Palandonga ang mga Sumbanan sa Hataas-nga-Pailob

“Ang Diyos . . . nag-antos uban sa hataas-nga-pailob sa mga galamiton sa kapungot nga takos sa kalaglagan.”—ROMA 9:22.

1. Sa unsang paagi ang dinasig nga Pulong sa Diyos nag-alagad alang sa atong kaayohan? (b) May kalabotan niini, nganong gitagad dinhi ang hiyas nga hataas-nga-pailob?

SI Jehova nga Diyos, ang atong Maglalalang, mihatag kanato sa iyang dinasig nga Pulong, ang Balaang Bibliya. Kini magsilbing ‘lamparahan sa atong mga tiil ug kahayag sa atong alagianan.’ (Salmo 119:105) Ang Pulong sa Diyos nagatabang usab kanato nga “masangkapan sa bug-os alang sa maayong buhat.” (2 Timoteo 3:16, 17) Ang usa ka paagi nga gisangkapan kita niini maoy sa paghatag kanato ug maayong mga sumbanan sa hataas-nga-pailob. Kining hiyasa maoy usa sa mga bunga sa espiritu sa Diyos ug gikinahanglan aron atong maangkon ang iyang pag-uyon ug pagsinabtanay uban sa isigkatawo.​—Galacia 5:22, 23.

2. Unsa ang kahulogan sa Gregong pulong nga gihubad “hataas-nga-pailob,” ug kinsa ang nanguna sa pagpasundayag niining hiyasa?

² Ang Gregong pulong nga gihubad “hataas-nga-pailob” sa literal nagkahulogang “katas-on sa espiritu.” Ang hataas-nga-pailob gihubit ingong “kanang hiyas sa pagpugong sa kaugalingon atubangan sa hagit nga dili dihadihang mobalos o dalidaling mosilot.” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, ni W. E. Vine, Tomo 3, panid 12) Ang pagpakitag hataas-nga-pailob nagkahulogan sa pagpakita sa pagpugong sa kaugalingon ug mahinay sa kasuko. Ug kinsa ang nanguna taliwala niadtong mahinay sa kasuko, nagapasundayag sa hataas-nga-pailob? Walay lain kon dili si Jehova nga Diyos. Busa, diha sa Exodo 34:6, atong mabasa nga si Jehova maoy “usa ka Diyos nga maluloy-on ug mapuanguron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran.” Sa pagkamatuod, dugang walo ka beses diha sa Kasulatan, nga si Jehova gihisgotan nga “mahinay sa kasuko.”​—Numeros 14:18; Nehemias 9:17; Salmo 86:15; 103:8; 145:8; Joel 2:13; Jonas 4:2; Nahum 1:3.

3. Unsay hinungdan sa mga hiyas sa hataas-nga-pailob ni Jehova?

³ Ang hataas-nga-pailob, o mahinay sa kasuko, mao gayoy atong madahom kang Jehova nga Diyos, kay walay kinutoban ang iyang gahom ug kaalam, hingpit sa hustisya, ug mao gayod ang larawan sa gugma. (Deuteronomio 32:4; Job 12:13; Isaias 40:26; 1 John 4:8) Siya ang nagakontrolar sa iyang mga hiyas, naghupot kanila diha sa hingpit nga pagkatimbang sa tanang panahon. Unsay gibutyag sa iyang Pulong kon ngano ug sa unsang paagi iyang gipasundayag ang hataas-nga-pailob sa mga tawong dili-hingpit.

Hataas-nga-Pailob Alang sa Iyang Ngalan

4. Alang sa unsang maayong katarongan nga nagpasundayag ang Diyos ug hataas-nga-pailob sa mga makasasala?

⁴ Nganong si Jehova hataas ug pailob? Nganong dili dayon siya mosilot sa mga makasasala? Dili tungod sa pagkawalay-pagtagad o kulang sa kasibot alang sa pagkamatarong. Dili, apan tungod sa maayong mga katarongan nga si Jehova mahinay sa kasuko ug dili dayon mosilot sa mga tawo. Ang usa ka katarongan maoy aron ang iyang ngalan mapaila. Laing katarongan mao nga nagkinahanglag panahon sa paghusay sa mga isyu mahitungod sa pagkasoberano sa Diyos ug pagkamaunongon sa katawhan, nga gibangon sa rebelyon sa Eden. Lain pang katarongan sa hataas-nga-pailob sa Diyos mao nga kini naghatag sa mga makasasala ug higayon sa pagbag-o sa ilang mga dalan.

5, 6. Nganong nagpasundayag si Jehova ug hataas-nga-pailob labot sa pagrebelde sa tawo?

⁵ Si Jehova hataas ug pailob sa iyang pakiglabot sa unang tawhanong magtiayon sa tanaman sa Eden. Sa dihang ilang gilapas ang iyang sugo batok sa pagkaon sa bunga sa kahoy sa pag-ila sa maayo ug daotan, siya makahimo sa pagpatay kanila dihadiha ug sa nangahulog nga mga manulonda nga naglimbong kang Eva. Dili kaduhaduhaan nga ang panabot ni Jehova sa pagkamatarong ug hustisya gipasipalahan, nga siya nasuko sa tulo ka rebelde. Siya sa hingpit anaa sa iyang katungod kon iya pa untang gipatay sila dihadiha. Gipasidan-an sa Diyos ang unang tawo, si Adan: “Sa kahoy sa pag-ila sa maayo ug sa daotan dili ka magkaon niini, kay sa adlaw nga mokaon ka niini mamatay ka gayod.” (Genesis 2:17) Sa mismong adlaw nga nakasala si Adan, gipapanubag sa Diyos ang mga malinapason ug gisilotan sa kamatayon. Sa hudisyal nga diwa, si Adan ug Eva namatay sa maong adlaw. Apan, gitugotan sa atong hataas ug pailob nga Diyos si Adan nga mabuhi ug 930 ka tuig.​—Genesis 5:5.

⁶ Ang Diyos may maayong mga katarongan sa pagbaton ug hataas-nga-pailob, o mahinay sa kasuko, sa maong kaso. Kon iya pang gipatay dihadiha ang maong mga rebelde, dili kadto makatubag sa dayag nga pagbiaybiay sa Yawa nga si Jehova nga Diyos dili takos pagasimbahon ug nga siya dili gayod makabaton ug tawhanong mga alagad nga mounong kaniya bisag unsa pay mga kahimtang. Dugang pa, ang mga pangutanang sama niini dili unta matubag: Kang kinsa bang sayop nga nakasala si Adan ug Eva? Sila ba gilalang una ni Jehova nga huyang kaayo sa moral nga sa ingon sila dili makasukol sa pagsulay ug dayon silotan sila tungod sa ilang kapakyasan sa pagbuhat sa ingon? Ang tubag niining tanan tin-aw diha sa asoy nga makaplagan sa basahon ni Job, mga kapitulo 1 ug 2. Pinaagi sa pagtugot sa tawhanong rasa sa pagsanay, gihatagan ni Jehova ang katawhan ug higayon nga pamatud-ang bakak ang mga sumbong ni Satanas.

7. Nganong wala laglaga dayon ni Jehova si Paraon?

⁷ Sa dihang hapit nang luwason ni Jehova ang iyang katawhan, ang mga Israelinhon, gikan sa pagkaulipon sa Ehipto, siya nagpamatuod na usab nga hataas ug pailob. Makahimo si Jehova sa paglaglag kang Paraon ug sa iyang mga kasundalohan dihadiha. Inay buhaton kini, hinunoa, giantos lang usa sila sa Diyos sa pipila ka panahon. Alang sa unsang maayong mga katarongan? Aw, sa paglabay sa panahon, si Paraon misamot sa iyang pagkagahig-ulo sa iyang pagdumili sa mga Israelinhon sa pagbiya sa Ehipto ingong may kagawasang katawhan ni Jehova. Busa siya nagpakita nga siya maoy usa ka ‘galamiton sa kasuko’ nga takos sa kalaglagan tungod sa pagsukol kang Jehova. (Roma 9:14-24) Bisan pa, adunay labaw nga katarongan kon nganong hataas ang pailob sa Diyos niining bahina. Pinaagi kang Moises, iyang gisultihan si Paraon: “Kon gibakyaw ko pa ang akong kamot aron hampakon ikaw ug ang imong katawhan pinaagi sa kamatay, patay na unta kamo gikan sa yuta. Apan, gipalugwayan ko pa ang imong kinabuhi alang niini nga katuyoan, aron ipakita ko kanimo ang akong gahom ug aron ang akong ngalan igasangyaw sa tibuok nga yuta.”​—Exodo 9:15, 16.

8. Alang sa unsang mga katarongan nga wala laglaga sa Diyos ang rebelyosong mga Israelinhon sa kamingawan?

⁸ Ang hataas-nga-pailob ni Jehova gipasundayag usab tungod sa maayong mga katarongan samtang naglaaglaag pa ang mga Israelinhon sa kamingawan. Sobra ra silang nakasulay sa pailob sa Diyos pinaagi sa pagsimba sa bulawang baka ug sa ilang pagkawalay pagtuo sa dihang mipauli ang napulo ka espiya uban ang daotang taho! Wala sila paphaa sa Diyos ingong iyang katawhan sanglit nalangkit man ang iyang ngalan ug kadungganan. Oo, si Jehova nagpakitag hataas-nga-pailob alang sa iyang ngalan.​—Exodo 32:10-14; Numeros 14:11-20.

Hataas-nga-Pailob Alang sa Katawhan

9. Nganong nagpakita si Jehova ug hataas-nga-pailob sa mga adlaw ni Noe?

⁹ Hataas kaayo ang pailob ni Jehova alang sa katawhan sukad gibuhatan ug daotan ni Adan ang tanan niyang umaabot nga mga anak, naghatag kanila ug dakong inhustisya pinaagi sa pagpakasala. Ang hataas-nga-pailob sa Diyos maoy nagpaposible nga matul-id ang maong kasaypanan tungod kay iyang gihatagag panahon ang mahinulsolong mga tawo nga mapasig-uli kaniya. (Roma 5:8-10) Si Jehova nga Diyos nagpakita usab ug hataas-nga-pailob sa mga tawo sa mga adlaw ni Noe. Niadtong panahona, “nakita ni Jehova nga ang pagkadaotan sa tawo hilabihan sa yuta ug ang tanang pagpalandong sa mga hunahuna sa iyang kasingkasing kanunay lamang mga kadaotan.” (Genesis 6:5) Bisag makapapha unta ang Diyos sa tawhanong rasa sa dihang iyang nakita kining kahimtanga, siya mihukom nga iyang taposon kining kahimtanga sa 120 ka tuig. (Genesis 6:3) Kining gipakitang hataas-nga-pailob naghatag kang Noe ug panahon nga makabaton ug tulo ka anak nga lalaki, aron sila managko ug maminyo, ug aron ang maong pamilya makatukod ug arka sa pagluwas sa ilang mga kalag ug sa pagluwas sa kalalangan sa mananap. Niining paagiha posible nang matuman ang orihinal nga katuyoan sa Diyos alang sa yuta.

10, 11. Nganong hataas kaayo ug pailob si Jehova sa nasod sa Israel?

¹⁰ Laing kahubitan sa hataas-nga-pailob aplikado ilabina sa mga pakiglabot sa Diyos sa iyang katawhan. Kini mao “ang mainantosong paglahutay sa daotan o hagit, uban sa pagdumili sa pagkawala sa paglaom alang sa kauswagan sa nadaot nga relasyon.” (Insight on the Scriptures, Tomo 2, panid 262; gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York. Inc.) Kini nagpunting sa dugang katarongan kon nganong hataas ug pailob ang Diyos sa mga Israelinhon. Masubsob nilang gitalikdan si Jehova ug nahimong ulipon sa Hentil nga mga nasod. Bisan pa, siya nagpasundayag ug hataas-nga-pailob pinaagi sa pagluwas sa mga Israelinhon ug gihatagan silag higayon sa paghinulsol.​—Maghuhukom 2:16-20.

¹¹ Giagak sa kadaghanang mga hari sa Israel ang ilang mga sakop ngadto sa bakak nga pagsimba. Gisalikway ba dihadiha sa Diyos ang nasod? Wala, siya wala mawad-ig paglaom alang sa kauswagan sa nadaot nga relasyon. Hinunoa, si Jehova mahinay sa kasuko. Nagpasundayag sa hataas-nga-pailob, masubsob nga gihatagan silag higayon sa Diyos nga maghinulsol. Atong mabasa diha sa 2 Cronicas 36:15, 16: “Si Jehova ang Diyos sa ilang mga amahan nagpadayon sa pagpadala kanila pinaagi sa iyang mga mensahero, nga balikbalik nga nagpadala, tungod kay siya nahingawa man sa iyang katawhan ug sa iyang puloy-anan. Apan nagpadayon sila sa pagbugalbugal sa mga mensahero sa matuod nga Diyos ug gitamay ang iyang mga pulong ug gibiaybiay ang iyang mga manalagna, hangtod nga ang kaligotgot ni Jehova misilaob batok sa iyang katawhan, hangtod nga dili na matabang.”

12. Unsang pamatuod an

¹² Ang Kristohanon Gregong Kasulatan nagtagana usab ug pamatuod nga si Jehova nagapasundayag ug hataas-nga-pailob aron matabangan ang iyang masalaypong katawhan. Pananglitan, si apostol Pablo nangutana sa nagpakasalang mga Kristohanon: “Ginatamay mo ba ang kadagaya sa iyang kalulot ug pagkamainantoson ug hataas-nga-pailob, kay wala kamo masayod nga ang malulotong hiyas sa Diyos nagatinguha sa pag-agak kanimo sa paghinulsol?” (Roma 2:4) Sa sama nga katuyoan ang mga pulong ni Pedro: “Si Jehova dili langaylangayan bahin sa iyang saad, nianang paglangaylangay nga maoy pagsabot sa uban, apan siya mapailobon kaninyo nga wala magtinguha nga adunay malaglag kondili nga ang tanan managpakab-ot unta sa paghinulsol.” (2 Pedro 3:9) Labing haom, kita gisultihan nga “isipon ang pailob sa atong Ginoo nga kaluwasan.” (2 Pedro 3:15) Busa, atong nakita nga si Jehova hataas ug pailob, dili tungod sa pagkasentimental o pagkawalay-pagtagad, apan tungod kay nalangkit man ang iyang ngalan ug mga katuyoan ug kay siya maluloy-on ug mahigugmaon.

Ang Sumbanan ni Jesus sa Pagpakitag Hataas-nga-Pailob

13. Unsang Kasulatanhong pamatuod nga hataas ug pailob si Jesu-Kristo?

¹³ Ikaduha lamang sa sumbanan sa hataas-nga-pailob nga gipakita sa Diyos mao ang iyang Anak, ang Mesiyas, si Jesu-Kristo. Siya mao ang masilakong sumbanan sa pagpugong sa kaugalingon nga dili dali mobalos bisag hagiton.a Nga hataas ug pailob ang Mesiyas gitagna na ni manalagnang Isaias niining mga pulonga: “Bisag siya gidaogdaog, ug gitugotan ang iyang kaugalingon nga sakiton; wala niya bukha ang iyang baba. Sama sa usa ka nating karnero nga gidala ngadto sa ihawan; ug sama sa usa ka karnero nga naamang sa atubangan sa moalot kaniya, wala gihapon niya bukha ang iyang baba.” (Isaias 53:7) Nagpamatuod sa mao gihapong kamatuoran mao ang pahayag ni Pedro: “Sa gisultihan siyag pasipala, wala siya mobalos pagsultig pasipala. Sa nag-antos siya, wala siya manghulga, apan padayong gisalig niya ang iyang kaugalingon sa usa nga nagapanghukom sa pagkamatarong.” (1 Pedro 2:23) Gisulayan gayod ug dako si Jesus sa iyang mga tinun-an tungod sa ilang balikbalik nga paglalisay kon kinsa ang labing dako kanila! Apan, pagkahataas sa iyang pailob ug pag-antos kanila!​—Marcos 9:34; Lucas 9:46; 22:24.

14. Motukmod kanato sa pagbuhat ug unsa ang sumbanan ni Jesus sa pagpakitag hataas-nga-pailob?

¹⁴ Angay natong sundogon ang sumbanang gihatag ni Jesus sa pagkahataas ug pailob. Si Pablo misulat: “Dalaganon ta nga malahutayon ang lumba nga gibutang sa atong atubangan, nga magatutok kang Jesus nga mao ang Pangulong Ahente ug Maghihingpit sa atong pagtuo. Tungod sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan miantos sa kahoy sa pagsakit, wala niya igsapayan ang kaulaw, ug karon nagalingkod siya diha sa tuong kamot sa trono sa Diyos. Sa pagkatinuod, palandonga pag-ayo ang usa nga miantos sa mga pagsupak sa mga makasasala batok sa ilang kaugalingong kaayohan, aron dili kamo managkataka ug mangaluya ang inyong mga kalag.”​—Hebreohanon 12:1-3.

15. Sa unsang paagi nahibalo kita nga hataas ug pailob si Jesus ug kinabubut-ong giantos ang mga pagsulay?

¹⁵ Nga si Jesus hataas ug pailob ug kinabubut-ong giantos ang mga pagsulay makita diha sa tinamdan nga iyang gipakita sa panahon sa pagdakop kaniya. Human badlonga si Pedro tungod sa pagbakyaw sa espada aron panalipdan ang iyang Agalon, si Jesus miingon: “Nagahunahuna ka ba nga dili ako makapangayo sa akong Amahan sa pagpadala kanako karon dayon ug mga manulonda nga kapin sa napulog-duha ka lehiyon? Apan, unsaon man sa pagkatuman sa Kasulatan nga sa ingon niini kini mahitabo?”​—Mateo 26:51-54; Juan 18:10, 11.

Ang Ubang mga Sumbanan sa Hataas-nga-Pailob

16. Sa unsang paagi gipakita sa Kasulatan nga ang anak ni Jacob nga si Jose hataas ug pailob?

¹⁶ Bisan ang dili-hingpit, makasasalang mga tawo makapasundayag ug hataas-nga-pailob. Ang Hebreohanong Kasulatan naundan ug mga sumbanan sa mapailobong pag-antos sa daotang mga buhat sa mga tawong dili-hingpit. Pananglitan, anaa si Jose, ang anak sa Hebreohanong patriarka nga si Jacob. Pagkamainantoson niyang gilahutay ang mga inhustisya nga gihatag kaniya sa iyang mga igsoon sa amahan ug sa asawa ni Potipar! (Genesis 37:18-28; 39:1-20) Wala pasagdi ni Jose nga kining mga pagsulaya mopabati kaniya ug kaligotgot. Tataw kini sa dihang iyang giingnan ang iyang mga igsoon: “Ayaw ninyo ikasubo ni masuko kamo sa inyong kaugalingon tungod sa inyong pagbaligya kanako dinhi; kay sa pagluwas sa kinabuhi nga ako gipadalag una dinhi sa Diyos.” (Genesis 45:4, 5) Pagkamaayong sumbanan sa hataas-nga-pailob ang gihatag ni Jose!

17, 18. Unsang pamatuod sa hataas-nga-pailob ang atong nabatonan sa kaso ni David?

¹⁷ Si David maoy laing sumbanan sa usa ka matinumanong alagad ni Jehova nga mainantosong gilahutay ang daotang mga buhat, nagpakitag hataas-nga-pailob. Gigukod samag iro sa nasinang Haring Saul, sa duha ka higayon makapanimalos unta si David pinaagi sa pagpatay kaniya. (1 Samuel 24:1-22; 26:1-25) Apan si David naghulat kang Jehova, sumala sa makita gikan sa iyang mga pulong kang Abisai: “Si Jehova mismo ang mohampak kang [Saul]; o moabot ra ang iyang adlaw ug siya mamatay, o siya moadto sa gubat, ug mamatay. Dili gayod ako makaako, sumala panglantaw ni Jehova, nga bakyawon ko ang akong kamot batok sa dinihogan ni Jehova!” (1 Samuel 26:10, 11) Oo, si David may gahom sa pagtapos sa paggukod kaniya ni Saul. Hinunoa, si David mipili sa pagbaton ug hataas-nga-pailob.

¹⁸ Palandonga, usab, ang nahitabo sa dihang mikalagiw si Haring David gikan sa iyang mabudhiong anak nga si Absalom. Si Simei, usa ka Benjamita sa banay ni Saul, milabay ug mga bato kang David ug nanghimaraot kaniya, nga misinggit: “Pahawa, pahawa, tawo nga sad-an sa dugo ug walay hinungdan!” Nagtinguha si Abisai sa pagpatay kang Simei, apan nagdumili si David nga manimalos. Inay buhaton kana, iyang gipakita na usab ang hiyas nga hataas ug pailob.​—2 Samuel 16:5-13.

Palandonga ang Sumbanan ni Pablo

19, 20. Giunsa pagpakita ni apostol Pablo nga siya hataas ug pailob?

¹⁹ Diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan, aduna kitay laing maayong sumbanan sa hataas-nga-pailob sa bahin sa usa ka tawong dili-hingpit​—si apostol Pablo. Iyang gipasundayag ang mainantosong paglahutay, hataas-nga-pailob, may labot sa iyang relihiyosong mga kaaway ug sa mga indibiduwal nga nag-angkong mga Kristohanon. Oo, gipasundayag ni Pablo ang hataas-nga-pailob bisan kon ang pipila sa kongregasyon sa Corinto miingon: “Ang iyang mga sulat undanon ug kusganon, apan mahuyang ang iyang pagkatawo ug ang iyang pulong talamayon.”​—2 Corinto 10:10; 11:5, 6, 22-33.

²⁰ Busa, uban sa maayong katarongan, gisultihan ni Pablo ang mga taga Corinto: “Sa tanang paagi among girekomendar ang among kaugalingon ingong mga ministro sa Diyos, pinaagi sa tumang pagkamainantoson, sa kasakitan, sa kawalad-on, sa kalisdanan, sa mga pagbunal, sa mga pagbilanggo, sa mga kagubot, sa kahago, sa mga pagtukaw sa kagabhion, sa kawalay pagkaon, sa kaputli, sa kahibalo, sa hataas-nga-pailob, sa kalulot, sa balaang espiritu, sa gugma nga walay pagkasalingkapaw.” (2 Corinto 6:4-6) Sa susama, ang apostol nagsulat sa iyang isigkamamumuong si Timoteo: “Suod mong gisunod ang akong pagpanudlo, ang akong paggawi, ang akong katuyoan, ang akong pagtuo, ang akong hataas-nga-pailob, ang akong gugma, ang akong paglahutay, ang akong mga paglutos, ang akong mga pag-antos, . . . apan gikan niining tanan giluwas ako sa Ginoo.” (2 Timoteo 3:10, 11) Pagkamaayong sumbanan ang gihatag ni apostol Pablo kanato sa hataas-nga-pailob!

21. Sa unsang paagi makatabang kanato ang sunod nga artikulo?

²¹ Tin-aw, ang Kasulatan tugob sa maayong mga sumbanan sa hataas-nga-pailob. Si Jehova ug ang iyang pinalanggang Anak mao ang pangunang mga sumbanan. Apan pagkamakapadasig ang pagtagad niining hiyas nga gipasundayag sa mga tawong dili-hingpit, sama kang Jose, David, ug si apostol Pablo! Ang sunod nga artikulo motabang kanato sa pagsundog sa maong maayong mga sumbanan.

[Footnote]

Unsaon Nimo Pagtubag?

◻ Unsay kahulogan sa pagpakitag hataas-nga-pailob?

◻ Si Jehova hataas ug pailob ilabina tungod sa unsang mga katarongan?

◻ Sa unsang paagi gipakita ni Jesus nga siya hataas ug pailob?

◻ Unsang Kasulatanhong pamatuod nga ang hataas-nga-pailob mapasundayag sa mga tawong dili-hingpit?

g gihatag sa Kristohanon Gregong Kasulatan kon nganong hataas ug pailob si Jehova?

[Hulagway sa panid 10]

Si Jose, Jesus, David, Pablo, ug Job maoy mga sumbanan sa hataas-nga-pailob

[Hulagway sa panid 13]

Si Jesus nagpakitag hataas-nga-pailob sa iyang mga tinun-an