Mga Magbalantay ug mga Karnero Diha sa Usa ka Teokrasya

“Si Jehova mao ang atong Maghuhukom, si Jehova mao ang atong Maghahatag-balaod, si Jehova mao ang atong Hari; siya mismo magaluwas kanato.”​—ISAIAS 33:22.

1. Nganong ikaingon nga ang unang-siglong mga Kristohanon ug mga Kristohanon karong adlawa maoy usa ka teokrasya?

ANG teokrasya nagkahulogan nga usa ka pagmando sa Diyos. Naglangkit kini sa pagdawat sa awtoridad ni Jehova ug pagsunod sa iyang mga latid ug mga instruksiyon diha sa dagko ug gagmayng mga desisyon nga ginahimo nato sa kinabuhi. Ang unang-siglong kongregasyon maoy usa ka tinuod nga teokrasya. Ang mga Kristohanon niadto matinud-anong makaingon: “Si Jehova mao ang atong Maghuhukom, si Jehova mao ang atong Maghahatag-balaod, si Jehova mao ang atong Hari.” (Isaias 33:22) Uban sa dinihogang nahibilin ingong kinauyokan niini, ang organisasyon ni Jehova nga Diyos karong adlawa sa susama maoy usa ka tinuod nga teokrasya.

Sa Unsang mga Paagi Teokratikanhon Kita Karong Adlawa?

2. Unsa ang usa ka paagi nga ang mga Saksi ni Jehova nagpasakop sa pagmando ni Jehova?

² Sa unsang paagi makaingon kita nga ang yutan-ong organisasyon ni Jehova usa ka teokrasya? Tungod kay ang mga sakop niini tinuod nga nagpasakop sa pagmando ni Jehova. Ug nagsunod sila sa pagpanguna ni Jesu-Kristo, ang usa nga gientrono ni Jehova ingon nga Hari. Pananglitan, sa panahon sa kataposan, kining direktang sugo gikan sa Dakong Teokrata gihatag kang Jesus: “Palihoka ang imong galab ug pangani na, kay ang takna sa pag-ani nahiabot na, kay hinog na kaayo ang alanihon sa yuta.” (Pinadayag 14:15) Si Jesus misugot ug nag-ani sa yuta. Gipaluyohan sa mga Kristohanon ang ilang Hari niining dakong buluhaton pinaagi sa madasigong pagwali sa maayong balita ug paghimo ug mga tinun-an. (Mateo 28:19; Marcos 13:10; Buhat 1:8) Sa pagbuhat sa ingon, sila usab maoy isigkamagbubuhat ni Jehova, ang Dakong Teokrata.​—1 Corinto 3:9.

3. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon nagpasakop sa teokrasya kon bahin sa moralidad?

³ Sa panggawi, usab, ang mga Kristohanon nagpasakop sa pagmando sa Diyos. Si Jesus miingon: “Siya nga nagabuhat sa matuod moduol sa kahayag, aron ikapadayag nga ang iyang mga buhat nangahimo nga nahiuyon sa Diyos.” (Juan 3:21) Karong adlawa, adunay way-pagkatapos nga mga lantugi bahin sa moral nga mga sukdanan, apan kining mga lantugia walay dapit taliwala sa mga Kristohanon. Sila nag-isip nga imoral kon unsay giingon ni Jehova nga imoral, ug sila naglikay niini ingon sa usa ka hampak! Sila nag-atiman usab sa ilang mga pamilya, nagsugot sa ilang mga ginikanan, ug nagpabiling mapinasakopon sa labawng mga awtoridad. (Efeso 5:3-5, 22-33; 6:1-4; 1 Timoteo 5:8; Tito 3:1) Sa ingon, sila naglihok sa teokratikanhong paagi, nga nahiuyon sa Diyos.

4. Unsang daotang mga tinamdan ang gipadayag ni Adan ug Eva ug Saul, ug sa unsang paagi ang mga Kristohanon nagpakitag lahi nga tinamdan?

⁴ Nawad-an si Adan ug Eva sa Paraiso tungod kay buot nilang mohimo sa ilang kaugalingong mga desisyon kon unsay matarong ug kon unsay daotan. Kaatbang gayod ang buot ni Jesus. Matud niya: “Ako nagtinguha, dili sa akong kaugalingong kabubut-on, kondili sa kabubut-on niya nga nagpadala kanako.” Gitinguha sa mga Kristohanon ang samang butang. (Juan 5:30; Lucas 22:42; Roma 12:2; Hebreohanon 10:7) Si Saul, ang unang hari sa Israel, nagsugot kang Jehova​—apan dili bug-os. Tungod niadto gisalikway siya. Giingnan siya ni Samuel: “Ang pagsugot labi pang maayo kay sa usa ka halad, ang pagpamati kay sa tambok sa mga laking karnero.” (1 Samuel 15:22) Teokratikanhon ba ang pagsunod sa kabubut-on ni Jehova sa usa ka tinong gidak-on, tingali pinaagi sa pagkaregular sa buluhaton sa pagwali o sa pagtambong ug tigom, ug unya mokompromiso sa mga butang labot sa moralidad o sa ubang paagi? Siyempre dili! Kita maningkamot sa ‘pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos nga bug-os kalag.’ (Efeso 6:6; 1 Pedro 4:1, 2) Lahi kang Saul, kita bug-os nagpasakop sa pagmando sa Diyos.

Usa ka Modernong Teokrasya

5, 6. Sa unsang paagi si Jehova nakiglabot sa katawhan karong adlawa, ug ang pakigtambayayong niining kahikayana mosangpot sa unsa?

⁵ Sa nangagi, si Jehova nagmando ug nagpadayag sa mga kamatuoran pinaagi sa mga indibiduwal, sama sa mga propeta, sa mga hari, ug mga apostol. Karong adlawa, dili na kana ang kahimtang; wala nay dinasig nga mga propeta o mga apostol. Hinunoa, si Jesus miingon nga sa panahon sa iyang harianong presensiya, ipaila niya ang matinumanong pundok sa mga sumusunod, usa ka “matinumanon ug maalamong ulipon,” ug igatudlo kini ibabaw sa tanan niyang katigayonan. (Mateo 24:45-47; Isaias 43:10) Niadtong 1919 ang maong ulipon gipaila nga mao ang nahibilin sa dinihogang mga Kristohanon. Sukad niadto, ingong gihawasan sa Nagamandong Lawas sa mga Saksi ni Jehova, kini ang sentro sa teokrasya sa yuta. Sa tibuok kalibotan, ang Nagamandong Lawas gihawasan sa mga Komite sa Sanga, mga nagapanawng magtatan-aw, ug mga ansiano sa kongregasyon.

⁶ Ang pagpakigtambayayong sa teokratikanhong organisasyon maoy usa ka bililhong bahin sa pagpasakop sa teokrasya. Ang maong pakigtambayayong makatabang sa panaghiusa ug kahusay sa “tibuok kapunongan sa kaigsoonan” sa tibuok kalibotan. (1 Pedro 2:17) Sa baylo, kini makapahimuot kang Jehova, kinsa maoy “usa ka Diyos, dili sa kasamok, kondili sa pakigdait.”​—1 Corinto 14:33.

Mga Ansiano Diha sa Usa ka Teokrasya

7. Nganong ikaingon nga ang mga Kristohanong mga ansiano gitudlo sa teokratikanhong paagi?

⁷ Ang tanang tinudlong mga gulang nga lalaki, bisan unsa ang ilang katungdanang may awtoridad, nakakab-ot sa mga kuwalipikasyon nga gilaraw sa Bibliya alang sa katungdanan sa pagkamagtatan-aw, o gulang nga lalaki. (1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:5-9) Dugang pa, ang mga pulong ni Pablo ngadto sa mga ansiano sa Efeso mapadapat sa tanang ansiano: “Tagda ninyo ang inyong kaugalingon ug ang tibuok panon, nga sa ilang taliwala gitudlo kamo sa balaang espiritu nga mga magtatan-aw, aron sa pagbantay sa kongregasyon sa Diyos.” (Buhat 20:28) Oo, ang mga ansiano gitudlo sa balaang espiritu, nga naggikan kang Jehova nga Diyos. (Juan 14:26) Ang ilang pagkatinudlo maoy teokratikanhon. Dugang pa, sila nagbantay sa panon sa Diyos. Ang panon iya ni Jehova, dili sa mga ansiano. Ang organisasyon sa Diyos usa ka teokrasya.

8. Unsa ang katibuk-ang mga responsabilidad sa mga ansiano karong adlawa?

⁸ Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Efeso, si apostol Pablo naglaraw sa katibuk-ang mga responsabilidad sa mga ansiano, nga nagaingon: “Siya naghatag sa pipila ingong mga apostol, sa pipila ingong mga propeta, sa pipila ingong mga ebanghelista, sa pipila ingong mga magbalantay ug mga magtutudlo, nga nagapanglantaw sa pagpasibo pag-usab sa mga balaan, alang sa buluhaton sa ministeryo, alang sa paglig-on sa lawas ni Kristo.” (Efeso 4:11, 12) Wala na ang mga apostol ug mga propeta sa dihang “ang lawas ni Kristo” dili na bata. (Itandi ang 1 Corinto 13:8.) Apan ang mga ansiano puliki kaayo gihapon sa pagwali, sa pagbantay, ug sa pagpanudlo.​—2 Timoteo 4:2; Tito 1:9.

9. Unsaon sa mga ansiano pagpangandam sa ilang kaugalingon aron sa paghawas sa kabubut-on sa Diyos diha sa kongregasyon?

⁹ Sanglit ang teokrasya maoy pagmando sa Diyos, ang mahanasong mga ansiano bug-os nasinati sa kabubut-on sa Diyos. Si Josue gisugo sa pagbasa sa Kasugoan matag adlaw. Ang mga ansiano usab kinahanglang motuon ug mokonsulta nga regular sa Kasulatan ug bug-os masinati sa literatura sa Bibliya nga gipatik sa matinumanon ug maalamong ulipon. (2 Timoteo 3:14, 15) Kini naglakip sa mga magasing Bantayanang Torre ug Pagmata! ug sa ubang mga basahon nga nagpakita kon sa unsang paagi ang mga prinsipyo sa Bibliya mapadapat sa tinong mga kahimtang.a Bisan pa, samtang hinungdanon nga ang usa ka ansiano masinati ug mosubay sa mga latid nga gipatik sa literatura sa Watch Tower Society, siya usab angay masinati nga bug-os sa Kasulatanhong mga prinsipyo nga maoy pasikaranan niini. Sa maong higayon siya makapadapat sa Kasulatanhong mga latid uban ang pagkamasinabtanon ug kaluoy.​—Itandi ang Miqueas 6:8.

Pag-alagad Uban sa Kristohanong Espiritu

10. Unsang daotang tinamdan ang pagabantayan sa mga ansiano, ug sa unsang paagi?

¹⁰ Sa mga tuig 55 K.P., si apostol Pablo misulat sa iyang unang sulat ngadto sa kongregasyon sa Corinto. Usa sa mga suliran nga iyang gisagubang maoy kabahin sa pila ka tawo nga buot mainila sa kongregasyon. Si Pablo misulat: “Dili ba kamo may katagbawan na? Dili ba kamo mga dato na? Dili ba kamo nagsugod na sa paghari nga wala kami? Ug sa pagkatinuod nanghinaot ako nga kamo nagsugod na sa paghari, aron kami usab makahari na uban kaninyo.” (1 Corinto 4:8) Sa unang siglo K.P., ang tanang Kristohanon nagbaton sa paglaom sa pagmando ingong langitnong mga hari ug mga saserdote uban kang Jesus. (Pinadayag 20:4, 6) Apan, dayag nga ang pipila sa Corinto nalimot nga sa yuta walay mga hari diha sa Kristohanong teokrasya. Inay maglihok nga samag mga hari niining kalibotana, ang Kristohanong mga magbalantay nag-ugmad sa pagkamapaubsanon, usa ka hiyas nga makapahimuot kang Jehova.​—Salmo 138:6; Lucas 22:25-27.

11. (a) Unsa ang pila ka tagsaong panig-ingnan sa pagkamapaubsanon? (b) Unsang panglantaw sa ilang kaugalingon ang huptan sa mga ansiano ug sa tanang ubang Kristohanon?

¹¹ Ang pagkamapaubsanon ba usa ka kahuyangan? Dili gayod! Si Jehova mismo gibatbat ingong mapaubsanon. (Salmo 18:35) Ang mga hari sa Israel nanguna sa kasundalohan ngadto sa panggubatan ug nagmando sa nasod ubos kang Jehova. Bisan pa, ang matag usa kinahanglang mag-amping ‘nga ang iyang kasingkasing dili magbayaw sa kaugalingon ibabaw sa iyang mga igsoon.’ (Deuteronomio 17:20) Ang binanhawng Jesus maoy usa ka langitnong Hari. Bisan pa niana, sa dinhi siya sa yuta, iyang gihugasan ang mga tiil sa iyang mga tinun-an. Pagkatagsaong kamapaubsanon! Ug sa pagpakita nga buot niyang ang mga apostol mahimong sama ka mapaubsanon, siya miingon: “Kon ako, bisan pag Ginoo ug Magtutudlo, naghugas sa inyong mga tiil, angay usab nga kamo maghugas sa mga tiil sa usag usa.” (Juan 13:14; Filipos 2:5-8) Ang tanang himaya ug pagdayeg angay moadto kang Jehova, dili kang bisan kinsa nga tawo. (Pinadayag 4:11) Kon kaha sila mga ansiano o dili, ang tanang Kristohanon angay maghunahuna sa ilang kaugalingon sumala sa kahayag sa mga pulong ni Jesus: “Kami mga ulipon nga walay hinungdan. Ang among gibuhat mao ang kinahanglan nga among pagabuhaton.” (Lucas 17:10) Ang laing panghunahuna maoy dili teokratikanhon.

12. Nganong ang gugma usa ka bililhong hiyas nga ugmaron sa Kristohanong mga ansiano?

¹² Uban sa kamapaubsanon, ang Kristohanong mga ansiano nag-ugmad sa gugma. Si apostol Juan nagpakita sa kahinungdanon sa gugma sa miingon siya: “Siya nga wala mahigugma wala makaila sa Diyos, tungod kay ang Diyos gugma.” (1 Juan 4:8) Ang dili-mahigugmaong mga indibiduwal dili teokratikanhon. Sila wala makaila kang Jehova. Mahitungod sa Anak sa Diyos, ang Bibliya nag-ingon: “Si Jesus, kay nahigugma sa mga iya nga diha sa kalibotan, naghigugma kanila hangtod sa kataposan.” (Juan 13:1) Sa pagpakigsulti sa 11 ka lalaki nga mahimong bahin sa nagamandong lawas sa Kristohanong kongregasyon, si Jesus miingon: “Kini mao ang akong sugo, nga kamo maghigugmaay sa usag usa maingon nga ako nahigugma kaninyo.” (Juan 15:12) Ang gugma mao ang ilhanan sa matuod nga Kristiyanidad. Kini makapadani sa mga naluya, mga nagbangotan, ug mga binihag sa espirituwal nga nangandoy ug kagawasan. (Isaias 61:1, 2; Juan 13:35) Ang mga ansiano kinahanglan nga sulundan sa pagpakita ug gugma.

13. Bisan pag ang mga suliran karong adlawa tingali lisod, sa unsang paagi ang usa ka ansiano mahimong maayong impluwensiya sa tanang kahimtang?

¹³ Karong adlawa, ang mga ansiano kasagarang hangyoon nga motabang sa pagsulbad ug bug-at nga mga suliran. Ang mga kabingkilan sa magtiayon mahimong lalom ug dulot ug mapinadayonon. Ang mga batan-on adunay mga suliran nga lisod hisabtan sa mga hamtong. Ang emosyonal nga mga sakit kasagaran nga lisod sabton. Ang ansiano nga nag-atubang nianang mga sulirana tingali wala makatino kon unsay pagabuhaton. Apan siya makapaneguro nga kon sa kamainampoon mosalig siya sa kaalam ni Jehova, kon siya magdukiduki sa Bibliya ug sa impormasyon nga gipatik sa matinumanon ug maalamong ulipon, ug kon sa kamapaubsanon ug kamahigugmaon siya makiglabot sa mga karnero, siya maoy maayong impluwensiya bisan sa labing lisod nga kahimtang.

14, 15. Unsa ang pila ka pahayag nga nagpakita nga si Jehova nagpanalangin sa iyang katawhan pinaagi sa daghang buotang ansiano?

¹⁴ Si Jehova nagpanalangin nga madagayaon sa iyang organisasyon uban sa “mga gasa nga mga lalaki.” (Efeso 4:8) Matag karon ug unya, ang Watch Tower Society makadawat ug makapadasig nga mga sulat nga nagpamatuod sa gugmang gipakita sa mapaubsanong mga ansiano nga sa kamaluluy-on nagabantay sa mga karnero sa Diyos. Pananglitan, usa ka ansiano sa kongregasyon misulat: “Dili ako makahinumdom ug usa ka pagduaw sa magtatan-aw sa sirkito nga labawng nakatandog kanako o nga ginakomentohan gihapon diha sa mga kongregasyon. Gitabangan ako sa magtatan-aw sa sirkito sa pagsabot sa kahinungdanon sa usa ka positibong tinamdan sa dihang makiglabot sa mga igsoon, nga magpasiugda sa pagdayeg.”

¹⁵ Usa ka igsoong babaye nga kinahanglang mobiyahe ngadto sa usa ka layong klinika aron magpatambal misulat: “Pagkamakapalig-on nga makahimamat sa usa ka ansiano niadtong unang makapabalaka nga gabii sa usa ka ospital nga layo kaayo sa balay! Siya ug ang ubang mga igsoong lalaki migugol ug dakong panahon kauban nako. Bisan ang mga tawo sa kalibotan nga nasinati sa akong giantos mibati nga dili gayod unta ako maluwas kon wala ang paglipay, pagtagad, ug mga pag-ampo niadtong mahigugmaon ug debotadong mga igsoon.” Ang laing igsoong babaye misulat: “Ako buhi karong adlawa tungod kay ang lawas sa mga ansiano mapailobong naggiya kanako latas sa akong pakigbisog batok sa dakong depresyon. . . . Usa ka igsoong lalaki ug iyang asawa wala masayod kon unsay isulti kanako. . . . Apan ang ilabinang nakapatandog pag-ayo kanako mao nga bisan pag wala sila makasabot sa bug-os kon unsay akong giantos, sila mahigugmaong nagtagad kanako.”

16. Unsang tambag ang gihatag ni Pedro sa mga ansiano?

¹⁶ Oo, daghang ansiano nagapadapat sa tambag ni apostol Pedro: “Bantayi ninyo ang panon sa Diyos nga gisalig kaninyo, dili nga pinugos, apan kinabubut-on; ni tungod sa gugma alang sa dili-matarong nga ganansiya, apan maikagon; dili nga magaharihari ibabaw niadtong panulondon sa Diyos, apan mahimong mga panig-ingnan alang sa panon.” (1 Pedro 5:1-3) Pagkadakong panalangin ang ingon nga teokratikanhong mga ansiano!

Mga Karnero Diha sa Teokrasya

17. Nganli ang pila ka hiyas nga pagaugmaron sa tanang membro sa kongregasyon.

¹⁷ Bisan pa niana, ang usa ka teokrasya dili lang gilangkoban sa mga ansiano. Kon ang mga magbalantay kinahanglan nga teokratikanhon, mao man usab ang mga karnero. Sa unsang mga paagi? Buweno, ang samang mga prinsipyo nga naggiya sa mga magbalantay kinahanglang maggiya sa mga karnero. Ang tanang Kristohanon, dili lamang mga ansiano, kinahanglang mapaubsanon aron sila makadawat sa panalangin ni Jehova. (Santiago 4:6) Ang tanan kinahanglang mag-ugmad sa gugma tungod kay kon wala kini ang atong mga halad kang Jehova dili makapahimuot kaniya. (1 Corinto 13:1-3) Ug kitang tanan, dili lamang ang mga ansiano, angay “mapuno sa tukmang kahibalo sa kabubut-on [ni Jehova] diha sa tanang kaalam ug espirituwal nga pagsabot.”​—Colosas 1:9.

18. (a) Nganong ang pangibabaw nga kahibalo sa kamatuoran dili paigo? (b) Sa unsang paagi kitang tanan mapuno ug tukmang kahibalo?

¹⁸ Ang batan-on ug tigulang managsama nga kanunayng nag-atubang ug lisod nga mga desisyon samtang maningkamot sila sa pagpabiling matinumanon bisan pa nga nagpuyo sa kalibotan ni Satanas. Ang mga hilig sa kalibotan sa biste, musika, sine, ug literatura maoy usa ka pagsulay sa espirituwalidad sa pipila. Ang pangibabaw nga kahibalo sa kamatuoran dili paigo sa pagtabang kanato nga mahuptan ang atong panimbang. Sa pagpaneguro nga magpabiling matinumanon, kinahanglang kita mapuno sa tukmang kahibalo. Gikinahanglan nato ang pag-ila ug kaalam nga ikahatag lamang kanato sa Pulong sa Diyos. (Proverbio 2:1-5) Kini nagkahulogan sa pag-ugmad ug maayong mga batasan sa pagtuon, pagpalandong sa butang atong nakat-onan, ug pagpadapat niini. (Salmo 1:1-3; Pinadayag 1:3) Si Pablo nagsulat ngadto sa tanang Kristohanon, dili lamang sa mga ansiano, sa dihang miingon siya: “Ang gahing pagkaon iya sa mga tawong hamtong, niadtong pinaagi sa paggamit nagbansay sa ilang mga gahom sa pagsabot sa pag-ila sa matarong ug sa daotan.”​—Hebreohanon 5:14.

Mga Magbalantay ug mga Karnero Magtinabangay

19, 20. Unsang mga tambag ang gihatag sa tanan aron makigtambayayong sa mga ansiano, ug ngano?

¹⁹ Sa kataposan, igaingon nga ang tinuod teokratikanhong espiritu gipakita niadtong makigtambayayong sa mga ansiano. Si Pablo misulat kang Timoteo: “Pasagdi nga ang gulang nga mga lalaki nga nagdumala sa ilang mga anak isipon nga takos sa dobleng pasidungog, ilabina kadtong nagkugi sa pagpamulong ug sa pagpanudlo.” (1 Timoteo 5:17; 1 Pedro 5:5, 6) Ang pagkaansiano maoy usa ka kahibulongang pribilehiyo, apan ang kadaghanang mga ansiano maoy mga lalaking de-pamilya nga moadto sa ilang sekular nga trabaho kada adlaw ug kinsa may mga asawa ug mga anak nga atimanonon. Bisan pag sila malipayon nga moalagad, ang ilang pag-alagad mas sayon ug mas magantihon kon ang kongregasyon mapaluyohon, dili sobra ka hinawayon ug mapugsanon.​—Hebreohanon 13:17.

²⁰ Si apostol Pablo miingon: “Hinumdomi ninyo kadtong nagapanguna sa inyong taliwala, kinsa nagpahayag sa pulong sa Diyos nganha kaninyo, ug samtang inyong gipalandong ang sangpotanan sa ilang panggawi awata ninyo ang ilang pagtuo.” (Hebreohanon 13:7) Wala, si Pablo wala magdasig sa mga igsoon sa pagsunod sa mga ansiano. (1 Corinto 1:12) Ang pagsunod ug tawo dili teokratikanhon. Apan tinong maalamon ang pag-awat sa napamatud-ang pagtuo sa usa ka teokratikanhong ansiano nga aktibo sa buluhatong pagwali, kinsa regular sa mga tigom, ug kinsa mapaubsanon ug mahigugmaong makiglabot sa kongregasyon.

Usa ka Pamatuod sa Pagtuo

21. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon magpadayag ug lig-ong pagtuo nga sama sa iya ni Moises?

²¹ Sa pagkatinuod, ang paglungtad sa usa ka teokratikanhong organisasyon niining labing daotang panahon sa kasaysayan sa tawo maoy usa ka pamatuod sa gahom sa Dakong Teokrata. (Isaias 2:2-5) Kini usa usab ka pamatuod sa pagtuo sa duolan ug lima ka milyong Kristohanong lalaki, mga babaye, ug mga bata, kinsa nakigbisog sa mga suliran sa kinabuhi sa adlaw-adlaw apan wala gayod malimot nga si Jehova mao ang ilang Magmamando. Ingon nga ang matinumanong Moises “nagpadayong malig-on ingon nga nakakita sa Usa nga dili-makita,” ang mga Kristohanon usab karong adlawa adunay samang lig-ong pagtuo. (Hebreohanon 11:27) Sila bulahan nga nagkinabuhi sa usa ka teokrasya, ug sa matag adlaw sila nagpasalamat kang Jehova tungod niini. (Salmo 100:4, 5) Samtang nasinati nila ang gahom sa pagluwas ni Jehova, sila malipay nga mopatugbaw: “Si Jehova mao ang atong Maghuhukom, si Jehova mao ang atong Maghahatag-balaod, si Jehova mao ang atong Hari; siya mismo magaluwas kanato.”​—Isaias 33:22.

[Mga footnote]

Unsay Gipakita sa Bibliya?

◻ Sa unsang paagi ang mga Kristohanon nagpasakop sa teokrasya?

◻ Sa unsang paagi ang teokrasya giorganisar karong adlawa?

◻ Sa unsang mga paagi ang mga ansiano angay mag-andam sa ilang kaugalingon aron sa pagtuman sa ilang mga responsabilidad?

◻ Unsang Kristohanong mga hiyas ang hinungdanong pagaugmaron ug ipasundayag sa mga ansiano?

◻ Diha sa teokrasya, unsang relasyon ang angay maglungtad tali sa mga karnero ug sa mga magbalantay?

[Halagway sa panid 16]

Nawad-an si Adan ug Eva sa Paraiso tungod kay buot nilang himoon ang ilang kaugalingong mga desisyon bahin sa matarong ug sa daotan

[Hulagway sa panid 18]

Kon ang usa ka ansiano mapaubsanon ug mahigugmaong makiglabot sa mga karnero, siya sa kanunay mahimong maayong impluwensiya