“Mga Babaye nga Nagapangabudlay Diha sa Ginoo”
“Ipangomusta ako kang Trifena ug Trifosa, mga babaye nga nagapangabudlay diha sa Ginoo.”—ROMA 16:12.
1. Sa unsang paagi ang yutan-ong ministeryo ni Jesus nahimong usa ka panalangin alang sa kababayen-an?
ANG ministeryo ni Jesus sa yuta usa ka dakong panalangin alang sa mga Hudiya. Ang buluhaton nga gisugdan niya magpatunghag kahupayan, paglaom, ug bag-ong pagkahalangdon o dignidad alang sa kababayen-an sa tanang rasa. Wala siya magtuman sa mga tradisyon sa Hudaismo nga “nagpakawalay-pulos sa pulong sa Diyos.” (Mateo 15:6) Daghan sa maong mga tradisyon naglapas sa pangunang hinatag-sa-Diyos nga mga katungod sa kababayen-an.
Tinamdan ni Jesus Alang sa mga Babaye
2. Nganong ikaingon nga ang pagtagad ni Jesus sa kababayen-an maoy dakong kausaban alang sa maong panahon?
2 Pagkalahi gayod sa tinamdan ni Jesus alang sa mga babaye ug sa iya sa Hudiyong mga pangulo sa relihiyon! Sa pagkutlo sa Encyclopaedia Judaica, giisip sa naulahi ang mga babaye ingon nga “dalo, tig-ukoy sa pagpamati, tapolan, ug abughoan.” Ang pagpakigsulti sa usa ka babaye wala kaangayi, ug “makauulaw nga ang usa ka eskolar makigsulti sa usa ka babaye diha sa dalan.” (Jerusalem in the Time of Jesus, ni Joachim Jeremias; itandi ang Juan 4:27.) Daghan pa ang ikasulti mahitungod sa matamayong tinamdan sa mga pangulo sa Hudaismo alang sa kababayen-an. Apan ang kasayoran sa ibabaw igo na sa pagpakita nga ang pakiglabot ni Jesus sa mga babaye maoy dako kaayong kausaban sa maong mga panahon.
3. Unsang mga hitabo sa panahon sa ministeryo ni Jesus nagapakita nga siya andam sa pagtudlo sa mga babaye sa lalom espirituwal nga mga kamatuoran?
3 Gitagana ni Jesus ang hingpit nga panig-ingnan sa unsang paagi ang mga lalaki makabatog mainiton apan putling relasyon uban sa mga babaye. Dili lang nga siya nakigsulti kanila apan siya nagtudlo usab kanilag lalom espirituwal nga mga kamatuoran. Ngani, ang unang tawo mismo nga dayag gibutyagan niya sa iyang pagka-Mesiyas maoy usa ka babaye, ug usa pa ka Samarianhon. (Juan 4:7, 25, 26) Dugang pa, ang hitabo nga naglangkit kang Marta ug Maria tin-awng nagpadayag nga lahi sa Hudiyo relihiyosong mga pangulo, si Jesus wala mobati nga ang usa ka babaye walay katungod sa pagbiya nga temporaryo sa iyang mga kolon ug kalaha aron sa pagpauswag sa iyang espirituwal nga kahibalo. Niadtong okasyona, si Maria “mipili sa maayong bahin,” nga nagbutang pag-una sa espirituwal nga mga butang. (Lucas 10:38-42) Apan pila ka bulan sa ulahi, sa pagkamatay sa ilang igsoong lalaki, si Marta, dili si Maria, nagpakitag labawng kaikag sa pagsugat sa Agalon. Pagkadako sa atong kalipay bisan karong adlawa inigbasa nianang espirituwal kaayong kabildohay ni Jesus ug Marta bahin sa paglaom sa pagkabanhaw! (Juan 11:20-27) Pagkadako niadto nga pribilehiyo alang kang Marta!
Mga Babaye nga Nag-alagad Kang Jesus
4, 5. Gawas sa mga apostol, kinsay misunod kang Jesus panahon sa iyang ministeryo sa Galilea, ug giunsa nila sa pag-alagad kaniya?
4 Gidawat usab ni Jesus ang pag-alagad sa mga babaye sa iyang pagpanaw sa bug-os nga yuta. Sa iyang asoy sa Ebanghelyo, si Marcos naghisgot sa “mga babaye . . . nga tigkuyog kaniya [Jesus] ug nag-alagad kaniya sa didto siya sa Galilea.” (Marcos 15:40, 41) Kinsa ba kadtong mga bayhana, ug giunsa nila pag-alagad kang Jesus? Wala kita makaila sa mga ngalan nilang tanan, apan gipaila ni Lucas ang pipila ug gisaysay kon giunsa nila pag-alagad si Jesus.
5 Si Lucas misulat: “Sa wala madugay tapos niini siya mipanaw gikan sa siyudad ngadto sa siyudad ug gikan sa balangay ngadto sa balangay, nga nagwali ug nagmantala sa maayong balita sa gingharian sa Diyos. Ug mikuyog kaniya ang napulog-duha, ug ang pipila ka babaye nangaayo sa daotang mga espiritu ug sa mga sakit, si Maria ang ginganlang Magdalena, nga gigulaan ug pito ka demonyo, ug si Juana ang asawa ni Cusa, nga piniyalan ni Herodes, ug si Susana ug sa daghan pang ubang babaye nga nag-alagad kanila gikan sa ilang katigayonan.” (Lucas 8:1-3) Sugot si Jesus nga ang maong mga babaye mosunod kaniya ug mogamit sa ilang katigayonan sa pagtagana sa iyang materyal nga mga panginahanglan ug sa iya sa iyang mga apostoles.
6. (a) Kinsay miuban kang Jesus sa iyang kataposang panaw ngadto sa Jerusalem? (b) Kinsay mipaluyo kang Jesus hangtod sa iyang kamatayon, ug sa unsang paagi ang pipila kanila gigantihan? (c) Gikan sa panglantaw sa mga tradisyon sa Hudaismo, unsay talagsaon mahitungod sa asoy sa Juan 20:11-18?
6 Sa gipatay si Jesus, “didtoy daghang babaye nga nagpaantaw sa pagtan-aw, nga mikuyog kang Jesus gikan sa Galilea sa pag-alagad kaniya; nga apil kanila mao si Maria Magdalena, si Maria usab ang inahan ni Santiago ug ni Jose.” (Mateo 27:55, 56) Busa, daghang matinuohong mga babaye nagpaluyo kang Jesus panahon sa iyang pagkamatay. Pagamatikdan usab nga mga babaye ang unang mga nakasaksi sa iyang pagkabanhaw. (Mateo 28:1-10) Kadto mismo usa ka kadaotan sa Hudiyonhong tradisyon, kay sulod sa Hudaismo ang mga babaye giisip nga dili takos mahimong legal nga mga saksi. Uban niini sa hunahuna, basaha ang Juan 20:11-18, ug sulayi paghanduraw ang labihang kaukyab nga gibati ni Maria Magdalena sa nagpakita kaniya ang nabanhawng Agalon, nagtawag kaniya sa iyang ngalan, ug migamit kaniya ingong iyang saksi sa pagpahibalo sa iyang mga tinun-an nga siya buhi gayod!
Matinumanong Kristohanong mga Babaye Tapos sa Pentekostes
7, 8. (a) Giunsa nato pagkahibalo nga presente ang mga babaye sa dihang ang espiritu gibubo sa Pentekostes? (b) Sa unsang paagi ang Kristohanong mga babaye nakig-ambit sa sayong pag-uswag sa Kristiyanidad?
7 Sa pagkayab ni Jesus sa langit, ang diyosnong mga babaye presente kauban sa matinumanong apostoles sa itaas nga lawak sa Jerusalem. (Buhat 1:12-14) Dayag nga may mga babaye taliwala niadtong gibuboan ug balaang espiritu sa Pentekostes. Ngano? Kay sa gipatin-aw ni Pedro kon unsay nahitabo, gikutlo niya ang Joel 2:28-30, nga sa ispisipiko naghisgot sa “mga anak babaye” ug “mga sulugoong babaye,” o “mga babayeng ulipon.” (Buhat 2:1, 4, 14-18) Busa ang inanak-sa-espiritu, dinihogang Kristohanong mga babaye maoy bahin sa Kristohanong kongregasyon sukad sa pagkatukod niadto.
8 Ang mga babaye may hinungdanon, bisan tuod dili ilado, nga bahin sa pagkaylap sa Kristiyanidad. Si Maria, ang inahan ni Marcos ug ang iyaan ni Bernabe, dayag nagpagamit sa kongregasyon sa iyang dakong balay sa Jerusalem. (Buhat 12:12) Ug misugot siya nga himoon kadto sa panahong may bag-ong pagsilaob sa paglutos batok sa mga Kristohanon. (Buhat 12:1-5) Ang upat ka anak babaye sa ebanghelista nga si Filipe nakapribilehiyo sa pagkahimong Kristohanong mga propetisa.—Buhat 21:9; 1 Corinto 12:4, 10.
Tinamdan ni Pablo Alang sa mga Babaye
9. Unsang tambag ang gihatag ni Pablo mahitungod sa Kristohanong mga babaye diha sa iyang unang sulat ngadto sa mga taga-Corinto, ug unsang balaang prinsipyo nga gidasig niya ang mga babaye sa pagtahod?
9 May panahong si apostol Pablo giakusar ug misogyny, nga mao, pagdumot ug kawalay-pagsalig sa mga babaye. Tinuod, si Pablo mao ang miinsistir nga ang mga babaye magpabilin sa ilang tukmang dapit sulod sa Kristohanong kongregasyon. Sa kasagarang kahikayan, dili sila motudlo panahon sa mga tigom sa kongregasyon. (1 Corinto 14:33-35) Kon, tungod kay walay lalaking Kristohanon ang presente o kay siya nagtagna sa pagdasig sa balaang espiritu, ang usa ka Kristohanong babaye magpahayag panahon sa usa ka tigom, siya kinahanglang may pandong sa ulo. Ang maong pandong maoy “usa ka ilhanan sa pagbulot-an,” dayag nga pamatuod nga giila sa babaye ang kahikayan sa Diyos bahin sa pagkaulo.—1 Corinto 11:3-6, 10.
10. Unsay gisumbong sa pipila kang apostol Pablo, apan unsay nagapamatuod nga bakak ang maong sumbong?
10 Lagmit gisabot ni Pablo nga kinahanglan ang pagpahinumdom sa unang mga Kristohanon sa maong teokratikanhong mga prinsipyo aron nga ‘ang tanang butang mahitabo sa ligdong nga paagi’ panahon sa mga tigom sa kongregasyon. (1 Corinto 14:40) Apan nagkahulogan ba nga kontra ni Pablo ang babaye, sumala sa giangkon sa pipila? Wala, wala kini magkahulogan niana. Dili ba si Pablo man sa kataposang kapitulo sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Roma ang nagpadalag mainitong mga pangomusta ngadto sa siyam ka Kristohanong babaye? Dili ba siya nagpakita man ug lalom nga pagpabili alang kang Febe, Prisca (Priscilla), Trifena, ug Trifosa, nga nagtawag niining kataposang duha ka “mga babaye nga nagapangabudlay diha sa Ginoo”? (Roma 16:1-4, 6, 12, 13, 15) Ug si Pablo mao ang misulat ubos sa pagdasig: “Kamong tanan nga nabawtismohan ngadto kang Kristo nagsul-ob kang Kristo. Walay Hudiyo o Grego, walay ulipon o tawong gawasnon, walay lalaki o babaye; kay kamong tanan nahiusa kang Kristo Jesus.” (Galacia 3:27, 28) Tin-aw nga gihigugma ug gipabilhan ni Pablo ang iyang Kristohanong mga igsoong babaye, apil si Lidia, si kinsa nagpakitag talagsaong pagkamaabiabihon sa usa ka panahon sa pagsulay.—Buhat 16:12-15, 40; Filipos 4:2, 3.
Mga Babayeng Kugihan Karong Adlawa
11, 12. (a) Sa unsang paagi ang Salmo 68:11 literal nga ginatuman karong adlawa? (b) Anaa sa unsang kahimtang ang daghan sa atong mga igsoong babaye, ug nganong gikinahanglan nila ang atong pagbati ug mga pag-ampo?
11 Sulod sa Kristohanong kongregasyon karong adlawa, adunay daghang Kristohanong mga babaye nga “nagapangabudlay diha sa Ginoo.” Ngani, ang mga estadistika nagpakita nga “ang mga babaye nga nagamantala sa maayong balita maoy usa ka dakong panon,” nga naglangkob sa dakong bahin sa panon sa mga Saksi nga gigamit ni Jehova niining panahon sa kataposan. (Salmo 68:11) Kining kugihang Kristohanong mga babaye nakaangkon ug maayong ngalan alang sa ilang kaugalingon samtang sila nanlimbasog sa pagtuman sa ilang papel ingong mga asawa, mga inahan, mga tig-atiman sa balay, mga tigpangitag pangabuhi, ingon man Kristohanong mga ministro.
12 Ubay-ubay niining buotang mga igsoong babaye dunay dili-magtutuo nga mga bana. Kinahanglang sagubangon nila kining kahimtanga 24 ka takna sa usa ka adlaw. Ang pipila nanlimbasog sa daghang katuigan nga mahimong maayong mga asawa samtang nagakab-ot sa mga kinahanglanon alang sa maunongong mga alagad ni Jehova. Kana dili sayon, apan sila milahutay, nga kanunay naglaom nga ang ilang mga bana “makabig unta nga walay usa ka pulong” pinaagi sa ilang maayong Kristohanong kagawian. Ug pagkadako sa kalipay nga matagamtam sa tibuok pamilya sa dihang mosanong ang usa ka bana! (1 Pedro 3:1, 2) Kasamtangan, gikinahanglan niining matinumanong mga igsoong babaye ang inigsoong gugma ug mga pag-ampo sa ubang mga membro sa kongregasyon. Maingon nga “ang mahilomon ug malumong espiritu” nga gipaningkamotan nila sa pagpakita “may dakong bili sa panan-aw sa Diyos,” ang ilang malig-ong integridad bililhon sa atong panan-aw.—1 Pedro 3:3-6.
13. Nganong ikaingon mahitungod sa atong payunir nga mga igsoong babaye nga sila maoy “mga babaye nga nagapangabudlay diha sa Ginoo,” ug sa unsang paagi sila pagatagdon diha sa ilang tinagsa ka mga kongregasyon?
13 Ang mga igsoong babaye nga nagaalagad nga mga payunir labing tino ikaingon nga “nagapangabudlay diha sa Ginoo.” Daghan kanila dunay panimalay, bana, ug mga anak nga atimanon, dugang pa sa ilang buluhaton sa pagsangyaw. Ang uban nagatrabahog inoras nga trabaho sa pagtagana sa ilang materyal nga panginahanglan. Kining tanan nagkinahanglag maayong organisasyon, determinasyon, lahutay, ug kahago. Kining Kristohanong mga babaye angay makabatyag sa gugma ug pagpaluyo niadtong mga igsoon kansang kahimtang dili magtugot nga ilang ideboto ang mga takna ingong payunir sa buluhaton sa pagsangyaw.
14. (a) Unsang maayong panig-ingnan sa pagkamalahutayon ang gihisgotan? (b) Kinsa ang ubang Kristohanong mga babaye ang takos sa pagdayeg, ug ngano? Paghatag ug lokal nga mga panig-ingnan.
14 Ang pila ka Kristohanong babaye nagpakitag talagsaong kaisog sa payunir nga pag-alagad. Sa Canada, si Grace Lounsbury unang nakatilaw sa pagpayunir niadtong 1914. Kinahanglang mohunong siya sa pagpayunir sa 1918 tungod sa sakit, apan sa pagka 1924 siya nahibalik sa bug-os-panahong pag-alagad. Panahon sa pagsulat niini, siya payunir pa gihapon, bisan pag 104 anyos na! Daghang misyonaryong mga igsoong babaye nga sa katuigang 1940 nabansay sa unang mga klase sa Watchtower Bible School of Gilead matinumanon gihapong nagaalagad, diha kaha sa misyonaryong kanataran o ingong mga membro sa pamilyang Bethel sa Brooklyn o sa usa sa mga sangang-buhatan sa Watch Tower Society. Kining tanang Kristohanong mga babaye, ug sa pagkamatuod ang tanang igsoong babaye nga nagamakugihon sa pag-alagad sa Bethel, nagapakitag nagasakripisyo-sa-kaugalingong espiritu ug maoy maayong mga panig-ingnan. Ato ba silang gipahibalo nga sila gipabilhan?
Mga Asawa sa Nagapanawng mga Magtatan-aw
15, 16. Unsang pundok sa Kristohanong mga babaye ang takos ilabina sa atong mainitong pagdayeg, ug ngano?
15 Ang mga asawa sa nagapanawng mga magtatan-aw maoy laing grupo sa Kristohanong mga babaye nga takos sa mainitong pagdayeg ug pagdasig. Kining minahal nga mga igsoong babaye andam mosunod sa ilang mga bana samtang kini sila moadto sa kongregasyon ngadto sa kongregasyon, o gikan sa sirkito ngadto sa sirkito, aron sa paglig-on sa ilang mga igsoon sa espirituwal nga paagi. Ang kinabag-an kanila nagbiya sa kaharuhay sa usa ka balay; matulog sila sa lainlaing higdaan kada semana, ug dili maayong higdaan sa kanunay. Apan sila malipay sa pagdawat sa bisan unsa nga ikadalit sa mga igsoon. Sila maayong panig-ingnan sa ilang espirituwal nga mga igsoong babaye.
16 Kining Kristohanong mga babaye nagahatag usab ug bililhong pagpaluyo sa ilang mga bana, sama gayod sa diyosnong mga babaye nga misunod kang Jesus “aron sa pagkuyog kaniya ug sa pag-alagad kaniya.” (Marcos 15:41) Sila dili makagugol ug daghang panahon nga silasila ra uban sa ilang mga bana, si kinsa sa kanunay ‘daghan ug buluhaton sa Ginoo.’ (1 Corinto 15:58) Ang pipila kanila, sama kang Rosa Szumiga sa Pransiya, kinsa misulod sa bug-os panahong pag-alagad sa 1948, nagahipos ug mga maleta alang sa ilang mga bana ug nagabiyahe uban nila sulod sa 30 o 40 anyos. Sila andam mohimog mga sakripisyo alang kang Jehova ug alang sa ilang mga igsoong lalaki ug mga babaye. Takos sila sa atong pagpabili, gugma, ug mga pag-ampo.
Mga Asawa sa mga Ansiano
17, 18. (a) Unsang mga hiyas ang gikinahanglan sa mga asawa sa mga igsoong lalaki nga natudlo sa mga katungdanan sa pagkaalagad? (b) Unsang mga sakripisyo ang giuyonan sa paghimo sa mga asawa sa mga ansiano alang kang Jehova ug sa ilang mga kaigsoonan, ug sa unsang paagi ang ubang mga asawa makatabang sa ilang mga bana?
17 Samtang gitalaid sa paghisgot ang mga kuwalipikasyon alang sa mga igsoong lalaki nga mahimong itudlo nga mga ansiano ug mga ministeryal nga alagad, gihisgotan usab ni apostol Pablo ang mga babaye, nga misulat: “Ang mga babaye angay usab nga magmaugdang, dili tigbutangbutang, kasarangan sa mga batasan, matinumanon sa tanang butang.” (1 Timoteo 3:11) Tinuod, kining malangkobong tambag mapadapat sa tanang Kristohanong mga babaye. Apan tungod sa konteksto, dayag nga kini pagasundon sa sulundang paagi sa mga asawa sa mga igsoong lalaki nga natudlo sa mga katungdanan sa pagkaalagad.
18 Ikalipay, kini ang kahimtang sa libolibong mga asawa sa Kristohanong mga magtatan-aw. Sila kasarangan sa ilang mga batasan ug ilang pamiste, ugdang mahitungod sa Kristohanong pagkinabuhi, mainampingon kon unsay isulti, ug sila tim-os nagapaningkamot nga magmatinumanon diha sa tanang butang. Mouyon usab sila nga mohimog mga sakripisyo, nga nagdawat nga ihatag sa ilang mga bana ang panahon ngadto sa mga butang maylabot sa kongregasyon nga ila untang magugol uban kanila. Kining matinumanong Kristohanong mga babaye takos sa atong mainitong gugma ug pagdasig. Tingali labi pang daghang igsoong lalaki ang mahimong magtinguha sa mga pribilehiyo sulod sa daghan natong mga kongregasyon kon ang ilang mga asawa mapaubsanong mosugot sa paghimo sa maong mga sakripisyo sa kaayohan sa tanan.
Matinumanong “Tigulang nga mga Babaye”
19. Nganong daghang matinumanong “tigulang nga mga babaye” gipabilhan pag-ayo diha sa ilang mga kongregasyon, ug angay unsa ang atong mga pagbati alang kanila?
19 Ang subling paghisgot nato sa mga babaye nga gihisgotan sa Bibliya nakapasabot nga ang edad dili makapugong sa mga babaye sa pagtuo gikan sa pag-alagad kang Jehova. Kining kamatuorana giilustrar diha sa mga kaso ni Sara, Elizabeth, ug Ana. Karong adlawa, adunay daghang Kristohanong mga babaye nga tigulang na nga maayong mga panig-ingnan sa pagtuo ug pagkamainantoson. Dugang pa, sila maalamong makapaluyo sa mga ansiano pinaagi sa pagtabang sa bata pang mga igsoong babaye. Sa pagpasukad sa ilang taas nga kasinatian, sila makahatag ug maalamong tambag ngadto sa bata pang mga babaye, ingon nga gitugotan sila sa Kasulatan sa paghimo niana. (Tito 2:3-5) May panahong tingali ang usa ka tigulang nga igsoong babaye kinahanglang tambagan mismo. Kon mao, ang ansiano nga magahimo niana angay ‘magaisip kaniya nga sama sa inahan.’ Ang mga ansiano angay “magpasidungog sa mga balong babaye” ug, kon kinahanglan man, mag-organisar ug materyal nga hinabang alang kanila. (1 Timoteo 5:1-3, 5, 9, 10) Ang atong minahal tigulang nga mga igsoong babaye angay pabation gayod nga gikinahanglan ug gipabilhan.
Mga Magmamando Uban ni Kristo
20. Unsang kinalabwang pribilehiyo ang gitanyag ngadto sa daghang Kristohanong mga babaye, ug nganong ang ubang mga karnero mahimong malipayon bahin niini?
20 Dayag kaayo gikan sa Kasulatan nga “walay pinalabi sa Diyos” kon bahin sa rasa o sekso. (Roma 2:10, 11; Galacia 3:28) Ug kini matuod usab sa paagi sa pagpili ni Jehova niadtong si kinsa mahauban sa iyang Anak sa kagamhanan sa Gingharian. (Juan 6:44) Pagkamapasalamaton kaayo sa dakong panon sa ubang mga karnero nga ang matinumanong mga babaye, sama sa inahan ni Jesus nga si Maria, Maria Magdalena, Prisila, Trifena, Trifosa, ug sa daghan pang uban sa unang Kristohanong kongregasyon, karon nakig-ambit na sa pagmando sa Gingharian, nga nagpatugob nianang kagamhanan pinaagi sa ilang sinating pagsabot sa mga pagbati ug sa mga kasinatian sa kababayen-an! Pagkamahigugmaong panglantaw daan ug kaalam sa bahin ni Jehova!—Roma 11:33-36.
21. Unsa ang atong mga pagbati karong adlawa alang sa “mga babaye nga nagapangabudlay diha sa Ginoo”?
21 Kita karong adlawa makabati sa mga gibati ni apostol Pablo sa dihang namulong siya uban sa gugma ug pagpabili mahitungod “niining mga babayhana nga nanlimbasog kiliran por kiliran uban kanako sa maayong balita.” (Filipos 4:3) Ang tanang Saksi ni Jehova, mga lalaki ug mga babaye, nagaisip nga kalipay ug pribilehiyo ang pagbuhat kiliran por kiliran uban sa ‘dakong panon sa mga babaye nga nagamantala sa maayong balita,’ oo, “mga babaye nga nagapangabudlay diha sa Ginoo.”—Salmo 68:11; Roma 16:12.
Mga Pangutana sa Pagsubli
◻ Giunsa pagpakita ni Jesus nga siya wala makabaton sa samang mga pagkamapihigon sa Hudiyong relihiyosong mga pangulo batok sa mga babaye?
◻ Sa unsang paagi ang mahadlokon-sa-Diyos nga mga babaye nag-alagad kang Jesus, ug unsang dakong pribilehiyo ang nabatonan sa pipila kanila?
◻ Unsang tambag ang gihatag ni Pablo mahitungod sa mga babaye diha sa mga tigom sa kongregasyon?
◻ Unsang mga pundok sa mga igsoong babaye ang takos sa atong espesyal nga pagbati ug pagpaluyo, ug ngano?
◻ Unsay angay nga atong pagabation alang sa tanan karong adlawa nga maoy “mga babaye nga nagapangabudlay diha sa Ginoo”?
[Hulagway sa panid 16, 17]
Mga babaye nag-alagad kang Jesus ug sa iyang mga apostol
[Hulagway sa panid 18]
Ang nagasakripisyo-sa-kaugalingon nga mga asawa sa nagapanawng mga magtatan-aw ug ubang mga ansiano nagahimog bililhong amot alang sa buluhaton sa Diyos