . Ang suliran nahiluna dili diha sa siyentipikanhong kaignorante, kondili sa tinuyong kadalo.” Ang librong State of the World 1987 nag-ingon sa panid 5: “Ang gidak-on sa mga kalihokan sa tawo nagsugod na sa pagpameligro sa pagkamapuy-an sa yuta mismo.” Ang usa ka dakong serye alang sa publikong telebisyon nga gisibya sa Tinipong Bansa niadtong 1990 nag-ulohang “Lumba sa Pagluwas sa Planeta.”

Dili gayod mohunong ang tawo sa paghugaw; ang Diyos magpahunong niana sa dihang laglagon niya kadtong nagalaglag sa yuta. Ang Diyos ug ang iyang langitnong Mariskal de Kampo, si Kristo Jesus, maghimo niini pinaagi sa pagpatuman sa hukom diha sa materyalistikanhong kanasoran sa pangataposang gubat sa Armageddon.​—Pinadayag 16:14, 16; 19:11-21.

Sa kataposan, matikdi ang mosunod iladong bahin sa tagna ni Jesus bahin sa kataposang mga adlaw: “Kining maayong balita sa gingharian igawali sa tibuok gipuy-ang yuta.” (Mateo 24:14) Kining maayong balita nagtug-an nga ang Gingharian sa Diyos karon nagamando na sa mga langit ug duol nang molihok sa paglaglag niining daotang sistema ug ipasig-uli ang Paraiso sa yuta. Ang maayong balita gikawali na sa nangagi apan wala gayod magkobre sa tibuok gipuy-ang yuta. Sukad 1914, hinunoa, gihimo kana sa mga Saksi ni Jehova, bisan pa sa paglutos nga gitagna ni Jesus​—mga pagdili sa gobyerno, kabangisan sa magubotong panon, mga pagbilanggo, pagsakit, ug daghang kamatayon.

Niadtong 1919 may 4,000 ka Saksi ni Jehova nga nagwali niining maayong balita. Nagpadayon sa pag-uswag ang ilang gidaghanon, mao nga sa miaging tuig kapin sa 4,000,000 ang nagwali diha sa 212 ka nasod, diha sa mga 200 ka pinulongan, nga nanagtag sa ginatos ka milyong Bibliya, mga basahon, ug mga magasin, nga nagdumalag minilyong mga pagtuon sa Bibliya diha sa kabalayan sa katawhan, ug naghimog mga kombensiyon diha sa dagkong mga estadyum sa tanang bahin sa kalibotan. Wala gayod mabuhat kining dako kaayong pagwali sa maayong balita una pa sa 1914. Ang pagkahimo niini sa gidak-ong nakab-ot na nagkinahanglan sa modernong kusog kaayong mga makina sa pag-imprenta, mga pasilidad sa pagbiyahe, mga kompiyutir, mga makinang fax, ug sa mga pasilidad usab sa pagpadala ug komunikasyon nga sa linain mabatonan sa atong panahon.

Ang Jerusalem sa adlaw ni Jeremias gipasidan-an sa pag-abot sa kalaglagan niadto; mibiaybiay lamang ang mga molupyo niana, apan kadto duol na kay sa ilang gihunahuna. Karong adlawa, gipalanog ang labi pang dakong pasidaan sa kalaglagan sa Armageddon, nga may daghang nagpaluyong ebidensiya. (Pinadayag 14:6, 7, 17-20) Minilyon ang wala mamati. Apan ang panahon hamubo na; kini duol na kay sa ilang gihunahuna. Kini duol na ba kay sa imong gihunahuna?

[Hulagway sa panid 7]

Sa adlaw ni Jeremias kadto duol na kay sa ilang gihunahuna