Walay-Kataposang Pagsakit—Nganong Makatugaw nga Doktrina?

“Nadungog ko nga gipapahawa ninyo ang inyong pastor. Unsay problema?”

“Aw, siya nagsigeg sulti namo nga kaming tanan moadto sa impiyerno.”

“Unsay giingon sa bag-ong pastor?”

“Ang bag-ong pastor miingon nga kami usab moadto sa impiyerno.”

“Busa unsa man ang kalainan?”

“Buweno, ang kalainan mao nga sa dihang gisulti kana sa unang pastor, iyang gisulti kana nga daw siya nalipay bahin niana; apan sa dihang gisulti kana sa bag-ong pastor, iyang gisulti kana nga daw napusgay ang iyang kasingkasing.”

GIPADAYAG diha sa libro sa mga ilustrasyon, kini nga sugilanon nagpabanaag sa kaugalingong paagi niini nga daghang magtutudlo sa Bibliya, ingon man mga magsisimba, nahasol sa doktrina sa impiyerno. Sa mas sangkad nga diwa, gipamatud-an usab niini ang gisulti sa taga-Canada nga teologong si Clark H. Pinnock: “Sa tanang mga artikulo sa teologo nga nakatugaw sa konsensiya sa tawo sa daghang kasiglohan, nagtuo ako nga pipila ra ang nakapahinabog mas dakong katugaw kay sa gidawat nga pagsabot sa impiyerno ingong walay-kataposang pagsakit sa lawas ug kalag.”

Moral nga mga Implikasyon

Nan, nganong daghan man ang nabalaka bahin sa mga hulagway sa impiyerno nga gilarawan sa Kakristiyanohan? (Tan-awa ang kahon.) Si Propesor Pinnock miingon: “Ang ideya nga ang may panimuot nga linalang kinahanglang moagi sa pisikal ug mental nga pagsakit nga dayon makapatugaw gayod kaayo, ug ang hunahuna nga kini ipahamtang diha kanila pinaagi sa sugo sa Diyos nakadaot sa akong pagtuo bahin sa gugma sa Diyos.”

Oo, ang pagtulon-ang walay-kataposang pagsakit nagpatunghag moral nga suliran. Pananglitan, ang sinserong mga Kristohanon nagapamalandong sa mga pangutanang gipatugbaw sa Katolikong teologo nga si Hans Küng: “Ang Diyos ba sa gugma . . . magtan-aw sa walay kataposan niining dili-matapos, walay-paglaom, makaluluoy, walay-gugma, mapintas nga pagsakit sa lawas ug hunahuna sa iyang mga linalang?” Nagpadayon si Küng: “Ingon ba siya niana ka tig-ag-kasingkasing nga tigpautang? . . . Unsay atong hunahunaon sa tawo nga nagpatagbaw sa iyang kauhaw sa panimalos nga walay-kaluoy ug walay-katagbaw?”a Sa pagkatinuod, sa unsang paaging ang Diyos kinsa nagsulti kanato diha sa Bibliya nga atong higugmaon ang atong mga kaaway buot nga magsakit sa iyang mga kaaway sa walay-kataposan? (1 Juan 4:8-10) Dili ikatingala, ang ubang mga tawo mohinapos nga ang kinaiyahan sa impiyerno dili gayod mohaom sa kinaiya sa Diyos, nga kini nga doktrina sa moral dili-makataronganon.

Gisulayan sa pagpalinaw sa ubang mga magtutuo ang ilang konsensiya pinaagi sa paglikay niining mga pangutana. Ang paglikay niining mga pangutanaha, hinunoa, dili makapawala niini nga mga kalibog. Busa atong atubangon ang isyu. Unsang moral nga mga implikasyon ang gipatungha niining doktrinaha? Diha sa Criswell Theological Review, si Propesor Pinnock misulat: “Ang walay-kataposang pagsakit dili madawat sumala sa moral nga hunahuna tungod kay gilarawan niini ang Diyos ingong usa ka mangtas nga uhaw sa dugo nga nagamentinar ug usa ka walay-kataposang Auschwitz alang sa mga biktima nga dili gani niya itugot nga mamatay.” Siya misukna: “Sa unsang paagi ang usa nga adunay kahangawa magpabiling malinawon sa pagpalandong sa maong ideya [ang tradisyonal nga doktrina sa impiyerno]? . . . Sa unsang paagi tamdon sa mga Kristohanon ang usa ka Diyos nga ingon niana ka bangis ug ka madumtanon?”

Nagpakita sa daotang impluwensiya niining doktrinaha diha sa batasan sa tawo, si Pinnock mikomento: “Ako nahibulong kon unsang mga kabangisan ang nahimo niadtong nagtuo sa usa ka Diyos nga nagsakit sa iyang mga kaaway?” Siya mihinapos: “Dili ba kini labing makatugaw nga ideya nga kinahanglang hunahunaon pag-usab?” Oo, kon ang maong kabangisan ikapasangil sa Diyos, dili ikahibulong nga ang sensitibong mga magsisimba nagasusi pag-usab sa impiyernong-kalayo. Ug unsay ilang nakita? Laing problema ang atubangon sa ideya bahin sa walay-kataposang pagsakit.

Impiyerno ug Hustisya

Nakaplagan sa daghan nga nagpalandong sa tradisyonal nga doktrina sa impiyerno nga daw gihulagway ang Diyos nga nagalihok nga walay-hustisya, busa kini nakadaot sa ilang kinaiyanhong pagtamod sa hustisya. Sa unsang paagi?

Imong makita ang usa ka tubag pinaagi sa pagtandi sa doktrina sa walay-kataposang pagsakit uban sa sukdanan sa hustisya nga gihatag sa Diyos: “Mata sa mata, ngipon sa ngipon.” (Exodo 21:24) Tungod ug alang sa argumento, ipadapat sa doktrina sa impiyernong-kalayo kanang kasugoan sa Diyos nga gihatag sa karaang Israel, usa ka kasugoan nga nangayog tukma nga balos. Unsang paghinapos ang lagmit imong makab-ot? Nga kadtong mga makasasala lamang nga nakahimog walay-kataposang pagsakit sa ingon takos sa walay-kataposang pagsakit​—walay-kataposang pagsakit alang sa walay-kataposang pagsakit. Apan sanglit kay ang mga tawo (bisag unsa ka daotan) makahimo lamang ug may-kataposang pagsakit, ang pagsentensiya kanila ug walay-kataposang pagsakit mopahinabog pagkadili-timbang tali sa ilang mga krimen ug sa walay-kataposang silot sa impiyernong-kalayo.

Sa yanong pagkasulti, ang silot sobra ka bug-at. Kini labaw pa sa kasugoan sa “mata sa mata, ngipon sa ngipon.” Kon palandongon nga ang mga pagtulon-an ni Jesus nagapagaan sa ideya sa pagpanimalos, hayan imong dawaton nga ang matuod nga mga Kristohanon maglisod sa pagkakita ug hustisya diha sa walay-kataposang pagsakit.​—Mateo 5:38, 39; Roma 12:17.

Pagpakamatarong sa Doktrina

Bisan pa, daghang magtutuo ang padayong naningkamot nga pakamatarongon ang doktrina. Sa unsang paagi? Ang Britanikong awtor si Clive S. Lewis misulti agig paglaban sa kadaghanang dumadapig sa doktrina diha sa iyang librong The Problem of Pain: “Walay doktrina nga andam kong kuhaon gikan sa Kristiyanidad kay niini, kon may gahom ako. Apan kini bug-os nga gipaluyohan sa Kasulatan ug, ilabina, sa kaugalingong mga pulong sa Atong Ginoo.” Busa, gidawat sa mga tigpaluyo nga ang walay-kataposang pagsakit makalilisang, apan sa samang paagi, sila moingon nga ang doktrina kinahanglang tuohan tungod kay gitudlo kuno kini sa Bibliya. Miingon ang teologo nga si Pinnock: “Pinaagi sa pagdawat sa kangilngig niini, sila naglaom sa pagpamatuod sa ilang dili-matarog nga kamaunongon sa Bibliya ug may pagkabayanihon ang ilang pagtuo nianang makalilisang nga kamatuoran tungod lang kay gitudlo kini sa kasulatan. Daw gisabot nila nga nameligro ang pagkakasaligan sa Bibliya. Apan tinuod ba kini?”

Tingali ikaw usab maglibog nga wala kay kapilian kondili sa pagdawat niining doktrinaha aron makapabiling maunongon sa Bibliya. Unsa man gayod ang giingon sa Bibliya?

[Footnote]

[Kahon sa panid 5]

TULO KA SAMAG-HUNAHUNANG LARAWAN

Ang Westminster Confession of Faith, nga gidawat sa daghang Protestante, nag-ingon nga kadtong dili moadto sa langit “igatambog ngadto sa walay-kataposang mga pagsakit, ug pagasilotan sa walay-kataposang kalaglagan.” “Sa Roman Catholic Christianity,” nagpatin-aw ang The Encyclopedia of Religion, “ang impiyerno gilantaw nga usa ka kahimtang sa walay-kataposang silot . . . nga maila . . . pinaagi sa pag-antos sa kalayo ug ubang mga pagsakit.” Kini nga ensiklopedia midugang nga ang “Eastern Orthodox Christianity” nagtuo usab sa “doktrina nga ang impiyerno mao ang dapit sa walay-kataposang kalayo ug silot nga nagapaabot sa tinunglo.”​—Tomo 6, panid 238-9.